II. Elizabeth

II. Elizabeth (Elizabeth Alexandra Mary Windsor; d. 21 Nisan 1926), İngiliz Milletler Topluluğu üyesi elli üç ülkeden on altısının kraliçesi. Aynı zamanda Topluluk Başkanı ve İngiltere Kilisesi Yüksek Valisi'dir.

II. Elizabeth
Kraliçe II.Elizabeth (2015)
Birleşik Krallık kraliçesi
Hüküm süresi 6 Şubat 1952) (1952-02-06)
Taç giymesi 2 Haziran 1953
Önce gelen VI. George
Başbakan
Veliaht(lar) Prens Charles
Eş(leri) Edinburgh Dükü Prens Philip (e. 1947)
Çocukları Prens Charles
Prenses Anne
Prens Andrew
Prens Edward
Tam ismi
Elizabeth Alexandra Mary
Hanedan Windsor Hanedanı
Babası VI. George
Annesi Elizabeth Bowes-Lyon
Doğum 21 Nisan 1926 (1926-04-21)
Mayfair, Londra, Birleşik Krallık
Dini İngiltere Kilisesi

6 Şubat 1952'de tahta çıktığında Topluluk Başkanı ve yedi ülkenin (Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Pakistan ve Seylan) kraliçesi oldu. Bir sonraki yıl gerçekleşen taç giyme töreninin televizyonda gösterilmesiyle bir ilk gerçekleştirildi. 1956'dan 1992'ye kadar bölgelerin bağımsızlık kazanması ve bazı krallıkların cumhuriyet olmasıyla krallıkların sayısı değişti. Günümüzde, yukarıda sayılan ülkelerin ilk dördüne ek olarak Jamaika, Barbados, Avustralya, Yeni Zelanda, Kanada, Bahamalar, Grenada, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Tuvalu, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Belize, Antigua ve Barbuda ile Saint Kitts ve Nevis'in kraliçesidir. Dünyanın hâlen hüküm süren en yaşlı ve Britanya'nın en uzun ömürlü hükümdarıdır. 9 Eylül 2015'te dedesinin babaannesi Kraliçe Victoria'nın saltanatını geride bırakarak Britanya'nın en uzun süre tahtta kalan hükümdarı ve tarihte en uzun süre hüküm süren kraliçe oldu.

Elizabeth, Kral VI. George ve Kraliçe Elizabeth olacak olan York Dükü ve Düşesi'nin büyük kızı olarak Londra'da doğdu. Çocukluğu boyunca evde özel eğitim gördü. Babası, ağabeyi VIII. Edward'ın tahttan çekilmesiyle 1936'da kral oldu ve kendisi o tarihten itibaren olası vâris konumuna geldi. II. Dünya Savaşı sırasında orduda görev almaya başladı. 1947'de Edinburgh Dükü Philip ile evlendi ve Charles, Anne, Andrew ve Edward adlarını verdikleri dört çocukları oldu.

Genel bilgiler

Elizabeth Alexandra Mary eski Büyük Britanya kralı VI. George'un (1895-1952) ve eski leydi Elizabeth Bowes-Lyon'un (1900-2002) büyük kızıdır. Kraliçe Elizabeth'in büyükbabaları ve büyükanneleri: Baba tarafından Büyük Britanya Kralı V. George (1865-1936) ve Kraliçe Mary Teck (1867-1953), anne tarafından Stratmor Kontu Klod Corc Bouz-Layon (1855-1944) ve Sesiliya Bouz-Layon'dur (1883-1961).

Amcası VIII. Edward'ın (sonradan Windsor dükü) 11 Aralık 1936'da tahtı babası VI. George'a bırakarak çekilmesi üzerine tahtın vârisi oldu. Babası 1936 yılı taht ve taca sahip olduktan sonra 10 yaşındaki Elizabeth veliaht olur ve ebeveynleri ile birlikte Kensington'dan Buckingham Sarayı'na gider.

Elizabeth hoş bir yerde büyüdü. Aile ortamında mükemmel özel eğitim gördü. Çocukluktan her şeyle ilgilenmiştir. En çok atlara ilgi duymuştur ve bu ilgi şimdi de devam etmektedir.

Eylül 1939'da, İngiltere 1945 yılına kadar sürecek olan İkinci Dünya Savaşı girdi. Savaş sırasında, Londra'daki çocukların birçoğu sık havadan bombalamadan korunmaları için tahliye edildi. Kıdemli politikacı Rab Hailsham tarafından iki prensesin Kanada'ya tahliye edilmesi gerektiği önerisi, Elizabeth'in annesi tarafından reddedildi ve "Çocuklar ve ben, Kral olmadan terk etmeyeceğim, bensiz gitmeyecek. Ve Kral asla terk etmeyecektir" demiştir. Prensesler Elizabeth ve Margaret, 1939 yılının Noeline kadar, İskoçya'daki Balmoral Kalesi'nde kaldılar. Sonra Norfolk'a, Sandringham House'a taşındılar. Şubat-Mayıs 1940, tarihleri arasında önümüzdeki beş yıl için yaşayacakları Windsor Castle'a hareket edene kadar Royal Lodge'a kaldılar. 1940 yılında, 14 yaşında olan Elizabeth, şehirlerden tahliye edilen diğer çocuklara yönelik, BBC'nin Çocuk Saati programı sırasında ilk radyo yayınını yaptı ve şunu söyledi. "Savaş tehlikesi ve üzüntüsü bizim cesur denizcilere, askerlere ve havacılara yardımcı olmak için elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz ve biz çalışıyoruz. her birimiz biliyoruz ki sonunda her şey iyi olacak. "Ailesinin ve hükûmet üyelerinin itirazlarına karşın, II. Dünya Savaşı sonlarında Anavatan Ordusu Yardımcı Hizmetleri'nde motorlu araç kullanımı ve bakımı konusunda eğitim gördü.

18. yaşgünü yaklaşırken yurtdışında olan babasının yokluğu durumunda devletin beş danışmanlarından biri olarak hareket edebildi ve böylece parlamento'da yasayı değiştirdi. Böylece Temmuz 1944'te İtalya'ya ilk ziyaretini yaptı. Şubat 1945 yılında 230873 hizmet numarası ile fahri ikinci subaltern olarak Kadın Yardımcı Bölgesel Hizmetine katıldı. Sürücü ve mekanikci olarak eğitilmiş ve beş ay sonra fahri genç komutan olarak terfi etti.

Avrupa'da savaşın sonunda, Avrupa Zafer Günü'nde, prensesler Elizabeth ve Margaret Londra sokaklarında kutlama yapan kalabalıkların arasında karışmış ve bu sevince ortak olmuşlardır.

1947 yılında ise Elizabeth İngiltere sömürgelerine ilk gezilerini yaptı.

9 Kasım 1947'de, uzaktan kuzeni olan, eski Yunanistan ve Danimarka prensi, Kraliyet Deniz Kuvvetleri teğmenlerinden Philip Mountbatten ile nişanlandığı ilan edildi. Prenses Elizabeth ile Prens Philip, 20 kasım 1947'de Westminster Abbey'de evlendiler; Kral VI. George düğünden önce Prens Philip'i Edinburgh dükü, Merioneth kontu ve Greenwich baronu yaptı.

1949 yılında babası VI. George yeni kurulan İngiliz Milletler Topluluğu'nun ilk başkanı olur ve oraya giren ülkelerin anayasaları monarşi olarak kabul edilir. Birliğe o dönemde Büyük Britanya, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika Birliği, Pakistan ve Sri Lanka üyeydi.

Kocasıyla birlikte çıktığı bir yolculukta, Kenya'nın Sagana kentinde bulundukları sırada, 6 Şubat 1952'de babasının öldüğü ve yerine kendisinin geçtiği haberini alır. İlk Parlamento açış konuşmasını 4 Kasım 1952'de yapar. 1953 yılında resmî olarak taç giyer ve gerçekleştirilen tören tarihte ilk kez televizyonda yayınlanır. Aynı zamanda babasının yerine İngiliz Milletler Topluluğu'nun başkanı seçilir. Kendisinin 63 yıllık iktidarı döneminde İngiliz Milletler Topluluğu'na dahil olan 25 ülkenin devlet başkanı olur. 1956 yılından 1992 yılına kadar onun başkanı olduğu devletlerin yaklaşık yarısı İngiliz Milletler Topluluğu'nun üyesi olarak kalsalar da cumhuriyet yönetim biçimini seçtiler. (örneğin, Güney Afrika, Pakistan, Sri Lanka).

Kraliçe Elizabeth devlet başkanı gibi temsilcilik rolü oynasa da, kendi şahsi otoritesi ile ülkenin politikasına belli miktar etkileyebiliyor. Yönetiminin ilk yıllarında hakim partide kabul edilen lider olmayınca o başbakanın kimliği konusunda da rol oynuyordu.

Kraliçe Mary torunları Elizabeth ve Margaret ile, 1937.

Kraliçe Elizabeth tüm başbakanlarla diplomatik ilişki içerisindedir. Ancak, Margaret Thatcher iktidarı döneminde biraz gergin ilişkileri bulunmaktaydı.

1992 yılı II. Elizabeth için ağır bir yıl oldu. Kraliçe'nin ailesinin otoritesine Prens Charles'ın, Prenses Anne'nın ve Prens Andrew'ün ailelerindeki söylenti ve her üçünün boşanma süreçleri ciddi etkiledi. Ayrıca, büyük yangın Windsor Sarayı'nın bir bölümünü yok etti. Onun Prenses Diana'nın 1997 Ağustos'unda trajik ölümüne sakin yaklaşımı ve beş gün milli yas günlerinde kral ailesinin saraydan dışarı çıkmaması Büyük Britanyalıların çoğunluğunun hoşuna gitmedi. Aile kamuoyu karşısına Diana'nın ölümünden bir gün önce çıktı, ancak bununla birlikte Britanya basınının keskin eleştirisine maruz kaldı.

Buna rağmen, Elizabeth'in sosyal yorumda otoritesi yine de büyük kalmıştır. Onun tahta çıkmasının gümüş ve altın yıl dönümünün 1977 ve 2002 yıllarında hem Birleşik Krallık'ta hem de dünyada tören ile kaydedilmiştir. 2012 yılındaki 60 yıllık yıldönümüne ciddi hazırlıklar yapıldı. Elizabeth, Nisan ayında doğmasına rağmen geleneğe uygun olarak doğum günü Haziran ayının üçüncü cumartesisinde kutlanmaktadır.[1]

Biyografisi
Elizabeth "Time Magazine" kapağında, 1929.

Elizabeth kral VI. George'un ilk çocuğudur. VI. George ise kral V. George'un ikinci çocuğudur. Kraliçe 21 Nisan 1926'da Londra'da babasının 17. Bruton-Street adresinde bulunan evinde doğdu.[2] 29 Mayıs tarihinde ise Buckingham Sarayı'nda bulunan küçük kilisede Başpiskopos Kosmo Long tarafından vaftiz edildi.[3] Onun haç babaları baba yanında dedesi ve büyükannesi, ayrıca teyzesi, halası, amcası ve dayıları da olmuşlardır.[4] Çocuklukta onu Lilibet diye çağırırlardı.[5] 1929 yılında kral V. George'un ağır hastalığı sırasında Elizabeth'in sık sık onun yanına gelmesi onun moralini iyi bir biçimde etkiliyordu.[6]

Elizabeth'in 1930 yılında doğan Margaret adlı kız kardeşi de vardı. İki kız kardeş annesinin ve dadıları Marion Krouford'un sayesinde iyi aile eğitimi almışlardır.[7] 1950 yılında dadıları Krouford Küçük Prensler adlı anılar kitabını yazdı. Kitapta küçük Elizabeth'in atlara ve köpeklere ilgisi, onun davranışları, işe sorumluluğu hakkında bilgiler veriliyor. Ancak kitabın yayımı kral ailesinin hoşuna gitmemiştir.[8] Elizabeth hakkında olumlu görüşleri sonradan başkaları da söylüyordu: Winston Churchill gelecek kraliçeyi karakterli ve çevik çocuk olarak düşünüyordu.[9] Amcasının kızı Margaret Rods ise onun hakkında: "Neşeli ve ancak akıllı kız" derdi.[10]

Veliahtlık zamanları
ІІ Elizabeth bir grup Bakan ve Başbakan Winston Churchill ile, 1950.
ІІ Elizabeth ve George W. Bush Beyaz Saray'da, 2007.

Taht ve tacı alabilecek kişiler: amcası VIII. Edward, babası VI. George ve Elizabeth'ti. Elizabeth kral ailesinin üyesi olarak toplumda ilgi doğursa da, o kraliçe olmayı aklına getirmiyordu.[11] 1936 yılında büyükbabası, kral V. George vefat eder ve amcası VIII. Edward kral ilan edilir.

Elizabeth, erkek veliaht olmadığından babasından sonra ikinci veliaht olur. Hükûmetin ve İngiltere Kilisesi'nin güçlü tutumundan sonra amcası evlilliği tercih ederek krallıktan vazgeçer.[12] Elizabeth'in babası kral ilan edilir, kendisi ise veliaht olarak Yüce Prenses Elizabeth unvanını alır.

Elizabeth Eton College'nin Başkan rektörü Henry Marten anayasa tarihine ilişkin dersler alır[13] ve dadısı ile konuşmak için Fransızca öğrenmeye başlar.[14] Sonradan o özel okulun öğrencisi olur. Bu okul özel olarak onun kendi yaşıtları ile temasta olması için oluşturulmuştu.[15]

1939 yılında Elizabeth'in ebeveynleri Kanada ve ABD'ye resmî ziyaret yapıyorlar. Elizabeth ebeveynlerinin 1927 yılında Avustralya ve Yeni Zelanda'ya yaptığı yolculukdaki gibi Londra'da kalır. Kral olan babası, Elizabeth'in yolculuklar için henüz çok küçük olduğunu düşünmüştür.[16] Elizabeth ebeveynlerini gözyaşlarıyla yolculamıştı.[17] Londra'da kalan Elizabeth ailesi ile mektupla iletişimini sağlıyordu. 18 mayıs tarihinde ailesi onun için birinci kral transatlantik telefon hattı yaptırılır.[16]

II. Dünya Savaşı

Elizabeth küçük kızkardeşi Margaret ile birlikte II. Dünya Savaşı'nın başladığı 1939 yılının eylül ayından aralık ayına kadar İskoçya'da kalır, oradan Norfolk'a gider.[18] 1940 şubatında mayıs ayına kadar Royal-Lodge denilen yerde yaşarlar. Londra'ya geri dönmekle tam beş yıl Windsor Sarayı'nda yaşarlar.[19] Lord Douglas McGarel Hogg "Savaş döneminde iki prensesin Kanada'da yaşaması" teklifine[20] Elizabeth'in annesi "Çocuklar bensiz, ben ise kralsız hiçbir yere gitmeyeceğiz. Kral ise burayı asla terk etmeyecek." cevabını vermişti.[21] Windsor Sarayı'nda kalmayı tercih ettiler. Yeni yıl gecesinde ise pandomim düzenleyerek biriken malzemeyi "Kraliçenin askeri giysiler için yün toplayan fon"una geçirdiler.[22] 14 yaşındaki Elizabeth 13 Ekim 1940 yılında BBC'nin Çocuk saati programında bir konuşma yaparak askerlere destek verdi.[23]

Elizabeth II. Dünya Savaşı sırasında, eğitim amacıyla araç tekerleği değiştirirken. (Nisan 1945)

1945 Şubat'ında kadın yardımcı hizmetine kabul edilir.[24] Sürücülük ve ve mekanik mesleğine yönelir ve askeri kamyon da sürer. Sonradan beş aylık süreliğine fahri küçük komutanlığa tayin edilir.[25] Elizabeth şu anda II. Dünya Savaşı'nda askeri hizmete katılan tek devlet başkanıdır.[26]

Savaş döneminde krala yakın siyasi çevrelerce Elizabeth'in Galler bölgesi ile yoğun ilişkileri aracılığıyla Galler milliyetçiliğini zayıflatmak için planları olduğu ileri sürülmüştür.[27]

Elizabeth 18 yaşına geldiğinde ona Galler prensesi unvanını vermek için teklif öne sürüldü. Teklif o dönemin İçişleri Bakanı Herbert Morrison'a aitti. Ancak teklife Elizabeth'in babası, VI. George itiraz etmiştir. İtirazının nedeni bu unvanın veliaht olan erkek prenslerin eşlerine verilmesidir. Elizabeth ise sadece veliahttır ve VI. George'un hâlen veliaht olabilecek bir erkek çocuğu olabilir.[28]

Savaşın bitmesi haberinden sonra Elizabeth kız kardeşi Margaret ile birlikte Londra sokaklarına çıkarak coşkulu kalabalığa katılır. Sonradan şöyle der: "Biz ailemizden, dışarıdan bilinmeden insanlara bakmaya izin istedik. Aynı zamanda korkuyorduk ki, bizi tanırlar diye... Hatırlıyorum, tanımadığımız insanların ellerinden tutarak Whitehall Sokağı ile gidiyorduk. Sevinç duygusu bizi sarmıştı".[29] İki yıl sonra ailesini Güney Afrika ziyaretinde yolcu etti. 21 yaşında, 21 Nisan 1947 yılında, o Güney Afrika'dan İngiliz Milletler Topluluğu'na başvurarak "Ben karşınızda söz veriyorum ki, benim bütün hayatım, onun kısa veya uzun olmasından bakılmaksızın, sizlere ve hepinizin üyesi olduğumuz büyük imparator ailesine hizmet etmeye gayret göstereceğim."[30]

Çocukları
İsimDoğumEvlilikÇocuklarıTorunları
GünEş
Galler Prensi, Prens Charles14 Kasım 194829 Temmuz 1981
Boşanma 28 Ağustos 1996		Leydi Diana SpencerCambridge Dükü, Prens WilliamPrens George
Prenses Charlotte
Prens Louis
Sussex Dükü, Prens HenryArchie Mountbatten-Windsor
9 Nisan 2005Camilla Parker Bowles
Kraliyet Prensesi, Prenses Anne 15 Ağustos 195014 Kasım 1973
Boşanma 28 Nisan 1992		Mark PhillipsPeter PhillipsSavannah Phillips
Isla Phillips
Zara TindallMia Tindall
12 Aralık 1992Timothy Laurence
York Dükü, Prens Andrew19 Şubat 196023 Temmuz 1986
Boşanma 30 May 1996		Sarah FergusonPrenses Beatrice
Prenses Eugenie
Wessex Kontu, Prens Edward10 Mart 196419 Haziran 1999Sophie Rhys-JonesLeydi Louise Windsor
James, Viscount Severn

Kraliçe II. Elizabeth'in Kullandığı Bayrak ve Armalar

Kraliçe II. Elizabeth, Hem Birleşik Krallık hükümdarı hem de İngiliz Milletler Topluluğu Başkanı olarak hükümranlığını sembolize etmek için çeşitli ülkelerde çeşitli bayrak ve arma kullanmaktadır. II. Elizabeth hükümran olmadan önce de Kraliyet Ailesinde kendine ait bayrak ve arma kullanırdı.

Bayraklar
II. Elizabeth,Buckingham Sarayında

Armalar
II. Elizabeth ve George W. Bush
II. Elizabeth ve Barack Obama

Unvanları

Kraliçe II. Elizabeth tahtı babası VI. George'ın ölümü üzerine Veliaht Monark olmasından dolayı aldığı için eşi Prens Philip Kral unvanı taşımamaktadır.

Galeri
  • Kraliçe II. Elizabeth, Birleşik Krallık'ın en yüksek nişanı Dizbağı Nişanı ile.
  • Kraliçe At üzerinde.
  • II. Elizabeth ve Eşinin NASA ziyareti

Popüler kültürdeki yeri

2016'da yayınlanmaya başlanan The Crown dizisinin ilk iki sezonunda Claire Foy tarafından canlandırılmıştır. Dizinin üçüncü sezonundan itibaren Olivia Colman tarafından canlandırılmaktadır.

Kaynakça
  1. http://news.day.az/politics/228767.html
  2. Brandreth, p. 103; Pimlott, pp. 2–3; Lacey, pp. 75–76; Roberts, p. 74
  3. Hoey, p. 40
  4. Brandreth, p. 103
  5. Pimlott, p. 12
  6. Pimlott, pp. 14–16
  7. Crawford, p. 26; Pimlott, p. 20; Shawcross, p. 21
  8. Brandreth, pp. 108–110
  9. Quoted in Brandreth, p. 105; Lacey, p. 81 and Shawcross, pp. 21–22
  10. Quoted in Brandreth, pp. 105–106
  11. Bond, s. 8; Lacey, s. 76; Pimlott, s. 3
  12. Lacey, pp. 97–98
  13. Brandreth, s. 124; Crawford, s. 85; Lacey, s. 112; Pimlott, s. 51; Shawcross, s. 25
  14. "Her Majesty The Queen: Education". Official website of the British Monarchy. Mayıs 2010. 2 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  15. Pimlott, p. 47
  16. Pimlott, p. 54
  17. Pimlott, p. 55
  18. Crawford, pp. 104–114; Pimlott, pp. 56–57
  19. Crawford, pp. 114–119; Pimlott, p. 57
  20. Princess Margaret: A Life of Contrasts, Warwick, Christopher, 2002, Carlton Publishing Group, London, 102 p.
  21. http://www.royal.gov.uk/HistoryoftheMonarchy/The%20House%20of%20Windsor%20from%201952/QueenElizabethTheQueenMother/ActivitiesasQueen.aspx 10 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Biography of HM Queen Elizabeth the Queen Mother: Activities as Queen, Official website of the British Monarchy, 28 July 2009
  22. Crawford, pp. 137–141
  23. http://www.bbc.co.uk/archive/princesselizabeth/6600.shtml?all=1&id=6600 2 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Archive:Children's Hour: Princess Elizabeth, BBC, 13 October 1940, 22 July 2009
  24. London Gazette, 6 March, 1945, 5 June 2010
  25. London Gazette, 31 July, 1945, 5 June 2010
  26. http://www.nytimes.com/2009/05/28/world/europe/28queen.html Left Out of D-Day Events, Queen Elizabeth Is Fuming, The New York Times, 27 May 2009
  27. http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/4329001.stm 8 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Royal plans to beat nationalism, 8 March 2005, 15 June 2010
  28. Pimlott, pp. 71–73
  29. Bond, p. 10; Pimlott, p. 79
  30. "Official website of the British Monarchy". 28 Temmuz 2009. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Dış bağlantılar
Resmî unvanlar
Önce gelen:
VI. George		 Büyük Britanya kraliçesi
6 Şubat 1952–günümüz		 Sonra gelen:
Görevde
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.