Çukurova, Adana

Çukurova, Adana ilinin bir ilçesidir. Çukurova Adana'nın merkez ilçelerinden birisidir. Seyhan'dan ayrılarak ilçe olmuştur. Yüzölçümü 240 km²'dir. Adını Türkiye'de verimli topraklarıyla ünlü olan Çukurova'dan almıştır.

Çukurova
İlçe
Ülke Türkiye
İl Adana
Coğrafi bölge Akdeniz Bölgesi
İdare
 • Kaymakam Mustafa Kaya
 • Belediye başkanı Soner Çetin (Cumhuriyet Halk Partisi)
Yüzölçümü
 • Toplam 240 km² (90 mil²)
Rakım 23 m (75 ft)
Nüfus
 (2018)
 • Toplam 365,735
 • Kır
 -
 • Şehir
 -
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu 01170
İl alan kodu 322
İl plaka kodu 01

Tarihçe

2008'de merkez ilçe olan Seyhan'dan ayrılarak ilçe statüsüne kavuştmuştur. Adana'nın 4 merkez ilçesinden (Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam) biridir.

Coğrafya
Ormanlık alandan Çukurova ilçesi.

Çukurova'nın doğusunda Sarıçam, batısında Tarsus, kuzeyinde Karaisalı, güneyinde ise Seyhan ilçeleri yer almaktadır. İlçenin özellikle kuzey kesimleri engebeli ve ormanlık yapısıyla dikkat çeker. Salbaş köyünden doğuya, Seyhan Baraj Gölü'ne uzanan Çakıt Deresi boyunca tarım yapılmaktadır.

İklim

Çukurova, Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Yazları sıcak ve yağışsız, kışları ise ılık ve yağışlıdır. En sıcak ay ortalaması 28.1 C, en soğuk ay ortalaması 9,3 C'dir. Bugüne kadar saptanan en yüksek sıcaklık 1958 yılı 24 Ağustos'unda 45.6 C, en düşük sıcaklık 1964 yılı 20 Ocak tarihinde -8.4 C'dir. Yıllık yağış tutarı 647 mm dir. Bu miktarın yaklaşık yarısı kışın alınırken, % 4'ü yazın, geri kalanı İlkbahar ve Sonbaharda alınır. Yaz mevsimindeki nem oranı oldukça fazladır. Doğal bitki örtüsü 1.500 metre yükseltiye kadar bodur makilerdir. Denize yakın bölgelerde kumcul ve tuzcul bitkilere de rastlanır.

İdari Yapı
Çukurova belediye binası.

İlçe, 2008 yılında kurulan Çukurova Belediyesi tarafından yönetilmekte, Çukurova Kaymakamlığı ile ise merkeze bağlı olarak idare edilmektedir. Bu ilçede yapılan seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi'nin bariz üstünlüğü göze çarpmaktadır. CHP; yapılan ilk yerel seçim olan 2009 yerel seçimlerinde yüzde 40.20 ile, ilk genel seçim olan 2011 seçimlerinde yüzde 42.66 ile, 2014 yerel seçimlerinde yüzde 43.8 ile, 7 Haziran 2015 yılında yapılan genel seçimlerde yüzde 40.80 ile ve 1 Kasım 2015 genel seçimlerinde ise yüzde 43.2 ile ilçede birinci parti olmuştur. 2010 referandumunda yüzde 67.82 ile hayır oyu verilen ilçede; 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'nde yüzde 67.63 oy oranıyla Ekmeleddin İhsanoğlu[1], 2018 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'nde ise yüzde 52,36 ile Muharrem İnce[2] tercih edilmiştir. 2014 yerel seçimlerinde seçilen Soner Çetin, 2019 yılında yapılan yerel seçimlerde de oyların yüzde 58,37'sini alarak[3] yeniden belediye başkanı seçilmiştir. 2009 seçiminde seçilen ve ilçenin ilk belediye başkanlığını yapan isim ise Yıldıray Arıkan'dır.

Nüfus
Seyhan Gölü'nden Çukurova.
Yıl Toplam Şehir Kır
2008[4]271.344267.4533.891
2009[5]331.421327.4603.961
2010[6]347.941343.7704.171
2011[7]331.307326.9384.369
2012[8]340.473335.7334.740
2013[9]346.505346.505veri yok
2014[10]353.680353.680veri yok
2015[11]359.315359.315veri yok
2016[12]362.351362.351veri yok
2017[13]364.118364.118veri yok
2018[14]365.735365.735veri yok
2019[15]376.390376.390veri yok

Mahalleler

 Çukurova'nın 27 mahallesinin 14'ü merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 357.731 kişi (% 98,2) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 30,6 km uzaklıktaki Bozcalar'dır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.570 kişi ile Karahan mahallesidir. Çukurova'nın nüfusu 2020 yılında % 2,72 artmıştır.

Çukurova ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu
Sıra Mahalle Km* Rakım Nüfus
2016[16] 2017[17] 2018 2019
1 Belediye Evleri Mah. 2,5 57.023 57.584 57.022
2 Beyazevler Mah. 7,0 9.644 9.510 9.497
3 Dörtler Mah. 4,0 718 720 778
4 Esentepe Mah. 7,3 1.566 1.612 1.620
5 Güzelyalı Mah. 4,3 43.120 42.399 41.193
6 Huzurevleri Mah. 3,7 59.821 60.590 60.334
7 Kabasakal Mah. 6,0 1.316 1.324 1.354
8 Karslılar Mah. 2,3 4.111 4.313 4.693
9 Kurttepe Mah. 0,0 6.267 6.424 6.427
10 Mahfesığmaz Mah. 5,1 34.403 34.412 34.085
11 Şambayadı Mah. 9,7 5.179 5.269 5.189
12 Toros Mah. 4,3 62.499 62.130 60.906
13 Yurt Mah. 4,3 44.048 44.250 44.679
14 Yüzüncüyıl Mah. 4,3 26.408 27.194 31.225
15 Bozcalar Mah. 30,2 192 142 137 154
16 Fadıl Mah. 21,7 201 56 57 62
17 Gökkuyu Mah. 21,1 231 255 251 288
18 Karahan Mah. 11,4 101 1.452 1.570 1.712
19 Kaşoba Mah. 20,6 110 318 318 396
20 Kocatepe Mah. 23,9 105 1.196 1.218 1.185
21 Küçükçınar Mah. 25,7 212 192 214 226
22 Memişli Mah. 16,5 90 64 70 64
23 Örcün Mah. 11,7 112 251 244 268
24 Pirili Mah. 26,7 136 403 432 446
25 Salbaş Esentepe Mah. 22,6 110 413 412 473
26 Söğütlü Mah. 16,5 212 381 384 387
27 Yeni Mah. 23,5 109 1.105 1.080 1.072
Çukurova (İlçe) 362.351 364.118 365.735

* Km,  Kurttepe Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.

Kültür
Özal'dan görünüm.

80'li yılların başında şimdiki yerleşim yerleri sık ağaçlarla kaplı olan ilçe, özellikle Mahfesığmaz, Turgut Özal Bulvarı, Süleyman Demirel Bulvarı, Kenan Evren Bulvarı ve 100. Yıl Mahallesi gibi semtleriyle anılmaktadır. Yeni bir yerleşim yeri olmasından dolayı geçmişi pek de eskilere dayanmayan ilçe'de çok katlı yerleşimler çok sık görülmektedir. Ayrıca villa tipi evler de bilhassa Güzelyalı mahallesinde bulunmaktadır.

Menderes ve Seyhan Gölü.

Yeni yerleşim olmanın sonucu olarak, Çukurova ilçesinde, Adana'nın merkezi kabul edilen Büyük Saat ve çevre yerleşimlerdeki "Adanalı" kültüründen ziyade daha modern bir kültürel ortam görülmektedir. Lüks kebapçılar, restaurantlar, kahveciler ve eğlence mekanları ilçenin çeşitli yerlerinde halka hizmet vermektedir. Özellikle Turgut Özal Bulvarı ve Süleyman Demirel Bulvarı'nın gece hayatı, Adana'nın önemli eğlence mekanlarına ev sahipliği yapmaktadır. Yine birçok ulusal ve uluslararası marka, ilçedeki çeşitli bulvar ve caddelerde halka alışveriş imkânı sunar. Adnan Menderes Bulvarı, gerek göl kenarında olması gerekse ormanlık bir alan olması nedeniyle hem piknikçiler, hem de hoş bir manzaraya karşı eğlenmek isteyen aile ve gençler için uğrak bulvarlardan bir tanesidir.

Mutfağı ile meşhur olan Adana'nın Çukurova ilçesi, her ne kadar yeni sayılabilecek bir yerleşim yeri olsa da, gastronomi konusunda bol imkânlara sahiptir. Başta kebapçılar olmak üzere şırdancılar, fast food restaurantları, kokoreççiler, midyeciler, çorbacılar ve hot dog (sosisli) satan mekan ve tablalara ilçenin belirli yerlerinde rastlamak mümkündür. Bunun yanında dünya mutfağından hamburger ve pizza gibi yemeklerin sunumunu yapan pek çok mekan da mevcuttur. Bu açıdan bakıldığında Çukurova, diğer semt ve merkez ilçelerde olduğu gibi insanlara gündüz ve gece hizmet veren gastronomi mekanlarıyla kent sakinlerine bol seçenekler sunmaktadır.

Ulaşım
Adana metrosu ve belediye otobüsü.

Kent içi ulaşım bakımından ilçe çeşitli seçenekler sunmaktadır. Adana metrosu, ilçe içerisinde 4 istasyona (Hastane, Anadolu Lisesi, Huzurevi, Mavi Bulvar) sahiptir ve şehrin merkezi ile doğu yakasındaki Yüreğir ilçesine ulaşımı sağlar. Belediye otobüsleri kentin çeşitli noktalarından doğu batı ve kuzey güney aksında hizmet verirken, dolmuşlar ise yine merkezden ilçenin çeşitli mahallelerine hizmet vermektedir. Taksiler, duraklara bağlı olarak ve Adana Büyükşehir Belediyesi'nin hizmete soktuğu transit taksi durakları bünyesinde ilçe sakinlerine hizmet vermektedir.

2016 yılı başlarında dönemin Adana Büyükşehir Belediye başkanı Hüseyin Sözlü, Turgut Özal Bulvarı'ndan Balcalı'ya ilerleyecek olan bir tramvay projesini dile getirmiştir.[18]

Eğitim ve Sağlık

İlçe sınırları içerisinde çeşitli hastane, üniversite yerleşkesi ve Anadolu Liseleri mevcuttur.

Özel Avrupa Hastanesi, Estetik Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği, Kenan Evren Bulvarı'nda bulunmaktadır. Turgut Özal Bulvarı'nda Ekrem Tok Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, Özel MedLine Hastanesi, Dermancan Tıp Merkezi, Özel Adana Cerrahi Tıp Merkezi hizmet vermektedir. Kurttepe'de Seyhan Uygulama ve Araştırma Hastanesi, 100. Yıl Mahallesinde Adana Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi, Adnan Kahveci Bulvarı üzerinde ise Fatma Kemal Timuçin Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi bulunmaktadır.

Adana'nın önemli liselerinden Adana Anadolu Lisesi, ilçe sınırları içerisindedir. Ayrıca Özel Gündoğdu Okulları ve Özel Bilfen (Mektebim) Koleji, Özel Final Okulları ile Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nin Kurttepe Kampüsü de ilçe sınırlarındadır.

Spor
Adana BŞB Spor Parkı.

Çukurova ilçesi'nde amatör ve profesyonel birçok spor etkinliği için tesisler mevcuttur. Yüzme, tenis, yamaç paraşütü, futbol başta olmak üzere birçok spor etkinliği, ilçede aktif biçimde gerçekleştirilmektedir. Adana Tenis Dağ ve Su Sporları Kulübü bünyesindeki tenis kortları, birçok tenis sporcusunun da antrenman alanı olarak faaliyet göstermektedir. Ünlü tenisçi Çağla Büyükakçay, bu spor kulübü bünyesinde ilk çalışmalarını yürütmüştür.[19] Ayrıca Hayal Park'ta yüzme ve çeşitli savunma sporları ile Adana Büyükşehir Belediyesi Spor Parkı'nda koşu, basketbol sporları için uygun alanlar mevcuttur. İlçe sınırları içerisindeki Osman Yeşeren Spor Tesisleri, uzun süredir Adanaspor kulübü futbol takımının antrenman tesisi olarak hizmet vermektedir. FIBA standartlarına uygun, 2500 seyirci kapasiteli Adana ASKİ Atatürk Spor Salonu da, başta basketbol olmak üzere önemli spor müsabakalarına ev sahipliği yapmaktadır.

Spor Kulüpleri[20]

İlin önemli futbol takımı Adanaspor bu ilçededir. Ayrıca Adana İdmanyurdu Spor, Adana Akdeniz Demirspor, Adana Sporcu Eğitim (ASEM), Adana Çukurova Voleybol ve Adana Karespor da ilçe sınırlarında çalışmalarını sürdürmektedir.

Takımın Adı Branşı 2016-2017 2017-2018  2018-2019
Adanaspor A.Ş Futbol Süper Lig 1.Lig  
Adana İdmanyurdu Spor Futbol Kadın 1.Lig 2.lig  
Adana Akdeniz Demir Spor Futbol Kadın 3.Lig 3.lig  
Adana Sporcu Eğitim (ASEM) Voleybol E.   Bölgesel lig  
Adana Çukurova Voleybol Voleybol K. Bölgesel Lig xx  
Adana KARE Spor Voleybol K. Bölgesel Lig xx  

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2016.
  2. "Arşivlenmiş kopya". 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
  3. "Arşivlenmiş kopya". 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
  4. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  5. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  9. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  10. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  11. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  12. "2016 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2016.
  13. "2017 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
  14. "2018 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 16 Ocak 2020.
  15. "2019 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 4 Şubat 2020.
  16. TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
  17. TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
  18. "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2016.
  19. "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2016.
  20. TFF, TVF

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.