Aladağ

Aladağ, Adana'ya bağlı bir ilçe ve aynı ada sahip şehir.

Aladağ
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
Ülke	Türkiye
İl	Adana
Coğrafi bölge	Akdeniz Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Ahmet Ziya Filizer [1]
• Belediye başkanı	Mustafa Akgedik (AK Parti) [2]
Yüzölçümü
• Toplam	1.340 km² (510 mil²)
Rakım	410 m (1.340 ft)
Nüfus  (2012)
• Toplam	16,951
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
İl alan kodu	322
İl plaka kodu	01
Resmî site www.aladag.gov.tr

Doğusunda Kozan ilçesi, güneyinde İmamoğlu ve Karaisalı ilçeleri, batısında Pozantı ilçesi ve kuzeyinde Niğde ile Kayseri illeri vardır. Yüzölçümü 1.347 km² olup[3] nüfusu 2008 nüfus sayımına göre 18.249'dur.[4]

İlçenin merkezi Aladağ kasabasıdır. Eskiden Karsantı adıyla Karaisalı ilçesine bağlı bir bucak olan ilçe, 1987 yılında ilçe olmuştur.[5] İlçenin kuzey kesiminde Toros Dağları'nın Aladağlar adıyla anılan bölümü bulunmaktadır. İlçe de adını bu dağlardan almaktadır. İlçe coğrafî açıdan dağlık bir bölgede olduğundan tarımda verimlilik düşüktür. İlçe, 6360 sayılı kanunla Büyükşehir ilçe belediyesi statüsüne döünüştürülmüş olup, 31 mahallesi bulunmaktadır.[3]

Turizm açısından en ünlü yerleri; Akören Kilisesi, Meydan Kalesi, Ağacakise Anıt Ağaç, Simit Çağlayanı, Eğner, Kapuzbaşı Çağlayanı, Mazılık Ören Kalesi, Posyağbasan Kalesi, Sandıklı su ve Acı sudur.

Köken bilimi

Aladağ'ın eski adı Karaköy olup 1973 yılında Karsantı olarak değiştirilmiştir. Burası 1987'de ilçe merkezi olunca bugünkü adı verilmiştir. Bu isim de Toros Dağları'nın Aladağlar adıyla anılan bölümünden gelmektedir.[6] Antik çağlarda Anadolu'da konuşulan Luvi dilinden geldiği düşünülen[5] Karsantı adı, Osmanlı Devleti kayıtlarında Karsandı olarak geçmektedir. Ayrıca Karaköy adından da bahsedilmektedir.[7]

Tarihçe

Eski bir yerleşim yeri olduğu bilinen Aladağ, Hitit, Roma ve Bizans egemenliklerinin ardından Selçuklular zamanında da yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. 1360'lı yıllarda şehir Ramazanoğulları Beyliği'ne, Yavuz Sultan Selim zamanında da Osmanlı Devleti'ne ilhak olmuştur.[8] 1973'te şehirde belediye örgütü kurulmuştur. 1987'de aynı adlı ilçenin merkezi olmuştur.[6]

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1990[9]	23.207	4.990	18.217
2000[10]	23.579	6.674	16.905
2007[11]	17.506	3.938	13.568
2008[12]	18.249	4.556	13.693
2009[13]	17.494	4.269	13.225
2010[14]	17.169	4.139	13.030
2011[15]	17.074	4.129	12.945
2012[16]	16.951	4.224	12.727
2013[17]	17.221	17.221	veri yok
2014[18]	17.113	17.113	veri yok
2015[19]	16.823	16.823	veri yok
2016[20]	16.333	16.333	Veri yok
2019[21]	16.121	16.121	Veri yok

Mahalleler

  Aladağ'ın 31 mahallesinin 4'ü merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 4.080 kişi   (% 25,7) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 106 km uzaklıktaki Kışlaktır. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan, 1.664 kişi ile Büyüksofulu mahallesidir. Aladağ'ın nüfusu 2017 yılında % 2,68 azalmıştır.[22]

Aladağ ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu

Sıra	Mahalle	Km*	Rakım	Nüfus
2016[23]	2017[22]	2018	2019
1	Akpınar Mah.	4,4		486	449
2	Başpınar Mah.	4,1		713	693
3	Mansurlu Mah.	3,5		1.519	1.497
4	Sinanpaşa Mah.	0,0		1.489	1.441
	ALADAĞ (Merkez)		862	4.207	4.080
5	Akören Mah.	17,9	427	996	958
6	Boztahta Mah.	32,8	296	255	262
7	Büyüksofulu Mah.	27,3	1.046	1.697	1.664
8	Ceritler Mah.	12,7	882	1.031	974
9	Dailer Mah.	24,1	246	118	108
10	Darılık Mah.	13,2	823	144	139
11	Dölekli Mah.	22,8	800	602	584
12	Ebrişim Mah.	14,7	966	127	125
13	Eğner Mah.	22,2	271	133	124
14	Gerdibi Mah.	38,0	925	1.208	1.166
15	Gireğiyeniköy Mah.	6,5	976	293	293
16	Gökçeköy Mah.	104,0	560	299	296
17	Kabasakal Mah.	6,9	684	226	214
18	Karahan Mah.	103,0	749	215	212
19	Kıcak Mah.	23,9	996	867	864
20	Kışlak Mah.	106,0	870	268	234
21	Kızıldam Mah.	21,1	1.164	540	557
22	Kökez Mah.	15,2	829	1.036	1.037
23	Köprücük Mah.	34,7	1.015	363	340
24	Küp Mah.	38,0	813	81	73
25	Madenli Mah.	18,7	921	107	98
26	Mazılık Mah.	10,8	825	95	91
27	Posyağbasan Mah.	21,4	847	405	396
28	Topallı Mah.	39,5	170	258	248
29	Uzunkuyu Mah.	14,2	711	215	209
30	Yetimli Mah.	13,6	853	456	462
31	Yüksekören Mah.	30,8	575	91	88
	ALADAĞ (Kırsal)			12.126	11.816
	ALADAĞ			16.333	15.896

• Km, Sinanpaşa Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.

Kaynakça

1. "Kaymakam". 1 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
2. "Belediye Başkanı". 21 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012.
3. "Coğrafya ve İdari Yapı". Aladağ Belediyesi. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2009.
4. "İlçelere göre merkez ve belde/mahalle nüfus toplamları - 2008". TUİK. 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2009.
5. Bilge Umar (1993). "Türkiye'deki tarihsel adlar". İnkılâp Kitabevi. ss. s. 396.
6. Ahmet Kenarlı (2004). "Şehrim! Adını kim koydu?". Tablet Basım Yayın. ss. s. 61.
7. "Dahiliye Mektubi Kalemi". 1894. ss. dosya no: 191, gömlek no: 3.
8. "İlçe Tarihi". Aladağ Belediyesi. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2009.
9. "Türkiye İstatistik Kurumu 1990 genel nüfus sayımı verileri". 1 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
10. "Türkiye İstatistik Kurumu 2000 genel nüfus sayımı verileri". 1 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
11. "Türkiye İstatistik Kurumu 2007 genel nüfus sayımı verileri". 1 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir.
12. "Türkiye İstatistik Kurumu 2008 genel nüfus sayımı verileri". 1 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir.
13. "Türkiye İstatistik Kurumu 2009 genel nüfus sayımı verileri". 1 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir.
14. "Türkiye İstatistik Kurumu 2010 genel nüfus sayımı verileri". 1 Ağustos 2012 tarihinde erişildi.
15. "Türkiye İstatistik Kurumu 2011 genel nüfus sayımı verileri". 1 Ağustos 2012 tarihinde erişilmiştir.
16. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
17. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
18. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
19. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
20. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
21. "2019 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
22. TÜİK 1 Şubat 2018 verileri
23. TÜİK 31 Ocak 2017 verileri

Dış bağlantılar

• T.C. Aladağ Kaymakamlığı