Tufanbeyli

Doğusunda Kahramanmaraş'ın Göksun ilçesi, batısında Kayseri'nin Develi ve Tomarza ilçeleri, güneyinde Saimbeyli, kuzeyinde ise Kayseri'nin Sarız ilçesi) bulunur. Yüzölçümü 964 km2, nüfus yoğunluğu yaklaşık 25 kişi/km2'dir. Coğrafi yapısı itibarıyla bağlı olduğu Adana ve komşu illere çok uzaktır. Adana'ya 196, Kayseri'ye 178 ve Kahramanmaraş'a 160 km uzaklıktadır. Rakımı 1474 metre civarındadır.

Tufanbeyli
İlçe
Ülke Türkiye
İl Adana
Coğrafi bölge Akdeniz Bölgesi
İdare
 • Kaymakam Adem Başoğlu
 • Belediye başkanı Remzi Ergü (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam 987 km² (381 mil²)
Rakım 1.474 m (4.835 ft)
Nüfus
 (2018)
 • Toplam 17,667
 • Kır
 -
 • Şehir
 -
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu 01640
İl alan kodu 0322
İl plaka kodu 01

Tufanbeyli Adana ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe

Tufanbeyli ilçesi sınırları içerisinde kalan Comona (Şar Köyü)'nın tarih sahnesinde önemli yeri vardır. İlçedeki en önemli tarihi kalıntıların bulunduğu Şar Köyü'nde Roma, Bizans ve Hitit dönemlerine ait kalıntılar bulunmaktadır. Bunlardan ayakta olanlardan bazıları Ala Kapı, Kırık Kilise ve Antik Tiyatrodur. Tufanbeyli Hitit döneminin önemli merkezlerinden biridir. Kizzuwatna Krallığının en önemli merkezlerinden olan Comona o dönem için dini bir devlet niteliğindeydi. İç işlerinde bağımsız dış işlerinde ise Hitit Krallığına bağlı olan bu dini gücü olan devlet döneminde önemli olaylar cereyan etmiştir. Hitit Kralları insanlar üzerindeki etkisini yükseltmek için Kizzuwatna Krallığından kızlarla evlenirler ve bu dini gücü kullanırlardı. Tarihin ilk yazılı anlaşması olan Kadeş anlaşması Hitit Kralı III. Hattuşili, Mısır Firavunu II. Ramses ve Hitit Kralının eşi (Kizzuwatna Kralının kızı- Puduhepa) arasında imza edilmiştir. Buradan hareketle Tufanbeyli ve çevresinin tarihteki önemli yeri bir kez daha ön plana çıkmaktadır.

Coğrafya

Nur Dağları'nın devamı olan Binboğa Dağları ve Batı Toroslar'ın devamı olan Tahtalı Dağları arasında kalmış, engebeli ve kırık bir arazi yapısına sahip yüksek bir plato görünümündedir. 3000 metrenin üzerine çıkan yükseklikler vardır. Tufanbeyli'ye ulaşım güneyden Obruk beli geçidi, doğudan Kan geçidi, batıdan Gezbeli geçidi ile sağlanır. Seyhan Nehri'nin bir kolu olan Göksu ırmağı ilçenin yakınından geçer ve ilçe topraklarını kuzeyden güneye ikiye böler.

İlçe iklim bakımından karasal iklim yapısına sahiptir. Yazlar sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer. Bitki örtüsü yönünden fakirdir. İlçenin kuzeyinde kalan dağlık bölgelerde çam, sedir, köknar ve ardıç ormanları bulunur. Ekilebilir arazi ilçenin güneyinde ve güneydoğusunda daha çoktur.

Nüfus

Tufanbeyli, ilçe merkezine bağlı 3 merkez mahallesi ve 30 dış mahalle olmak üzere toplamda 33 mahalleden oluşmaktadır. 1958 yılına kadar Höketçe adıyla Saimbeyli'ye bağlı bucakken "Mağara" adıyla ilçe olmuş, 1965'te Çukurova bölgesi Kuvay-i Milliye komutanlarından Aydınoğlu Osman Tufan Bey'in adına izafeten bugünkü adını almıştır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1970[1]22.9193.96018.959
1975[2]23.0504.31418.736
1980[3]23.8625.04418.818
1985[4]25.6116.00419.607
1990[5]22.6725.66317.009
2000[6]20.1715.33214.839
2007[7]18.2795.29212.987
2008[8]19.0455.63813.407
2009[9]18.7685.51213.256
2010[10]18.0725.37612.696
2011[11]17.4815.46912.012
2012[12]17.5465.74211.804
2013[13]18.23418.234veri yok
2014[14]19.18419.184veri yok
2015[15]17.75917.759veri yok
2016[16]17.55817.558Veri yok
2019[17]17.10217.102Veri yok

Mahalleler

Tufanbeyli'nin 33 mahallesinin 3'ü merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 5.825 kişi (% 35,0) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 31,8 km uzaklıktaki Pekmezli'dir. Merkez mahalleleri dışında nüfusu en fazla olan mahalle, 1.390 kişi ile Çatalçam'dır. Tufanbeyli'nin nüfusu 2017 yılında % 5,23  azalmıştır.

Tufanbeyli ilçesinin mahallelerinin ilçeye uzaklığı, rakımı ve nüfusu

Sıra Mahalle Km* Rakım Nüfus
2016[18] 2017[19] 2018 2019
1 Cumhuriyet Mah. 1,1 3.013 2.702
2 İstiklal Mah. 0,0 2.036 1.934
3 Yenicami Mah. 4,9 1.206 1.189
Tufanbeyli (merkez) 1.417 6.255 5.825
4 Akçal Mah. 12,6 1.546 50 55
5 Akpınar Mah. 5,4 1.421 269 255
6 Ayvat Mah. 17,2 1.572 192 176
7 Bolatpınarı Mah. 7,9 1.389 177 163
8 Bozgüney Mah. 13,2 1.481 968 965
9 Çatalçam Mah. 19,9 1.567 1.411 1.390
10 Çukurkışla Mah. 19,7 1.318 161 135
11 Damlalı Mah. 5,2 1.417 343 328
12 Demiroluk Mah. 20,5 1.653 358 365
13 Doğanbeyli Mah. 22,3 1.437 871 768
14 Doğanlı Mah. 10,4 1.491 751 705
15 Elemanlı Mah. 12,0 1.500 274 284
16 Evci Mah. 16,6 1.531 163 154
17 Fatmakuyu Mah. 19,6 1.632 53 46
18 Güzelim Mah. 15,7 1.357 147 126
19 Hanyeri Mah. 26,3 1.681 71 62
20 İğdebel Mah. 22,8 1.616 86 84
21 Karsavran Mah. 15,5 1.403 456 454
22 Kayapınar Mah. 12,5 1.454 90 78
23 Kayarcık Mah. 15,5 1.462 832 780
24 Kirazlıyurt Mah. 25,9 1.447 523 512
25 Koçcağız Mah. 12,3 1.531 37 46
26 Ortaköy Mah. 24,5 1.534 449 456
27 Pekmezli Mah. 31,8 1.563 925 895
28 Pınarlar Mah. 4,7 1.358 231 216
29 Şar Mah. 15,1 1.442 334 326
30 Taşpınar Mah. 7,9 1.397 72 64
31 Tozlu Mah. 12,8 1.533 136 122
32 Yamanlı Mah. 11,5 1.350 595 557
33 Yeşilova Mah. 15,7 1.341 278 248
Tufanbeyli (kırsal) 11.303 10.815
Tufanbeyli (ilçe) 17.558 16.640

* Km,  İstiklâl Mahallesi'nde bulunan kaymakamlığa olan uzaklıktır.

Ekonomi

İlçe, ekonomik olarak Kozan ve Kayseri'ye bağlıdır. Bununla birlikte, ilçe sınırlarında yer alan geniş linyit sahaları sebebiyle, son yıllarda enerji firmalarının da ilgisini çekmeye başlamış ve kömürlü termik santraller kurulmaya başlanmıştır. 2018 yılı itibarıyla bir kömürlü termik santral üretimde ve bir diğer santral içinse ÇED Olumlu kararı verilmesinin ardından inşaası beklenmektedir. Bölge halkının büyük kısmı dolaylı ya da doğrudan bu santral katkısıyla geçimini sağlamaktadır Bunun yanısıra, yöre halkının özellikle kırsal bölgelerinde yaşayanlar, geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır.

Tarım

İlçede buğday, şekerpancarı, fasulye, nohut, patates üretimi çoğunluğu oluşturmaktadır. Son yıllarda meyvecilik içinde adımlar atılmaktadır. Su kaynakları açısından zengin olmasına rağmen kullanım yönünden zayıftır.

Köyleri

Tufanbeyli ilçesine bağlı 30 adet mahalle bulunmaktadır. Bu köyler sırasıyla Karadurdu, Karaburun, Akçal, Akpınar, Ayvat, Bolatpınar, Bozgüney , Çatalçam, Çukurkışla, Damlalı, Demiroluk, Doğanbeyli, Doğanlı, Elemanlı, Evci, Fatmakuyu, Hanyeri, İğdebel, Karsavuran, Güzelim, Kayapınar, Kayarcık, Kirazlıyurt, Koçcağız, Ortaköy, Pekmezli, Pınarlar, Şarköy (Comana), Taşpınar, Tozlu, Yeşilova ve Yamanlı mahalleleridir.

Kaynakça
  1. "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  2. "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  3. "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  4. "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  5. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  13. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  14. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  15. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  16. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
  17. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020.
  18. TÜİK 31 Ocak 2017 verileri
  19. TÜİK 1 Şubat 2018 verileri

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.