İşhan, Yusufeli
İşhan ya da İşhani (Gürcüce: იშხანი; translit.: “işh’ani”), Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür. İşhani köyün bilinen en eski adıdır. İşhani köyü tarihsel Tao bölgesinde yer alıyordu. Artvin kentine 126 km, Yusufeli kasabasına 30 km uzaklıktadır.
İşhan | |
---|---|
Ülke |
|
İl | Artvin |
İlçe | Yusufeli |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
• Toplam | 487 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 0466 |
Posta kodu | 08820 |
Tarihçe
Köydeki kilise ve kale kalıntıları İşhani’nin çok eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir.[1] Tao bölgesinde yer alan İşhani, 1080’de Tao-Klarceti’nin diğer yerleşmeleri gibi Büyük Selçuklular tarafından istila edildi. İşhani'nin de içinde yer aldığı bölge 16. yüzyılda Osmanlıların eline geçti ve yöre Çıldır Eyaleti içinde yer aldı. İşhani köyü, bu eyaletee Ardanuç livasına bağlı İşhani nahiyesinin merkez köyüydü.[2] İşhani, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Rusya İmparatorluğu'nun eline geçti.
1918-1921 arasında bağımsız Gürcistan sınırları içinde kalan İşhani 1921'de yeniden Türkiye'ye katıldı. İşhani’nin adı 1925’te, Dağyolu olarak değiştirildi. Bu ad halk arasında kullanılmayınca, köye 1970’lerde eski adı iade edildi.[3]
İşhani köyündeki en önemli tarihsel anıtlardan biri İşhani Manastırı’dır. Manastır yapı topluluğu içinde bir ana kilise, 3 veya 4 küçük kilise yer alır.[4] Bunların dışında köyde başka kiliseler de vardır. Eskiden ayrı bir köy olan ve sonra İşhani’nin mahallesine dönüştürülen Avresi’deki köy kilisesi tamamen yıkılmıştır. Bir köy kilisesi olan Avresi Kilisesi ile İşhani köy merkezi arasında İşhani Kalesi yer alır. Ayrıca İşhani Kilisesi’nin 4.5 km kuzeydoğusunda Suhbeçi Kilisesi bulunmaktadır.[5]
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2012 | 370 |
2000 | 487 |
1997 | 505 |
Kaynakça
- Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 30, 58, 76, ISBN 9789941478178.
- Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis 1979, s. 159.
- Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 61, ISBN 9786055708856.
- Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 30, ISBN 9789941478178.
- Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 58, 106, ISBN 9789941478178.