İdil, Şırnak

İdil (Kürtçe: Hezex), Şırnak ilinin bir ilçesidir.

İdil
İlçe
Turkiye'de bulunduğu yer
Ülke	Türkiye
İl	Şırnak
Coğrafi bölge	Güneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Refik Özsoy [1]
• Belediye başkanı	Refik Özsoy (Kayyım)
Yüzölçümü
• Toplam	1,224 km² (472 mil²)
Rakım	760 m (2.490 ft)
Nüfus  (2018)
• Toplam	76,523
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu	73200
İl alan kodu	486
İl plaka kodu	73
Resmî site İdil Belediyesi

İdil'den bir görünüm

Şehirde Meryem Ana Kilisesi bulunmaktadır. Anadolu'da Hatay'dan sonra Hristiyanlığın yaşanmaya bağladığı ikinci şehirdir. Şehrin Cizre'ye, Midyat'a, Nusaybin'e, Suriye ve Irak sınırına olan yakınlığı ve topoğrafik özellikleri tarihinde önemli bir rol oynamıştır.

İlçede karasal iklim hüküm sürmektedir ve bitki örtüsü bakımından zengindir. Mardin'e 60 km uzaklıkta olan ilçe, Suriye sınır kapısına 24 km uzaklıktadır. Yüzölçümü 1.224 km² olup Türkiye'nin en çok köyü olan ilçesidir.

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1990	44.064	12.905	31.159
2000[2]	59.993	19.123	40.870
2007[3]	67.630	21.329	46.301
2008[4]	67.854	22.496	45.358
2009[5]	67.999	21.919	46.080
2010[6]	69.090	22.801	46.289
2011[7]	70.187	24.087	46.100
2012[8]	71.147	24.595	46.552
2013[9]	72.379	25.633	46.746
2014[10]	73.348	26.453	46.895
2015[11]	72.946	26.511	46.435
2016[12]	73.242	26.575	46.667

İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında arpa, buğday, karpuz, kavun, mercimek, nohut ve üzüm gelmektedir. İlçe, Süryanilerin yoğun yaşadığı dönemlerde üzüm bağları ve şarap yapımıyla ün kazanmıştır.

Süryani nüfusunun çoğunlukta olduğu bir ilçe olan İdil'in ilçe merkezine 1970'li yıllardan sonra Müslüman köylerin ve göçer ailelerin yerleşmesi, buna karşın Süryani vatandaşların yurt dışına ve büyük şehirlere göç etmesiyle demografik yapısı değişmiştir. Hâlen İdil'de yaşamakta olan çok az sayıda Süryani aile mevcuttur. Yeni yeni restore edilen taş evlerle tarihi bir görünüme kavuşmuştur. 2013'te tamamlanan Şırnak Havalimanı'na 14 km uzaklıktadır. İlçede Şırnak Üniversitesi'nin Ziraat Fakültesi yerleşkesi ile İdil Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır.

Yavuz Sultan Selim'in Mısır Seferi sırasında Midyat İlçesi ile birlikte Osmanlı İmparatorluğuna bağlanmıştır. 18 Mayıs 1990 tarih ve 20522 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan 16 Mayıs 1990 tarih ve 3647 sayılı kanunla Mardin İlinden ayrılarak Şırnak İline bağlanmıştır.

Yönetim

Belediye başkanlığı

Seçildiği yıl	Belediye başkanları
2019-12 Kasım 2019	Songül Erden (HDP)
2014-20 Eylül 2016	Mehdi Aslan (BDP)
2009	Resul Sadak (DTP)
2004	Ramazan Ceylan (SHP)
1999	Murat Dalmış (DYP)
1994	Abdurrahman Abay (ANAP)
1989	Şükrü Tutuş (ANAP)
1984	Şükrü Tutuş (ANAP)
1977	Şükrü Tutuş (ANAP)

Son Süryani kökenli belediye başkanı Şükrü Tutuş, 17 Haziran 1994'te öldürülmüştür. 2019 yerel seçimlerinde İdil belediye başkanlığını kazanan Songül Erden, “silahlı terör örgütüne üye olma” suçlamasıyla Şırnak 3. Ağır Ceza Mahkemesince yargılanması ve Şırnak Cumhuriyet Başsavcılığınca da “terör örgütü propagandası yapma” suçlamasıyla soruşturulması gerekçesiyle İçişleri Bakanlığı tarafından 12 Kasım 2019 tarihinde görevinden uzaklaştırılmış olup yerine aynı zamanda İdil kaymakamı olan Zafer Sağ kayyım olarak atanmıştır.[13]

Hendek operasyonları

İlçede 2015 yılında çatışmalar başlamış ve 18 Şubat 2016 günü başlayan Şehit Ersin Yıldırım operasyonu ile 57 gün süren sokağa çıkma yasağını müteakip Türk ordusunun ilçede tam kontrolü sağlaması ile bitmiştir.[14]

Kaynakça

1. http://www.idil.gov.tr/
2. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
3. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
4. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
5. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
6. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
7. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
8. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
9. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
10. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
11. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
12. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
13. İdil Belediyesi’ne kayyum atandı, Habertürk, 13 Kasım 2019
14. "Şehit Ersin YILDIRIM operasyonu başladı".