2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu 'Hayır' kampanyası

2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu 'Hayır' kampanyası, 16 Nisan'da gerçekleşecek olan referandumda 'Hayır' oyunun kullanılmasına yönelik çağrı yapan çeşitli siyasi partiler, oluşumlar ve basın kuruluşları tarafından yürütüldü. Kampanyanın başarılı olması durumunda Türkiye, başkanlık sistemine geçilmesini reddederek mevcut durumda yürürlükte olan parlamenter sistemi devam ettirecekti.

Başkanlığa Hayır
Kampanya	2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu
Bağlılık	Cumhuriyet Halk Partisi Halkların Demokratik Partisi Milliyetçi Hareket Partisi'nden muhalifler Diğer küçük parti ve oluşumlar (tam liste)
Durum	Kaybetti.
Slogan	Geleceğim için Hayır' 'Demokratik Cumhuriyet Ortak Vatan İçin Hayır
Tezahürat	Başkanlığa Hayır

Türkiye anayasa değişikliği referandumu  16 Nisan 2017 Pazar
Anketler
Kampanyalar
EVET	HAYIR
Renkler, oy pusulasına göre ayarlanmıştır
Galeri: Fotoğraf, Ses, Video

Cumhuriyet Halk Partisi lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Diyarbakır'da "Hayır" mitinginde millete sesleniyor

'Hayır' kampanyası, hükûmet tarafından desteklenen çeşitli zorluklarla ve baskılarla karşılaştı. 1 Mart'ta ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 'Hayır' kampanyası yürütenlere yönelik 78 adet baskı ve usulsüzlük tespit ettiklerini duyurdu. Partinin Genel Başkan Yardımcısı Öztürk Yılmaz, 'Hayır' kampanyacılarının korkutulduğunu ve devlet baskısı gördüğünü açıkladı.[1][2] CHP Grup Başkanvekili Engin Altay ise hükûmetin 'Evet' propagandası yapmak ve 'Hayır' diyenleri susturmak için devlet fonlarını kullandığını ve bunun 'demokratik' olmadığını belirtti.[3]

'Hayır' kampanyası büyük ölçüde ana muhalefet partisi CHP ve bazı 'Evet' ya da 'boykot' açıklamalarına rağmen meclisteki diğer muhalefet olan Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından gerçekleştirildi. Ülkede kırkın üzerinde parti 'Hayır' yönünde çağrı yaptı. Milliyetçi Hareket Partisi'nden (MHP) önemli sayıdaki bir muhalif kesim ise AK Parti ile birlikte 'Evet' kampanyası yapan MHP genel merkeziyle ters düşerek 'Hayır' için kampanyaya başladı. Merkezî veya birleşik bir yapılanmaya sahip olmayan 'Hayır' kampanyasına karşılık olarak büyük oranda hükûmet partisi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından gerçekleştirilen bir 'Evet' kampanyası yürütüldü.[4]

Referandum günü seçmenler, oy pusulasında "açık kahverengi" ile belirtilen kısma mühür vurarak 'Hayır' oyu vermiş olacak.

Siyasi partiler

Parti			Genel başkan(lar)	Siyasi pozisyon	Slogan	Kay.
	CHP	Cumhuriyet Halk Partisi	Kemal Kılıçdaroğlu	Merkez sol	Geleceğim için Hayır	[5]
	MHP	Milliyetçi Hareket Partisi (parti içi muhalefet)	Devlet Bahçeli	Aşırı sağ		[6]
	HDP	Halkların Demokratik Partisi	Selahattin Demirtaş / Figen Yüksekdağ	Sol	Demokratik Cumhuriyet Ortak Vatan İçin HAYIR![7]	[8]
	Saadet	Saadet Partisi	Temel Karamollaoğlu	Aşırı sağ		[9]
	BBP	Büyük Birlik Partisi (parti içi muhalefet)	Mustafa Destici	Aşırı sağ		[10]
	Vatan	Vatan Partisi	Doğu Perinçek	Sol		[11]
	HAK-PAR	Hak ve Özgürlükler Partisi	Refik Karakoç	Merkez sol		[12]
	HKP	Halkın Kurtuluş Partisi	Nurullah Ankut	Aşırı sol		[13]
	DP	Demokrat Parti	Gültekin Uysal	Merkez sağ		[14]
	KP	Komünist Parti	Özlem Şen Abay	Aşırı sol		[15]
	DSP	Demokratik Sol Parti	Önder Aksakal	Merkez sol		[16]
	LDP	Liberal Demokrat Parti	Gültekin Tırpancı	Merkez		[13]
	Millet	Millet Partisi	Aykut Edibali	Sağ		[17]
	DYP	Doğru Yol Partisi	Çetin Özaçıkgöz	Merkez sağ		[18]
	Yeşil Sol	Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi	Eylem Tuncaelli / Naci Sönmez	Sol		[19]
	HEPAR	Hak ve Eşitlik Partisi	Yücel Savaş	Üçüncü görüş		[13]
	ÖDP	Özgürlük ve Dayanışma Partisi	Kolektif liderlik	Sol		[14]
	EMEP	Emek Partisi	Selma Gürkan	Aşırı sol		[20]
	ANAP	Anavatan Partisi	İbrahim Çelebi	Merkez sağ		[14]
	SEP	Sosyalist Emekçiler Partisi	Güneş Gümüş	Aşırı sol		[21]
	DBP	Demokratik Bölgeler Partisi	Emine Ayna	Sol		[13]
	DİP	Devrimci İşçi Partisi	Sungur Savran	Aşırı sol		[13]
	EHP	Emekçi Hareket Partisi	Sibel Uzun	Aşırı sol		[13]
	ESP	Ezilenlerin Sosyalist Partisi	Çiçek Otlu	Aşırı sol		[13]
	SYKP	Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi	Tülay Hatimoğulları / Ahmet Kaya	Aşırı sol		[13]
	TKP	Türkiye Komünist Partisi	Hüseyin Karabulut	Aşırı sol		[22]
	TSİP	Türkiye Sosyalist İşçi Partisi	Turgut Koçak	Aşırı sol		[23]
	DSİP	Devrimci Sosyalist İşçi Partisi	Meltem Oral / Şenol Karakaş	Aşırı sol		[24]
	YP	Yurt Partisi	Sadettin Tantan	Merkez sağ
	AYP	Ayyıldız Partisi	Serap Gülhan	Merkez sol		[25]
	İKP	İşçi Kardeşliği Partisi	Mehmet Şadi Ozansü	Aşırı sol		[26]
	TİKP	Türkiye İşçi Köylü Partisi	İsmail Durna	Aşırı sol		[27]
	Dev-Parti	Devrimci Halk Partisi	Celal Özcan	Aşırı sol		[28]
	AP	Adalet Partisi	Vecdet Öz	Merkez sağ		[29]
	TBP	Türkiye Birlik Partisi	Hüseyin Ekici	Merkez sol		[30]
	EYP	Evrensel Yol Partisi	Metin Güler	Sol		[31]
	Büyük	Büyük Türkiye Partisi	Tevfik Diker	Merkez sağ		[32]
	DGP	Demokratik Genç Parti	Erkin Çözeli	Merkez		[33]
	Ulusal Parti	Ulusal Parti	Gökçe Fırat Çulhaoğlu	Sol
	TURAN	Büyük Turan Hareketi Partisi	Varol Esen	Aşırı sağ		[34]
	MTP	Milliyetçi Türkiye Partisi	Ahmet Yılmaz Büyükekmekci	Sağ		[35]
	ÖSP	Özgürlük ve Sosyalizm Partisi	Sinan Çiftyürek	Aşırı sol		[36]
	HHP	Hak ve Huzur Partisi	Gürsel Yıldız	Merkez		[37]
	HTKP	Halkın Türkiye Komünist Partisi	Emre Yağan	Aşırı sol		[38]
	CİHAP	Cihan Partisi	Kürşad Emre Öğretmek	Aşırı sağ		[39]
	Anayol	Anayol Partisi	Zafer Maden	Sağ		[40]
	TÜHAP	Türkiye Halk Partisi	Mehmet Çetin	Merkez		[41]
	MMP	Millî Mücadele Partisi	Ahmet Kaya	Sol		[42]
	ASP	As Parti	Cavit Kayıkcı	Sağ		[43]
	İDP	İşçi Demokrasisi Partisi	Oktay Çelik	Aşırı sol		[44]
	TKH	Türkiye Komünist Hareketi	Erkan Pınarbaşı	Aşırı sol		[45]
	Devrimci	Birleşik Devrimci Parti	Ufuk Göllü	Aşırı sol		[46]
	KP	Kadın Partisi	Benal Yazgan	Sol		[47]
	TİVEP	Türkiye İşsizler ve Emekçiler Partisi	Rıfat Derya Sercan	Sol		[48]
	1920 TKP	Toplumcu Kurtuluş Partisi	Şener Ataş	Aşırı sol		[49]

Kaynakça

1. "Arşivlenmiş kopya". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2017.
2. "Arşivlenmiş kopya". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2017.
3. "Arşivlenmiş kopya". 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2017.
4. Okuyan, Kemal (20 Şubat 2017). "Herkesin HAYIR'ı kendine..." soL Haber Portalı. 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
5. "CHP anayasa değişikliğine 'hayır' için mitinglere başlıyor". Habertürk. AA. 23 Ocak 2017. 25 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
6. "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2017.
7. "HDP'nin referandum sloganı belli oldu". CNNTurk. 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2017.
8. "HDP: Referanduma karşı etkin bir muhalefetle 'Hayır' diyeceğiz". BirGün. 15 Ocak 2017. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
9. "Saadet Partisi'nden referandum kararı". Hürriyet. 25 Ocak 2017. 25 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
10. "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2017.
11. "Vatan Partisi'nin 'Cumhurbaşkanlığı sistemine hayır' bildirisinin dağıtımı engellendi". Ulusal Kanal. 18 Ocak 2017. 29 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
12. "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
13. "Referandumda hangi parti ne oy verecek?". Yarın Haber. 25 Ocak 2017. 29 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
14. "3 parti referandum kararını verdi". Oda TV. 19 Ocak 2017. 29 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
15. "Başkanlık anayasasına karşı nasıl mücadele edilir?". Komünist Parti. 9 Ocak 2017. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
16. "Anayasaya Değişikliği Girişimine Türk Milleti Büyük Çoğunlukla "HAYIR" Diyecektir". Demokratik Sol Parti. 16 Ocak 2017. 29 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
17. Aydın, Yaşar (20 Ocak 2017). "Erdoğan'ın sağ korkusu". BirGün. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
18. "Merkez sağ hayır diyecek". Aydınlık. 5 Şubat 2017. 7 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2017.
19. @YesillerSol (26 Ocak 2017). "Oyumuz Hayır Olsun" (Tweet). Erişim tarihi: 28 Ocak 2017 – Twitter vasıtasıyla.
20. "EMEP başkanlık dayatmasını protesto etti". Evrensel. 14 Ocak 2017. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
21. "SEP'ten 2017 Mesajı: Örgütlenmek, Sosyalist Saflarda Mücadele Etmek…". Sosyalist Emekçiler Partisi Girişimi. 31 Aralık 2016. 29 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
22. "Demokrasi şöleni: TKP'nin 'Hayır' bildirisine 'Erdoğan'a hakaret' iddiasıyla toplatma". Diken. 28 Ocak 2017. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
23. "BİZ HAYIR'A HAZIRIZ YA SİZ?". tsip1974.com. 23 Ocak 2017. 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2017.
24. @DSIP_ (31 Ocak 2017). "#HAYIR! Başkanlık değil demokrasi" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla. Eksik ya da boş |numara= (yardım);
25. "TÜRKİYE CUMHURİYET'İNİN BÖLÜNMEZ... - Ayyildiz Partisi Genel Merkezi". Facebook. 25 Ocak 2017. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
26. "Referandumda "HAYIR"! Ya sonra? | İşçi Kardeşliği Gazetesi". 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
27. "Bir parti daha "hayır" dedi". 23 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
28. "Bir sol parti daha karar verdi". 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
29. "Adalet Partisi referandum oyunu açıkladı". Ulusal Kanal. 7 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
30. "TC ANAYASASINA GÖRE YENİ YASANIN ANAYASA MAHKEMESİNDEN GEÇMEMESİ GEREKİYOR". Türkiye Birlik Partisi. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
31. "EVRENSEL YOL PARTİSİ GENEL MERKEZİMİZDE HEP BİRLİKTE #HAYIR DEDİK". Evrensel Yol Partisi. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
32. "Aziz seçmenler". Büyük Türkiye Partisi. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
33. "Demokratik Genç Parti Added A New Photo. - Demokratik Genç Parti". Facebook. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
34. "YÜCE TÜRK SOYU... Elbette #HAYIR.!!!... - TURAN Hareketi Partisi". Facebook. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
35. "Milliyetçi Türkiye Partisi shared Ahmet... - Milliyetçi Türkiye Partisi". Facebook. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
36. "ÖSP (Partiya Azadî û Sosyalîzmê) shared... - ÖSP (Partiya Azadî û Sosyalîzmê)". Facebook. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
37. "Gürsel YILDIZ" Anayasa değişikliğine kesinlikle kendim ve partim adına –HAYIR" - Hak ve Huzur Partisi - Haklı ve Huzurlu bir gelecek". Hak ve Huzur Partisi. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
38. "Türkiye Komünist Partisi siyasete, sokaklara, mücadeleye geri döndü!". htkp.org.tr. 25 Aralık 2016. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
39. "Cihan Partisi - Cihan Partisi shared Kürşad Emre..." Facebook. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
40. "Security Check Required". Facebook. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
41. "Türkiye Halk Partisi on Twitter: "Hayır da hayır vardır, hayırlarınız hayır olsun! "". Twitter. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
42. "KADINLARIMIZI CANLA, BAŞLA GÖREVE DAVET EDİYORUZ..." 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
43. "As Parti Genel Başkan Açiklamalari: As Parti Yeni Yil Mesaji". 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
44. "İşçi düşmanı ve baskıcı tek adam düzenine HAYIR! – İşçi Cephesi". 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
45. "Başkanlığa Hayır Komiteleri için göreve!". tkh.org.tr. 7 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
46. "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
47. "Kadin Partisi on Twitter: "Beyaz Bir Gelecek İçin Oyunuz #HAYIR Olsun Sayın Milletvekili, Mecliste yapılacak Anayasa oylaması öncesinde,... "". Twitter. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
48. "TEK ADAM ANAYASASINA HAYIR !... - Türkiye Işsizler Ve Emekçiler Partisi". Facebook. 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.
49. "Meclis başkanlık dayatmasını kabul etti". tkp.org. 7 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2017.