Demokrat Parti (2007)
Demokrat Parti (kısaca DP), Doğru Yol Partisi'nin 27 Mayıs 2007 tarihinde adını ve logosunu değiştirmesiyle kurulan Türk siyasal partisi.
| Demokrat Parti | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | DP |
| Genel başkan | Gültekin Uysal |
| Kurucu | Mehmet Ağar |
| Slogan(ları) | Başka Bir Türkiye Mümkün |
| Kuruluş tarihi | 27 Mayıs 2007 (13 yıl, 255 gün önce.) |
| Birleşme |
Anavatan Partisi Doğru Yol Partisi |
| Merkez |
Dr. Sadık Ahmet Cad. No:3 Balgat / Ankara |
| Üyelik (2021) |
 432.167[1] |
| İdeoloji | Liberal muhafazakârlık |
| Siyasi pozisyon | Merkez sağ |
| Resmî renkleri | Kırmızı, beyaz |
| TBMM |
2 / 584 |
| İlçe Belediye Başkanlığı |
2 / 922 |
| Belde Belediye Başkanlığı |
3 / 386 |
| İl Genel Meclisleri |
1 / 1.251 |
| Belediye Meclisleri |
135 / 20.498 |
| İnternet sitesi | |
|
| |
Resmî kökleri 1946 yılında Celâl Bayar tarafından kurulan Demokrat Parti'ye dayanır. Türkiye'de merkez sağ siyasal akım, Celâl Bayar, Adnan Menderes, Süleyman Demirel, Turgut Özal, Mesut Yılmaz ve Tansu Çiller zamanlarında defalarca iktidar olmuştur. Demokrat Parti, içinden 3 cumhurbaşkanı, 7 başbakan çıkarmıştır. Diğer sağ parti ve siyasetçilerin çoğunun ilk çıkış noktası Demokrat Parti geleneğidir.
Tarihçe
Demokrat Parti, 1983 yılında kurulmuş olan Doğru Yol Partisi'nin 27 Mayıs 2007 tarihinde Büyük Anadolu Oteli'nde yaptığı 2. Olağanüstü Genel Kongresi'nde adını ve logosunu değiştirmesiyle kurulmuştur. Bu isim değişlikliği Mehmet Ağar'ın genel başkanlığında yapılmıştır. Değişikliğinin temel nedeni olarak Türk sağını tek çatı altında toplamak gösterilmiş; Anavatan Partisi'nin kendisini feshederek DP'ye katılması düşünülmüştür. Bu sayede merkez sağda bir alternatif yaratılması planlanmıştır. Eşbaşkanlık sistemi uygulanmak istenmiş; fakat daha sonra bu birleşme Mehmet Ağar ile Anavatan Partisi Genel Başkanı Erkan Mumcu arasında çıkan anlaşmazlık sonucu gerçekleşememiştir. Bu durum dolayısıyla Anavatan Partisi seçime girememiş, DP seçime tek başına girmiştir. Merkez sağa yakın seçmenler üzerinde hayal kırıklığı yaratan bu durum sandığa yansımış; DP 2007 Türkiye genel seçimlerinde %5.4 oranında oy almıştır. Genel Başkan Mehmet Ağar %9.56'da aldığı DYP'yi %4 puan aşağıya çekmesi üzerine görevinden istifa etmiştir.
6 Ocak 2008 tarihinde yapılan DP 4. Olağanüstü Büyük Kongresi'nde parti genel başkanlığına 3. turda geçerli 800 oyun 529'unu alarak Süleyman Soylu seçilmiştir. Diğer aday Çağrı Erhan ise 271 oyda kalmıştır. 15 Kasım 2008'de gerçekleştirilen Nevval Sevindi ve Refaiddin Şahin'in de aday olduğu DP 9. Olağan Kongresi'nde 993 oy geçerli oyun 922'sini alan Soylu, genel başkanlığa yeniden seçilmiştir. Ancak Süleyman Soylu 2009 Türkiye yerel seçimlerinde bir önceki genel seçimden daha az oranda oy alındığını belirterek kongreye gitmiştir. 16 Mayıs 2009 tarihinde yapılan 5. Olağanüstü Kongre'de Hüsamettin Cindoruk, diğer adaylar Süleyman Soylu ve Mehmet Ali Bayar'ı geride bırakarak Demokrat Parti'de genel başkanlık koltuğuna oturmuştur. Ekim 2009'da, Anavatan Partisi ve Demokrat Parti, Hüsamettin Cindoruk ve Salih Uzun'un önderliklerinde birleşmiştir.
2010 Türkiye anayasa değişikliği referandumu'nda Hüsamettin Cindoruk liderliğindeki parti 'Hayır' oyu kullanacağını açıklarken, eski genel başkan Süleyman Soylu 'Evet' oyu vereceğini açıklamış ve partiden ihraç edilmiştir. ANAP-DYP birleşmesinden sonra değişim ve kurumsallaşma aşamasından geçen parti, İşçi Kolları komisyonu kurma, Engelli Çalıştayları düzenleme gibi hareketlerle Türkiye'de ilklere imza atmıştır. 2011'de gerçekleşecek olağan büyük kongre öncesi gerçekleştirilen Süleyman Demirel-Mesut Yılmaz-Hüsamettin Cindoruk görüşmesi gündeme damga vurdu. Görüşmeden sonra Tansu Çiller'in yeniden genel başkan olacağına ilişkin beklentiler artsa da, Tansu Çiller tabandan gelen taleplere karşılık vermedi.[2]
15 Ocak 2011 tarihinde yapılan Demokrat Parti 10. Olağan Büyük Kongresi'nde, Ahmet Özal, Rıfat Serdaroğlu ve Salih Uzun'un da aday olduğu kongrede genel başkanlığa Namık Kemal Zeybek seçilmiştir.[3] Parti, 2011'e kadar TBMM'de 1 sandalye ile temsil ediliyordu. 2007 seçimlerinde meclise giren DP milletvekili Mesut Yılmaz, Namık Kemal Zeybek'in genel başkan seçilmesiyle partiden istifa etti. Nisan 2011'de Bağımsız Türkiye Partisi ile DP çatısı altında ittifak anlaşması yapılmış ve seçime birlikte girme kararı alınmıştır. 2011 seçimlerinden binde altı oyla ayrılan Demokrat Parti'de, Genel Başkan Namık Kemal Zeybek, 6 Mayıs 2012 günü Genel Kongre yapılması kararı aldı. Kongreye az bir süre kala, genel başkan Namık Kemal Zeybek, genel başkanlığa yeniden aday olmayacağını ancak partinin alt kademelerinde çalışmaya devam edeceğini açıkladı. Kongreden önce Nevzat Ercan, Ufuk Söylemez, Ergun Özdemir, Osman Çilsal ve Fatih Sinan Yılmaz adaylıklarını açıkladı. Tüm adayların birinci ve ikinci turun ardından adaylıktan çekilmesiyle, Büyük Anadolu Otelinde gerçekleşen Demokrat Parti 8. Olağanüstü Büyük Kongresinin salt çoğunluk aranmayan üçüncü turunda Gültekin Uysal, 444 delegenin oyunu alarak DP’nin yeni genel başkanı oldu.
2012 yılının ikinci yarısında Demokrat Partili Bodrum Belediye Başkanı Mehmet Kocadon, hakkındaki suçlamalar nedeniyle görevden alındı ve cezaevine girdi. Mehmet Kocadon 100 gün cezaevinde kaldıktan sonra aklanarak serbest bırakıldı ve belediye başkanlığı görevine iade edildi. Cezaevinden çıktıktan sonra Mehmet Kocadon'la görüşen genel başkan Gültekin Uysal, Kocadon'un yeniden Demokrat Parti'den belediye başkan adayı olacağını açıklasa da Kocadon daha sonra partiden istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçti.
Demokrat Parti, 2012 yılında TBMM Performans raporu yayınladı ve TBMM ile ilgili bütün izlenimlerini, kelime kelime kamuoyuna sundu.[4]
2013 yılında MHP'den ihraç edilen Fethiye Belediye Başkanı Behçet Saatçi[5] ve Ak Parti'den istifa eden Bursa'nın Karacabey ilçesi Belediye Başkanı Ergün Koç Demokrat Parti'ye katıldı.[6]
2013 yılında, Demokrat Parti'nin Balgat'taki genel merkezine Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından kültür tesisi niteliği verilmiştir. Bu kararla ticari amaçla kullanılamayacak olan Genel Merkez binası, maddi değerini kaybetmiştir. Demokrat Parti, bu olayların ardından çok sert açıklamalar yaparak "Türkiye'nin en eski siyasi partisi olan Demokrat Parti üzerinde oynanmak istenen oyunlar sonuç vermeyecektir" ifadelerini kullandı.[7]
Partinin 2 Şubat 2014'te yapılan 11. Olağan Kongresinde Gültekin Uysal 753 delegenin oyunu alarak ilk turda yeniden genel başkanlığa seçildi. Parti, 2014 Yerel Seçimlerinde Fethiye, Haymana ve Eğirdir başta olmak üzere 7 ilçe, 7 belde belediyesi kazandı.
2014 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ekmeleddin İhsanoğlu'nu destekledi. İhsanoğlu'na jest olarak kendilerine ait olan Celâl Bayar Köşkü'nü çalışma ofisi olarak sunsalar da, Ekmeleddin İhsanoğlu tarafsız görünmek adına bu jesti kabul etmedi.
2015 seçimlerinden önce parti yönetimi, DP Genel Merkezi'ne kültür tesisi niteliği verilmesi ve 'KIRAT' ambleminin kullanım hakkıyla ilgili hukuki girişimlerde bulundu. 2014'ün son ayında Anayasa Mahkemesi 'KIRAT' ambleminin Demokrat Parti tarafından kullanılmasına karar vererek, Doğru Yol Partisi ile Muhafazakâr Yükseliş Partisi'nin parti amblemlerinde kırat logosunun kullanılmasını yasakladı.[8]
Mayıs 2015'te Ankara 8. İdare Mahkemesi, DP'nin genel merkez olarak kullandığı binanın "sosyal kültürel tesise" dönüştürülmesini öngören Büyükşehir Belediye Meclisi kararını iptal etti.[9]
2015 seçimlerine tek başına katılma kararı alan parti, toplam 75.217 oy aldı. 1 Kasım 2015'te tekrarlanan genel seçimlerde 69.319 oyda kaldı.
8 Mart 2016 tarihli Milat Gazetesi'nde, Demokrat Parti'nin 12 milyon liralık mobilya alımı yaptığı ve yapılan alımın bedelinin Boydak Holding tarafından karşılandığı [10] iddia edildi. Demokrat Parti, haberleri sert bir dilde yayınlayarak gazete yazarı Enes Babacan hakkında suç duyurusunda bulundu."Milat gazetesinde Enes Babacan imzalı habere partimiz tarafından yayınlanan tekzip metnidir". Demokrat Parti. 9 Mart 2016. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
2016 yılında MHP'de genel başkan ve muhalifler arasında yaşanan krizden sonra Meral Akşener'in Demokrat Parti'ye geçerek genel başkanlığı devralacağı iddia edildi.[11] DP'nin Meral Akşener'in "tavşan partisi" olacağı iddiaları üzerine bir açıklama yapan Gültekin Uysal, "Demokrat Parti satılık değildir" diyerek bu tür haberleri yalanladı.[12]
2018 yılında yapılan genel seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi, İYİ Parti ve Saadet Partisi ile birlikte Millet İttifakı çatısı altında giren parti, genel başkan Gültekin Uysal'ın İYİ Parti'den Afyonkarahisar milletvekili seçilmesiyle mecliste temsil edilme hakkı kazandı.
Demokrat Parti Genel Başkanları
| # | Adı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi |
|---|---|---|---|
| 1 | Mehmet Ağar | 27 Mayıs 2007 | 6 Ocak 2008 |
| 2 | Süleyman Soylu | 6 Ocak 2008 | 16 Mayıs 2009 |
| 3 | Hüsamettin Cindoruk | 16 Mayıs 2009 | 15 Ocak 2011 |
| 4 | Namık Kemal Zeybek | 15 Ocak 2011 | 6 Mayıs 2012 |
| 5 | Gültekin Uysal | 6 Mayıs 2012 | Görevde |
Demokrat Parti ve seçimler
Genel seçimler
| Seçim | Harita | Genel Başkan | Oy | Sandalye | Meclis | Sıra | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| # | % | ± Y | # | ± | |||||
| 2007 |  | Mehmet Ağar | 1,898,873 | %5,41 | — | 0 / 550 | — | Baraj Altında Kaldı | 4. |
| 2011 |  | Namık Kemal Zeybek | 279,480 | %0,65 | 4,77 | 0 / 550 |  | Baraj Altında Kaldı | 7. |
| 2015 Haziran |  | Gültekin Uysal | 75,217 | %0,17 | 0,49 | 0 / 550 | | Baraj Altında Kaldı | 9. |
| 2015 Kasım | Gültekin Uysal | 69,319 | %0,14 | 0,02 | 0 / 550 | | Baraj Altında Kaldı | 10. | |
Yerel seçimler
| Seçim | Genel Başkan | İl Genel Meclisi | Büyükşehir Belediye | Belediye | Belediye Meclisi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | Kazanılan | Oy | % | Kazanılan | Oy | % | Kazanılan | Oy | % | Kazanılan | ||
| 2009 | Süleyman Soylu | 1.536.847 | %3,84 | 148 / 3.281 |
179.350 | %0,99 | 0 / 16 |
1.164.858 | %3,62 | 142 / 2.903 |
1.181.074 | %3,68 | 1.843 / 32.392 |
| 2014 | Gültekin Uysal | 104.733 | %1,03 | 0 / 1.251 |
73.530 | %0,21 | 0 / 30 |
311.947 | %0,75 | 14 / 1.351 |
287.209 | %0,69 | 164 / 20.498 |
| 2019 | Gültekin Uysal | 67.892 | %0,08 | 1 / 1.272 |
243.250 | %0,89 | 0 / 30 |
415.213 | %0,96 | 8 / 1.355 |
378.093 | %0,88 | 135 / 20.745 |
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020.
- "Demirel ile Mesut Yılmaz ve Cindoruk görüşmesinde "Çiller" sürprizi". Milliyet. 14 Aralık 2010. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "'Kırat'ın yeni genel başkanı Zeybek". CNN Türk. 16 Ocak 2011. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "Meclis 687 kez PKK dedi". Radikal. 26 Ekim 2012. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "'Fethiye DP'de Behçet Saatcı Sevinci". Haberler.com. 19 Kasım 2013. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "Genel Başkan Gültekin Uysal, Bursa-Karacabey Belediye Başkanı Ergün Koç'un Demokrat Parti'ye katılım töreninde konuştu: Yolsuzluğa adı karışan bakanların dokunulmazlık zırhlarını kaldırın". Demokrat Parti. 25 Aralık 2013. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "Tarihi ANAP binası 'kültür tesisi' oluyor". Milliyet. 15 Aralık 2013. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "Kırat'ı artık sadece Demokrat Parti kullanacak". Sabah. 24 Aralık 2014. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "Mahkeme kararıyla 'Genel Merkez'". Hürriyet. 14 Mayıs 2015. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "Boydak Holding'den DP'ye 12 milyonluk 'kıyak'!". Milat. 8 Mart 2016. 16 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.
- "Arşivlenmiş kopya". 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2016.
- "Genel Başkanımız, Bursa'da düzenlenen basın toplantısında gündemi değerlendirdi". Demokrat Parti. 2 Temmuz 2016. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2018.