Arikanda
Arykanda, Antalya il sınırları Finike ilçesi yakınlarındaki Likya antik kent.Elmalı - Finike karayolunun tam yarısında bulunan Arifköyünün Aykırıçay mahallesine yakın bir ören yeridir.
Tarihi
İlk yerleşme zamanına ait arkeolojik ve yazılı kaynaklara dayanan bilgi bulunamayan Arykanda'nın filolojik yönden yerli bir isim oluşu ile eski bir yerleşme yeri olduğu bilinmektedir. 'Anda' ekinden yola çıkarak, bu kentin MÖ 2.000 yılından itibaren var olduğu söylenebilir. Zamanın yerlileri Arykanda'ya 'Arykawanda' olarak adlandırdıkları bilinmektedir.[1] Antik Kent'in tarihi hakkında en yeni araştırma ise Likya Antik Kentleri hakkında uzun süreli araştırma yapan Belgesel yönetmeni Tekin Gün, Arykanda Antik Kent ve çevresindeki arkeolojik bulgular ve nümismatik veriler bizi m.ö.2 binli yılların başlarında temellerinin atıldığını ve yerleşim izlerinin olduğuna işaret etmektedir.Likya dilinde Ary-ka-wanda diye anılan Kent,son yıllarda Limyra ve Patara'da ele geçen Geç Kalkolitik- Erken Bronz Çağı baltaları genel olarak bu bölgenin yoğun, olarak iskan edildiğini anlatmakta.Arkeolojik bulgular ve Nümismatik veriler ışığında bakılırsa, Kentte çıkan sikkeler üzerindeki betimlemeler,bazı yazıtlar Kent'in kuruluş tarihini İ.Ö. 2. yy’da Arykanda’nın Likya Birliğine dahil bir şehir olarak sikke bastığı bilinmekte.
Yerleşim
Arykanda kenti, Şahinkaya diye bilinen sarp bir kaya yüzeyinin dibinden başlayan, güneye eğimli arazi üzerinde yer almaktadır. Kentte en üst seviyede yer alan yapı, Şahinkaya’nın güney batı eteğindeki gözetleme kulesidir.[2]
Arykanda'nın en üst teraslarından birinde tek taraflı oturma yerine sahip, koşu pisti belirli bir kısımdan sonra trapez şeklini alan bir stadion bulunmaktadır. Ortasına yakın yerdeki merdivenle aşağıdaki teraslara bağlanan stadionun bir altındaki terasta ufak, fakat çok iyi korunmuş tiyatro yer almaktadır. Tiyatronun alt terasında odeon ve buna ulaşan merdivenli yol vardır. Odeonun önündeki portiko, köşeli bir U harfi yaparak agorayı çevreler. Arykanda'da resmi ve özel yapıların kapladığı alanın birkaç katını nekropol kaplar.
Araştırma
İlk Arkeolojik araştırma İngiliz araştırmacı Charles Fellows, 1838’de Arykanda ve çevresinde bulunan mezar-şapel yazıtlarını ve Nümismatik (sikke) verilere dayanarak Arykanda’yı keşfetmiştir.
Arykanda antik kentin kazılarında Prof.Dr. Cevdet Bayburtluoğlu'nun çok emeği geçmiştir. Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cevdet Bayburtluğlu ile özdeşen kent, onun arkeolojik çalışmaları sayesinde, bugün tarihi Likya (Işık diyarı) bölgesinin en güzel kentlerinin ziyaret etmemizi sağlar.
Nekropoldeki tonoz örtülü mezar odalarının dışında lahitlere de rastlanır. Birbirlerine teras görevi gören mezar binalarının en alt terasında ikinci katına kadar ayakta kalmış büyük bir hamam yer almaktadır.
Şehrin en ilginç kalıntılarından bir diğeri de Aykırıçay kaynağının bulunduğu yerde, kayalığın yüzündeki su yollarıdır.
Galeri
- Arykanda Odeon
Kaynakça
- "Airakanda Antik Kent / LİKYA". 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Likya Antik Kentleri-Arykanda". 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Mimarlık Müzesi - Anadolu Antik Tiyatroları30 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Lycian Turkey Arykanda Sayfası9 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 200 resimler17 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.