Emir dağı
Emir dağları, Afyonkarahisar İl sınırlarının doğu-kuzeydoğusunda ve Emirdağ ilçesi ile Eber Gölü arasında konumlanır. Emir Dağları’nın yükseltisi genelde kuzeyden güneye gittikçe artar. Kuzeyde Hodulbaba Tepesi 1547 metre, Emirdede Tepesi 2064 metredir ve daha güneyde Başyurt Tepesi 2281 metre yükseltisi ile dağın en yüksek zirvesini oluşturur.
Emir dağları | |
---|---|
En yüksek noktası | |
Yükseklik |
Emirdede Tepesi (2064 m.) Başyurt Tepesi (2281 m.) Hodulbaba Tepesi (1547 m.) |
Coğrafya | |
Konum | Türkiye |
Jeoloji | |
Kayaç yaşı | Kambriyen dönem, Karbonifer |
Dağ türü | Sıradağlar |
İsim kökeni
1116 yılında Bizanslılarla Selçuklular arasında cereyan eden Bolybotum (Bolvadin) Savaşı'nda, Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Müizzeddin Melikşah ordusunu güneydeki dağın yamacına, Emir Mengücek ise ordusunu kuzeydeki dağın yamacına yerleştirmiş, işte bu durum üzerine sultanın çekildiği dağa Sultan dağı, Emir Mengücek'in çekildiği dağa da Emir dağı adı verilmiştir. Anadolu Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud bu mücadelelerden sonra zamanını bu yerlerin iskânına ayırmıştır (1147-1157).[1]
Coğrafya
Emir Dağları, kaynağını kendisinden alan ve kuzeye doğru akarak Sakarya Nehri’ne birleşen dereler tarafından derince yarılmıştır. Üzerinde çok sayıda geçici derelerin oluşturduğu "V" biçimli çentik vadiler vardır. Emir Dağları’nın doğusunda basık görünümleri ile dikkati çeken ve il sınırlarının üzerinden geçtiği Kızılçal Dağı 1601 metre ve bu dağın güneyinde yer alan Kasım Dağı 1587 metredir. Kasım Dağı, Akşehir Gölü’nün kuzeyinde ve kabaca uzantısı kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu olup, kuzeybatıda iki önemli tepesi bulunmaktadır. Bunlar Karabay Tepesi (1473 m.) ve Köhnebaba Tepesi (1425 m.) dir. Yörenin en belirgin Emir dağları, eteklerindeki Emirdağ ilçesinin, Bolvadin ve Sultandağı arasındaki sınırı belirler.
İklim
Bölge, kışın son derece soğuk yarı kurak Akdeniz iklim kuşağındadır ve yıllık ortalama sıcaklığı 11,4 °C'dir. Ayrıca bu bölge, ikinci Doğu Akdeniz yağış kuşağındadır, yıllık yağış ortalaması 394 mm'dir.
Bitki örtüsü
Emirdağ dağları bitki coğrafyası daha çok Sultan Dağları Doğanhisar bölgesine benzer, bu bölgeler birbirine çok yakın konumlanır, çünkü her ikisi de İran-Turan ve Akdeniz bitey coğrafyası (nebat coğrafyası) bölgeleri arasındaki geçiş bölgesinde bulunmaktadır[2].
Emirdağ dağları, ormanı Quercus vulcanica [Boiss. & Heldr. ex] Kotschy gibi yaprak döken ve Cedrus libani gibi yaprak dökmeyen ağaçlardan oluşmaktadır, bölgede endemik olan ve Quercus infectoria Olivier subsp. boissieri (Reut.) O.Schwarz ve Quercus cerris L. var. cerris, Prunus domestica L., Rosa canina L., Crataegus monogyna Jacq. subsp. monogyna, Crataegus orientalis Pall. ex M.Bieb. var. orientalis, Juglans regia L. ve Berberis crataegina DC. gibi türler çalı (funda) ve ağaç biçiminde serpilidir. Chamaecytisus hirsutus (L.) Link, Verbascum stachydifolium Boiss. & Heldr., Verbascum lasianthum Boiss. ex Benth., Astragalus prusianus Boiss. ve Astragalus angustifolius Lam. bozkırları oluşturan bitkilerdir.
Emirdağ dağlarının kuzeyi ve Sultan Dağları Doğanhisar bölgesinde, Asteraceae, Fabaceae, Lamiaceae, Poaceae, Brassicaceae, Caryophyllaceae, Liliaceae, Apiaceae ve Scrophulariaceae gibi on büyük bitki ailesi yaygındır. Avrupa-Sibirya bitki örtüsü bu alanda nispeten daha az yaygındır. Dandin, Kuzkuyu ve Kayısısalığı dereleri alanında, Salix alba L. bitki kümeleri doğal olarak görülür.
Notlar
- Afyonkarahisar Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Nazmiye UZUN "Çevre Durum Raporu", 2007
- Emirdağları Kuzey Yarısı Florası, TBÜTAK Turk J Bot 28 (2004) 369-390
Dış bağlantılar
- Karbonifer Dönem (Türkçe)
- Kambriyen Dönem (Türkçe)
- Emir dağı için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft