Evrim Ağacı

Evrim Ağacı (İngilizce: Tree of Evolution), Çağrı Mert Bakırcı öncülüğünde, 5 Kasım 2010'da ODTÜ "Biyoloji ve Genetik Kulübü" üyeleri tarafından kurulmuş bir kuruluş.[1]

Evrim Ağacı
Slogan Karanlığı bilimle fethet!
Kuruluş 5 Kasım 2010) (2010-11-05)
Kurucu
Kuruluş yeri Ankara, Türkiye
Tür Popüler bilim kuruluşu
Yasal statü Özel
Merkez Teksas, Birleşik Devletler
İdari sorumlu Çağrı Mert Bakırcı
Yayım dilleri Türkçe (çoğunluk)
İngilizce (azınlık)
Resmî site www.evrimagaci

Diğer kurucu üyeleri arasında Babür Erdem ve Güngör Budak bulunmaktadır. Evrim Ağacı`nın erken dönemlerinde, gelişimini sağlamasında birçok ODTÜ öğrencisi ve akademisyen rol aldı. Günümüzde ise merkezi Teksas`ta bulunan ve Dünya'nın her yanındaki Türkçe konuşan insanlara çok yönlü yayınlar yapan bir popüler bilim firması olarak yoluna devam etmektedir. 2020 yılı itibarıyla yöneticileri arasında Ashlee Lane Bakırcı-Taylor ve Eyüp Akman bulunmaktadır.

Evrim Ağacı, Türkiye'nin en büyük evrimsel biyoloji oluşumudur. Resmî internet sitesi olan Evrimagaci.org, Türkiye'nin internet üzerinde en çok ziyaret edilen evrimsel biyoloji sitesidir.[2] Sosyal medya ve internet sitesi ziyaretçileri bakımından Türkiye'nin en çok ziyaret edilen popüler bilim oluşumudur. Çalışmaları, Avrupa Evrimsel Biyoloji Cemiyeti (European Society for Evolutionary Biology, ESEB) tarafından aralıklarla maddi ve akademik olarak desteklenmektedir.[3] ESEB tarafından Evrim Ağacı'ndan bağımsız olarak belirlenen, Türkiye'de yaşamayıp Türkçe konuşan ve evrimsel biyoloji alanında uzman iki akademisyen tarafından internet siteleri ve yayınları incelenmiş ve içeriklerinin kaliteli olduğu tasdiklenmiştir.[4]

Topluluğun vizyonu, Türkiye'de ve Dünya`da devam eden bilimsel devrim ve bilimsel aydınlanma hareketlerini bilimsel bir perspektifte sürdürmektir. Bu vizyon çerçevesinde, kurulduğu günden beri kapsamlı bir bilim arşivi geliştirmektedir. Bu arşiv, güncel haberler ve bilimsel gelişmelerden ziyade, temel bilimsel kavram ve konuların anlaşılmasına yönelik bir eğitim projesidir.[5]

Evrim Ağacı, Türkiye'de 1 Haziran 2016 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2015-44893 marka numarasıyla tescil edilmiştir.[6] 23 Şubat 2018 itibarıyla, Amerika Birleşik Devletleri'nin Teksas eyaletinde "Tree of Evolution" markası ve firması olarak çalışmalarını sürdürmektedir.[7]

Çalışmalar

Etkinlikler

Evrim Ağacı'nın gerçekleştirdiği etkinlikler arasında seminerler, konferanslar, kurslar, paneller ve akademik programlar bulunmaktadır. "Türkiye Evrimle Tanışıyor (TET)" etkinliklerine Ankara, İstanbul, İzmir başta olmak üzere Bursa[8] ve Eskişehir gibi birçok ilde binlerce kişi katılmıştır. Ekip, bu illerdeki üniversite ve liselerde çeşitli seminerler düzenlemiş, düzenlenen seminerlere konuşmacılar göndermiştir. Ayrıca çeşitli bilim insanları ve bilim oluşumlarıyla röportajlar yapmıştır.

Ayrıca Evrim Ağacı, "ODTÜ Biyogen" ile birlikte Türkiye'nin en uzun süredir devam eden ve en çok katılımcılı evrimsel biyoloji etkinliği olan "ODTÜ Aykut Kence Evrim Konferansı"nı düzenlemektedir. Her yıl düzenlenen etkinliğe, yurt içi ve yurt dışından sayısız akademisyen, öğrenci ve vatandaş katılım göstermektedir. Bu etkinlikler aracılığıyla Francisco Ayala, Douglas Futuyma, Jerry Coyne, Stephen Oppenheimer, Kenneth Miller, Martin Hanczyc, Eva Jablonka, Andrew Berry, Micheal Hofreiter, Roger Butlin, Line Ugelvig, Particia Beldade gibi evrimsel biyologlar Türkiye'de ağırlanmıştır. 2017 yılında 11.'si düzenlenmiş olan konferansa ortalamada her sene 600 kişi katılım göstermektedir.

Evrim Ağacı'nın doğrudan katılım gösterdiği veya düzenlediği etkinlikler arasında, Richard Dawkins Vakfı'ndan Sean Faircloth'un katılımıyla düzenlenen "I. Özgür Düşünce ve Sekülerizm Konferansı", ODTÜ'deki birçok bilim topluluğunun katılımıyla düzenlenen "ODTÜ Bilim Günleri" ile birlikte, "ODTÜ Sinirbilim Günleri " ve "ODTÜ Biyokimya Konferansı" gibi diğer etkinlikler bulunmaktadır. Ayrıca Evrim Ağacı, kurulduğundan beri ODTÜ içerisinde çok sayıda bilim semineri de vermiştir.

Dijital yazılı içerikler: makaleler, Bilim Ağacı ve EA Akademi

Kuruluşun resmî internet sitesinde, evrimsel biyoloji başta olmak üzere, çeşitli modern bilim dallarına ait, temel düzeyden akademik düzeye kadar değişen bir ölçekte kavramsal tanımlama, akademik örnekleme ve kuramsal analiz yayınlarına yer verilmektedir.

  • Makaleler, "Bilim Ağacı" [9] isimli bir taksonomik kategorilendirme sistemi çerçevesinde sınıflandırılmakta ve sunulmaktadır. Bu sistem, insanlığın entelektüel birikimine dair bütün düşünsel alanları bir taksonomik ağaç altında kategorize etmektedir.
  • Evrim Ağacı'nın en önemli çalışmalarından biri olan "Makale Arşivi",[10] çoğunlukla popüler bir dile indirgenmiş akademik içerikli yazılardan oluşmaktadır. Evrim Ağacı internet sitesi içerisinde çevrimiçi olarak "Bilim Sözlüğü" [11] de yer almaktadır.
  • Evrim Ağacı, 2019 yılında "EA Akademi" [12] isimli bir projeyi hayata geçirmiştir. Dijital bir öğrenme platformu olarak tasarlanan proje, Evrim Ağacı içeriklerini kişilerin kendi belirledikleri bir hızda, düzenli bir şekilde okuyarak (veya videoları izleyerek) kendi kendilerini eğitmeyi hedeflemektedir.

Basılı İçerikler: Kitap ve Dergiler

Evrim Ağacı bünyesinde yayınlanan ilk yazılı eser, 1 Ocak 2014 tarihinde Evrensel Basım Yayın tarafından basılan ve Çağrı Mert Bakırcı tarafından kaleme alınan "Evrim Kuramı ve Mekanizmaları: Evrimin Temelleri ve Nasıl İşlediği Üzerine" isimli kitaptır.[13] Ergi Deniz Özsoy önsözüyle yayınlanan ve Londra Kitap Fuarı'nda da satışa sunulan kitap, Şubat 2020 itibarıyla 11 baskı yapmıştır. Kitap, çok sayıda eleştirmen tarafından olumlu bir şekilde eleştirilmiş ve övülmüştür.[14][15][16]

Evrim Ağacı'nın ikinci kitabı olan "Evrenin Karanlığında Evrimin Işığı: Modern Bilimlerin Bütünleştirici Harcı Evrime İnterdisipliner Bir Bakış" ise 5 Mayıs 2017'de EOS İletişim tarafından Muaf Kitap etiketiyle basılmıştır. Kitapta kendi alanlarında 9 ayrı uzman, bilimin farklı dallarının evrim ile olan ilişkisini ele almış, evrimin bu sahalara yaptıkları katkılardan ve bu sahalarda yapılan çalışmaların evrimsel biyoloji üzerindeki etkisinden söz etmişlerdir.

Evrim Ağacı'nın üçüncü kitabı olan "Şüphecinin El Kitabı: Bilgi Çağında Gerçeği Bulmak", Arsel Berkat Acar ve Çağrı Mert Bakırcı tarafından kaleme alınmıştır.[17] Kitap, bilimsel şüphecilik ile ilgili teorik bir altyapıya ek olarak, popüler sahtebilim iddialarına, mitlere ve komplo teorilerine şüpheci bir yaklaşım sergilemektedir.

Evrim Ağacı'nın uzun dönem basılı yayınları arasında, 50 sayı boyunca BirGün Gazetesi`nde yayınlanan bilim sayfası[18] ile Bilim ve Ütopya Dergisi'nde onlarca sayı boyunca yayınlanan Evrim Ağacı yazıları bulunmaktadır. Ekip bunların haricinde; Bilim ve Gelecek Dergisi,[19] BilimsoL,[20] Doğu Batı Dergisi, Düşünbil Dergisi,[21] Evrensel Gazetesi,[22][23][24] Genç Hayat,[25][26] Evrimin Gıdası, Fikir Bilim Dergisi, Löpçük Dergisi gibi diğer basılı yayın organlarıyla da aralıklarla iş birliği yapmaktadır.

Video İçerikler

Evrim Ağacı video içerikler hazırlamak üzere YouTube kanalını 16 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ilk olarak 21 Temmuz 2011'de açmış olup 2017 yılına kadar ağırlıklı olarak altyazılandırma çalışmaları ile Türkçe bilim içeriklerine katkı sağlamışlardır. 28 Temmuz 2016'dan itibaren özgün içerikli YouTube videoları yayınlamaya başlamışlardır.

Evrim Ağacı'nın 2017 yılında başlattığı "Canlı Bilim" isimli canlı yayın serisi, Dünya'nın dört bir tarafında akademik araştırmalarını sürdüren Türk bilim insanlarını YouTube kanalları üzerinde ağırlamaktadır. Yayın serisine bugüne kadar İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Celal Şengör, Cambridge Üniversitesi'nden Mete Atatüre, Hacettepe Üniversitesi'nden Ergi Deniz Özsoy, Boğaziçi Üniversitesi'nden Cem Say ve Aslı Tolun, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Media Lab'dan Canan Dağdeviren, Harvard Üniversitesi'nden Önder Albayram, ODTÜ ve CERN'den Bilge Demirköz, İTÜ ve CERN'den Kerem Cankoçak, astronom Ethem Derman, New York Eyalet Üniversitesi'nden Ömer Gökçümen, NASA'dan Umut Yıldız gibi isimler katılmıştır [27]. Projenin ikinci sezonunda ise Barış Özcan, Ekrem Aydıner ve Tansu Daylan gibi isimler yer almıştır.

Akademik

Evrim Ağacı'nın yönetim kadrosundaki kişilerin birçoğu doktora ve/veya yüksek lisans sahibidir; diğer isimlerin hemen hepsi üniversite mezunlarından ve üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır. Evrim Ağacı, Evrim Çalışkanları oluşumundan sonra, Avrupa Evrimsel Biyoloji Cemiyeti (ESEB) tarafından desteklenen ilk Türk popüler bilim oluşumudur.

Ekip, Ergi Deniz Özsoy, Namık Kemal Pak, Müge Boz, Mehmet Somel, Füsun Gezgin Özer gibi evrimsel biyologlar, fizikçiler ve diğer dallardan olan bilim insanlarıyla da birçok farklı nedenle iş birliği yapmış, ortak etkinliklerde bulunmuş, ortak yazılar kaleme almış ve ortaklaşa televizyon programları yapmıştır.[28][29]

Sosyal Sorumluluk Projeleri

Evrim Ağacı, ALS hastalarına yönelik olarak düzenlenen Ice Bucket Challenge'ın Türkiye'ye taşınmasında büyük rol oynadığı ve Indiegogo kampanyasıyla binlerce ABD dolarının toplanmasına önayak olduğu gibi,[30][31] görme engellilere yönelik başlattığı "Sesiniz Olsun" gibi sosyal sorumluluk projeleriyle de bilinmektedir.[32]

İnternet Sitesi

Evrim Ağacı'nın internet sitesi 2011 yılında yayın hayatına başlamıştır. Site sürümleri, başlangıçtan bu yana Yunan alfabesini takip etmiştir. Alfa, Beta ve Gama sürümleri Evrim Ağacı'nın kurucularından Güngör Budak tarafından geliştirilmiştir. Delta ve Epsilon sürümleri Erhan Kılıç ile geliştirilmiştir. Şu anda yayında olan Epsilon sürümü, Erhan Kılıç ve Eyüp Can Akman tarafından geliştirilmiştir. Ekip, Şubat 2018'den itibaren Eyüp Can Akman liderliğinde yazılım geliştirme projelerine devam etmektedir. Site, 2019 itibarıyla Eta sürümündedir.

Evrim Ağacı'nın internet sitesi altyapısı, Wikipedia'nın altında yatan mantıktan ilham almaktadır. Evrim Ağacı, bilim konusunda bilgi sahibi herkesin katkı sahibi olabileceği, özgürce modern bilim içerikleri ekleyebilecekleri, bu eklemelerin denetimden geçmesi sonrasında yayına alınarak kolektif olarak büyüyen bir bilim arşivi olabilmesi hedeflenmektedir.

Grup Fonlaması

Evrim Ağacı, Patreon üzerinden büyük kitlelerin desteğiyle kitle fonlama yoluyla gelişimini sürdüren ilk büyük bilim oluşumudur.

Ekip, 2018 yılının sonunda, Evrim Ağacı'nın bir yan projesi olarak Kreosus isimli yeni bir kitle fonlama platformunu yayına almışlardır. Platform; Patreon'da eksik olan Türkçe dil desteği, Türk lirası ile ödeme yapma, üçüncü parti bir siteye yönlendirilmeden ödeme alabilme, tek seferlik ödemeler gibi birçok ek özelliği barındıracak şekilde geliştirilmiştir.

Ekol

İstanbul Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi gibi çeşitli üniversitelerde yapılan lisansüstü araştırma ve tezlerde Evrim Ağacı, internet aracılığıyla ve sosyal medya üzerinden bilim anlatıcılığı konusunda bir ekol olarak incelenmiştir.[33]

İsim ve Slogan

Evrim Ağacı, evrimsel biyolojide türlerin birbiriyle olan akrabalık ilişkisini ve türler arasındaki göreli ayrışma miktarı ve sürelerini görselleştirmek adına kullanılan filogenetik ağaçların gayrıresmî bir adıdır. Charles Darwin tarafından yaşam ağacı biçiminde kullanılmıştır.

İsim, Evrim Ağacı'nın kurucu üyelerinden Babür Erdem tarafından önerilmiş ve ekibin kuruluş aşamasında oy birliğiyle kabul edilmiştir. İsim, aynı zamanda Evrim Ağacı'nın Türkiye'deki etki ve yayılma politikasına yönelik olarak, köklerini ODTÜ ve Ankara'dan alan, dalları ise tüm Anadolu coğrafyasına yayılan bir ağaç simgesine de gönderme yapmaktadır.[34]

Ekibin sloganı ise, Charles Darwin'in "Türlerin Kökeni"isimli eserinin kapanış paragrafına ithafen seçilmiştir:[35]

« Çeşitli bitkilerle kaplı, çalılıklarında kuşların ötüştüğü, türlü böceklerin uçuştuğu; nemli toprağında tırtılların, solucanların süründüğü bir yamaca bakıp, birbirinden böylesine farklı, ve birbirine böylesine karmaşık bir tarzda bağımlı ve ustalıkla yapılmış bütün o canlı biçimlerin, çevremizde etkilerini sürdüreduran yasaların ürünleri olduğunu düşünmek ilginçtir. Bu yasalar -geniş bir anlamda- Üreme ve Büyüme; Soyaçekim (hemen hemen üremenin kapsamında kalır); yaşam koşullarının ve parçalarının kullanılıp kullanılmamasının doğrudan ve dolaylı etkilerinin sonucu olan değişkenliktir; üreme öylesine hızlıdır ki Yaşama Savaşına yol açar; ve bunun sonucu Iranın Iraksamasını ve az gelişmiş biçimlerin tükenmesini zorunlu kılan Doğal Seçmedir. Böylece, doğanın savaşından, açlıktan ve ölümden, düşünebildiğimiz en yüce ereğe, daha yukarı hayvanların oluşmasına varılır. Bir ya da birkaç biçimde başlayan yaşamı böyle anlayan ve bu gezegen çekimin değişmez yasasına göre dönüp dururken, böylesine basit bir başlangıçtan en güzel, en olağanüstü biçimlerin evrimleşmiş ve evrimleşmekte olduğunu kavrayan bu yaşam görüşünde gerçekten ihtişam vardır. »
(Charles Darwin, 1. Baskı Taslağı[36])

Evrim Ağacı'nın logosu, 16 Şubat 2015'te, Serhat Seykan tarafından tasarlanmıştır. Temel tasarım fikri üzerine, Bakırcı'nın yönlendirmeleri ışığında logo şekillenmiş ve detayları netleştirilmiştir. Evrim Ağacı'nın eski logosu olarak kullanılan, aslında "logo" olma değeri ve niteliği taşımayan amblemin aksine, Evrim Ağacı için kuruluşundan 4 seneden fazla bir süre sonra tasarlanan ilk logonun, son derece sade; ancak çok sayıda mesajı o sadelik çerçevesinde yansıtabilmesi hedeflenmiştir. Bu açıdan bakıldığında Evrim Ağacı'nın logosu, sayısız ilginç bilimsel olgu ve felsefi içeriği çok yalın ve sade çizgilerle aktarabilmektedir. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibi özetlenebilir:[37]

Evrim Ağacı'nın logo olarak kullandığı eski amblem.
  • E-A Harfleri: Logoda göze çarpan ilk önemli noktalardan biri DNA'nın nükleotit çiftleri arasına gizlenmiş E ve A harfleridir.
  • Çift Sarmal DNA: DNA, evrimin en temel birimidir.
  • Mutasyon: Evrimle ilgili en fazla yanlış anlaşılan ve anlatılan noktalardan biri, mutasyonlardır. Mutasyonlar, kötü namlarına rağmen, evrimin seçilim mekanizmalarının üzerine etki ettiği çeşitliliği yaratan nihai ve en önemli kaynaklardır. Bu nedenle, üstten ikinci nükleotit çiftinde bir bozulma, kırılma gösterilmiştir. Bu, silinme tipi bir mutasyon olarak düşünülebilir. Aynı zamanda bu, E harfinin daha kısa olan orta kolunu da üstü kapalı bir şekilde netleştirmektedir.
  • Seçilim: DNA'nın uçlarından çıkan ve logonun etrafını dolaşan çizgiler, merkezden uzaklaştıkça daralmaktadır. Bu, bir popülasyon içerisinden seçilen avantajlı grubun ayıklanmasını temsil etmektedir.
  • X Kromozomu: Her ne kadar DNA yapısı gereği heliks (sarmal) biçimli olsa da, DNA'nın sadece 2 boğumu gösterilerek aynı zamanda X harfinin oluşması sağlanmıştır. X kromozomu, insanlarda hem erkekler, hem dişilerde bulunan yegane cinsiyet kromozomudur.
  • Döngüsel Sonsuzluk: Evrimsel süreç, doğal bir algoritmadır, döngüseldir ve teknik olarak zamanın sonuna kadar (veya sonsuza kadar) çalışabilir. Var olan varyasyon içerisinden en uyumlular seçilir, diğerleri elenir, seçilenlerin mutasyonlardan kaynaklı avantajları üreme yoluyla gelecek nesillere aktarılır ve yeniden seçilim döngüsü başlar. Bu şekilde sonsuza kadar devam eder. Bu nedenle DNA'nın uçlarından çıkan kollar, DNA'nın üst ve alt kısımlarını tamamlayarak bir nevi 8 rakamını oluşturmaktadır. Aynı zamanda logonun bir ucundan diğer ucuna doğru takip edildiğinde de, yan yatmış bir 8 görülmektedir. Yan yatmış 8 rakamı, evrensel olarak sonsuzluk işaretidir ve logoda kendisine yer bulmaktadır.
  • Yin Yang ve Diyalektik Felsefesi: Çoğu zaman bilimsel konuların tek kutuplu açıklamaları bulunmaz. Her iyi teori içerisinde geçersiz taraflar ve her kötü teori içerisinde geçerli taraflar bulmak mümkündür. Bu karşıt teorilerin (tez ve antitezlerin) bir araya gelişi ve fikirsel arenada çarpışması, sentezi doğurur. Logodaki genel görünüm ve Yin Yang sembolünü çağrıştırması, bu nedenle yapılmıştır.

Tarihçe

Evrim Ağacı’nın temelleri, Eylül 2010 ayında yapılan bir ODTÜ Biyoloji ve Genetik Topluluğu (BİYOGEN) haftalık toplantısı sırasında atılmıştır. Toplantıda, ilk defa BİYOGEN’e katılım gösteren Çağrı Mert Bakırcı, dönemin Yönetim Kurulu Başkanı'na yeni bir evrimsel biyoloji oluşumu kurma fikrini anlatmış, olumlu geridönüşler almıştır. Bu olumlu dönüşler üzerine, kısa sürede proje hayata geçirilmeye karar verilmiş ve Evrim Kuramı ile özellikle ilgilenmek isteyebilecek kişiler, Bakırcı ile bir araya gelmiştir.

Bu süreçte Babür Erdem ve Güngör Budak ile tanışan Bakırcı, kısa sürede geniş bir yol haritası çizmiş ve ekibin diğer muhtemel bireyleriyle beyin fırtınası yaparak oluşumun vizyonu, misyonu, içeriği ve planlarıyla ilgili gerekli kararları almıştır. Bir bilim ve aydınlanma hareketi[38] olarak ilerlemesine karar verilen grubun ismi olacak olan “Evrim Ağacı”, birkaç günlük düşünme ve tartışma süreci sonrasında Erdem tarafından tavsiye edilmiş ve kısa sürede kabul edilmiştir. Bunun üzerine, Bakırcı önderliğinde düzenlenen ilk toplantısıyla Evrim Ağacı, 5 Kasım 2010 günü ODTÜ, Ankara'da resmen kurulmuştur.

Kuruluşundan 2 hafta kadar sonra, o zamanlar yeni yeni Türkiye'de yer etmeye başlayan Facebook üzerinden sayfalarını açan ekip, yaklaşık 2 ay gibi bir süre içerisinde 1500’ü aşkın sayıda takipçiye ulaşmıştır.

Bu hızlı büyüme, sadece bilimseverler tarafından değil, bilim karşıtları tarafından da fark edilmiştir. Ekibin Facebook sayfası, 1650 küsur takipçiye ulaştığı sıralarda, internet korsanları tarafından saldırıya uğramış ve ele geçirilmiştir. Tüm çabalara rağmen sayfalarını geri almayı başaramayan ekip, kısa sürede yenisini açmış ve okurlarının destekleri sayesinde 24 saat içerisinde Facebook üzerinde yeniden 1500 okur sayısına ulaşmıştır. Ancak sayfa aynı gün içerisinde internet korsanları tarafından yeniden ele geçirilmiştir. Bunun üzerine, 9 Nisan 2011 tarihinde, uç düzeyde sanal güvenlik önlemleri altında sayfa yeniden kurulmuştur. Evrim Ağacı, o günden günümüze dek bu resmî Facebook sayfası üzerinden yayın hayatını sürdürmektedir.

Evrim Ağacı, 3 Mart 2012’de 17.000'den fazla okura ulaşarak Facebook’taki Türkçe sayfalar arasındaki en büyük evrimsel biyoloji odaklı bilim sayfası olmuştur. 4 Nisan 2012’de Avrupa Evrimsel Biyoloji Cemiyeti (ESEB) tarafından ilk defa maddi ve akademik olarak desteklenmeye başlamıştır. 22 Nisan 2012’de 20.000'den fazla okura ulaşarak Dünya’daki her dilden tüm evrimsel biyoloji odaklı Facebook sayfaları arasında ikinci sıraya yükselmiştir. 12 Ekim 2016 itibarıyla 460.000'e yakın okurla ve haftalık ortama 2 milyon kişilik erişim miktarıyla yola devam etmektedir.

Ekibe gelen soruların ve verilmesi gereken cevapların belli bir noktadan sonra kendisini tekrar etmeye başlaması, bu soru ve cevapların arşivlenmesi ihtiyacını doğurmuştur. Bu metinler, günümüzdeki Evrim Ağacı Makale Arşivi'nin de temelini atmıştır. Facebook'taki güvenlik açıklarının sıkıntı yaratıyor olması ve büyümenin getirdiği tehlikelerden ötürü ekip, 11 Aralık 2012 tarihinde Evrimagaci.org adı altında resmî sitelerini açmıştır. O tarihten beridir Evrim Ağacı'nın tüm veritabanı resmî internet sitesi üzerinde depolanmakta ve Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya hesapları üzerinden resmi bir şekilde yayınlanmaktadır.

Kadro

Evrim Ağacı, resmi internet sitesinde düzenli olarak makaleler kaleme alan geniş bir yazar kadrosuna, çevirmenlere ve düzeltmenlere (editörlere) sahiptir. Bunun yanı sıra ekibin sanal dünya haricindeki işlerinden sorumlu kişiler, etkinliklerini düzenleyen koordinatörler, teknik içeriklerini denetleyen editörler, görsel tasarım ve seslendirme gibi teknik konularda katkılar sağlayan sanatçılar, internet sitesi tasarımcıları ve web yazılım geliştiricileri gibi birimleri de bulunmaktadır. Bu katkı sağlayıcılar zaman içerisinde değişiyor olsa da, Evrim Ağacı'na bugüne kadar farklı şekillerde katkıda bulunmuş isimlerin bir listesi şöyledir:[39]

Baş Yazar ve Yayın Yönetmeni

Editörler

  • Babür Erdem
  • İsmail Güderer
  • Meriç Öztürk
  • Şule Ölez
  • Ayşegül Şenyiğit
  • Osman Öztürk
  • Mert Karagözoğlu

Yazarlar

  • Oğuzhan Kiper
  • Güniz Göze Eren
  • Emre Can Kartal
  • Işın Altınkaya
  • Seda Baykal
  • Arsel Acar
  • Mehmet Arif Sökmen
  • Pedram Türkoğlu
  • Tuğba Gürcan
  • Gürhan Öztürk
  • Barış Dallı
  • Çağlar Solak

Çekirdek Ekip ve Organizasyon Komitesi (2016-2017)

  • Anıl Keser
  • Atilla Çelikgil
  • Cemre Özbalcı
  • Çınar Ege Bakırcı
  • Deren Demirel
  • İsmail Güderer
  • Zeki Doruk Erden
  • Erinç Yurtman
  • Barış Can Mandacı
  • Mertcan Erice
  • Güniz Göze Eren
  • Sertan Erdem
  • Oğuzhan Beğik
  • Pelin Kasap
  • Ozan Bıçakcı
  • Özgür Gür
  • Gözde Köksal
  • Dilara Koç
  • Ege Karakale
  • Onur Özer
  • Yasemin Karakaş
  • Zahide Beyazıt

Çevirmenler

  • Ozan Zaloğlu
  • Beril Dursunkaya
  • Suat Ayöz
  • Övgü Kayadelen Ulusoy
  • Ahmet Kapusuz

Yazılım ve Teknik

  • Güngör Budak
  • Can Arbaz
  • Erhan Kılıç
  • Ekin Özsüle

Görsel Medya ve Seslendirme

  • Çağan Çelik
  • Keremcan Gümüştaş
  • Umut Efe
  • Hakan Topaloğlu
  • Kemal Burak Arıboğa
  • Neşe Abbak
  • Umut Yıldırım
  • Ali Kılıç

Eleştiriler

Evrim Ağacı'nın vejetaryenlik ve veganizm ile ilgili tutumu vegan organizasyonlar tarafından eleştirilmiştir.[40][41][42]

Kaynakça
  1. Çağrı Mert Bakırcı (4 Eylül 2020). "Hakkımızda - Evrim Ağacı". Evrim Ağacı. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2018.
  2. EvrimAgaci.org, Alexa.
  3. Outreach Fund 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., European Society for Evolutionary Biology.
  4. Evrim Ağacı'nın Çalışmaları, ESEB Tarafından Kaliteli Olarak Onaylandı!, Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  5. "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020.
  6. https://online.turkpatent.gov.tr/trademark-search/pub/#trademark_result_detail
  7. "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020.
  8. Bursalılar Evrim Ağacı'yla buluştu, Evrim'i tartıştı 18 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Halk Evleri.
  9. "Bilim Ağacı". 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  10. Makale Arşivi 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  11. Bilim Sözlüğü 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  12. "Arşivlenmiş kopya". 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2019.
  13. Evrim Ağacı'nın İlk Kitabı: "Evrim Kuramı ve Mekanizmaları" 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  14. Herkes Evrim Ağacı’ndan bir dal koparsın diye... 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrensel Gazetesi.
  15. Evrimin Mekanizmaları 15 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cumhuriyet Gazetesi Bilim ve Teknik Eki.
  16. Evrim Kuramı ve Mekanizmaları 1. Baskı - Sn. Osman Bahadır (Cumhuriyet Gazetesi) Eleştirisi, Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  17. "Arşivlenmiş kopya". 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2020.
  18. Evrim Ağacı’ndan BirGün okurlarına Merhaba! 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BirGün.
  19. Bilim ve Gelecek: İsyan kontrolünde kullanılan silahlar 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bilim ve Gelecek.
  20. Türkiye’de Bir İlk: Uluslararası Evrimsel Biyoloji Öğrenci Kongresi 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bilimsol.
  21. Düşünbil Sayı 26-27 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Düşünbil.
  22. Bilim, türler arası evrimi kabul etmiyor 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrensel Gazetesi.
  23. Temiz Suya Mı İhtiyacınız Var? 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrensel Gazetesi.
  24. Türkiye Evrimle Tanışıyor: İZMİR-3 (Evrensel Gazetesi Küpürü) 12 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  25. İnsan Türü ve Gerçekleri Reddetme Becerisi 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Genç Hayat Dergisi.
  26. Uzay Sonlu Mudur Yoksa Sonsuz Mudur, Genç Hayat Dergisi.
  27. Evrim Ağacı'nın "Gelecek Bilimde" başlıklı canlı yayın serisinden haberdar mısınız?, T24.
  28. Hayat TV - Evrim Ağacı Yayınları, YouTube Hayat TV.
  29. Evrim Ağacı Bilim Seminerleri başlıyor 26 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Genç Gazete.
  30. ALS MNH Derneğine bir destek de Evrim Ağacı grubundan geldi. 20 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Turkals.
  31. Indiegogo ALS MNH Derneği Bağış Kampanyası 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Indiegogo ALS MNH Derneği Bağış Kampanyası.
  32. Evrim Ağacı - SESİNİZ OLSUN Sosyal Sorumluluk Projesi. 20 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  33. Bülent Keskin Doktora Tezi: Biyoloji Öğretmen Adaylarının Evrimle İlgili Kavram Yanılgılarının ve Biyolojik Evrim Konusunu İçeren Web Sitelerinin İncelenmesi 12 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Atatürk Üniversitesi.
  34. Neden Evrim Ağacı? 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  35. Yaşam Görüşü 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  36. On the Origin of Species, 1st Edition, Wikisource.
  37. Logomuz 2 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  38. Neden Evrim Ağacı?, Fulda's Blog
  39. Biz Kimiz? 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrim Ağacı resmî internet sitesi.
  40. Evrim Ağacı'nda bilim adı altında hayvan düşmanlığı! - Erdal Ergüler 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., VeHaber.
  41. Veganlar gerçekten naveganlığa dönüyor mu? 5 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Abolisyonist Vegan Hareketi.
  42. Doğadan ve doğaldan yana: Gaia Dergi 29 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., KaosGL.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.