Fırtına Harekâtı

Fırtına Harekâtı (Operacija Oluja) Hırvatistan ordusunun, Atıf Dudakoviç komutasındaki Bosna-Hersek 5. kolordusu ve NATO ile işbirliği içinde, Hırvatistan'ın Krayina bölgesi Sırplarına karşı 4 Ağustos 1995'te giriştiği askerî harekât. Çok kısa bir süre devam eden harekât sonucu 250.000 kadar Krayinalı Sırp yerinden edilmiş. Hırvatlar bu olayı her yıl 5 Ağustos tarihinde kurtuluş savaşının zaferi olarak kutluyor. Sırbistan ise Krayina Sırp Cumhuriyeti’nin ortadan kaldırılmasını 1941-1945'teki Sırp zulmüne benzetmeye kadar gidebiliyor.

Fırtına Harekâtı
Hırvatistan Savaşı Bosna Savaşı
Tarih 4 Ağustos - 7 Ağustos 1995 Bölge Hırvatistan Bosna-Hersek Sonuç Hırvat zaferi. Krayina etnik temizliği. Krayina Sırp Cumhuriyeti ve Batı Bosna Cumhuriyeti'nin yıkılmaları.
Taraflar
Hırvatistan Ordusu Bosna-Hersek Ordusu MPRI NATO UNPROFOR(suç ortaklığı)	Krayina Sırp Cumhuriyeti Batı Bosna Cumhuriyeti
Komutanlar ve liderler
Zvonimir Červenko Atif Dudakoviç	Milan Martiç Fikret Abdiç
Güçler
175.000	40.000
Kayıplar
174 ölu 1.430 yaralı	2.650'den fazla ölü[1], 2.500-3.000 arası yaralı, 220.000 mülteci 30.000 mülteci

Harekâtın önemli bir özelliği, planlamasından uygulanışına ve verilen koşulsuz diplomatik desteğe kadar Amerika Birleşik Devletleri damgası taşımasıydı. Katılan Hırvat birlikleri MPRI adlı bir Amerikan şirketi tarafından eğitilmişlerdi. Daha önemlisi, Hırvat birlikleri kara harekâtına başlar başlamaz, NATO uçakları Sırp hava savunma bataryalarını, radar sistemlerini ve iç haberleşme mekanizmalarını hedef alarak etkisiz hale getirdiler. O noktadan sonra Krayina Sırp ordusu kısa sürede dağıldı ve harekât Sırp sivillere karşı bir etnik temizliğe dönüştü.

5 Ağustos günü Atıf Dudakoviç'in 5. kolordusu da savaşa dahil oldu ve Krayina Sırp ordusuna arkadan saldırarak, Hırvat birlikleriyle birleşti.[2] Sırp nüfusunun neredeyse tamamı o gün içinde Bosna’ya doğru harekete geçmek zorunda kaldı. 6 Ağustos’ta Hırvat-Boşnak birleşik güçleri Sırp kontrolündeki kasaba ve köyleri teker teker, ciddi bir direnişle karşılaşmadan ele geçirdiler. 7 Ağustos'ta son Sırp direnişi de kırıldı ve Hırvat-Boşnak birleşik güçleri bu kez de Fikret Abdiç’in Müslüman özerklikçi güçlerine saldırarak Batı Bosna Cumhuriyeti'ni işgal ettiler. Hırvatistan başkanı Franjo Tuđman Knin’e muzaffer bir komutan gibi girerek harekâtı noktaladı.

Fırtına Harekâtı 4-8 Ağustos 1995 tarihleri arasında gerçekleşmiş, Sırpların 400 yıldır oturdukları Knin Krayinası topraklarının en büyük kısmı, harekâtın ilk dört gününde kurtarıldı. Kurtarılan topraklardan uzaklaşmak zorunda kalan Sırpların bir kısmı Sırbistan, Kosova ve Metohiya'ya, diğer bir kısmı ise Banya Luka’ya yerleşti.

Sırp mülteci

Notlar

1. Biggest Ethnic Cleansing of the Entire Yugoslav Conflict
2. Bİhaç'ta Boşnak zaferi (07 Ağustos 1995, Pazartesi)