Hjalmar Schacht
Horace Greeley Hjalmar Schacht (d. 22 Ocak 1877 Tinglev - ö. 3 Haziran 1970, Münih), Alman Bankacı. Reichsbank'ın genel başkanı ve Nazi Almanyası'nın Ekonomi Bakanı.
| Hjalmar Schacht | |
|---|---|
 | |
| Ekonomi Bakanı | |
| Görev süresi 3 Ağustos 1934 - 26 Kasım 1937 | |
| Başkan | Adolf Hitler |
| Başbakan | Adolf Hitler |
| Yerine geldiği | Kurt Schmitt |
| Yerine gelen | Hermann Göring |
| Reichsbank Başkanı | |
| Görev süresi 12 Kasım 1923 - 7 Mart 1930 | |
| Yerine geldiği | Rudolf E. A. Havenstein |
| Yerine gelen | Hans Luther |
| Görev süresi 17 Mart 1933 - 20 Ocak 1939 | |
| Yerine geldiği | Hans Luther |
| Yerine gelen | Walther Funk |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Hjalmar Horace Greeley Schacht 22 Ocak 1877 Tinglev, Prusya Krallığı |
| Ölüm | 3 Haziran 1970 (93 yaşında) Münih, Batı Almanya |
| Yattığı yer | Münih Ostfriedhof Plot 55-Row 19-Grave 7 |
| Partisi | Yok (Nazi Partisi'nin onursal üyesi) |
| Evlilik(ler) | Luise Sowa (1903-eşinin ölümü ile 1940) Manci (1941-1970) |
| Mesleği | Bankacı, Ekonomist |
| Dini | Lütercilik |
Hayatı
Babası toptancı bir tüccardı. Öğreniminin bir kısmını babasıyla birlikte gittiği ABD'de yaptı. Schacht, yüksek öğrenimini politik ve ekonomik dallarda yapmış, sonra banka istatistikleri üzerine çalışmıştır.
1903 yılında işe girdiği Dresdner Bank'ın 1915 yılında genel müdürü oldu. I. Dünya Savaşı esnasında Alman işgali altındaki Belçika'da mali müşavirlik yaptı. Burada bir devletin maliyesinin nasıl düzene sokulacağı hususunda tecrübesi arttı. Savaştan sonra Reichsbank yönetim kurulu başkanı oldu. Almanya'nın savaş tazminatlarının indirilmesinde, çok büyük rolü oldu. Ayrıca Almanya'ya Dawes ve Young planları ile iktisadi yatırımların arttırılmasında çalışmalar yaptı.
Hitler Almanyasında da, Reichsbank müdürlüğü yaptı. Bankanın bütün parasını Hitler'in emrine vermişti. Hitler, Schacht'ı İktisat Bakanlığına getirdi. Almanya'daki yabancı sermayeye el koyarak ticaret dengesi kurdu. Kısa vadeli bonolar, senetler çıkarmak suretiyle ekonomiye canlılık getirdi. Schacht, bu başarılı çalışmaları ile Sihirbaz maliyeci ismini aldı. Enflasyon konusunda Hitler'le çelişkiye düşünce aktif görevden çekildi. 20 Temmuz 1944'te Hitler'e yapılan suikast girişiminden sonra Schacht, 23 Temmuz'da tutuklandı. Hjalmar Schacht Ravensbrück Toplama Kampına gönderildi ve daha sonra Flossenburg Toplama Kampına ve de son olarak da Dachau Toplama Kampına gönderildi. Nisan ayı sonlarında 1945 yılında, o ve onun gibi yaklaşık 140 önde gelen ünlü mahkûmlar SS tarafından Tyrol toplama kampına götürüldüler. Schacht ve diğer mahkûmlar, İtalya Dolomites'te, Niederdorf'da 5 Mayıs 1945 tarihinde Beşinci ABD Ordusu tarafından kurtarıldı.
II. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle müttefikler tarafından tutuklandı. Almanya'nın silahlanmasına hizmet etmiş olmak iddiasıyla Nürnberg Savaş Suçluları Mahkemesinde yargılandı. Schacht bu suçlamaları reddetti. Savaş başlamadan bile önce savaş boyunca Hans Gisevius gibi Direniş liderleri ile temas halinde olduğunu, tüm resmi gücünü kaybetiğini ve tutuklanarak bir toplama kampına gönderildiğini ve cezaevinde kaldığını savunmasında gösterdi. Hjalmar Schacht'ın savunucuları, kendisinin Alman ekonomisini güçlü yapmaya çalıştığını, sadece bir vatansever olduğunu savundu. Ayrıca, Schacht Nazi Partisi üyesi değildi ve onların ideolojilerini çok az paylaşmıştı. Sovyet hakimler kendisini mahkûm etmek isterken, İngiliz hakimler beraatinden yanaydı. Schacht davanın sonunda beraat etti.
Schacht 1953 yılından başlayarak, 1963 yılına kadar Deutsche Außenhandelsbank Schacht & Co adlı bankada çalıştı. Özellikle Bağlantısızlar Hareketi üyesi ülkelere ve gelişmekte olan ülkelerin devlet başkanlarına ekonomi ve finans üzerine tavsiyeler verdi. Bir dergi birçok yanlış ifadeler içeren ve Schacht'ı eleştiren bir makale yayınladı. Schacht, derginin hakkındaki bilgileri düzelterek yayınlamasını istedi ama dergi bu isteğini reddetti. Kişilik haklarının ihlalinden dolayı yayıncıya dava açtı. Bölge mahkemesi hem medeni hem de cezai sorumlulukla ilgili olarak yayıncıyı haklı buldu; itiraz üzerine, temyiz mahkemesi mahkûmiyetin tersine, yayıncı derginin Schacht'ın genel haklarını ihlal ettiğini belirtti.
Schacht daha sonra Brezilya, Etiyopya, Libya, Suriye, Endonezya, İran ve Mısır hükûmetlerinde maliye müşaviri olarak çalıştıktan sonra, 1970 yılında Münih'te öldü.