Karsan
Karsan, 1966 yılında kurulmuş 1977 yılından itibaren %100 Türk sermayesi ile hafif ve ağır ticari araç üretimi yapan otomotiv şirketi.
Tip | Anonim Şirket |
---|---|
Kuruluş | 27 Ağustos 1966) |
Genel merkezi | , |
Kilit kişiler |
Okan Baş (Genel Müdür) İnan Kıraç (Yönetim Kurulu Başkanı) |
Gelir | 1,5 Milyar ₺ (2018) |
Net gelir | 23,3 Milyon ₺ (2018)[1] |
Sahibi |
Kıraça Holding: %63,46 Halka açık: %36,54[2] |
Çalışan sayısı | 1082 (2018)[3] |
Website | karsan.com/tr |
2004 yılında hayata geçirdiği tek tesiste çok marka yaklaşımı ile Türkiye’nin ilk fason üreticisi konumundadır. Tofaş, Ford, Renault trucks, Türk Traktör, Uzel gibi otomotiv şirketlerine pres, kaynak, kataforez, boya ve montaj gibi hizmetler vermektedir.
2008 yılı itibarıyla İSO’nun yaptığı araştırmada Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu sıralamasında 267. sırada yer almaktadır.
Türkiye'nin ilk ve tek çok markalı ticari araç üreticisi Karsan, otomotiv sektöründeki 40 yılı aşkın deneyimi ile modern ve esnek üretim tesislerinde dünyanın önde gelen markalarına hizmet veriyor.
1966 yılında kurulan Karsan, 1979-1998 yılları arasında Koç Grubu çatısı altında faaliyet göstermiş, 1998'de İnan Kıraç'ın çoğunluk hisselerini almasıyla birlikte Kıraça Holding bünyesine dahil olmuştur.
1981 yılından bu yana ticari araç üreten Karsan'ın Bursa Akçalar'daki fabrikasının yatırımına 1998 yılında başlandı, Ekim 1999'dan itibaren de üretime geçildi. Bugün çift vardiyada 40 bin, üç vardiyada 60 bin araç üretebilecek yapıda olan Karsan Akçalar Fabrikası, ilave yatırımlarla 100 bin adete çıkartılabilecek bir kapasiteye sahip. Otomobilden kamyona her türlü aracı üretebilecek şekilde tasarlanan Akçalar Fabrikası, Bursa şehir merkezine 30 km uzaklıkta olup, 80 bin metrekaresi kapalı toplam 200 bin metrekarelik bir alan üzerinde yer alıyor.
2002 yılından itibaren otomotiv sanayiinde Türkiye'nin tek bağımsız çok markalı araç üreticisi konumunda olan Karsan, bugün Peugeot lisansı ile Peugeot Partner, Hyundai lisansı ile Hyundai HD 35/75, Renault Trucks lisansı ile Renault Trucks Premium Uzunyol, Premium Lander ve Kerax, Citroën lisansı ile Citroën Berlingo ve kendi markası ile J10'un üretimini gerçekleştiriyor.
Karsan'ın üretimini yapmakta olduğu Peugeot, Citroën ve Renault Trucks marka araçların yurt içindeki distribütörlüğünü sırasıyla; Peugeot Otomotiv Pazarlama A.Ş., Baylas Otomotiv A.Ş. ve Renault Trucks Türkiye sürdürmekte. Karsan J9 Premier ve Hyundai HD Serisi'nin distribütörlüğü ise Kıraça Holding A.Ş.'nin iştiraki olan Karsan Otomotiv Sanayi Mamulleri Pazarlama A.Ş. yürütmekte. Karsan araç üretiminin yanı sıra, Organize Sanayi Bölgesi'nde yer alan fabrikasında Ford, Tofaş, Renault Trucks, Türk Traktör gibi firmalara pres, kaynak, kataforez, boya ve montaj gibi endüstriyel hizmetler de sağlıyor.
2011 yılında 22 bin 156 adet araç satışı gerçekleştiren Karsan, 798,3 milyon TL ciro elde etmiştir. Aynı çatı altında kendi markası da dahil olmak üzere beş farklı markanın üreticisi konumunda olan Karsan; 2010 yılından itibaren ürün tasarımı ve mühendislik çalışmalarına ağırlık vermeyi, 2012 yılında ise ihracata dayalı bir üretim merkezi haline gelmeyi hedefliyor. Karsan, Cumhuriyetin 100. kuruluş yılı olan 2023'e geldiğimizde ise Türk Otomotiv Sanayii için planlanan 100 milyar dolarlık ihracat hedefinde söz sahibi olmak istiyor.
İSO'nun 2011 yılında yaptığı araştırmaya göre, "Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu" sıralamasında 91. sırada yer alan Karsan'da bugün 961 kişi çalışıyor. Yüzde 63.46'sı Kıraça Holding A.Ş., yüzde 6.03'ü Diniz Grup, yüzde 1.73 İnan Kıraç'a ait olan Karsan'ın yüzde 32.75 oranında hissesi ise İMKB'de işlem görmektedir.
Üretilen Modeller
J serisi
Firmanın 31 yıl boyunca ürettiği J serisi şu modellerden oluşur:
Peugeot J9
Peugeot J9 modeli firma tarafından 1981'den 2010 yılına kadar üretilmiştir. 1991 yılında makyajlanan model 2006 yılında Karsan J9 Premier olarak piyasaya sürülmüştür. 2007 yılı rakamlarına göre firma yılda 3 bin adet J9 üretimi yapmaktaydı.
Karsan J9 Premier
Karsan j9 dan sonra gelen modeldir. 2006 da üretimine başlanmıştır. 2008 yılında tavanı 5 cm yükseltilerek led aydınlatma ve plastik döşeme kullanılarak pazara sunulmuştur. Otomatik kapı kullanılmış ve iç-dış görünüşü tamamen değiştirilmiştir. Tamponlar gövde rengi ve 3 parçadan oluşmaktadır. 14+1 18+1 17+1 21+1 seçenekleri bulunmaktaır.
Karsan J10
Peugeot J9'un üretiminin sona ermesinin ardından firma Karsan J10 modelini piyasaya sürmüştür. Bu modelin sonuncusu 21 Aralık 2012 Cuma günü üretim hattından çıkmıştır.
Karsan Jest
Karsan Jest, firmanın 2013 yılında piyasaya sürdüğü minibüs modelidir.
Yerliliği %70 olan model 11-15 kişi arası oturma düzeni, 2.3 litrelik 125 beygir üreten 4 silindirli dizel motor, araç içi kablosuz ağ özelliği ile pazara sunulmuştur. Modelin çıkış fiyatı 90-105 bin TL arasıdır. Firmanın hedefi %30-35 arası pazar payı ve yıllık 2000-2500 arası üretimdir [4].
Karsan Jest+
Karsan Jest modelinin devamı niteliğindedir. 2017 yılında Jest üretimi durdurulup Jest+ üretimine başlanmıştır. Jest+'nın Jestten farklarından bazıları; led gündüz farı, daha büyük yolcu kapısı, öne bakan şoför arkası yolcu koltukları ve engelli rampasıdır.
Karsan JestRonic
Karsan Jest+ aracın otomatik vitesli versiyonudur. 3 litrelik 170 beygir güç üreten Euro 6 FPT motora sahiptir.
Karsan Jest Electric
Karsan Jest'in 2020 yılında üretime başlanan elektrikli versiyonudur. BMW marka motora sahiptir.
Karsan ATAK
Karsan ATAK, firmanın 2014 yılında piyasaya sürdüğü 8 metrelik otobüs modelidir.
Karsan ATAK Electric
Karsan Atak modelinin elektrikli versiyonudur. Jest Electric gibi BMW motoru kullanmaktadır.
Peugeot Partner
Firma 1997 yılından 2013 yılının sonuna kadar Peugeot Partner modelinin üretimini gerçekleştirmiştir.
Hyundai HD serisi kamyonlar
Firma 2007 yılından 2013 yılı sonuna kadar Hyundai HD serisi hafif kamyonlarının 3,5 ve 7,5 tonluk modellerini üretmiştir.
Renault kamyonlar
2008 yılında imzalanan anlaşma ile Karsan, Renault Trucks için Bursa'da, 7.5-42 ton arası yüklü ağırlığa sahip Premium Uzunyol, Premium Lander ve Kerax modellerinin montajını yapmaya başlamıştır. Firmanın hedefi yerlilik oranının %40 olması ve yılda 5 bin kamyon ve çekici üretilmesidir [5]. 2008-2013 yılları arasında toplamda yaklaşık 7000 adet çekici üretilmiştir.
BredaMenarinibus
Firma İtalyan BredaMenarinibus için otobüs de üretmektedir. 26 Mart 2010'da ön anlaşma imzalanarak deneme üretimine başlanmış ve 2 Eylül 2010'da da stratejik ortaklık anlaşması imzalanmıştır.
Eski pres atölyesi otobüs montajı için düzenlenmiş ve 10 bin metrekareyi bulan bir alanda üretime başlanmıştır. Günlük üretim adedi 2 otobüs olup firma fabrikaya 3 yıl içinde 25 milyon Euro yatırım yapmayı planlanmaktaydı.
Tesisin ilk üretimi 2011 Ocak ayında Roma Belediyesi için üretilen otobüs olmuştur. BredaMenarinibus'un aldığı 60 adet 8 metrelik Vivacity dizel otobüs ve 15 adet 12 metrelik Avancity dizel otobüs siparişleri bu tesiste monte edilmiştir [6].
Firma 2012 yılında İETT ile 490 adet otobüslük bir anlaşma imzaladı. Bu anlaşmaya göre 240 adet solo tip 12 metre CNG'li (Avancity+L CNG modeli) ve 250 adet körüklü 18 metre dizel otobüs (Avancity+S modeli) İETT için üretilecektir. Bu anlaşmanın yanı sıra İETT için doğalgaz dolum tesisi ve bu tesisin 5 ıl boyunca işletilmesine yönelik bir ikinci anlaşma da imzalanmıştır. İki anlaşmanın toplam tutarı 128 milyon Euro idi. Bu tutarın 70 milyon Euro'su körüklü otobüsler içindir.
2013 yılında İETT'ye teslim edilecek araç sayısı 50 adet arttırılarak 300'e çıkmıştır. 50 otobüs de körüklü tip olacaktır.
Hyundai H350
Firma, iş ortağı Hyundai Motor Company ile Kasım 2012'de imzaladığı sözleşme ile 14 Mayıs 2015'te “Hyundai H350” adlı yeni hafif ticari araçlarının üretimine başlamıştır. Hyundai H350 serisinin azami yüklü ağırlığı 3 ton ila 6 ton arasında değişen panel van, şasi kamyonet ve minibüs olmak üzere üç farklı versiyonu bulunuyor. Sekiz yılda 200 bin adedin üzerinde üretim gerçekleştirilmesi hedeflenen ve üretimin %80’den fazlasının başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere Kuzey Afrika, Ortadoğu ve CIS ülkelerine ihraç edilmesi beklenen araçların Türkiye pazarındaki distribütörlüğünü münhasır olarak Karsan Pazarlama yürütmektedir.
Projeler
Concept V1
Karsan'ın New York şehri için geliştirdiği taksi prototipidir. Mühendislik ve tasarım faaliyetleri aynı holdingin iştiraki olan Hexagon Studio yapmaktadır.
Diğer Araçlar
- Ambulans
- Askeri minibüs
- Polis aracı
- Servis aracı
- Periyodik bakım aracı
- Mobil asayiş aracı
- Taksi
- Partner 4x4
- Boxer 4x4
Dış bağlantılar
- Karsan resmî sitesi (Türkçe)
Kaynakça
- "2018 Faliyet Raporu" (PDF). Karsan. 31 Aralık 2018.
- "Ortaklık Yapısı". karsan.com/tr. Karsan. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.
- "Rakamlarla Çalışan Profili". karsan.com/tr. Karsan. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.
- "Karsan "Jest" Yaptı". Otohaber Dergisi. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2013.
- "Karsan, Renault'yla imzayı attı". Milliyet Gazetesi. 15 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2013.
- "Karsan". Doğan Haber Ajansı. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2013.