Turkcell

Turkcell, Türkiye merkezli teknolojik iletişim operatör şirketidir.[5] GSM, 2G, 3G, 4G ve 4.5G operatörüdür.[6][7] GSM 900, UMTS2100, LTE800, LTE900, LTE1800, LTE2100, LTE2600 teknolojilerini kullanarak hizmet vermektedir.

Turkcell
Slogan "Turkcell'le Bağlan Hayata"
Tip Anonim şirket
Tür Telekomünikasyon şirketi
Kuruluş 27 Şubat 1994) (1994-02-27)
Kurucu Mehmet Emin Karamehmet [1]
Murat Vargı
Genel merkezi
Maltepe, İstanbul
,
 Türkiye
Kilit kişiler Murat Erkan (Genel Müdür)
Bülent Aksu (iş insanı) (Yönetim Kurulu Başkanı)
Gelir 21,2 Milyar ₺ (2018)
Net gelir 2,17 Milyar ₺ (2018)[2]
Sahibi Türkiye Varlık Fonu: %26,2[3]
Alfa Group: %19,8
Halka açık: %54[4]
Çalışan sayısı 21.813 (Aralık 2019)
Website turkcell.com.tr

Tarihçe

Şubat 1994'te Turkcell Türkiye'nin ilk GSM ağı olarak başladı. 2019 yılının 1.çeyreği itibarıyla Türkiye'deki cep telefonu kullanıcılarının yüzde 41,6'na sahiptir. Turkcell'i %31,1 pazar payıyla Vodafone ve %27,3 pazar payıyla Türk Telekom takip etmektedir.[8]

Turkcell 11 Temmuz 2000 yılından itibaren İstanbul borsasında hisselerini satışa çıkardığından beri New York Borsası'nda listelenen ilk Türk şirketi olmuştur.[9] 2011'in Aralık ayında Sonera Holding ve Çukurova Grubu doğrudan ve dolaylı olarak sırasıyla Turkcell'in hisse senedinin yaklaşık %37.1 ve %13.8'ini sahiplendiler. Çukurova Grubu 2005 yılının mart ayında TeliaSonera'ya hissesinin büyük bir kısmını satacakken Alfa Grup'a satış yaptı. O zamandan sonra bu üç firma anlaşıp anlaşamama konusunda tartışıyorlardı. 2009 yılının Ağustos ayında Uluslararası Ticaret Odası Çukurova'nın Turkcell Holding içindeki kalan tüm hisselerini TeliaSonera‘ya dağıtmasının gerektiği durumunda bir hüküm yayınladı ancak gerçekleşmedi. 2016 yılında Çukurova Holding Turkcell'deki dolaylı hisselerini borçlarına istinaden Ziraat Bankası'na 1.6 Milyar Dolar bedele karışılık rehin verdi. [10][11]

Turkcell uluslararası alanda da GSM hizmetleri sağlamaktadır. Fintur Holding ile birlikte 9.6 milyon aboneye sahip ve Azerbaycan, Kazakistan, Gürcistan ve Moldova'da TeliaSonera ile birlikte 30 Eylül 2007'de aday üyeliği bulunmaktadır. Turkcell çoğunluğu elinde bulunduran Ukrayna firması Astelit ile birlikte de 10.6 milyon aboneye sahiptir.

9 Ocak 2007'de Turkcell Genel Müdürü olarak atanan Süreyya Ciliv, 31 Ocak 2015 tarihinde görevinden ayrıldı.[12] 26 Mart 2015 tarihinde yerine Kaan Terzioğlu'nun getirildiği açıklandı.[13] 16 Mart 2019'da ise Kaan Terzioğlu görevinden istifa etmiştir. Yerine Murat Erkan ilk önce vekaleten ardından 30 Mayıs 2019 tarihinde de asaleten atanmıştır.[14][15]

Haziran 2020'de Turkcell'in dolaylı en büyük ortağı konumunda olan Telia Company, %24,02 oranındaki dolaylı hissesini 530 Milyon Dolar'a Türkiye Varlık Fonu'na ve LetterOne'ın kurdugu IMTIS Holdings'e sattı. Çukurova Holding ise %13.76 dolaylı rehinli hissesini 1.61 Milyar Dolar'a Türkiye Varlık Fonu'na sattı.[16] Türkiye Varlık Fonu Ekim 2020'de %26.2 imtiyazlı hisse ile Turkcell'in kontrolünü elde etti.[17] IMTIS Holdings ise 334 Miyon Dolar yatırım ile %24.8 hisse sahibi olarak en büyük azınlık ortak haline geldi.[18] Karmaşık hissedarlık yapısı ve ortaklar arasındaki tüm ihtilaflar çözülmüş oldu. Bu işlem 1,801 milyon dolar bedelle Türkiye'de 2020 yılının en büyük şirket birleşme ve devralma işlemi oldu.[19][20]

Kurulduğu günden bu yana, lisans bedeli de dahil olmak üzere, yurt içerisinde, Turkcell ileriye dönük hedeflerinde 18 milyar Lira yatırım yapmayı hedeflemiştir ve yüz binlerce Türk vatandaşına iş istihdamı sağlamıştır.[21][22][23]

Turkcell Grubu, yaklaşık 3 milyar TL gelir ile tarihinin en yüksek ‘çeyrek’ gelirine ulaştı.[24]

28 Kasım 2008 tarihinde yapılan Üçüncü Nesil A Lisansı ihalesini Turkcell, 358 milyon € ile kazandı.[25]

Şirket Çin merkezli ZTE ve Huawei firmalarının telefonlarını kendi markası altında satışa sunmaktadır. Türkiye'de operatör markasıyla çıkan ilk telefonlardan olan T10 yerini her yıl çıkan yeni cihazlara bırakmıştır. Sırasıyla T10, T11, T20, T21 (Maxiplus 5), T30, T40, T50, T60, T70 ve T80 modelleri Turkcell kullanıcıların karşısına çıkmaktadır. Telefonların büyük bir kısmı ZTE tarafından üretilmektedir.

Turkcell 2014 yılının 1. çeyreğinde Türkiye'nin 4G'li ilk telefonu olan yeni amiral gemisi Turkcell T50'yi tanıtmıştır. Aynı zamanda Turkcell T50'nin yanında yeni nesil saat olan Turkcell T-Fit'i tanıtmıştır.

Türkiye'de GSM temelli mobil iletişim, Şubat 1994'te Turkcell'in hizmete girmesiyle başladı. 27 Nisan 1998'de T.C. Ulaştırma Bakanlığı ile 25 yıllık GSM lisans anlaşması imzaladı. Turkcell aynı zamanda Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almaktadır.[26]

Turkcell dünyada HSPA+ teknolojisini kullanan ilk operatörlerden biri olmuştur. HSPA+ teknolojisini şebekesinde ilk uygulaya operatörlerden biri olarak data kullanımındaki artışa paralel iki yeni HSPA+ teknolojisini daha hayata geçirmişlerdir. Üç Taşıyıcılı HSDPA ile DC-HSUPA teknolojileri sayesinde, dünyada ilk defa 3G şebekesinde 63,3 Mbps’a varan veri indirme hızı; ayrıca 11,5 Mbps’a varan veri yükleme hızı sağlanabilmektedir. Turkcell, Türkiye'nin evlere kadar saniyede 1000 Mbps'e varan hızlarda fiber genişbant erişimi sağlayan ilk telekom operatörüdür.

Kapsama Alanları

Turkcell Aralık 2014 itibarıyla 2G/EDGE teknolojisinde Türkiye nüfusunun %99,81'ini, 3G teknolojisinde ise nüfusun %91,21'ini kapsama alanı altına almıştır. Dünyanın ilk üç taşıyıcılı mobil internet teknolojisini de hizmete sunmuştur. Bu teknoloji ile 3G'de 63,3 Mbps indirme 11,5 Mbps gönderme hızlarına ulaşmak mümkün olmuştur.

Hizmetleri

Turkcell, mobil operatör hizmetlerinin yanı sıra, sabit telefon, sabit internet ve yeniden yayın aktarımı ile televizyon hizmetleri de sunmaktadır.

Turkcell TV+
Ana madde: Turkcell TV+

Turkcell TV+ olarak bilinen bu hizmet; bilgisayar, tablet, telefon ve televizyondan izlenebilen, internet üzerinden yayın yapan dijital TV platformudur. İlk olarak bilgisayar, tablet ve telefon üzerinden hizmet vermeye başlayan servis 2015 yılı itibarıyla IPTV hizmetine dönüştü. Turkcell Superonline'ın fiber internet altyapısı üzerinden Ultra HD olarak hizmet verebilen Turkcell TV+, Türk Telekom'a ait olan Tivibu'dan sonra Türkiye'deki 2. IPTV hizmeti oldu. Servis ilk 6 ayında 100.000'i aşkın kullanıcı sayısına ulaştı.

Yaani ve YaaniMail
Ana maddeler: Yaani ve YaaniMail

Türkiye'nin ilk yerli ve millî mobil tabanlı arama motoru ve e-posta servisi olan Yaani ve YaaniMail de Turkcell tarafından geliştirilmektedir.[27]

Turkcell Superbox

Turkcell tarafından Superbox ile kullanıcılar lokasyon bağımsız, mobil şebeke üzerinden internet erişimi sağlayabilmektedirler. İnternet erişim hızı operatörün altyapısı ile orantılı olan Superbox hizmetinde, bağlantı kablosuz sağlanmaktadır ancak cihaz eletrktik bağlantısı ile çalışmaktadır.[28]

Sayısal veriler
  • Turkcell'in abone sayısı, Haziran 2019 itibarıyla verilere göre 36,8 milyondur.[29]
  • Turkcell, 27 Nisan 1998 tarihinde de Ulaştırma Bakanlığı ile 25 yıllık GSM lisans anlaşması imzaladı.
  • Turkcell hisseleri, 11 Temmuz 2000 tarihinden itibaren İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ve New York Stock Exchange'de (NYSE) eş zamanlı olarak işlem görmeye başlamıştır. Turkcell, NYSE'ye kote olan ilk Türk şirketidir.
  • Turkcell, Türkiye'nin ve bölgenin lider operatörü konumuyla 2003 yılı başında GSM Association Yönetim Kurulu'na girmiştir. Bu kurulda, Turkcell ile birlikte Vodafone, Orange, NTT DoCoMo, AT&T Wireless gibi dünyanın dev GSM operatörleri de bulunmaktadır.
  • Turkcell hisselerinin doğrudan ve dolaylı payları dikkate alındığında ortaya çıkan ortaklık yapısını, Çukurova Grubu (%27,05), Sonera Holding (%37,09), Halka Açık (%17,59), Alfa Telekom (%13,22) M.V. Grup (%6,04) ve diğer ortaklar (%0,01) oluşturmaktadır.
  • Turkcell, 31 Mart 2008 itibarıyla Türkiye coğrafyasının %81,10'unu kapsayarak toplam nüfusun %98,12'sini, nüfusu 2.000 ve üzerinde olan yerleşim merkezlerinin %100'ünü, bu merkezlerde yaşayan nüfusun da %99,87'sini kapsama alanı altına almış bulunmaktadır.
  • Turkcell 27 Ocak 2006 tarihi itibarıyla 185 ülkede 491 operatör ile uluslararası dolaşım ve 90 ülkede 240 operatör ile GPRS uluslararası dolaşım hizmeti vermektedir. Aynı tarih itibarıyla dünyanın en geniş GSM ve GPRS uluslararası dolaşım listesine sahip operatörü de Turkcell'dir.
Bir Turkcell mobil baz istasyonu
  • Coğrafi kapsama alanı bakımından Türkiye'nin yüzde 98,96'sında çekmektedir.[30]
  • Turkcell 30 Temmuz 2009 tarihinden itibaren Üçüncü Nesil 3G (Third Generation) teknolojisine geçmiştir ve Türkiye'nin 81 il merkezinde aynı anda başlayan GSM Operatöründen biridir.

Turkcell'in yıllara göre abone sayısı
Yıl Abone Sayısı
1994 65.000 [31]
1995 224.746 [32]
1996 555.562 [32]
1997 1.137.587 [32]
1998 2.337.227 [32]
1999 5.461.815 [32]
2000 10.100.000 [33]
2001 12.200.000 [34]
2002 15.700.000 [35]
2003 19.000.000 [36]
2004 23.400.000 [36]
2005 27.900.000 [37]
2006 31.800.000 [38]
2007 31.800.000 [38]
2008 35.400.000 [39]
2009 34.000.000
2010 33.500.000
2011 34.500.000 [40]
2012 35.200.000 [41]
2013 35.100.000 [42]
2014 34.600.000 [43]
2015 34.200.000 [44]
2016 35.300.000 [45]
2017 36.700.000 [45]
2018 36.700.000 [45]
2019 35.700.000 [46]
2020 36.700.000 [45]

Türkiye dışındaki yatırımları

Azerbaycan, Kazakistan, Moldova ve Gürcistan gibi hâlen büyümekte olan pazarlardaki mobil operasyonlarına, %41,45'ine sahip olduğu Fintur aracılığıyla iştirak etmektedir.

Turkcell'in Ukrayna'da %100 hissesine sahip olduğu Astelit şirketi life:) markası Şubat 2005'te GSM hizmetleri vermeye başladı. Belarus'ta Turkcell, BeST'in hisselerinin %80'ini Belarus Cumhuriyet Devlet Varlık Komitesi'nden 2008'de satın aldı.

2011 yılından beri Almanya’da Turkcell Europe markasıyla bulunan Turkcell, Deutsche Telekom’un iştiraki ile yaptığı pazarlama işbirliği ile  Almanya'daki faaliyetlerine devam etmektedir.

Kuzey Kıbrıs Turkcell
Ana madde: Kuzey Kıbrıs Turkcell

1999 yılında hizmete giren %100 Turkcell iştiraki KKTCell ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Telekomünikasyon Dairesi ile gelir paylaşımı anlaşması çerçevesinde faaliyet göstermektedir.

Ödülleri
  • 2002: Turkcell, GPRSLand servisiyle 2002 Dünya İletişim Ödülleri’nde birinciliği aldı.[47]
  • 2008: Turkcell'in gençlik kulübü "gnçtrkcll", 2008 yılında "Dünya İletişim Ödülleri (WCA)" jürisi tarafından "En iyi marka" dalında birinciliğe layık görüldü.[48]
  • 2009: Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, World Communication Awards'ta 2009 yılının CEO'su ödülünü aldı.[49]
  • 2014: Turkcell, IPRA Altın Küre Ödülleri’nde "Ekonomiye Kadın Gücü" projesi iki ödüle layık görüldü.

Dış bağlantılar

Kaynakça
  1. "TMSF adım adım Turkcell'e gidiyor". milliyet. 24 Mayıs 2013. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013.
  2. "2018 Faaliyet Raporu" (PDF). turkcell.com.tr. Turkcell. s. 176. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2018.
  3. "Türkiye Varlık Fonu, Turkcell'in en büyük ortağı oluyor". tvf.com.tr. Türkiye Varlık Fonu. 18 Haziran 2020. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2020.
  4. Ortaklık Yapısı Turkcell
  5. "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
  6. "Arşivlenmiş kopya". 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
  7. "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
  8. "BTK 2019 1. Çeyrek Pazar Verileri" (PDF). BTK. Erişim tarihi: 5 Ekim 2019.
  9. "Turkcell, 17 Yıldır New York Borsası'nda". turkcell. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  10. REUTERS, Ebru Tuncay / Can Sezer-. "Turkcell hisseleri ile ilgili çok önemli haber". www.hurriyet.com.tr. 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
  11. "Turkcell'deki bilmece bu kez çözülecek mi?". Ekonomist. 20 Eylül 2016. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
  12. "Süreyya Ciliv Turkcell'den ayrıldı". Hürriyet. 28 Ocak 2015. 6 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015.
  13. "Yeni genel müdür Kaan Terzioğlu". Hürriyet. 26 Mart 2015. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015.
  14. https://webrazzi.com/2019/03/15/turkcellde-ceoluga-vekaleten-murat-erkan-getirildi/
  15. "Murat Erkan, Turkcell Genel Müdürlüğü görevine asaleten atandı". 30 Mayıs 2019. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
  16. www.sec.gov https://web.archive.org/web/20210122013523/https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1071321/000110465920120084/a20-34265_1sc13d.htm. 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021. Eksik ya da boş |başlık= (yardım)
  17. "Turkcell hisse devri tamamlandı". www.tvf.com.tr. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
  18. "Turkcell Transaction Primer" (PDF). 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
  19. "EY Türkiye, Birleşme ve Satın Alma İşlemleri 2019 Raporu'nu açıkladı". www.ey.com. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
  20. "2020 Yılı Birleşme ve Satın Almalar Raporu | Deloitte Türkiye | Yayınlar". Deloitte Turkey. 4 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
  21. "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
  22. "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
  23. "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
  24. "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.
  25. "Akşam Gazetesi - 3G ihalesi Turkcell'in" Aksam.com.tr, 28.11.2008
  26. "Arşivlenmiş kopya". 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2017.
  27. "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017.
  28. "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
  29. "Finansal ve Operasyonel Veriler - TURKCELL". Erişim tarihi: 5 Ekim 2019. " arşivurl " yazısı görmezden gelindi (yardım)
  30. "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2011.
  31. "Telepati Şubat 2001". 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  32. TR/BilgiHizmetleri/Istatistikler/Documents/haberlesme/t339.pdf İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2001)
  33. "Telepati Şubat 2003". 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  34. "Telepati Mart 2004". 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  35. "NTV 15 Ocak 2003". 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  36. "Sabah Gazetesi 9 Ocak 2005". 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  37. "Yeni Şafak 12 Nisan 2006". 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  38. "Milliyet Gazetesi 13 Ocak 2007". 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  39. "Habertürk Gazetesi 29 Şubat 2008". 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  40. "23 Şubat 2012". 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  41. "20 Ekim 2012". 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  42. "26 Haziran 2013". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  43. "DHA 13 Şubat 2015". 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2016.
  44. Hürriyet Gazetesi 28 Kasım 2015
  45. Mayıs 2020
  46. "Finansal ve Operasyonel Veriler". 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
  47. "Turkcell birincilik ödülünü kaptı". Milliyet. 8 Kasım 2002. 23 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010.
  48. "'gnçtrkcll'e 'en iyi marka' ödülü". HaberTürk. 30 Kasım 2008. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010.
  49. "Ciliv dünyada yılın CEO'su seçildi ilk kutlama Erdoğan'dan geldi". Akşam. 27 Kasım 2009. 30 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.