Kemal Vehbi Gül

Kemal Vehbi Gül (d. 27 Eylül 1937[3], Samsun), Türk avukat, siyasetçi, araştırmacı yazar ve çevirmen.[4] Toplam 16 yıl 319 gün ile en uzun süre görev yapan Samsun belediye başkanı olan Gül, bu görevi iki farklı dönemde yürütmüştür. Arapça, Almanca ve İngilizce bilmektedir.

Kemal Vehbi Gül
55. Samsun Belediye Başkanı
Görev süresi
2 Haziran 1968 - 13 Eylül 1980
Yerine geldiği Bünyad Arsan
Yerine gelen Selahattin Ereren
57. Samsun Belediye Başkanı
Görev süresi
25 Mart 1984 - 27 Ekim 1988
Yerine geldiği Selahattin Ereren
Yerine gelen Ruhat Çetinkaya
Kişisel bilgiler
Doğum 27 Eylül 1937 (1937-09-27)
Samsun, Türkiye
Partisi Adalet Partisi
Anavatan Partisi
Refah Partisi
Doğru Yol Partisi
Demokrat Parti
Çocuk(lar) Ali Fahrettin (1963)
Ömer Faruk (1964)
Yasemin (1967)[1]
Bitirdiği okul Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Mesleği Avukat, siyasetçi, yazar, çevirmen
Dini İslam[2]

Hayatı

27 Eylül 1937 tarihinde Samsun'da doğan Gül 1955 ve 1956 yıllarında Samsun Limanı'nı inşa eden Hochtief/Holzmann'da Almanca tercümanı olarak çalışmıştır.[3] 1960 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden birincilikle mezun olan Vehbi Gül, 1962 yılında ise dışarıdan ders vererek Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olmuştur.[5]

Siyasi hayatı

Vehbi Gül, 22 Ağustos 1960 tarihinde Samsun Valiliğinde maiyet memuru stajına başlamış, 1960 Türkiye nüfus sayımının Samsun ayağını yönetmiştir.[3] Ardından Kavak, Eynesil, Akkuş, Bafra ve Taşova kaymakamlıkları yapmıştır.[3]

1964 yılında Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsüne girerek birincilikle mezun olmuştur.[3] 1967 yılında ise Batı Almanya'ya inceleme ve öğrenim için gönderilen Vehbi Gül, ertesi yıl NATO'nun davetiyle İtalya, Almanya ve Belçika ziyaretlerinde bulunmuştur.[3] 1976'da Avrupa Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi'ne üye olmuştur.[3]

1968 Türkiye yerel seçimlerinde şehrin su problemini çözmek için ilk kez Adalet Partisi'nden belediye başkanlığına adaylığını koyan[2] Vehbi Gül başkanlığa seçilerek 1980 yılındaki darbeye kadar bu görevde kalmıştır. 1984 Türkiye yerel seçimlerinde bu kez Anavatan Partisi'nden aday olan ve seçilen[5] Gül, 1988 yılında başörtüsü tartışmalarının revaçta olduğu bir dönemde basına verdiği "Devletin en başından en aşağısına kadar cahil cühela takımı bilmedikleri konuda tutup ahkâm kesiyorlar. Esas irtica onların kafasındadır." demeci ile Kenan Evren'e hakaret ettiği gerekçesiyle dönemin İçişleri Bakanı Mustafa Kalemli tarafından görevinden uzaklaştırılmış ve siyasi hakları da askıya alınmıştır.[6][7] Görevden alınmasını takiben cumhurbaşkanına basın yolu ile hakaret ettiği iddiasıyla 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan Gül beraat etmiş ve siyasi haklarını geri kazanmıştır.[8] Yasaklı olduğu dönemde ise Refah Partisi'ne katılarak Samsun il başkanlığı görevini üstlenmiştir.[9][10] Yasağının kalkmasının ardından da 1994 yerel seçimlerinde Refah Partisi'nden büyükşehir belediyesi başkanlığına adaylığını koyan[11][12] Gül, aldığı %16.93'lük oy oranı ile seçimi Muzaffer Önder karşısında kaybetmiştir.

Beş senelik aradan sonra, 1999 Türkiye genel seçimlerinde Doğru Yol Partisi'nden, 2002 Türkiye genel seçimlerinde ise bağımsız olarak milletvekili adayı olan Gül, iki seçimde de milletvekili olamamıştır.[13][14][15] 2009 Türkiye yerel seçimlerinde Demokrat Parti'den son kez büyükşehir belediyesi başkanlığına aday olan Gül, oyların %3'ünü almıştır.

Faaliyetleri

Kemal Vehbi Gül, belediye başkanlığı döneminde şehri imar faaliyetlerine ağırlık vererek başta Gülsan Sanayi Sitesi olmak üzere birçok organize sanayi sitesi kurmuş, 100. Yıl Bulvarı ve 19 Mayıs Bulvarı'nı açmış, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nin kuruluşuna[16] öncülük etmiştir. Atakum sahilinde yaptığı Adnan Menderes Bulvarı'nın açılışına dönemin başbakanı Turgut Özal da katılmıştır ve bu sahil bugün Samsun'un kafe ve eğlence mekanlarının başında gelmektedir. Çakmak Barajı, Nuri Asan Tesisleri, Modern Pazar tesisleri, adliye ve polis lojmanları ile belediye binasını döneminde şehre kazandırmıştır.[17] Cumhuriyet Meydanı bitişiğindeki Samsun'un en merkezî noktalarından birinde olan genelevi kapatarak bu bölgeye Samsun'un ikinci büyük camii olan Samsun Merkez Camii'yi inşa ettirmiştir.[17][18] Ayrıca Doğu Park ve Batı Park olarak bilinen bölgeler de Vehbi Gül tarafından "Savaşmadan, Türkiye topraklarını genişletiyorum" diyerek sahilin doldurulması ile elde edilmiştir.[19]

Seçim geçmişi
Vehbi Gül'ün dönemin cumhurbaşkanı Kenan Evren'e basın yoluyla hakaretten yargılanmasına neden olan röportajı.
SeçimAdayPartiOyOy oranı
1968Kemal Vehbi GülAdalet Partisi13.244%50.25
Hasan AtamanCumhuriyet Halk Partisi9.067%34.40
1973Kemal Vehbi GülBağımsız21.907%62.66
Muharrem ÇavuşoğluCumhuriyet Halk Partisi7.016%20.07
1977Kemal Vehbi GülAdalet Partisi24.849%49.36
Aydın ŞimşekalpCumhuriyet Halk Partisi23.532%46.74
1984Kemal Vehbi GülAnavatan Partisi35.135%43.29
Muzaffer ÖnderSosyal Demokrasi Partisi28.019%34.52
1994Muzaffer ÖnderCumhuriyet Halk Partisi52.147%31.95
Kemal Vehbi GülRefah Partisi27.631%16.93
2009Yusuf Ziya YılmazAdalet ve Kalkınma Partisi153.860%48.47
Kemal Vehbi GülDemokrat Parti10.795%3.45

Eserleri
Araştırma
  • Köy ve Mahalle İdaresi: En Son Değişiklikleriyle Köy ve Mahalle Mevzuatı. Ankara Kardeş Matbaası. 1968. OCLC 222890081.
  • Anadolu'nun Türkleştirilmesi ve İslâmlaştırılması. Toker Yayınları. 1971. OCLC 254427890.
Çeviri

Kaynakça
  1. "SAGEM'de Vehbi Gül Konuşacak". samsunozelhaber.com. 20 Kasım 2011. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021.
  2. Yazgan, Recep (22 Aralık 2011). "Kemal Vehbi Gül Samsunun Geçmişi Ve Geleceği Hakkında Konuştu". haberkritik.net. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
  3. "Adaylar - Vehbi Gül (BAĞIMSIZ)". ntvmsnbc.com. 10 Ekim 2002. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.
  4. "Vehbi Gül'ün Kehaneti tutacak mı?". samsunozelhaber.com. 27 Mayıs 2013. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
  5. "KİMLER GELDİ KİMLER GEÇTİ?". samsunanaliz.com. 1 Kasım 2013. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
  6. "Şeriat İslamiyettir". Cumhuriyet. 20 Ocak 1987. s. 6.
  7. Sarısakal, Baki (Şubat 2007). Samsun Belediye Tarihi (Cem Ofset bas.). Samsun: SBB Kültür Yayınları. ISBN 978-975-98324-2-1.
  8. "Samsun belediye Başkanına 10 Ay Hapis". Cumhuriyet. 22 Mart 1988. s. 6.
  9. Göker, Ragıp (10 Aralık 2012). "O gece Rüyalarıma giriyor". hedefhalk.com. 29 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
  10. "Refah, Samsun'da Gül'e teslim". Milliyet. 25 Eylül 1993. s. 9.
  11. Başaran, İsmail (3 Mart 1994). "Samsun'da sporla politika iç içe". Milliyet. s. 29.
  12. "Refah'ın adayları". Milliyet. 8 Ocak 1994. s. 15.
  13. "Eski başkan vehbi gül, dyp samsun milletvekili aday adayı". porttakal.com. 18 Ocak 1999. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
  14. "Samsun". ntvmsnbc.com. 26 Eylül 2002. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
  15. "SAMSUN". bbc.co.uk. 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
  16. "OMÜ'DE AKADEMİK YIL BAŞLADI" (PDF). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Haber Bülteni, 47. Ekim-Kasım-Aralık 2010. s. 3. ISSN 1305-4260. 6 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2015.
  17. Yıldırım, Şevki (11 Mart 2009). "Gül: Samsun'u en çok ben yönettim". haberexen.com. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2015.
  18. "TACİZDE, TECAVÜZDE ZATEN VAR". samsunkenthaber.com. 25 Eylül 2011. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2015.
  19. Çetin, Ferruh (26 Eylül 2014). "BİR ZAMANLAR SAMSUN DEYİNCE İLK AKLA GELEN İSİM; K. VEHBİ GÜL'DÜ.!". olaygazetesisamsun.com. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2015.
Siyasi görevi
Önce gelen:
Bünyad Arsan		 Samsun Belediye Başkanı
2 Haziran 1968 - 13 Eylül 1980		 Sonra gelen:
Selahattin Ereren
Önce gelen:
Selahattin Ereren		 Samsun Belediye Başkanı
25 Mart 1984 - 27 Ekim 1988		 Sonra gelen:
Ruhat Çetinkaya
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.