Lexington sınıfı muharebe kruvazörü
Lexiogon sınıfı muharebe kruvazörü (İngilizce: Lexington class battlecruiser), ABD Deniz Kuvvetleri tarafından sipariş edilmiş ilk ve tek muharebe kruvazörü sınıfı. Sınıfa ait alt gemilerin adları Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında muharebenin yaşandığı alanın adları (Lexington, Saratoga) ya da aynı savaşa katılmış olan savaş gemilerinin adları (Consellation, Ranger, Constitution ve United States)[5]. Washington Donanma Antlaşması gereğince ikisi uçak gemisine çevirildi (Lexington ve Saratoga) ve dördü iptal edildi.
| Lexington sınıfı muharebe kruvazörü | |
|---|---|
 | |
| Planlanan: | 6 adet |
| Tamamlanan: | 0 adet |
| İptal edilen: | 6 adet |
| Genel bakış | |
| Gemi tipleri: | Muharebe kruvazörü |
| Üreticiler: | Fore River Shipbuilding, New York Shipbuilding, Newport News Shipbuilding and Drydock Company ve Philadelphia Naval Shipyard |
| Kullanan: |  ABD Deniz Kuvvetleri |
| Önce gelen sınıf | Yok |
| Sonra gelen sınıf | Yok |
| Genel özellikler | |
| Ağırlık: | 43.500 long ton (44.200 t; 48.700 ST) 44.638 long ton (45.354 t; 49.995 ST) full load 51.217 long ton (52.039 t; 57.363 ST) emergency full load[1] |
| Uzunluk: | 874 ft (266 m) overall[1][2][3] |
| Kiriş uzunluğu: | 105 ft 4 inç (32.1 m) ya da 105 ft 5 inç (32.1 m)[2][4] |
| Derinlik: | 31 ft (9 m)[1][4] |
| Güç: | Turbo-elektrik drive, 4 şaft, 16 boiler, 180.000 shp[1] |
| Hız: | 33.5 knot (38.6 mph)[1][2][3] |
| Menzil: | 12.000 deniz mili (22.000 km) at 10 knot (19 km/h)[1] |
| Mürettebat: | 1.297 |
| Silahlar: | 8 × 16-inç (406 mm)/50 kal (4 × 2) 16 × 6-inç (152 mm)/53 kal 4 × 3-inç (76 mm)/50 kal 8 × 21-inç (533 mm) torpido tüb, 4 submerged[1] |
| Zırhlar: | 7 inç (178 mm) belt 5–9 inç (130–230 mm) barbettes 12 inç (305 mm) conning tower 11 inç (280 mm) turret 6 inç (152 mm) side[1] |
Plan ve tasarım
1912 yılında Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin Kongō sınıfı (Kongō, Hiei, Kirishima ve Haruna) ile savaşabilen savaş gemisi olarak planladı ve 1916 yılında tasarlandı. Ancak onların inşaat refakat gemileri ve denizaltısavar gemilerinin inşaatlarına öncelik verildiği için geciktirildi. Temel konsepti Kraliyet Donanması'nın planladığı Hush-hush denilen savaş gemilerinden Courageous sınıfı büyük hafif kruvazörü (sonra uçak gemisine çevirildi: Glorious sınıfı uçak gemisi; HMS Courageous (50) ve HMS Glorious (77)) nünkine benzemekte olup I. Dünya Savaşı'ndaki deniz muharebelerinden elde edilen tercubelerinin sonucu ağır zırhlar ile donatılarak planlanmış olan Kraliyet Donanmasının Admiral sınıfı muharebe kruvazörü (sadece HMS Hood (51) tamamlandı) ve Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'ne ait Amagi sınıfı muharebe kruvazörü (Amagi, Akagi, Atago, Takao) ile farklıydı. Gecikmeler sırasında, sınıf defalarca değişme uğradı. Aslında on adet 14"/50 kalibre topu ve on sekiz adet 5"/51 kalibre topu ile donatılıp maksimum hız ise 35 knot olacaktı. Ancak son tasarımında sekiz adet 16 "/50 kalibre topu ve on altı adet 6"/53 kalibre topu, 33,25 knot hızı olarak değiştirildi.
Washington Antlaşması
_NHC75498.jpg.webp)
Washington Donanma Antlaşması'nda alınan karar gereğince gemilerin iki (Lexington ve Saratoga)si uçak gemisine çevirildi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk filo uçak gemileri oldu. Geri kalan dördü iptal edilerek hurdaya satıldı.
Aynı antlaşmaya dayanarak Birleşik Krallık'ın Courageous sınıfı büyük hafif kruvazörü (Glorious sınıfı uçak gemisi; HMS Courageous (50) ve HMS Glorious (77)) ve Japon İmparatorluğunun Amagi sınıfı muharebe kruvazörü 'nden Akagi, Kaga sınıfı zırhlı (Kaga ve Tosa)'dan Kaga, Fransa Cumhuriyeti'nin Normandie sınıfı zırhlı (Normandie, Flandre, Gascogne, Languedoc ve Béarn)'dan Béarn da uçak gemisine çevirildi.
Bazı belgelerde Alaska sınıfı da muharebe kruvazörü (battle cruiser) olarak anılmaktadır. Ancak ABD Deniz Kuvvetleri'nin sınıflandırmasına göre büyük kruvazör sayılmaktadır.
Lexington sınıfı uçak gemisi
Uçak gemisine çevirilen Lexington ve Saratoga II. Dünya Savaşı sırasında önemli hizmetlerde bulndular. Lexington Mercan Denizi Muharebesinde batırıldı. Saratoga ise savaştan sonra Crossroads Harekâtı'nda atom bombasının hedef gemisi olarak battı.
Gemiler
| Pennant no. | Ad | Tersane | Başlanma | Denize indiriliş | Göreve giriş / İptal ediliş | Akbet / Not |
|---|---|---|---|---|---|---|
| CC-1 | Lexington | Fore River Ship and Engine Building Company | 1 Ocak 1921 | 3 Ekim 1925 (Lexington (CV-2) olarak) | 24 Aralık 1927 | 8 Mayıs 1942'de Mercan Denizi Muharebesi'nde batırıldı. |
| CC-2 | Constellation[6] | Newport News Shipbuilding & Drydock Company | 18 Ağustos 1920 | - | 17 Ağustos 1923 | |
| CC-3 | Saratoga | New York Shipbuilding Corporation | 25 Eylül 1920 | 7 Nisan 1925 (Saratoga (CV-3) olarak) | 16 Kasım 1927 | 25 Temmuz 1946 Crossroads Harekâtı'nda battı. |
| CC-4 | Ranger | Newport News Shipbuilding & Drydock Company | 23 Haziran 1921 | - | 17 Ağustos 1923 | 8 Kasım 1923'te hurdaya satıldı. |
| CC-5 | Constitution[7] | Philadelphia Naval Shipyard | Eylül 1920 | - | Ağustos 1923 | |
| CC-6 | United States | Philadelphia Naval Shipyard | 25 Eylül 1920 | - | Ağustos 1923 | 25 Ekim 1923'te hurdaya satıldı. |
Not
- Gardiner and Gray (1984), p. 119.
- "Lexington Class (CC-1 through CC-6)". Navy Department, Naval Historical Center. 26 Şubat 2004. 8 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2008.
- Pike, John (5 September 2008). "CC-1 Lexington Class Specifications". GlobalSecurity.org. Erişim tarihi: 9 Aralık 2008.
- Şablon:Cite DANFS
- 1794 Donanma Kanunu'na dayanarak yapılan Chesapeake, Congress, Constellation, Constitution, President ve United States olmak üzere ABD Deniz Kuvvetleri'nin temelini atan altı fırkateyn den. Ranger ise aynı savaşa katılmış olan ABD kıta donanmasına ait sloop gemisi USS Ranger 'dan.
- Aslında ABD bayrağına eklenen yıldızlar (takımyıldız) anlamına gelmektedir.
- Aslında anayasa anlamına gelmektedir.
Konuyla ilgili yayınlar
- Friedman, Norman (1983). U.S. Aircraft Carriers: An Illustrated Design History. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 0870217399. OCLC 8763586. 9 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2010.
- Friedman, Norman (1985). U.S. Battleships: An Illustrated Design History. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 0870217151. OCLC 12214729.
- Gardiner, Robert; Chesneau, Roger (1980). Conway's All the World's Fighting Ships, 1922–1946. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 0870219138. OCLC 18121784.
- Gardiner, Robert; Gray, Randal, (Edl.) (1984). Conway's All the World's Fighting Ships: 1906–1921. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 0870219073. OCLC 12119866.
- Morison, Samuel Loring; Polmar, Norman (2003). The American Battleship. St. Paul: MBI. ISBN 0760309892. OCLC 50478540.
- Osborne, Eric W. (2004). Cruisers and Battle Cruisers: An Illustrated History of Their Impact. ABC-CLIO. ISBN 1851-0-9369-9. 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2010.
- Scarpaci, Wayne (Nisan 2008). Iowa Class Battleships and Alaska Class Large Cruisers Conversion Projects 1942–1964: An Illustrated Technical Reference. Nimble Books LLC. ISBN 1934840386. 1 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2010.
- Sinesi, Michael (1998). "The US Navy's "Light Cavalry"". George Washington University.