Mustafa Çamran
Mustafa Çamran Savehî (Farsça: مصطفی چمران, d. 8 Mart 1932 - ö. 20 Ocak 1995), İranlı akademisyen, fizikçi, siyasetçi, Mehdi Bezirgan devletinde İran’ın savunma bakanı, Amel hareketin kuruluşunda Musa el-Sadr’ın yardımcısı, İslamî Şûra Meclisinin temsilcisi, İran-Irak Savaşında komutanı [1]
Mustafa Çamran | |
---|---|
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 08 Mart 1932 Tahran, İran |
Ölüm | 20 Ocak 1995 Süsengird, İran |
Mesleği | İranlı Akademisyen, Fizikçi, Siyasetçi, Aktivist, Mehdi Bezirgan devletinde İran’ın savunma bakanı |
Dini | Şii İslam |
Hayatı
Doğumu
8 Mart 1932 tarihinde, Tahran’da sekiz nüfûslu bir ailede dünyaya geldi. Babası Hassan Çamran, İran’ın Save şehrindeki Çamran adlı bir köyünden Tahran’a göç etmişti.[2]
Eğitimi
Çamran ilk eğitimini Tahran'ın İntisariye okulunda başladı. Ortaöğretimini de Darul Funun ve Elborz okullarında bitirdi. 1953 yılında yüksek puanı ile Tahran üniversitesinin Fen Fakültesinde Elektromekanik dalında tahsilini devam etti. Lisansini bitirdikten sonra yüksek lisans için Teksas Üniversitesi'nin bursunu aldı ve eğitimini devam etti.[3][4] Doktorasını de Amerika’nın Kaliforniya Üniversitesi'nde Elektro-Fizik dalında yaptı.[5] Çamran Farsça’ya ek olarak, Arapça, İngilizce, Türkçe, Fransızca ve Almanca’yı de çok iyi biliyordu.
Kitapları
Mustafa Çamran bir savaşçı olmakla beraber bir fikir ve düşünce adamıydı. İrfan ve sanatı çok severdi.[6] Onun irfanı söz ve düşünceleri "Ruhun İrfanla Yükselişi" adlı bir kitapta toplanmıştır.[7] Yazmış olduğu kitaplar çeşitli dillere çevrilir. Türkçe'ye çevrilen 'Biz ve Allah' ve 'Ruhun İrfanla Yükselişi' kitapları basılmıştır. Ayrıca kendi eğitim dalı hakkında da birkaç kitap ve makaleler yazmıştır. "An integrator based on motion and electrostatic charge." onun basılmış yüksek lisans tezidir.[8]
Siyasal mücadelesi
ortaöğretim yıllarında İslami mücadele ile tanıştı. Doktorasını alırken Müslüman Öğrenciler Birliği kurarak onun lideri oldu. Eğitimini tamamladıktan sonra İran’a döndü. 1963 yılında İran’da ortaya çıkan “15 Hordad Kıyamı”na katıldı. Olaydan sonra Mısır’a gitmek zorunda kaldı, orada Filistin davası ile ilgilenir ve gerilla eğitimi aldı. 1970 yılında Lübnan’a gitti. Musa el-Sadr ile tanışıp emperyalizm ve siyonitlere karşı İslamı mücadelelere katıldı.[9] Aynı zamanda “Emel” örgütünü oluşturmakta Musa Sadr ile çaba gösterdi. İran’ın inkılabıyla birlikte Lübnan’dan İran’a dönüp İslam İnkılabı Muhafızları’nın örgütlenmesinde öncülük etti. İran-Irak Savaşı başladığı zaman savaşa katıldı. Cephede pastar komutanı olarak hizmet verdi.[10]
Öldürülüşü
21 Haziran 1981 tarihinde İran’ın güneyinde yeralan Dehleviye bölgesinde bir operasyon sırasında öldü.[10]
Ayrıca bakınız
- Musa el-Sadr23 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- "Şehid Dr.Mustafa Çamran'ın şehadetinin 30.yıldönümü…". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- Şehid Dr. Mustafa Çamran
- Şəhid Mustafa Çamran
- "İSLAM DAVASI ŞEHİTLERİ: DR. MUSTAFA ÇAMRAN / M. CELAL MÜCAHİD". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- "Şehid Mustafa Çamran'ı Rahmetle Anıyoruz". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- "MUSTAFA ÇAMRAN: İNSAN VE ALLAH". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- "Ruhun İrfanla Yükselişi". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- "An integrator based on motion and electrostatic charge". 13 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020.
- "Hayatı mücadele ve fedakarlıkla geçen bir isim: Mustafa Çamran (Biyografi)". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- "Mustafa Çamran kimdir?". 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.