Necdet Adalı
Necdet Adalı (d. 22 Ağustos 1958 - ö. 8 Ekim 1980), 12 Eylül rejimi tarafından idam edilen Kurtuluş Hareketi mensubuydu. 12 Eylül rejiminin idam ettiği ilk kişidir.
Necdet Adalı | |
---|---|
Doğum | 22 Ağustos 1958 |
Ölüm |
8 Ekim 1980 (22 yaşında) Ulucanlar, Altındağ, Ankara[1] |
Ölüm sebebi | İdam |
Defin yeri | Karşıyaka Mezarlığı |
Dönemin siyasi atmosferinden etkilenerek çok genç yaşta devrimci mücadele ile tanışan Adalı Kurtuluş Hareketi'nin etkili olduğu Altındağ Halkevi'nde faaliyetlere katıldı. Necdet kısa yaşamının 19. yılında, ziyaret amaçlı gittiği Ankara Örnek Mahallesi’ndeki bir evin basılması sonucu içlerinde Kemal Ergin’in de bulunduğu 4 kişi ile beraber cezaevine konuldu. Tutuklanma gerekçeleri ise, 10 Temmuz 1977’de kimliği belirsiz kişiler tarafından İsmetpaşa Mahallesi’ndeki Güneyli Kıraathanesi’ne yönelik silahlı eylemdi. Bu kıraathanede MİT’çi ve Altındağ bölgesindeki saldırıları hazırlandığı bilinen Sıtkı Aydın’la beraber iki kişi öldü ve bir kişi yaralandı. Kimler tarafından düzenlendiği bilinmeyen bu eylemle beraber Necdet ve arkadaşları Ulucanlar Cezaevi’ne konuldu.
Necdet’i cezaevinde tanıyan kişiler onu anlatırken, güler yüzlü, dayanışmacı, anlayışlı ve bir o kadar da net biri diye nitelendiriyordu.
Necdet’in yaşamıyla ilgili önemli olaylardan birisi Ulucanlar’daki firar eylemidir. Yıllarca Adalı’nın “suçsuzluğum nasıl olsa anlaşılacaktır” diyerek firar eylemine katılmayı reddettiği bir şekilde kulaklara çalındı. Ancak bizatihi şahidi olan kişilerce bu ifadeler yalanlanmıştır. Ağır cezalar alacağı düşünülen kişilerin –içlerinde Adalı’nın da bulunduğu- cezaevinden firar etmesi planlanmış, fakat gardiyanlarca fark edilen eylemde yalnızca Kemal Ergin firar edebilmiştir. Yine Necdet’in yakın arkadaşları onun, devrimcilerin dışarıda olması gerektiğini savunduğu fakat idamdan da korkmadığını belirtiyor.
Firar ederek cezaevinden ayrılan Kurtuluş Hareketi mensubu Kemal Ergin de Mayıs 1981 yılında Filistin Kurtuluş Örgütü saflarında mücadele ederken Lübnan’ın Sur şehrinde denizde boğularak öldü. Cenazesi yoldaşları tarafından Beyrut’taki Filistin Şehitliği’nde toprağa verildi.
Adli mahkûmlarla çıkan bir kavga sonucu Bitlis Cezaevi’ne sürülerek hücre cezasına çarptırılan Necdet, 2 Ekim 1979’da idamına karar verilmesinin ardından Mamak Askeri Cezaevi’ne nakledildi. Bir süre Necdet burada kendisinden sonra idam edilecek olan Erdal Eren’le aynı hücreyi paylaştı. Hatta bir keresinde Erdal’ın yaşının küçük olması nedeniyle onun aldığı disiplin cezasını üstlenen Necdet, yerine falakaya yatıyor.
Necdet Adalı ile ilgili bilinen bir yanlış ise idam kararına şerh düşen hakimle ilgili olan kısımdır. Yıllar yılı Necdet Adalı’nın idamına şerh düşen hakim olarak heyet başkanı Hamdi Sevinç bilinegelmiştir. Ancak hem Kemal Ergin’in hem de Adalı’nın idamına şerh düşen hakim Üstün Günsan’dır.
Adalı 8 Ekim 1980 tarihinde Ulucanlar Cezaevi'nde asılarak idam edildi.
Dış bağlantılar
Ayrıca bakınız
- Devrimci Liseliler (Dev-Lis)
- https://web.archive.org/web/20171209045639/http://www.devlis.org/
- http://www.devlis.net
- https://web.archive.org/web/20140331000106/http://www.necdetadali.com/
- Bayraktar, Necla. "İdamları duyunca titredim". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2015.