Kemal Pir

Kemal Pir (1952, Gümüşhane[3] - 7 Eylül 1982, Diyarbakır), PKK'nın ilk kadrolarından, iki defa cezaevinden firar etmiş[4] Türk PKK kurucu üyesi.[5][6] Lakabı "Laz Kemal" idi.

Kemal Pir
Kemal Pir
Doğum 1952
Güzeloluk köyü, Gümüşhane
Ölüm 7 Eylül 1982 (30 yaşında)
Diyarbakır Cezaevi
Ölüm sebebi Ölüm orucu
Milliyet Türk
Vatandaşlık Türkiye
Eğitim Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Meslek PKK kurucu üyesi
Etkin yıllar 1970'lerin sonu
Tanınma nedeni PKK Merkez Komite üyesi[1]
Akraba(lar) Ziya Pir (yeğeni)
Etkilendikleri Karl Marx
Vladimir Lenin
Abdullah Öcalan[2]

Yaşamı

Kemal Pir, 1952 yılında Gümüşhane'nin Torul ilçesine bağlı Güzeloluk köyünde doğdu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nde okudu. Bu yıllarda Marksist-Leninist görüşlere yöneldi.[2][not 1] 1974'te Ankara Demokratik Yükseköğrenim Derneği'nde Abdullah Öcalan ile tanıştı. PKK'yı "ideolojik, siyasal" ve "toparlayıcı" bir akım olarak gören Pir,[7] 1976'da örgüte kesin olarak katılmaya karar verdi.[8]

3 Haziran 1977'de üzerinde ateşli silah yakalanması sebebiyle Ankara'da tutuklandı. Ordu Cezaevi'ne nakledildi ve buradan firar etti. 17 Kasım 1978'de Şanlıurfa'da yakalandı ve 15 Temmuz 1979'da Pazarcık'ta tekrar firar etti. Kısa bir dönemini Suriye'de geçirdi. 1979 yılında PKK'nın ülke dışındaki alanlara kadrolarını geri çekme talimatı üzerine Filistin ve Lübnan'daki gerilla kamplarına gitti. 1980 sonbaharında Türkiye'ye dönünce yeniden tutuklandı.

Ölümü

Kemal Pir 14 Temmuz 1982'de Diyarbakır Cezaevi'nde başlayan ölüm orucu sonucunda, tutuklulardan Mehmet Hayri Durmuş, Akif Yılmaz ve Ali Çiçek ile birlikte ölüm orucunun 55. gününde yaşamını yitirmiştir.[9][10][11] Bu olay "14 Temmuz anma günü" olarak günümüzde etkinliklerle anılmaktadır.[12][13][14]

Pir, vasiyetinde Diyarbakır Cezaevi iç güvenlik komutanı Esat Oktay Yıldıran'ın öldürülmesini istemiştir. Yıllar sonra bir halk otobüsünde Yıldıran'ı öldüren kişi "Laz Kemal'in selamı var" dedikten sonra onu kurşunlayarak öldürmüştür. Buna karşın PKK bu cinayeti üstlenmemiştir.[15]

Dış bağlantılar

Dipnotlar
  1. Kemal Pir, Marksizm-Leninizm ile tanışmasını ve bunun kendi kişiliği üzerindeki etkisini şu şekilde ifade etmiştir: "Ben araştırır incelerken ve tahlil etmeye çalışırken; çıplak olarak kavramaya çalıştım ve Marksizme yöneldim. Marksizmin tek doğru düşünce sistemi olduğuna, sosyalist sistemin ezilen sınıfları kurtaracağına, eşitsizliği ortadan kaldıracağına, dünyadaki eşitsizliğin kapitalist sistemden kaynaklandığına inandım, Marksist oldum, yani sosyalist oldum."

Kaynakça
  1. Dural, A. B., Дурал, А. Б. (2013). Domestic and International Factors of Ethnic Violence: PKK Movement until 2005, (İngilizce) Management and Education, 9(4), s. 9.
  2. Kemal Pir’in sözlerini, tam da şimdi hatırlamak!, Gerçek gazetesi, Erişim tarihi: 6 Eylül 2015.
  3. Kemal Pir 28 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Biyografi.net, Erişim tarihi: 30 Ekim 2015
  4. Ölüm orucundan ölen ilk mahkûm PKK'lı 'Laz Kemal'di!, avrupa-postasi.com, Erişim tarihi: 6 Eylül 2015.
  5. Jongerden, J., & Akkaya, A. H. (2012). The Kurdistan Workers Party and a New Left in Turkey: Analysis of the revolutionary movement in Turkey through the PKK’s memorial text on Haki Karer 27 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., " ... Kemal Pir, a Turk from Gümüşhane in the Black Sea Coastal Region and co-founder of the PKK" European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey, (14), Erişim tarihi: 28 Eylül 2019.
  6. Gunter, M. (1990). The Kurdish Insurgency in Turkey. Journal of South Asian and Middle Eastern Studies, 13(4).
  7. Jongerden, J., Akkaya, A. H. (2010). Born from the Left. Nationalisms and Politics in Turkey: Political Islam, Kemalism and the Kurdish Issue 2 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., s. 123.
  8. Kemal Pir'in sorgu ifadesi 16 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., diyarbakirzindani.com, Erişim tarihi: 22 Ocak.
  9. Ertuğrul Mavioğlu, Apoletli Adalet: Bir 12 Eylül Hesaplaşması, İthaki Yayınları, 2006. sayfa 149.
  10. Özcan, A. K. (2005). The nature and resource field of the Kurdish resistance in Turkey: A dormant resource. Middle Eastern Studies, 41(3), s. 391-406.
  11. Fırat, B. Ş., Fırat, M. Kürt Hareketi’ni Diyarbakır Cezaevi’ne ‘Hapsetmek’: İktidar, Özne ve Siyaset Üzerine Eleştirel Bir Deneme.
  12. 14 Temmuz direnişçileri birçok yerde anıldı 3 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 15 Temmuz 2015, Erişim tarihi: 28 Eylül 2016.
  13. Avrupa’da 14 Temmuz şehitleri anıldı, Fırat Haber Ajansı, 18 Temmuz 2016, Erişim tarihi: 28 Eylül 2016.
  14. 14 Temmuz Direnişçileri Londra’da Anıldı 2 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 12 Temmuz 2015, Erişim tarihi: 28 Eylül 2016.
  15. Hacır, Gürkan, Kürtleşen "Türkler", Akşam gazetesi, 3 Temmuz 2011.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.