Nikolay Podgorni
Nikolay Podgorni, (Rusça: Никола́й Ви́кторович Подго́рный, Ukraynaca: Микола Вікторович Підгорний; 16 Şubat 1903 Karlivka, Poltava Oblastı, Rus İmparatorluğu - 11 Ocak 1983 Kiev, Ukrayna SSC, SSCB), Ukrayna asıllı Bolşevik lider, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) üyesi.
Nikolay Podgorn | |
---|---|
Finlandiya ile Dostluk, İşbirliği ve Yardım Sözleşmesi imzalanırken (1973) | |
SSCB Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı | |
Görev süresi 9 Aralık 1965 - 16 Haziran 1977 | |
Yerine geldiği | Anastas İvanoviç Mikoyan |
Yerine gelen | Leonid İlyiç Brejnev |
Ukrayna Komünist Partisi Birinci Sekreteri | |
Görev süresi 26 Aralık 1957 - 2 Temmuz 1963 | |
Hükûmet başkanı | Georgi Malenkov |
Yerine geldiği | Aleksey Kiriçenko |
Yerine gelen | Petro Şelest |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Nikolay Viktoroviç 16 Şubat 1903 Karlivka, Poltava Oblastı, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 11 Ocak 1983 (79 yaşında) Kiev, Ukrayna SSC, SSCB |
Milliyeti | Ukraynalı |
Partisi | Sovyetler Birliği Komünist Partisi |
Evlilik(ler) | Natalya Nikolayevna Podgornaya (1908-1995) |
Çocuk(lar) | Natalia ve Lesia |
Yaşadığı yer | Kiev |
Bitirdiği okul | Kiev Gıda Endüstrisi Teknoloji Enstitüsü |
Mesleği | Makine mühendisi[1], bürokrat, siyasetçi |
Ödülleri | |
İmzası |
Hayatı
Podgorni 5 Şubat 1903 tarihinde Rus İmparatorluğu'nun Poltava Oblastı'na bağlı Karlivka şehrinde Ukraynalı bir işçi ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi.
Siyasi hayatı
SBKP'nin çeşitli kademelerinde görev aldıktan sonra 1957 yılında Ukrayna Komünist Partisi Birinci Sekreterliği görevini üstlendi. Bu görevini 1963 yılına kadar sürdürdü. 1960 yılında Politbüro üyeliğine ve ardından SBKP Merkez Komitesi Sekreterliği'ne getirildi.
Birinci Sekreter ve Başbakan olarak Kruşçev'in görevinin sonlanması için 1964 yılı süresince, Podgorni ve Brejnev, Merkez Komitesine başvurarak Kruşçev'i ekonomik başarısızlıklar yüzünden suçladılar, gönüllü ve gönülsüz siyasi tutumları nedeniyle onu eleştirdiler. Brejnev ve müttefiklerinden etkilenen Politbüro üyeleri Kruşçev'in görevini sonlandırmak için oy kullandılar.[2] Kruşçev'in görevden alınmasının ardından, Brejnev'in Birinci Sekreter, Aleksey Kosigin'in Hükûmet Başkanı ve Anastas Mikoyan'ın Devlet Başkanı olduğu kolektif bir liderlik yapısı oluşturuldu.[3]
Podgorni devlet başkanlığına gelmeden önce parti İkinci Sekreter görevini üstlendi ve bu nedenle Parti Örgütü Bölümünün sorumlusu oldu. Podgorni bu dönemde Brejnev'in Birinci Sekreter pozisyonunu tehdit etti. Çünkü Örgüt liderliği artık elinde olduğundan, Podgorni eğer isterse parti içindeki dengelerie kolaylıkla kendi lehine çevirebilecek bir konumdaydı. Brejnev hem Podgorni hem de Kosigin'e karşı, Aleksander Şelepin ve KGB başkanı Vladimir Semiçastni ile ittifak kurdu.[4]
Podgorni'nin görüşleri Nikita Kruşçev'in etkisinde kaldı ve Leonid Brejnev'in egemenliği altında Podgorni, Sovyet liderleri arasında en liberal üyelerden biriydi ve Aleksey Kosigin'den daha liberaldi.[5]
1964 yılında SBKP Genel Sekreteri Leonid Brejnev ile giriştiği iktidar mücadelesinde yenildi ve 1965 yılında sekreterlik görevinden istifa etti. 1965-1977 yılları arasında sembolik bir görev olan Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanlığı'nı yürüttü. Brejnev'in parti sekreterliği ve Prezidyum başkanlığı görevlerini birlikte yürütme isteğine karşı çıkınca, 24 Mayıs 1977 tarihinde Politbüro'dan ve Prezidyum başkanlığından uzaklaştırıldı. Sonraki emeklilik yaşamını Moskova'da sürdürdü.
Emekliliği
Podgorni'nin istifasından sonraki yaşamı iyi belgelenmemiştir. Herhangi bir Sovyet ana medyasında kendisinden son söz edilmesi, Finlandiya Cumhurbaşkanı Urho Kekkonen ile yaptığı görüşmeydi. Sovyet otoriteleri tarafından kendisiyle ilgili hiçbir açıklama yapılmadı ve onu dışlamadılar.[6] Podgorni Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanlığından ayrıldıktan sonra Yüksek Sovyet'teki yerini korudu. Ekim Devrimi'nin Kasım 1978'de Kremlin Büyük Sarayı'nda düzenlenen 61. yıldönümü resepsiyonunda Japonya'nın Sovyetler Birliği Büyükelçisi Tokichiro Uomoto ile birlikte görüldü. Podgorni, Brejnev, Kosigin ve sonra Andrey Gromiko'ya konuştu; Uomoto'ya göre her üç liderin de ondan utanmalarına neden oldu. Bu olaydan kısa süre sonra, Podgorni Yüce Sovyet'teki yerini kaybetti. Podgorni'nin 1977 yılında Dmitri Nalbandyan tarafından yapılan ve Kızıl Meydan'daki Tretyakov Devlet Galerisi'nde Sovyet liderleri Brejnev ile Kosigin'in resimleri arasında bulunan resmi de kaldırıldı.[7]
Ölümü
Podgorni, 12 Ocak 1983 tarihinde kanser nedeniyle hayatını yitirdi ve Moskova'daki Novodeviçi Mezarlığı'na defnedildi.[8]
Notlar
- Law 1975, s. 214.
- Taubman 2003, s. 5.
- Taubman 2003, s. 16.
- Zemtsov 1989, s. 87.
- Law 1975, s. 223.
- Daniels 1998, s. 37.
- Imai, Hiroshi. Mosukuwa Tokuhain Houkoku. Tokyo. ss. 26-29. ISBN 978-4-00-420299-8. Bilinmeyen parametre
|yil=
görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre|yayinci=
görmezden gelindi (yardım) - "Подгорный Николай Викторович" (Rusça). War Heroes. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2017. Bilinmeyen parametre
|d'l=
görmezden gelindi (yardım)
Kaynakça
- Daniels, Robert Vincent (1998). Russia's Transformation: Snapshots of a Crumbling System (İngilizce). Rowman & Littlefield. ISBN 0-8476-8709-0.
- Law, David A. (1975). Russian Civilization (İngilizce). Ardent Media. ISBN 0-8422-0529-2.
- Zemtsov, Ilya (1989). Chernenko: The Last Bolshevik: The Soviet Union on the Eve of Perestroika (İngilizce). Transaction Publishers. ISBN 0-88738-260-6.
- Taubman, William (2003). Khrushchev: The Man and His Era (İngilizce). W. W. Norton & Co. ss. 5, 16. ISBN 0-393-05144-7. "William Taubman " yazısı görmezden gelindi (yardım)</ref>
Wikimedia Commons'ta Nikolai Podgorny ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Anastas Mikoyan |
Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanı 9 Aralık 1965 - 16 Haziran 1977 |
Sonra gelen: Leonid Brejnev |