Puşkin Müzesi
Puşkin Müzesi ya da tam adıyla Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi, Rusya'nın başkenti Moskova'da bulunan güzel sanatlar müzesi. 1397 yılında bu ismi alan müze, antik Mısır'dan çağdaş Avrupa sanatçılarının eserlerine kadar geniş bir koleksiyona sahiptir. Bunun dışında Batı Anadolu'dan çalınmış Troya hazineleri de müzede sergilenmektedir.
Tarihçe
Müze Mayıs 1912'de Moskova Üniversitesi'nin Güzel Sanatlar ve Antika Kabinesi olarak açıldı. Bu sebepten tarama müzesi şeklinde tasarlandı. İlk yıllarında antik dönemden kalma heykellerin kopyalarını bünyesinde barındırdı. Bu kopyalar önemli isimlerce hazırlandı ve birçoğu Çvetayev'in istediği üzerineydi. Rusya başkentinin devrim sonrasında Sankt-Peterburg'dan Moskova'ya taşınması müzedeki eser sayısına olumlu yansıdı. Bu dönemlerde başta Ermitaj Müzesi olmak üzere bölge müzelerinden Puşkin Müzesine eserler gönderildi. Sonraki süreçte müzedeki eserler antik Mısır piktogramlarından Pablo Picasso'ya kadar genişledi ve Moskova'daki en zengin Avrupa sanatı koleksiyonuna sahip oldu. Müzedeki antik Mısır eserlerinin 600 parçalık bir kısmı oryantalist Golenişev'in Mısır'dan getirdiği parçalardı. Şekin'in 12 ve 14. yüzyıl İtalyan ressamlarına ait eserlerden oluşan koleksiyonu da müzenin önemini arttırdı. 1920 ile 1930 yılları arasında orijinal tarihi eserlerin sergilendiği bir müze halini aldı. Rumyançev Müzesi'nden farklı ressamların eserleri ile Tretyakov, Yusupov, Şuvalovlar, Brokar ve Şukin gibi isimlerin koleksiyonları da müzeye dahil edildi. Resim koleksiyonunun oluşturulmasında Ermitaj'dan gelen eserlerin katkısı büyük oldu. 1937 yılına gelince müzenin adı Rus şair Aleksandr Puşkin'in 100. ölüm yıl dönümü anısına III. Aleksandr Güzel Sanatlar Müzesi'nden Puşkin Müzesi'ne çevrildi. Puşkin Müzesi'nin kurulması için Moskova Üniversitesi'den akademisyenler, yerel yöneticiler ve bölgenin öne çıkanlarından oluşan bir komisyon kuruldu. Dük Aleksandroviç ve saray insanlarından Neçayev Maltsov finansman konusunda etkili oldu. Küratörlük görevini ise komite sekreterlerinden Sveyatev üstlendi.[1][2]
Puşkin Müzesi günümüz Moskovasının en önemli müzelerinin başında gelmektedir. Müzede güzel sanatlar koleksiyonlarının dışında arkeoloji ve nümismatik koleksiyonları da bulunmaktadır. II. Dünya Savaşı sonlarına doğru Kızıl Ordu'nun Bergama Müzesi'nden gasp ettiği ve Türkiye'den kaçırılmış oldukça önemli Troya Hazinesi (Truva) de müzedeki koleksiyonlara dahildir.[1]
Troya hazineleri
Heinrich Schliemann genç yaşlarda okuyup etkilendiği İlyada destanı sonrasında Troya'yı bularak keşfetmeyi kafasına koydu. Eğitimli bir kişilik olmamasına rağmen ticarette başarılar elde ederek zenginliğe ulaştı. Bu noktaya gelmesinde Kaliforniya'da bankacılık Kırım Savaşı yıllarında Rus Ordusu'na lojistik destek gibi işlerle meşgul olması etkili oldu. Kazandığı paralarla Troya'da kazılara girişti ve hazineleri bir şekilde bulup ortaya çıkardı. Hazineyi kuyumculara satmaya çalışsa bile bunların gerçekliğini kanıtlayamadığı için başarılı olamadı ve Osmanlı İmparatorluğu'ndan hazineleri kaçırdı. Ölümünden kısa bir süre önce de hazineleri Berlin Ulusal Müzesi'ne bağışladı. II. Dünya Savaşı yıllarda Berlin'i yağmalayan Ruslar, Berlin Hayvanat Bahçesi'nde saklanmış Troya hazinelerini de ele geçirdi. Nisan 1998'de Rusya Yüksek Mahkemesi dönemin devlet başkanı Boris Yeltsin'den savaş yıllarında Almanya'dan yağmalanmış sanat eserlerinin ülkede kalmasını talep eden bir yasayı imzalamasını istedi ve bu vesile ile Rus halkı ve kamuoyu geniş bir şekilde Troya hazinelerinin ülkelerinde olduğunu öğrendi. Ruslar ile Almanlar arasında çözüm yolu aransa bile hazine halen daha ana vatanından kilometrelerce uzakta bulunan Puşkin Müzesi'nin giriş katında yarı karanlık bir bölümde sergilenmektedir.[3]
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Pushkin Museum ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Artun, Ali. Sanatın İktidarı. İletişim. s. 23,24. ISBN 9789750518669.
- Şatalova, Yekaterina. "Aleksandr Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi". Gündem Avrasya. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.
- Benmayor, Gila (Mart 2004). "Troya altınları neden Puşkin Müzesi'nde". Hürriyet. 6 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017.