Río de la Plata Kral Vekilliği
Río de la Plata Kral Vekilliği, bir zamanlar İspanya'nın Latin Amerika'daki genel valiliklerinden biriydi. Diğerleri Yeni İspanya (Meksika, Orta Amerika ve Karayipler), Yeni Granada (Kolombiya, Venezuela ve Ekvador) ve Peru Kral Vekilliği'ydi (Perú ve Şili).
Río de la Plata Kral Vekilliği Virreinato del Río de la Plata | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1776-1814 | |||||||||||||||||
.svg.png.webp) Bayrak | |||||||||||||||||
| Başkent |
| ||||||||||||||||
| Resmî diller | İspanyolca | ||||||||||||||||
| Yaygın diller | Guaraní, Portekizce ve quechua | ||||||||||||||||
| Hükûmet | Vekillik | ||||||||||||||||
| Vali/ Cumhurbaşkanı | |||||||||||||||||
| Juan Manuel de Rosas | |||||||||||||||||
| Vicente López y Planes | |||||||||||||||||
| Justo José de Urquiza | |||||||||||||||||
| Santiago Derqui | |||||||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||||||
| 1 Ağustos 1776 | |||||||||||||||||
| 2 Ocak 1806 | |||||||||||||||||
| 18 Ocak 1807 | |||||||||||||||||
| 28 Haziran 1807 | |||||||||||||||||
| 25 Mayıs 1810 | |||||||||||||||||
• Valiliğin Cadiz Cortes tarafından feshi | 1 Mayıs 1853 | ||||||||||||||||
• Montevideo'nun çöküşü | 23 Haziran 1814 | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İsmini, bulundurduğu gümüş (İspanyolca: plata) rezervleri yüzünden La Plata olarak da adlandırılan ve serveti Río de la Plata'dan gemilerle taşınan Bolivya şehri Sucre'den alır. Kral Vekillik, 1776'da Perú'dan ayrılmıştır.
İspanyol kolonilerinin bağımsızlığından sonra Río de la Plata Kral Vekilliği'nden Arjantin, Bolivya, Paraguay ve Uruguay ortaya çıkar. Paraguay, bağımısızlık hareketleri sonucunda 1811'de Uruguay'da 1815'de Río de la Plata Kral Vekilliği'nden ayrılırlar. Bağımsızlık mücadelesine 1810'da Provincias Unidas del Río de la Plata adıyla (o zamanlar Banda Oriental olarak geçer (doğu kıyısı)) Uruguay ve Bolivya'nın Departamento Tarija ile beraber başlayan Arjantin ise, kesin olarak 1816'da İspanyollar'dan bağımsızlığını kazanır. Bolivya 1825 yılında Simon Bolívar vasıtasıyla İspanyol koloni gücünden kurtarılır. Uruguay'ın bağımsızlık mücadeleleri 1816 ile 1828 yılları arasındaki Portekiz/Brezilya işgalinden ve bugünkü Arjantin'den ayrılışından sonra, 1828 yılında kesin olarak başarıya ulaşır.
Okunabilir
- John Lynch: Spanish Colonial Administration, 1782-1810: The Intendant System in the Viceroyalty of the Rio de La Plata (University of London. Historical Studies). Greenwood Press, London. ISBN 0-8371-0546-3