Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi
Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi (Tacikçe: Йенги Тоҷик Тошкйрғон, Uygurca: تاشقۇرقان تاجىك ئاپتونوم ناھىيىسى, Taşkurkan Tacik Aptonom Nahiyisi, Taxk̡urk̡an Tajik Aptonom Nah̡iyisi, Çince: 塔什库尔干塔吉克自治县/塔什庫爾幹塔吉克自治縣; Pinyin: Tǎshíkù'ěrgān tǎjíkè Zìzhìxiàn), Çin'de Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin batısında, Kaşgar İli'inde bir "Tacik" özerk ilçesidir.
| Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi تاشقۇرقان تاجىك ئاپتونوم ناھىيىسى , 塔什库尔干塔吉克自治县 | |
|---|---|
 | |
| Ülke |
 Çin |
| İl | Kaşgar İli |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 52,300 km² (20.100 mil²) |
| Rakım | 3.086 m (10.124 ft) |
| Nüfus (2002) | |
| • Toplam | 20,000 |
| Zaman dilimi | +8 |
| • Yaz (YSU) | UTC |
| Posta kodu |
845250[1] |
| Alan kodu | 0998 |
.png.webp)
Konumu
Batısında Tacikistan ve Afganistan, kuzeyinde Akto İlçesi, doğusunda Yarkent İlçesi ve Kağılık İlçesi, güney ve güneybatısında Pakistan tarafından kontrol edilen Keşmir ile sınırdır.
Dünyanın en yüksek ikinci dağı Çogir Dağı ("K2"; 乔戈里峰/喬戈裏峰; Qiáogēlǐ Fēng; 8611 metre) Taşkurgan'da bulunur, ayrıca Muztağ Ata Dağı[2](慕士塔格峰; Mùshìtǎgé Fēng; 7.546 metre) ve Kongur Dağı (公格尔山/公格爾山; Gōnggé'ěr Shān; 7.719 metre) bu bölgededir.
Taşkurgan nehri ve Tiznap (veya Tiznef; Çince: 提孜那甫河, Tízīnàfǔ) nehri ve birkaç sıcak su kaynağı ve altın, demir, ve bakır kaynakları bulunur.
Kasaba ve köyler
Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi, bir kasaba (镇 zhèn), on bir kırsal belde (乡 xiāng) gibi yerleşim birimlerinden oluşur.
| Yerleşim ismi | Sarıkolca (UFA) | Uygurca (Ⱪona Yeziⱪ) | Uygurca (Siril Yezik) | Uygurca (Yenɡi Yeziⱪ) | Çince (Basitleştirilmiş)[3][4][5] | Pinyin |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Taşkurgan Kasabası | [tɔʃqyrʁɔn buzur] | تاشقۇرغان بازىرى | Ташқурған базири | Taxⱪurƣan baziri | 塔什库尔干镇 | Tǎshíkù’ěrgān Zhèn |
| Tacik Abati Kasabası | تاجىك ئابات بازىرى | Tajik Abat Baziri | 塔吉克阿巴提镇 | Tǎjíkè Ābātí Zhèn | ||
| 塔什库尔干乡 | Tǎshíkù’ěrgān Xiāng | |||||
| Tagarma | [taʁarmi diyur] | تاغارما | Тағарма | Taƣarma | 塔合曼乡 | Tǎhémàn Xiāng |
| Tiznap | [tiznef diyur] | تىزناپ | Тизнап | Tiznap | 提孜那甫乡 | Tízīnàfǔ Xiāng |
| Dafdar | [ðavðɔr diyur] | دەفتەر | Дәфтәр | Defter | 达布达尔乡 | Dábùdá’ěr Xiāng |
| Weqa | [watʃa diyur] | ۋەچە | Вәчә | Weqe | 瓦恰乡 | Wǎqià Xiāng |
| Baldir | [baldir diyur] | بەلدىر | Балдир | Baldir | 班迪尔乡 | Bāndí’ěr Xiāng |
| Maryang | [marjɔŋ diyur] | مارياڭ | Маряң | Maryang | 马尔洋乡 | Mǎ'ěryáng Xiāng |
| Datong | [tyŋ diyur] | داتۇڭ | Датуң | Datung | 大同乡 | Dàtóng Xiāng |
| Koguxluk | [quʁuʃluʁ diyur] | قوغۇشلۇق | Қоғухлуқ | Ⱪoƣuxluⱪ | 库科西鲁格乡 | Kùkēxīlǔgé Xiāng |
| Kokyar | [kɔkjar qirʁiz diyur] | كۆكيار قىرغىز يېزىسى | Көкяр Қирғиз йәзиси | Kɵkyar Ⱪirƣiz yezisi | 科克亚尔柯尔克孜族乡 | Kēkèyà’ěr Kē’ěrkèzīzú xiāng |
Etnik Yapı
2019 yılı itibariyle ilçe nüfusunun %80.9'unu Tacikler oluşturur.
2015 yılı itibarı ile ilçede yaşayan 40.381 kişinin 32.867'si (% 81.39) Tacik, 2.911'i (% 7.21) Han Çinlisi, 2.320'si (% 5.74) Kırgız ve 2.179'u (% 5.40) Uygur'dur.
1999'da Taşkurgan İlçesinin nüfusunun %6.28'i Han Çinlisi ve % 5.08'i Uygur'du.[6]
Doğal yapısı
Bitki örtüsü
Taşkurgan Tacik Özerk ve Akçi İlçesinde 2800–3800 metre yüksek soğuk otlaklarda latince ismi Kengyilia kaschgarica (喀什以礼草; ka shi yi li cao) olan çayırlar doğada görülür.[7][8]
Tarihi
Diğer verilen isimler: Tashkurgan, P'u-li, Taxkorgan Tujik, P'u-li-hsien, Tash Qurghan, T'a-shih-k'u-erh-kan-t'a-chi-k'o-tsu-tzu-chih-ch'ü, T'a-shih-k'u-erh-kan-ch'eng, T'a-shih-k'u-erh-kan, T'a-shih-k'u-erh-kan-t'a-chi-k'o-tsu-tzu-chih-hsien, Taschkurgan, Taxkorgan Tajik Zizhixian, Tachkourghan, T'a-shih-k'u-erh-kan-t'a-chi-k'o-tsu-tzu-chih-ch'u, Tash Kurghan, T'a-shih-ho-erh-han, Sariqol ve Sariqöl .[9]
Han Hanedanlığı zamanında Taşkurgan Puli (蒲犁, Púlí) isminde bilinirdi, sonra Yuan Hanedanı boyunca ona bağlı kalmış sonra ayrılıp Çağatay Hanlığı yönetimi altına girmiştir. Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi 1954 yılında kurulmuş ve Kaşgar İline bağlanmıştır.
Ekonomi
Hayvancılık ve tarım ekonominin temelini oluşturur. Ünlü dunbaşı yağlı kuyruklu koyunları (敦巴什大尾羊), yerel yaklarla birlikte yetiştirilmektedir. Tarım ürünleri arasında arpa ve buğday bulunur. Yeraltı kaynakları arasında demir, kükürt ve asbest bulunur. 2011 yılında sakinlerin % 90'ı hayvancılıkla uğraştığı için nispeten fakir kabul edilmiştir.[10]
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
Kaynakça
- Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region 28 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (İngilizce)
- Muztağ Ata Dağı Uygurca'da Buz Dağ Ata veya Buz Dağlarının Atası anlamına gelir, B harfi M harfine çevrilmiştir.
- Basitleştirilmiş Çince: 塔县政府办公室 (15 Aralık 2019). "Arşivlenmiş kopya" 塔什库尔干塔吉克自治县基本概况. Basitleştirilmiş Çince: 塔什库尔干政府门户网站 (Çince). 9 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020.
Basitleştirilmiş Çince: 全县总面积2.5万平方公里，辖12个乡镇50个村（社区），总人口4.1万人，塔吉克族占80.9%，是全国唯一的塔吉克民族自治县，外与巴基斯坦、阿富汗、塔吉克斯坦及克什米尔地区接壤，边境线长793.6公里，
- "Arşivlenmiş kopya" 家乡“塔什库尔干县”微名片. Basitleştirilmiş Çince: 塔什库尔干政府门户网站 (Çince). 24 Aralık 2018. 19 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020.
Basitleştirilmiş Çince: 塔什库尔干自治县辖1镇、10乡、1场：塔什库尔干镇、塔什库尔干乡、提孜那甫乡、塔合曼乡、柯克亚柯尔克孜民族乡、达布达尔乡、库克西力克乡、班迪尔乡、瓦恰乡、马尔洋乡、大同乡、麻扎种羊场。
- "Arşivlenmiş kopya" 2018年统计用区划代码和城乡划分代码：塔什库尔干塔吉克自治县 (Çince). National Bureau of Statistics of the People's Republic of China. 2018. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020.
Basitleştirilmiş Çince: 统计用区划代码 名称 653131100000 塔什库尔干镇 653131101000 塔吉克阿巴提镇 653131200000 塔什库尔干乡 653131201000 塔合曼乡 653131202000 科克亚尔柯尔克孜族乡 653131203000 提孜那甫乡 653131204000 达布达尔乡 653131205000 马尔洋乡 653131206000 瓦恰乡 653131207000 班迪尔乡 653131208000 库科西鲁格乡 653131210000 大同乡
- "Arşivlenmiş kopya" 3-7 各地、州、市、县(市)分民族人口数 (Çince). Uygurca: شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى Basitleştirilmiş Çince: 新疆维吾尔自治区统计局 Statistic Bureau of Xinjiang Uygur Autonomous Region. 15 Mart 2017. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- A New Subspecies and New Combinations in Chinese Triticeae (Poaceae) (İngilizce)
- Kengyilia kaschgarica (D. F. Cui) L. B. Cai, Novon. 6: 142. 1996. (İngilizce)
- Kaxkorgan, China Page (İngilizce)
- "The mountainous task of getting to school". China Daily. 30 Eylül 2011. 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
- Pamir Sıradağlarında yaşayan Tacikler (Almanca)
- Taşkurgan Tacik Özerk İlçesi için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft