Uğur Şahin

Uğur Şahin (d. 19 Eylül 1965, Hatay), Türk-Alman immünolog, onkolog, akademisyen ve bilim insanı. Mainz merkezli biyoteknoloji şirketi BioNTech'in kurucu ortağı ve CEO'su olan Şahin aynı zamanda Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi Tıp Merkezi'nde öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır.

Uğur Şahin
Doğum 19 Eylül 1965 (1965-09-19)
İskenderun, Hatay, Türkiye
Milliyet Türk-Alman
Vatandaşlık Almanya
Eğitim Köln Üniversitesi
Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi
Tanınma nedeni Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısı, kanser aşıları
Evlilik
Özlem Türeci (e. 2002)
Çocuk(lar) 1
Kariyeri
Dalları İmmünoloji, kanser immünoterapisi, onkoloji, hematoloji
Çalıştığı kurumlar Köln Üniversitesi
Saarland Üniversitesi
Zürih Üniversite Hastanesi
Mainz Üniversitesi
Ganymed İlaç
BioNTech
Doktora
danışmanı		 Michael Pfreundschuh

Şahin ve eşi Özlem Türeci, 2019 yılında Çin'in Vuhan şehrinde ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan koronavirüs salgınının etmeni SARS-CoV-2'ye karşı geliştirilen Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının geliştirildiğine dair haberlerin ardından uluslararası medyanın ilgi odağı oldu. Fransız LCI kanalı, Nobel Kimya ve Fizik Ödülü sahibi Pierre ve Marie Curie çiftine benzettiği Şahin-Türeci çiftinin, aşı çalışmalarının başarıya ulaşması halinde Nobel Ödülü almalarına kesin gözüyle bakıldığını bildirdi.

Piyasa değeri 20 milyar euro olan BioNTech şirketinin sahibi olan Uğur Şahin, Özlem Türeci ile birlikte Almanya'nın en zengin 100 kişisi arasında yer almaktadır. Ayrıca Bloomberg Business'ın “Dünyanın en zengin 500 insanı” listesinde 5.4 milyar dolar kişisel serveti ile 456. sırada yer alan Uğur Şahin, “Dünyadaki en zengin Türk” unvanını da elinde bulundurmaktadır.

İlk yılları ve eğitimi

Uğur Şahin 19 Eylül 1965'te Hatay'ın İskenderun ilçesinde Alevi bir ailede doğdu.[1] Dört yaşında annesi ile birlikte, Almanya'nın Köln şehrindeki Ford Motor Company fabrikasında çalışan babasının yanına göç etti. Lise eğitiminin ardından Köln Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tıp eğitimi aldı ve 1992 yılında mezun oldu.[2] 1993 yılında aynı üniversitede Michael Pfreundschuh danışmanlığında “tümör hücrelerinde immünoterapi” üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı doktora derecesi aldı.[3] Şahin, 2000-2001 yılları arasında Zürih Üniversite Hastanesi'ndeki laboratuvarda 1996 Nobel Tıp Ödülü sahibi Rolf M. Zinkernagel ve Hans Hengartner ile birlikte çeşitli araştırmalarda yer aldı. 2006 yılında Mainz Üniversitesi'nde profesörlük unvanını aldı.[4]

Kariyeri

Şahin, 20 yaşında henüz öğrenci iken bir laboratuvarda çalışmaya başladı. 1990'ların başında önce Köln Üniversitesi'nin lösemi bölümünde, ardından sekiz yıl Saarland Üniversitesi'nde iç hastalıkları ile hematoloji-onkoloji doktoru olarak çalıştı.[5] Yüksek verimli immünolojik yöntemler ve biyoenformatik yaklaşımlar kullanarak kanser hedefi keşfinde öncü olan Şahin, yeni kanser biyobelirteçlerini ve hedeflenen tedavi platformlarını kapsayan 70'ten fazla bağımsız patent başvurusuna sahiptir.[6] Çalışmalarında sık sık immünolog eşi Özlem Türeci ile işbirliği yaptı ve 2001'de birlikte kansere karşı monoklonal antikorlar geliştirmek için Ganymed İlaç'ı kurdular. Ganymed, 2016 yılında Japon ilaç şirketi Astellas Pharma tarafından 1.4 milyar dolarlık bir anlaşmayla satın alındı.[7] Şahin, 2008 yılında yine milyarder Strüngmann kardeşlerin desteğiyle BioNTech'i kurdu. Ganymed'i yöneten Türeci, yıllarca şirketin bilimsel danışmanı olarak görev aldı ve Ganymed'in satılmasının ardından BioNTech'e baş tıp sorumlusu olarak katıldı. Şu anda 1.300 çalışanı olan BioNTech ile çift, insan vücudunun kendi antijenini üretmesini sağlamak için mRNA adı verilen genetik materyali kullanarak bireyselleştirilmiş kanser immünoterapisi tedavi yöntemleri geliştirmeye başladı.[8] Amaç, bağışıklık sisteminin karşılık gelen bir reaksiyonunu tetikleyerek tümörlerin inhibisyonuna ve gerilemesine yol açan genetik bilgi içeren haberci bir madde olan ribo nükleik asit'e (RNA) dayalı bir kanser aşısı geliştirmektir. Ekibiyle birlikte, özellikle her hastanın kanser mutasyon profiline göre uyarlanmış mRNA bazlı aşıların geliştirilmesine öncülük etti. Şahin aynı zamanda Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi Tıp Merkezi'ndeki Translasyonel Onkoloji ve Immünoloji Merkezi (TRON)'un 2010 yılından beri direktörlüğünü yapmaktadır. Bundan önce ise 2010'dan Eylül 2019'a kadar TRON'un bilimsel genel müdürlüğünü yürüttü. Kanser ve yüksek tıbbi gereksinimi olan diğer ciddi hastalıkların tedavisi için yeni teşhis ve ilaçların bulunmasını misyon edinen bir biyofarmasötik araştırma kuruluşu olan TRON'un kurucu ortağı ve hissedarı olan Şahin, aynı zamanda burada araştırma ve geliştirmeler için doktora öğrencilerine bilimsel danışmanlık yapmaktadır.[9]

2019 yılında Çin'de ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan COVID-19 pandemisinin ardından şirket koronavirüs aşısı geliştirmeye yoğunlaştı. 9 Kasım 2020'de Amerikan ilaç firması Pfizer ve BioNTech yaptığı ortak açıklamada, Dr. Şahin ve ekibi tarafından SARS-CoV-2'ye karşı geliştirilen Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının etkinlik oranının yüzde 90'ın üzerinde olduğunu belirtti. Yapılan açıklamada, geliştirilen aşının güvenliğine ilişkin ciddi kaygı yaratacak bir bulgunun şimdilik söz konusu olmadığı, aşının acil kullanım ruhsatı alması için bu ay içinde Amerika Birleşik Devletleri makamlarına başvuru yapılmasının beklendiği kaydedildi.[3] COVID-19 aşısı haberleri sonrası Fransız La Chaîne Info (LCI) haber kanalı yaptığı yorumda Türk kökenli çifti, radyoaktivite'yi bulan Nobel Kimya ve Fizik Ödülü sahibi çift Pierre Curie ve Marie Curie'ye benzetti.[10]

Ödülleri

2006 ve 2010 yıllarında Almanya Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından "GO-Bio Ödülü" tevcih edildi.[11] Almanya Kanser Derneği tarafından her yıl verilen ve Almanca konuşulan ülkelerde klinik, çeviri ve deneysel kanser araştırmaları alanındaki olağanüstü başarıları onurlandırmak için verilen "Alman Kanser Ödülü"'ne 2019 yılında Uğur Şahin layık görüldü.[12] Şahin eşi Özlem Türeci ile birlikte koronavirüs aşısını bir yıldan kısa sürede geliştirmelerinden dolayı, her yıl kayda değer etki yaratan kişileri "Yılın Kişisi" olarak seçen Londra merkezli Financial Times tarafından "2020 Yılın Kişisi" seçildiler. [13] Aralık 2020'de Axel Springer SE tarafından "Covid-19'a karşı geliştirdikleri mRNA aşısı ve çalışmalarından” dolayı eşi Özlem Türeci ile birlikte Onur Ödülü'ne layık görüldü.[14]

Özel hayatı

Üniversite eğitimi sırasında, İstanbul'dan Almanya'ya göç eden bir doktorun kızı olan Özlem Türeci ile tanıştı. Şahin, Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi Tıp Merkezinde çalışan Türeci ile 2002 yılında evlendi. Dört yıl sonra kızları dünyaya geldi.[8] Aralık 2020'de Bloomberg Business'ın yayınladığı "Dünyanın En Zengin 500 İnsanı" listesinde 5.4 milyar dolar kişisel servetiyle 456. sırada yer alan Şahin, aynı zamanda “dünyadaki en zengin Türk” ünvanını elinde bulundurmaktadır.[15][16] Bunun yanı sıra, eşi Özlem Türeci ile birlikte “Almanya'nın en zengin 100 kişisi” arasında gösterilmektedir.[17] Şahin, ekonomi dergisi Forbes'in yayınladığı "2020'de milyarder statüsünü kazanan sağlık sektöründeki 50 kişi" listesinde 4.2 milyar dolar servetiyle birinci sırada yer aldı.[18]

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. Rauscher, Hans (18 Aralık 2020). "Migration und Qualifikation - derStandard.at". Der Standard (Almanca). 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2020.
  2. "German researchers advance coronavirus vaccine". Deutsche Welle. 9 Kasım 2020. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
  3. Gelles, David (10 Kasım 2020). "The Husband-and-Wife Team Behind the Leading Vaccine to Solve Covid-19". The New York Times. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
  4. "Prof. Dr. med. Ugur Sahin". SFB. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
  5. Wright, Bob (1 Haziran 2020). "How One Professor Built Two Billion-Dollar Biotechs". Life Science Leader. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020.
  6. "Uğur Şahin". ORCID. 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020.
  7. Vardi, Nathan (1 Haziran 2020). "Ugur Sahin Becomes A Billionaire On Hopes For Technology Behind COVID-19 Vaccine". Forbes. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
  8. Oltermann, Philip (10 Kasım 2020). "Uğur Şahin and Özlem Türeci: German 'dream team' behind vaccine". The Guardian. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
  9. "Management: Scientific Advisor Ugur Sahin, M.D." Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020.
  10. Çakır, Arzu (11 Kasım 2020). "Corona Aşısını Bulan Türk Çifte 'Pierre-Marie Curie' Benzetmesi". Amerika'nın Sesi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
  11. "Erfolge" (Almanca). Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
  12. "Ugur Sahin receives German Cancer Award". Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.
  13. "FT People of the Year: BioNTech's Ugur Sahin and Ozlem Tureci". Financial Times, 16 Aralık 2020. 16 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
  14. "Covid-19 aşısını geliştiren Şahin ve Türeci, 2021 Axel Springer Ödülü'nün sahibi oldu". Euronews. 24 Aralık 2020. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020.
  15. "Bloomberg Billionaires Index". Bloomberg Business. 5 Aralık 2020. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
  16. "Uğur Şahin 'dünyadaki en zengin Türk' oldu: Serveti 5,1 milyar dolar". Sözcü. 5 Aralık 2020. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
  17. "Uğur Şahin ve Özlem Türeci: Koronavirüs aşısını bulan BioNTech'in Türk-Alman kurucuları". BBC Türkçe. 10 Kasım 2020. Erişim tarihi: 10 Kasım 2020.
  18. "Forbes'in "milyarder doktorlar" listesine BioNTech'in kurucu ortağı Uğur Şahin de girdi". The Independent. 29 Aralık 2020. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.