Vuhan

Vuhan[1] veya Wuhan (Basitleştirilmiş Çince: 武汉; Geleneksel Çince: 武漢; pinyin: Wǔhàn ),[dipnot 1] Çin Halk Cumhuriyeti'nin Hubei eyaletine bağlı bir eyalet altı şehirdir.[2] Hubei'nin yönetim merkezi ve en büyük şehridir. Çin'in en büyük metropollerinden biri olup[3] "Ulusal Merkezi Şehir" olarak kılınmıştır.[4] Merkez Çin'in en büyük şehri olmanın yanı sıra bu bölgenin siyasi, ekonomik, finansal, ticarî, lojistik, bilim, teknoloji, kültürel, eğitim, ulaşım ve iletişim merkezidir.[5] 2020 yılı itibarıyla nüfus açısından Dünya'nın en büyük 42. metropolü olduğu tahmin edilmektedir.[6]

Vuhan
武汉市
Eyalet altı şehir
Vuhan şehri
Üstten aşağıya saat yönünde: Vuhan manzarası, Guishan TV Kulesi, Doğu Gölü (Vuhan), Xinhai Devrimi ve Wuchang Ayaklanması Anıtı ve Sarı Turna Kulesi
Vuhan
Vuhan'ın Çin'deki konumu
Ülke  Çin
Eyalet Hubei
İdare
 • Belediye başkanı Zhou Xianwang (ÇKP)
Yüzölçümü
 • Toplam 8.494,41 km² (327.971 mil²)
Nüfus
 (2015)
 • Toplam 10,607,700
Zaman dilimi UTC+08.00 (CST)
Resmî site
www.wuhan.gov.cn

"Wuhan" ismi, şehrin tarihî olarak Wuchang, Hankou ile Hanyang kasabalarının birleşmesinden kaynaklanır. Bu üç kasaba toplu olarak "Vuhan'ın Üç Kasabası" (武汉三镇) lakabıyla bilinir. Jianghan Ovası'nın doğusunda, Yangtze Nehri ile Yangtze'nin en büyük kolu olan Han Nehri'nin kesiştiği noktada bulunur ve "Dokuz İlin Geçidi" (九省通衢) olarak da bilinir.[7][8]

Çing Hanedanlığı'nın ortasından Çin Cumhuriyeti'nin kuruluşuna kadar Hankou'nun ekonomisi büyük oranda gelişti ve Hankou Asya'nın en müreffeh yerlerinden biri oldu;[9] hem tarihî olarak[10] hem de günümüzde[11] yabancı kaynaklarda "Doğu'nun Chicago'su" veya "Çin'in Chicago'su" lakabıyla anılmıştır. Çing Hanedanı'nın dağılmasına ve Çin Cumhuriyeti'nin kuruluşuna yol açan 1911 Devrimi'ni tetikleyen Wuchang Ayaklanması burada gerçekleşti.[12] 1927 yılında Milliyetçi Hükümet, Vuhan'ın Üç Kasabası'nı birleştirip Vuhan'ı Çin'in ilk doğrudan yönetilen şehri yapmaya karar verdi ve kısa bir süre için Vuhan'ı ülkenin başkenti olarak yaptı.[13] Vuhan, İkinci Çin-Japon Savaşı sırasında on ay boyunca geçici olarak tekrar ülkenin başkenti olarak işlev gösterdi[14] ve İkinci Dünya Savaşı'nın bir odak noktası oldu. Çin Halk Cumhuriyeti'nin 1949 yılındaki kuruluşundan sonra Vuhan, ülkenin önemli bir sanayi, eğitim ve ulaşım merkezine dönüştü.

Vuhan, Çin'in önemli bir bilim Ar-Ge merkezidir ve birçok yeni gelişen endüstriye ev sahipliği yapar. 2011 yılı itibarıyla Vuhan'da bir milyondan fazla üniversite öğrencisi barındırıp Dünya'daki tüm şehirlerin arasındaki en büyük öğrenci nüfusunu barındırır.[15] 2015 yılı itibarıyla Vuhan'da 82 tane yükseköğretim kuruluşu var; yani Vuhan, Çin'de Pekin'den sonra en fazla yükseköğretim kuruluşunu barındıran ikinci şehirdir.[16] Vuhan'ın ekonomisi son yıllarda önemli ölçüde büyümüş[17] ve tüm Çin şehirleri arasındaki en hızlı büyüme oranlarından birine sahiptir.[18] Vuhan günümüzde önemli bir inovasyon merkezidir ve inovasyon kapasitesi açısından tüm Çin çapındaki şehirler arasında Shenzhen'den sonra ikinci sırada yer alır.[19] Vuhan ayrıca son yıllarda şehrin dışından gelen çok sayıda göçmen çekmiş, ve genç nüfustaki net artış oranı, Shenzhen'inkinden sonra Çin'in en büyük ikincisidir.[20]

Çin'in en üst seviyeli tenis yarışmalarından biri olan Vuhan Açığın 2014 yılından 2028'e kadar her sene Eylül ayında Vuhan'da düzenlenmesi planlanmıştır.[21] 2019 yılında Vuhan, Dünya Askerî Oyunları'na[22] ve FIBA Basketbol Dünya Kupası'nın bazı maçlarına ev sahipliği yaptı.[23]

Ekim 2017'de Vuhan, UNESCO'nun Yaratıcı Şehirler Ağı programı dahilinde "Tasarım Şehri" olarak seçildi; Vuhan, Çin'de Shenzhen, Şanghay ve Pekin şehirlerinden sonra bu unvanı kazanmış dördüncü şehirdir.[24] Aralık 2017'de ise Vuhan Şehri, Zhongguo Xinwen Zhoukan (中国新闻周刊) dergisinin verdiği "2017 Yılı İnovasyon Şehri" ödülüne layık görüldü.[25]

2019 yılının sonunda SARS-CoV-2 virüsü Vuhan'da ortaya çıktı ve salgın hâline geldi.[26] Virüsün daha fazla yayılmasına engel olmak maksadıyla Çin Hükûmeti, 23 Ocak 2020 tarihinde şehri tecrit ettirdi.[27] 8 Nisan 2020 tarihinde bu tecrit sona erdi ve dış trafiğe tekrar izin verildi.[28]

Kardeş şehirler

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Vuhan ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.

Dipnot
  1. Çincede Hàn (Basitleştirilmiş Çince: 汉; Geleneksel Çince: 漢) şeklinde kısaltılır. Çincede ayrıca Jiāngchéng (Çince: 江城) lakabıyla da bilinir.

Kaynakça
  1. "Yabancı Özel Adların Yazılışı". Türk Dil Kurumu. 30 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2010.
  2. "副省级城市是什么意思 中国副省级城市有哪些". 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015.
  3. "《长江经济带发展规划纲要》". 中华人民共和国国家发展和改革委员会. 11 Ekim 2016. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2017.
  4. "国务院中部崛起规划：这俩城市将成国家中心城市". 中国网. 27 Aralık 2016. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  5. "武汉获批全国首个交通枢纽研究试点城市". 中华人民共和国商务部. 25 Haziran 2009. 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  6. "Demographia World Urban Areas: 2020" (PDF) (İngilizce). Demographia. 2020. ss. 23-24. 30 Mart 2004 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
  7. "Archived copy" 图文："黄金十字架"写就第一笔. Sina. March 30, 2009. March 4, 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018. Basitleştirilmiş Çince: 武汉历史上就是"九省通衢"，在中央促进中部崛起战略中被定位为"全国性综合交通运输枢纽"。
  8. "Arşivlenmiş kopya" 九省通衢. The government of Wuhan. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2019.
  9. William T. Rowe（罗威廉）着，江溶等译：《汉口：一个中国城市的商业和社会(1796-1889)》（北京：中国人民大学出版社，2005），第28页
  10. "Foreign News: On To Chicago". Time. 13 Haziran 1938. 5 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011.
  11. Jacob, Mark (13 Mayıs 2012). "Chicago is all over the place". Chicago Tribune. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012.
  12. "辛亥，北伐与抗战". 17 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2012.
  13. 王汗吾、吴明堂 (2008). "中国第一个直辖市发祥地——"京兆区"武汉". 中国地方志 (07).
  14. 皮明庥，郑自来 2011, s. 81-83
  15. "武汉在校大学生人数在世界城市中名列第一". 科学网. 16 Kasım 2011. 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  16. "教育部公布2015年最新版全国高校名单". 新浪教育. 21 Mayıs 2015. 27 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  17. 长江日报. "产业升级换代 武汉老工业基地悄然实现华丽转身". 人民网湖北频道. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016.
  18. 第一财经日报. "近十年城市经济发展大洗牌：长沙重庆武汉领跑". 长江网. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
  19. 长江日报. "中国十大城市创新能力排名 武汉位列榜单第二". 荆楚网. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  20. "武汉年轻人口净增长太猛，指数超过北上广". 长江云. 4 Mayıs 2016. 23 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  21. "赛事介绍". 武汉网球公开赛官网. 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015.
  22. "武汉成功申办2019年第七届世界军人运动会". 央视新闻. 21 Mayıs 2015. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  23. "国际篮联宣布中国获得2019男篮世界杯举办权". 腾讯体育. 7 Ağustos 2015. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  24. "四座中国城市入选全球创意城市网络". 新华网. 1 Kasım 2017. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
  25. ""影响中国"2017年度人物榜单发布 武汉荣膺"年度城市创新"奖". 新华网. 16 Aralık 2017. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017.
  26. "关于做好不明原因肺炎救治工作的紧急通知". 武汉市卫生健康委员会. 30 Aralık 2019日. 10 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  27. "武汉市新型冠状病毒感染的肺炎疫情防控指挥部通告（第1号）". 湖北省人民政府. 23 Ocak 2020. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2020.
  28. "湖北省新型冠状病毒感染肺炎疫情防控指挥部通告 - 湖北省人民政府门户网站". www.hubei.gov.cn. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
  29. "Bordeaux, ouverte sur l'Europe et sur le monde". 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
  30. "Chalcis and Wuhan become sister cities". 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
  31. "Wuhan, China : Christchurch City Council". 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
  32. "Tijuana, Mexico becomes Wuhan's 20th sister city". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
  33. "Wuhan and San Francisco establish friendship relation". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
  34. "KK formally establishes relations with Wuhan". Daily Express. 27 Mayıs 2015. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
  35. "Wuhan - Saratov, Russia". 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.