Vicenza
Vicenza (Veneto lehçesi: Vicensa) kuzey İtalya'da Veneto bölgesinde, merkezi olduğu Vicenzo ili'de bulunan bir tarihsel ve sanayi şehri ve bir komün'dür. Şehir "Monte Berico Dağı"'nın kuzey eteklerinde ve "Bacchiglione Irmağı" kıyısından kuruludur.
Vicenza | |
---|---|
Citta di Vicenza | |
| |
Ülke | İtalya |
Bölge | Veneto |
İl | Vicenza ili |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Achille Variati (PD) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 80 km² (30 mil²) |
Rakım | 39 m (127 ft) |
Nüfus (30.6.2016)[1] | |
• Toplam | 112.408 |
• Yoğunluk | 1.395/km² (3.610/mil²) |
• Metropol | yak. 250 bin |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAZD) |
Alan kodu | 0444 |
Resmî site http://www.comune.vicenza.it |
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | İtalya |
Kriter | Kültürel: i, ii |
Referans | 712 |
Tescil | 1994 (18. oturum) |
Uzatma | 1996 |
Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Koordinatlar | 45°32′57″K 11°32′58″D |
Vicenza'nın belediye sınırları içindeki nüfusu 30 Haziran 2016 tahmini ile nüfusu 112,408 kişidir ve 80 km² yüzölçümü ile nüfus yoğunluğu 1 395.16 kişi/km² olmaktadır.[2] Şehrin etrafından bulunan şehirleşmiş metropoliten bölgenin nüfusu ise takriben 250 bin kişidir.
Vicenza iktisaden, sosyal ve kültürel bakımdan gayet hareketli kosmopolit bir şehirdir. Şehir içinde bulunan çok sayıda müze, güzel sanatlar galerileri, meydanlar, villalar, mimari öneme haiz kiliseler ve gayet şık Rönesans dönemi mimarisi ile tarihsel ve kültürel olarak büyük zenginlikler göstermektedir. Şehrin etrafından bulunan bölgede birçok mimar Palladio tasarımı villalar, yine mimar Palladio tasarımı Olimpico Tiyatrosu (Teatro Olimpico) ve birçok diğer Palladio tasarımı binalar ile 1994'ten itibaren "Vicenza şehri ve Veneto Palladio Vilları" UNESCO Dünya Mirasları listesine dahil edilmiştir.
Vicenza şehri sanayi malları ihracat hacmi itibarı ile İtalya'nın üçüncü büyük sanayi şehridir. Şehirde bulunan en önemli sanayiler şehirde yaşayan binlerce işçiyi istihdam eden tekstil ve demir-çelik sanayileri olup bunlar şehir ekonomisine büyük katkılar sağlamaktadır. İtalya'da bulunan altın ve mücevherat takı üreten sanayinin %20'si Vicenza şehrinde konumlanmıştır. Şehir ekonomisinde önemli olan diğer sektör arasında makine mühendislik ve bilgisayar donanım endüstrileri gelmektedir.[3]
Coğrafya
Konum
Vicenza şehri yaklaşık olarak Veneto Bölgesi merkezi olan Venedik şehrinin 60 km batısında ve Kuzey İtalya'da en önemli şehir olan Milano şehrinin 200 km doğusunda konumlanmıştır
Vicenza şehri İtalya'nın kuzeybatısında Po Nehri ovasında konumludur. Şehrin konumu nispeten engebeli arazi üzerinde konumlanmıştır. Şehir sınırları içindeki araziler için ortalama rakım 39m., en düşük rakım 26 m ve en yüksek rakım 183 metredir. Şehir Bacchiglione Irmağı ile ona katılan Retrone Irmağı'ni birleşme noktasında konumludur. Lakin şehrin Orta Çağ'dan kalan surları bu iki ırmağın kıyılarını şehir içinde kapsamaktadır ve surlar bu iki ırmağın kıyılarından çok daha ilerilerini şehir arazisi olarak şehir sınırı içine almaktadır. Şehir içinden akan dğer bir akarsu Asicheleo Irmağı'dır.
Vicenza komünün sınırları içinde bulunan şehrileşmiş olan bölge, Vicenza şehri olarak, bu komünün merkezidir. Vicenza şehri XX. yüzyıl içinde gayet güçlü gelişme göstermiştir. Vicenza Komünü sınırları içinde, şehrin varoşlarında ve ilerisinde bulunan tarımsal alanlar ve yüksekliği ile şehre hakim durumda olan Monte Berico alanını da bulunmaktadır.
İtalya'daki yerleşimler çin gayet öneme haiz olan deprem rizikosu ölçülmesi, Vicenza şehri arazileri için "sismik riziko ıskalası"nda "3. Seviye" olarak verilmektedir ve bu düşük şiddetde ve düşük olasılıkla deprem faaliyetine işaret etmektedir. .
Komşu komünler
Vicenza komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Altavilla Vicentina, Arcugnano, Bolzano Vicentino, Caldogno, Costabissara, Creazzo, Dueville, Longare, Monteviale, Monticello Conte Otto, Quinto Vicentino, Torri di Quartesolo.
Nüfus gelişimi
Vicenza'nin belediye sınırları içindeki nüfusu (30.6.2016 itibarıyla) 112,408 kişi olup 80 km² yüzölçümü ile nüfus yoğunluğu 1 395.16 kişi/km² olmaktadır.[2] 19. yy ve 20.yy da Vicenza'nin belediye sınırları içindeki nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:[4]
Kişi
2011 İtalya Nüfus Sayımı sonuçları itibarıyla, Vicenza Komünü için toplam nüfusun %52,4 oranı kadınlaran oluşmaktadır. Yine aynı sayım sonuçlarına göre Vicenza'da sayım gününde ikamet edenlerin %48.1'i Vicenza şehrinde doğmuşlardır. geç Vicenza'da doğmayanlar arasında %17.6 oranı Vicenza ili'nin diğer komünlerinde; %7.3 oranı Veneto bölgesinin diğer illerinden birinde; %12,7 oranı diğer İtalya bölgeleri birinde ve %14.6 oranı İtalya dışında doğmuşlardır. Yine 2011 nüfus sayımı sonuçlarına göre Vicenza komunu içinde ortalama yaş toplam nufis için 44.3 yıl; erkekler için 41.1 yıl ve kadınlar için 46.6 yıldır. Böylece Vicenza şehri Veneto Bölgesi içinde bulunan il merkezleri içinde en genç ortalama yaş görülen şehirdir.
Ekonomik faaliyet
Vicenza komünü etrafında bulunan kırsal bölgelerde iktisaden önemli bitkisel tarım yapılmaktadır. Bu tarım alanlarında üretilen önemli tarım maddeleri şarap, buğday, mısır, zeytin ağaçları ve zeytinyağı, kiraz ve (özellikle Bassano bölgesi için meşhur olan) kuşkonmazdır.
Şehirsel bölgelerin hemen yanında mermer üreten taşocakları; kükürt, bakır ve gümüş maden cevheri çıkartılan maden ocakları ve linyit ve kaolin kili için maden ocakları bulunur. Şehrin etrafında maden suyu çıkan kaynaklar ve kaplıcalar bulunur ve bunlardan İtalya'da en tanınmışı "Recoaro" dadır.
Şehrin etrafında masif sanayi alanları bulunmaktadır ve bu sanayi alanları şehir bölgesinden batıya ve doğuya uzantılar salmış gibidir. Çok sayıda çeşitli tarzda tekstil fabrikaları ve demir-çelik fabrikaları şehrin batısında "Montecchio Maggiore", "Chiampo" ve "Sovizzo" semtlerine ve şehrin doğusunda "Camisano Vicentino" ve "Torri di Quartesolo" semtlerinde bulunmakta ve bu fabrikalarının dağılımı gayet geniş ama organize olmamış bir "çimentolaşma" bölgeleri halinde görülebilmektedir. Yüksek değerli mal üreten sanayi sektörlerinin başında mücevherat üreten fabrikalar ve kalite tekstil ve konfeksiyon sanayi atölye ve fabrikaları gelmektedir. Vicenza "Altın Fuarı" ile dünyaca tanınmıştır ve bu fuarlar Ocak, Mayıs ve Eylül'de yılda üç defa açılış göstermektedir. Vicenza'da önemli tekstil ve konfeksiyon sektörü firmaları şunları ihtiva edr: Diesel, Pal Zileri, Marzotto, Bottega Veneta, Marlboro Classics vb. Diğer bahsedilmesi gerekli görülen sanayiler yünlü ve ipekli sanayi, çanak, çömlek ve seramik ve müziksel çalgılar üretimidir. Bisiklet üretimi ile otomotiv parçaları üreten Campagnolo şirketi ve spor için gerekli koruyucu giysiler üreten şirket "Dainese"'nin yönetim merkezileri Vicenza'da bulunmaktadr.
Kardeş şehirler
Vicenza şehrinin şu yabancı şehirlerle resmi kardeş şehir bağlantıları bulunmaktadır:
- Pforzheim, Almanya
- Annecy, Fransa
- Wuxi, Çin
- Clevland, Amerika Birleşik Devletleri
- Osijek, Hırvatistan
Resimler
- Vicenza - Palladian Bazilkasi ve Piazza dei Signori Bazilikasi
- Vicenza - Palladian Bazilkasi ve "Torre Bissara" saat kulesi
- Vicenza - Şehir merkezi caddesi "Corso Palladio"
- Vicenza - Palladio tasarimi 1580-1585 yapimi "Teatro Olimpico Tiyatrosu" sahnesi
- Vicenza - şehir tarihsel merkezinde "Thiene Bonin Longare Sarayi"
- Vicenza - "Capitaniato Sarayi" veya "Loggia del Capitaniato"
- Vicenza - "Barbaran da Porto Sarayi"
- Vecenza yakınlarda mimar Palladio'nun şaheseri "Villa Rotunda"
- Vicenza - "Chiericati Sarayi"'nda "Belediye Sanat Galerisi (Pinacoteca Civica)"
- Vicenza - Via Mazzini'de şehir surları
- Vicenza - Piazza Castello Meydanı'nda kale kulesi
- Vicenza - Batıdan "Porton del Luzzo (Luzzo Sehir Surlari Kapisi)"
- Vicenza - Piazza San Lorenzo Meydanı
- Vicenza - Piazza Matteotti Meydanı'nda "Teatro Olimpico" girişi
- Vicenza - "Teatro Olimpico" bahcesi
- Vicenza - "Piazzetta Palladio Kucuk Meydani"'nda "Andrea Palladio" heykeli
- Vicenza - San Michele Koprusu
- Vicenza - Şehrin ve Vicenza "Tommaso Dal Molin" Havaalanının havadan görünüşü.
- Vicenza Tren Gari
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Bu madde kismen İngilizce Wikipedia "Vicenza" maddesi kaynaklidir: 29 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (Erişim:9.4.2017).
- Bu madde kismen İtalyanca Wikipedia "Vicenza" maddesi kaynaklidir: 6 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (Erişim:9.4.2017).
- "GeoDemo – Istat.it". 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2017.
- "İtalyan İstatistik Enstitüsü İSTAT tahmini". 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2017.
- Bilgisayar için ilk ticari mikroişlemci ortaya çıkartan araştırma grubunun başında bulunan Frederico Faggin Vicenza doğumludur. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Faggin hakkında makale (İngilizce)
- Kaynak: İtalyanca Wikipedia "Vicenza" maddesi 6 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Category:Vicenza ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Vicenza Belediyesi'nin resmi websitesi 24 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (İtalyanca)(Erişim:9.4.2017).
- "Vicenza.com" resmi şehir websitesinde Vicenza şehir merkezi olan "Piazza del Signori Meydani'nin Mimar Palladaio tarafindan yapilmis Paladiana Bazilikasi'si kulesinde bulunan video kamerasindan "live" gorunutusu
- İngilizce Wikipedia Wikivoyage websitesinde "Vicenza" maddesi 10 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)