Çerkessk

Çerkessk (Adigece: Şerdjesqale/Шэрджэскъалэ; Karaçayca: Çerkes-Şahar), Rusya Federasyonu üyesi Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nin başkenti.

Çerkessk arması

Tarihçe

1804 yılında Ruslar tarafından Adigelerden ele geçirilen ve Kuban Irmağı'nın doğu kıyısında bulunan stratejik bir yerde bir Rus askeri kalesi olarak kuruldu. İlk adı Batalpaşinsk idi. Bu ad 1787'de bu yerde Osmanlılar ve müttefikleri Adigeler ile Ruslar arasında yapılan bir savaşta Ruslar tarafından tutsak alınmış olan Osmanlı birlikleri komutanı Battal Paşa'dan gelmektedir.[1]

Nüfusu 117.100 olup (2005) bu nüfusun %35'i Çerkes (Adıge), %20.7'si Karaçay, %11.5'i Abaza (Abazin) kökenlidir.

Bir Kozak yerleşimi (stanitsa) olan Batalpaşinsk 1931'de kent statüsü elde etti. Batalpaşinsk 1922-1926 yılları arasında Karaçay-Çerkes Özerk Oblastı merkezi iken 1926'da oblastın "Karaçay Özerk Oblastı" ve "Çerkes Ulusal Okruğu" biçiminde ikiye bölünmesiyle oluşan Çerkes Ulusal Okruğu'nun merkezi, 1928-1957 yılları arasında da Çerkes Özerk Oblastı'nın merkezi oldu. Kent 1934'te Sulimov, 1937'de Ejovo-Çerkessk, 1939'da da Çerkessk adını aldı.

1943'te Kazakistan'a sürülmüş olan Karaçayların 1956'da aklanmaları ve eski yerlerine dönmeleri üzerine 5 Ocak 1957'de, 12 Ocak 1922'de kurulmuş ve 1922'de ikiye bölünmüş olan eski Karaçay-Çerkes Özerk Oblastı toprakları yeniden birleştirildi ve Karaçay-Çerkesya, 1922'de olduğu gibi yeniden canlandırıldı. Oblast 3 Temmuz 1991'de cumhuriyet oldu.

Çerkessk'te 5 resmî dile (Kabardey-Çerkesçe, Karaçay-Balkarca, Abazaca, Nogayca ve Rusça) ait kültürel kurumlar, basın, radyo ve televizyon yayını vardır. Fiili resmî dil Rusça olup resmî yazışmalar bu dilde yapılmaktadır.

Kaynakça

1. Ashad Ç'ırğ, Tehlike Kuzeyden Geliyordu