Arap Yarımadası el-Kaidesi
Arap Yarımadası el-Kaidesi (Arapça: تنظيم القاعدة في جزيرة العرب - Tanzim el-Kaide fi Cezire el-Arab), el-Kaide'ye bağlı olarak, başlıca Suudi Arabistan ve Yemen olmak üzere Arap Yarımadası'nda faaliyet gösteren yasa dışı silahlı cihatçı Selefi örgüt.
Arap Yarımadası el-Kaidesi | |
---|---|
القاعدة في جزيرة العرب | |
Kuruluş | Ocak 2009-günümüz |
Bağlılık | El-Kaide |
Lider(ler) |
Nasır el-Vuheyşi (2009-2015) Kasım er-Rimi (2015-2020) |
Merkez(ler) |
El-Mukelle, Yemen Zencibar, Yemen (2015-2016) |
Etkin bölgeler |
Yemen Suudi Arabistan |
İdeoloji | Cihatçı Selefilik |
Rakip(ler) |
Devlet olmayan rakipleri |
Çatışma(lar) |
Yemen'deki el-Kaide ayaklanması
|
24 Ocak 2009'da İnternet'te yayınlanan bir videoda, el-Kaide'nin Suudi Arabistan ve Yemen'deki yapılanmalarının birleşmesi sonrasında kurulduğu duyuruldu.[4] Kurulduğu dönemde oluşumun lideri olan Nasır el-Vuheyşi,[5] Haziran 2015'te öldürülünceye dek bu pozisyonda kaldı.[6] El-Vuheyşi'nin ölümü sonrasında örgüt liderliği, yapılanmada ikinci sırada yer alan Kasım er-Rimi'ye geçti.[7]
Büyüklüğü
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan 2010 ve 2011'deki Country Reports on Terrorism raporlarında örgütün birkaç yüz üyesi olduğu bilgisi verilmekteydi.[8][9] Fawaz Gerges'in Temmuz 2010 tarihli yazısında, örgütün dönem itibarıyla 100-300 arasında çekirdek kadrosu olduğunu ifade etti.[10] Carnegie Uluslararası Barış Vakfı tarafından Ağustos 2010'da yayınlanan yazıda, örgütün Yemen'deki varlığının 300 ile birkaç bin arasında değiştiği, düşük sayının örgüte bağlı aktif militan sayısını, büyük sayının ise örgütün gerçekleştirdiği faaliyetlerde aktif olarak yer almasa da destekleyici pozisyonda bulunanların da dahil edildiği kişi sayısı ifade ettiği belirtildi.[11] Juan Zarate, Ekim 2010'daki demecinde örgütün 600 kadar savaşçısı olduğunu söyledi.[12] Daniel Martin Varisco'nun Kasım 2010'da CNN için yazdığı yazıda, resmî rakamlar değişiklik gösterse de örgütün 300 ile 500 arasında aktif üyesi olduğu ifade edilmekteydi.[13] John O. Brennan, Nisan 2012'de verdiği demeçte Yemen'deki örgüt üyesini 1.000 civarında tahmin ettiğini söyledi.[14] 2012, 2013 ve 2014 tarihli Country Reports on Terrorism raporlarında 1.000 civarı,[15][16][17] 2015 raporunda ise 4.000'e kadar ulaşan[18] örgüt üyesi olduğu bilgisi yer aldı.
Kaynakça
- "Al-Qaeda in the Arabian Peninsula Rejects Isis 'Caliphate', Ending Fears of Deadly Terror Alliance". International Business Times (İngilizce). 21 Kasım 2014. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- "In Yemen chaos, Islamic State grows to rival al Qaeda" (İngilizce). Reuters. 30 Haziran 2015. 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- "Al-Qaeda dispute with Isis devolves to name-calling". The Independent (İngilizce). 3 Kasım 2015. 5 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- "Al-Qaeda in the Arabian Peninsula: who are they?" (İngilizce). Channel 4 News. 8 Mayıs 2012. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- "Al-Qaeda in the Arabian Peninsula" (İngilizce). Al Jazeera. 29 Aralık 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Ford, Dana (15 Haziran 2015). "Top al Qaeda leader reported killed in Yemen" (İngilizce). CNN. 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Mullen, Jethro (16 Haziran 2015). "Al Qaeda's second in command killed in Yemen strike; successor named" (İngilizce). CNN. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Foreign Terrorist Organizations"Country Reports on Terrorism 2010" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Terörizmle Mücadele Bürosu. 18 Ağustos 2011. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Foreign Terrorist Organizations"Country Reports on Terrorism 2011" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Terörizmle Mücadele Bürosu. 31 Temmuz 2012. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Gerges, Fawaz A. (1 Temmuz 2010). "The al Qaeda-Yemen connection and the West's policy dilemmas" (İngilizce). Aspenia Online. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- "Executive Summary: Exploiting Grievances: Al-Qaeda in the Arabian Peninsula" (İngilizce). Carnegie Uluslararası Barış Vakfı. 31 Ağustos 2010. 2 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- "Yemen: The Next Front Line Against al Qaeda" (İngilizce). CBS News. 30 Ekim 2010. 31 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Varisco, Daniel Martin (8 Kasım 2010). "Yemen is not a terrorist factory" (İngilizce). CNN. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Cruickshank, Paul (20 Nisan 2012). "Brennan on bin Laden raid, and "dangerous" Yemen" (İngilizce). CNN. 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Foreign Terrorist Organizations"Country Reports on Terrorism 2012" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Terörizmle Mücadele Bürosu. 30 Mayıs 2013. 15 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Foreign Terrorist Organizations"Country Reports on Terrorism 2013" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Terörizmle Mücadele Bürosu. Nisan 2014. 26 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Foreign Terrorist Organizations"Country Reports on Terrorism 2014" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Terörizmle Mücadele Bürosu. Nisan 2015. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.
- Foreign Terrorist Organizations"Country Reports on Terrorism 2015" (İngilizce). Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı Terörizmle Mücadele Bürosu. Nisan 2016. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2016.