Emlek Kavak, Şarkışla
Emlek Kavak, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir köydür.
| Emlek Kavak | |
|---|---|
| |
| Ülke |
 Türkiye |
| İl | Sivas |
| İlçe | Şarkışla |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| • Toplam | 111 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
| İl alan kodu | 0346 |
| Posta kodu | 58400 |
Tarihçe
Yüzlerce yıl önce Banaz’da yaşadığı sanılan köyün ilk kurucuları, dönemin siyasi baskıları nedeniyle göç etmek zorunda kalmışlardır. İlk önce Balahasan bölgesine geçmişler, oradan da Kavaklı-dere denilen bölgeye yerleşmişlerdir (köyün adı buradan gelmektedir). Burası dağ kavağı, kargı ve sorgun ağaçlarının yoğun olduğu yeşillik bir alandır. İlk göç edenler Ağa Çelebi, Mehmet Çelebi ve Cümük Çelebi adlı kişilerdir. Köyün adı ile ilgili diğer bir olasılık ise belirleyici bir niteliğe sahip büyük bir kavak ağacından kaynaklanmasıdır.
Kültür
Türkmen Bektaşi kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Köy gelenek ve göreneklerine bağlı olarak günümüze kadar kültürel mirasını bir sonraki nesillere aktararak gelmiştir. Anadolu'ya gelmiş Türkmenlerden olan köy halkı, Bektaşi inancı sayesinde, Anadolu Bektaşiliğinin özelleklerini yansıtmaktadır. Coğrafi konumunun getirdiği zor yaşam şartlarının etkisinden kurtulamayan köy, dışarıya göç vermiştir. Dışarıya gönderdiği nüfusun gerek egitim, gerekse kültürel yapıdaki etkileşimi, köy nüfusu içerisinde zenginliğe yol açmıştır. Kış mevsiminde köy nüfusu azalmakta olsa da, bahar ve yaz aylarında köyde yoğunluk yaşanmaktadır.
Yemek kültürü, birçok Anadolu köyünde olduğu gibi, hamur ve buğday ürünleri ağırlıklıdır. Köyün kendine has ekmegi (kömbe), yağlı ve patatesli çöreği, mantıya benzer yağlı yemeği meşhurdur.
"Emlek" adının manası ve kökeni
Emlek kavramı eski Türk halk kültüründe şifalı bir bölgeyi veya ilaç niteliği taşıyan bir yiyeceği tanımlar. Bedenen veyâ ruhsal olarak şifâ bulunan bir yerleşim birimini veyâ yöreyi ifâde eder. Çoğunlukla o bölgede bulunan evliyâ mezarları ile ilişkilendirilir. Ayrıca yaşlı ve kutlu sayılan kadınlara yönelik bir saygı sözüdür.[1] Anadolu’da bu adı taşıyan köyler hattâ pek çok köyün toplamından oluşan yöreler vardır. Örneğin Sivas Şarkışla bölgesinde "Emlek" köyleri bir bütün olarak anılır. Mitolojik bir kişilik olan Uluğ Türk’ün oğlu olan “Amlak” adı ile de alâkalı görünmektedir. Bu isim de şifâ vericiliği temsil eder. Türkçe "Em/İm" kelime kökü ilaç, ağız, aşk, istek ve işâret bildirir. Şifâ veren, tedâvi eden demektir. Emlemek fiili ilaç vermek, iyileştirmek, sağaltmak anlamlarına gelir. Halk ağzında yanlışlıkla Arapça kökenli "Emlak" sözcüğü ile karıştıralarak bu biçimi ile de kullanılır. Ancak etimolojik köken olarak gerçekte hiçbir bağlantısı yoktur.
Aşıklık geleneği
Aşıklık geleneği köyde varlığını sürdürse de köyden kente göç nedeniyle sona ermek üzeredir. Günümüzdeki en tanınmış halk ozanı Aşık Fazlı'dır.
Coğrafya
Sivas iline 137, Şarkışla ilçesine 37 Km. uzaklıktadır.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir. Her mevsimde yorganla yatılacak kadar soğuktur. Kısları karlı ve çetin, yazları serindir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 111 |
| 1997 | 68 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır fakat öğrenci azlığından dolayı eğitim yapılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Yerelnet29 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Doğan Kaya, Emlek Yöresinde Aşıklık Geleneği
- Fotoğraf: Aşık Fazlı (Archive)