Gürçayır, Şarkışla
Gürçayır, Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı bir beldedir. Eski adı olan "Çayırşıhı" da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Gürçayır | |
---|---|
Gürçayır Gürçayır'ın Sivas'taki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Sivas |
İlçe | Şarkışla |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Belediye başkanı | Temel Toy (Ak Parti) |
Rakım | 1.180 m (3.870 ft) |
Nüfus (2009) | |
• Toplam | 4.647 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 346 (517) |
Posta kodu | 58400 |
Tarihçe
1968 yılında belde olmuştur. Kasaba nüfusuna yerleşim genellikle buraya yakın yerleşim yerlerinden olmuştur. Şarkışla'nın güneyindeki köyler, Yozgat-Çayıralan ve Boğazlıyan köyleri, Kayseri-Pınarbaşı köylerinden gerçekleşen göçler buradaki nüfusun ana kitlesini oluşturur. Bir rivayete göre köyün bulunduğu yere ilk gelen kişi, yaşlı bir kervancıdır. Kervancı yörenin otlak bir alan olduğunu görünce burada konaklamaya karar verir. Günümüzdeki mezarlığın bulunduğu yere çadırını kurar ve kendine yurt edinir. Çevrede yaşayanlar bu yaşlı ve yalnız insana saygı duyarlar, böylece zamanla çevrede manevi bir kimlik kazanır. Kendisine çayırda yaşayan kutsal kişi anlamında "Çayır Şeyhi" denilmiştir. Bu isim zamanla yöresel ağızda "Çayırşıhı" şeklini almıştır. İlerleyen yıllarda Yozgat ve çevresinde ün salmış olan Çapanoğlu adındaki bir kişiden selam getirerek buraya yerleşenler olmuş. Çapanoğlu da heryıl bu köye gelir vergi alıp dönermiş, hatta son gelişinde köyün ortasına çeşme yaptırmış ve o yıl Yozgat'a dönmeyip köyde ölmüştür. Köyün adı 1986 yılında 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in ziyareti esnasında kendisinin talimatı ile Gürçayır olarak değiştirilmiştir.
Belediye
1968 yılında kurulmuştur.
Coğrafya
Sivas iline 88, Şarkışla'ya 3 km, Kayseri'ye 112 km. uzaklıktadır. Kasabanın arazisi Şarkışla'nın yükseltisinden daha aşağıdadır, Şeme, Beşparmak ve Turna dağlarının çevrelediği geniş bir ova üzerinde bulunmaktadır. Engebeli arazi çok azdır. Etrafı fazla yüksek olan tepelerle kaplıdır.
Sivas-Kayseri karayolu bu yerleşim yeri içerisinden geçmektedir. Kasabanın kuzeybatısında Dikili, batısında Kayapınar, güneydoğusunda Gümüştepe köyü, güneybatısında Kızılcakışla kasabası, doğusunda Şarkışla bulunmaktadır.
Doğal su kaynakları kısıtlıdır. Buraya 7 km uzaklıkta bulunan Yapualtın sulama göletinin imkânlarından Gürçayır arazileri de yararlanmaktadır. Acısu Çayı ve Kızılcakışla göletinin uzantısı olan kanallardan sulama amacıyla faydalanılmaktadır. Altyapı sorunları hâlen tam olarak giderilememiştir.
Deniz seviyesinden 1180 m yüksekliktedir. Nem etkisi azdır.
Nüfus
Yıllara göre belde nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 5858 |
2009 | 3502 |
2007 | 3046 |
2000 | 2478 |
1990 | 3522 |
1960 | 1950 |
İklim
Kasabada bozkır [karasal iklim] hakimdir. Kışlar son yıllarda çok sert geçmemektedir. Fakat özellikle son yıllarda yazları gece saatlerinde soğuk bir hava hakim olagelmektedir. yapualtın barajının kasabalıya çok faydası vardır tarım üzerinde
Eğitim
Kasabada okur yazar oranı %98 dir. Genç nüfusun önemli bir bölümü eğitim amacıyla başka yerlerde yaşamını devam ettirmektedir. Yaşlılardan okuma yazma bilmeyenlerin çoğu halk eğitim merkezinin açtığı kursları bitirmiştir.Cogunlukla lise mezunudur.
Gürçayır İlkokulu/Ortaokulu olağan şekilde faaliyetini yürütmektedir. Okulların başarı oranı son yıllarda yükseliş göstermektedir ve bu başarı devam etmektedir.
Lise eğitimi genellikle Şarkışla ilçesindeki okullarda taşımalı olarak yapılmaktadır.
Ekonomi
Kasabada yetiştirilen ürünlerin başında şeker pancarı, arpa, buğday, mısır, patates gelmektedir. Şeker pancarı üretimi nüfusun büyük bir bölümünün geçim kaynağıdır. Büyükbaş hayvancılık da yaygındır.
Nüfusun %90’ı çiftçilik ve hayvancılıkla, geriye kalanı memurluk,esnaflık ve diğer meslek grupları ile uğraşmaktadır.
Faal istihdam alanları yetersiz olmakla birlikte son yıllarda bu konuda küçük çapta atılımlar yapılmaktadır.