Güney Kafkasya

Güney Kafkasya, Transkafkasya veya Kafkasardı (Azerice: Cənubi Qafqaz, Zaqafqaziya, Gürcüce: სამხრეთი კავკასია Samhreti Kavkasia, (Ermenice: Անդրկովկազ Andrkovkaz), bugünkü Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan devletlerini kapsayan, İran, Rusya ve Türkiye arasında, Büyük Kafkas Sıradağlarının güneyinde yer alan coğrafi-siyasi bölge. Doğu Avrupa'da yer alan Azerbaycan'ın Kuzeydoğu kesimi dışında, Güney Kafkasya'nın çoğu coğrafi olarak Güneybatı Asya'da yerleşmektedir. Buna rağmen siyasi açıdan bölge tamamen Doğu Avrupa'nın hissesi olarak tanınmaktadır.

ABD Dışişleri Bakanlığının 1994'te hazırladığı "Kafkasya Bölgesi" haritası

Tarihçe

Güney Kafkasya bölgesi tarihen siyasi, dinî ve medeni yarışmaların ve mucadelelerin alanı olmuştur. Bölgenin eski devletleri içinde Albanya, Ermenistan ve İberya krallıkları yer almaktadır. Bu krallıklar daha sonra Ahameniş İmparatorluğu, Part İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu'na birleştirilmişler. Sonuçta, önce Zerdüştlük sonra da Hristiyanlık bölgede egemen dinler olmuşlardır.

7. yüzyılda bölgeyi Hilâfet'in ele geçirmesi ile Güney Kafkasya'da İslam yayılmaya başlamıştır. Sonraki yüzyıllar içinde Selçukluların, Moğolların ve Türk hanlıklarının egemenliğinde olan bölge, 1501'de Safevî Devleti'nin yönetimine geçmiştir. 17. yüzyıldaki kısa süreli Osmanlı egemenliği dışında, 18. yüzyılın ortalarına kadar bölge genel olarak Safevî egemenliğinde kalmıştır.

1736'da Safevî Devleti'nin çöküşünden sonra, sembolik olarak İran yönetiminde olan Güney Kafkasya'nın güney kesiminde fiilen bağımsız Türk hanlıkları kurulmuştur. 19. yüzyılın başında gerçekleşen iki Rus-İran savaşının sonucunda, Güney Kafkasya tamamen Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edilmiştir.

Demografik yapısı

Güney Kafkasya birçok kavimin geçiş noktası olduğu için farklı kültür ve etnik kökende kavimler bölgeye yerleşmişlerdir. Bölge halkları, bölgenin dağlık oluşundan ötürü kültürel olarak birbirlerinden izole olmuştur.

Güney Kafkasya'nın Demografik Yapısı
Azerbaycan
Nüfus 10.000.000(2019)
Etnik Gruplar %90 Azerbaycanlı, %2,5 Rus, %2 Ermeni, %3,3 Lezgi ve Dağıstanlı, %2,2 Diğer
Dini Gruplar %93 Müslüman, %2,5 Rus Ortodoks, %2,3 Ermeni Ortodoks, %2,2 Diğer
Gürcistan
Nüfus 4.504.000 (2014)
Etnik Gruplar %83,7 Gürcü, %6,5 Azerbaycanlı, %1.5 Rus, %0,8 Oset, %0,4 Rum, %0,2 Ukraynalı
Dini Gruplar %65 Gürcü Ortodoks, %11 Müslüman, %10 Rus Ortodoks, %8 Ermeni Ortodoks, %6 Diğerleri
Ermenistan
Nüfus 3.006.000 (2014)
Etnik Gruplar %93 Ermeni, %2 Rus, %2 Yezidi Kürt, %3 Azerbaycanlı
Dini Gruplar %94 Ermeni Ortodoks, %4 Diğer Hristiyan, %2 Yezidi
Tablo.1 [1][2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. worldbank.org, 22 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Armenia 4 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Georgia, Azerbaijan, erişim tarihi: 24.01.2016
  2. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, Gürcistan-Rusya Krizi Değerlendirme Raporu, USAK Raporları no:08-03, Ankara, USAK Yayınları, 2008, s. 71
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.