Hayvan Çiftliği
Hayvan Çiftliği, (orijinal adıyla Animal Farm) George Orwell'in mecazi bir dille yazılmış, fabl tarzındaki siyasi hiciv romanı. Roman ilk olarak 1945'te Birleşik Krallık'ta yayımlandı. 1996'da ise geçmiş tarihler için verilen Retro Hugo Ödülü'nü 1946 senesi için aldı.
Animal Farm: A Fairy Story | |
Türkçe kapak resmi | |
Yazar | George Orwell |
---|---|
Çevirmen | Halide Edib Adıvar (1954) |
Ülke | Birleşik Krallık |
Dil | İngilizce |
Türler | Klasikler, hiciv, eğitim animasyonu |
Yayım |
17 Ağustos 1945 (özgün) 1954 (Türkçe) |
Yayımcı | Secker and Warburg (Londra) |
Sayfa | 112 (yumuşak kapak) |
ISBN |
9780452284241 (Türkçe) |
OCLC | 53163540 |
Roman, Stalinizmin eleştirisidir. Kendisini her türlü totalitarizme karşı bir demokratik sosyalist olarak tanımlayan Orwell bu romanında SSCB'nin kuruluşundan itibaren meydana gelen önemli olayları kara mizah yoluyla ve mecazi bir dille anlatır.[1]
Hayvan Çiftliği çok yankı uyandırmış ve olumlu eleştiriler almıştır. Bir Stalinizm eleştirisi olmakla birlikte, II. Dünya Savaşı yıllarında müttefiklerini kızdırmak istemeyen Birleşik Krallık'ta sansüre uğramıştır. Romanın çizgi filmi çekilirken CIA tarafından değiştirildiği iddia edilmektedir.[2] Roman 1999'da bu kez konusuna daha sadık bir senaryoyla filme çekilmiştir.
Hayvan Çiftliği, Pink Floyd'un Animals albümüne ilham kaynağı olmuştur.
Hayvan Çiftliği Türkiye'de ilk kez 1954 yılında o zamanki adı Maarif Vekâleti olan Millî Eğitim Bakanlığı tarafından Halide Edib Adıvar'ın Türkçe çevirisiyle bastırtılmıştır. 1966 yılında kitabın ikinci baskısı yapılmıştır.
Romanın İngilizce baskısı 1970'li yıllarda Türkiye'de yabancı dille eğitim yapan devlet okulları olan Maarif Kolejleri İngilizce derslerinde okutulmuştur.
Romandaki karakterler
- Koca Reis (domuz): Hayvanlara mutluluk ve barış dolu bir dünya vadeder, insanların çiftlikten kovulmasını ister. Karl Marx ve Vladimir Lenin'e benzer.
- Snowball (domuz): Hayvanlara okumayı öğretir, bir değirmen yapılması taraftarıdır. Lev Troçki'yi temsil eder.
- Napolyon (domuz): Köpekleri eğitir ve bir polis gücü haline getirir. Snowball'un değirmen yapılması fikrine önce karşı çıkar, fakat Snowball'u çiftlikten kovduktan sonra değirmenin yapımını ister. Başa gelen her kötü olaydan Snowball'u sorumlu tutar. Sonunda eskisinden (çiftlik sahibi insanlarınkinden) daha baskıcı bir yönetim kurar. Josef Stalin'i temsil eder. Kitapta Hayvanizm olarak anılan Marksizm ve Leninizm'den kesin olarak dönüş yapar.
- Bay Jones (insan): Çiftliğin eski sahibi. Son Rus çarı II. Nikolay'ı temsil eder.
- Bay Frederick (insan): Düzenli bakılan komşu çiftliğin sahibi. Adolf Hitler'e benzemektedir.
- Bay Pilkington (insan): Winston Churchill'e benzemektedir.
- Moses (kuzgun): Din adamlarını temsil eder. Bay Jones'un evcil kuzgunuydu. Devrim olur olmaz kaçmış ve sonra geri gelmiştir. Hiçbir iş yapmaz ve hayvanlara gökte bir hayvan cenneti (Balbadem Diyarı) vadeder. Domuzlar bunları yalanlasa da kuzgunun çiftlikte kalmasına ve içki içmesine izin verirler.
- Squealer (domuz): Napolyon'un sözcülüğünü yapar; diğer hayvanları yapılan her değişikliğe kendince nedenler uydurarak ikna etmeye çalışır. Vyaçeslav Molotov'a benzer fakat aynı zamanda iktidar yanlısı medyayı çağrıştırır.
- Minimus: Hayvan Çiftliği'nin ikinci ve üçüncü ulusal marşlarını yazan şair. Vladimir Mayakovski'ye benzetilebilir.
- Genç domuzlar: Çiftliğin yönetimini ele geçiren Napolyon'dan şikayetçi olan, sonra susturulup ardından öldürülerek Napolyon'un çiftlikteki tasfiyeleri sırasında öldürülen ilk dört hayvan. Grigori Zinovyev, Lev Kamenev, Nikolay Buharin ve Aleksey Rikov'e benzetilebilir.
Türkçe çevirileri
Sinema uyarlamaları
George Orwell'in "Hayvan Çitliği" adlı eseri iki kez sinemaya uyarlanmıştır. Bunlar:[6][7]
Yıl | Film adı | Ülke | Yönetmen | Not |
---|---|---|---|---|
1954 | Animal Farm | Birleşik Krallık | Joy Batchelor, John Halas | Animasyon filmi, renkli. CIA tarafından filmin içeriğine müdahele edildiği ve bütçesinin bir bölümünün karşılandığı iddia edilmektedir.[8] |
1999 | Animal Farm | ABD | John Stephenson | TV filmi. Hayvanları ünlü isimler (Peter Ustinov, Ian Holm vb.) seslendirmiştir. |
Kaynakça
Bibliowiki'de konuyla ilgili özgün medya veya metin bulunur: |
- "Why I Write [Neden Yazıyorum]". George Orwell (İngilizce). Erişim tarihi: 31 Ocak 2021.
- http://www.defensetech.org/archives/002229.html defensetech.org
- "Hayvan Çiftliği". George Orwell. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021.
- "Hayvan Çiftliği". George Orwell. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021.
- "Hayvan Çiftliği". George Orwell. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021.
- http://www.imdb.com/title/tt0047834/
- http://www.imdb.com/title/tt0204824/
- http://www.imdb.com/title/tt0047834/trivia