Kenardere, Çıldır
Kenardere, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür.
Kenardere | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Kenardere Kenardere'nin Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Çıldır |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1.620 m (5.310 ft) |
Nüfus (2019) | |
• Toplam | 92 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75110 |
Resmî site - |
Tarihçe
Köyün eski adı Ampur veya Ampuri'dir. Ancak bu adın anlamı konusunda kesin bir bilgi mevcut değildir.[1] Bu adın Ermenice Ampert'ten değişime uğradığı ve "sağlam kale" anlamına geldiği ileri sürülmüş ve köyün adının 1928'de "Ampert" biçiminde yazıldığı belirtilmiştir.[2] Oysa Osmanlı tahrir defterlerinde ve 1928 köy listesinde köyün adı Ampur (امپور) olarak kaydedilmiştir.[3][4]
Ampur, Samtshe Atabeyliği'nin yönetimi altındayken 1578'de Osmanlıların eline geçti. Bu tarihten kısa bir süre sonra, 1595 tarihli tahrir defterinde yer alması, buranın Osmanlı döneminden önce de bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Bu deftere göre Ampur Çıldır Eyaleti'nin Ahalkalak livasında, Niyaliskur nahiyesine bağlıydı. Beş haneden oluşan köyün ispenç vergisi vermekle yükümlü kılınması, Ampur'un bir Hristiyan köyü olduğunu göstermektedir.[3]
Ampur, üç yüz yıl Osmanlı yönetiminde kaldıktan sonra, 93 Harbi'nde Çarlık Rusyası'nın eline geçti. Rus idaresinde Ardahan sancağının (okrug) Çıldır kazasına (uçastok) bağlı Tskarostavi nahiyesinin bir köyüydü. 1886 tarihli nüfus tespitinde köyde 122 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti.[5] Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Rus ordusunun çekilmesinden sonra Ampur, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921'de Gürcistan'ı işgal eden Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla yeniden Türkiye'nin bir parçası oldu.[6]
Ampur köyünde Osmanlı dönemi öncesine tarihlenen bir kilise ve bir kule kalıntısı vardır.[7]
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 86 km, Çıldır ilçe merkezine 44 km uzaklıktadır.[8]
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2019 | 92[9] |
2018 | 99[9] |
2017 | 99[9] |
2016 | 99[9] |
2015 | 102[9] |
2014 | 112[9] |
2013 | 118[9] |
2012 | 111[9] |
2011 | 114[9] |
2010 | 114[9] |
2009 | 117[9] |
2008 | 108[9] |
2007 | 95[9] |
2000 | 175[8] |
1990 | 297[10] |
1985 | 463[11] |
Kaynakça
- ""Ampuri", Tao-Klarceti − Tarih ve Kültür". 30 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
- Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt, s. 255.
- Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 763.
- ""Çıldır kazası" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
- Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- Tao-Klarceti – Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 220, 400.
- "Kenardere Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.