Çıldır
Çıldır | |
---|---|
Çıldır'ın Konumu | |
| |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Alper TAŞ |
• Belediye başkanı | Kemal Yakup Azizoğlu (AK Parti) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1.082 km² (417 mil²) |
Rakım | 1.950 m (6.390 ft) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 9,833 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
Posta kodu | 75400 |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Resmî site YerelNET |
Çıldır Ardahan ilinin bir ilçesidir.
Tarihçe
Çıldır 8. yüzyıl tarihçisi Gevond'da Çeld, Gürcü kaynaklarında Çandır, Osmanlı kaynaklarında Çıldır diye geçer. 1064’te Çıldır ve havalisinin Oğuzlarca fethinden önce bölgede Çinçavat adı verilen Kıpçak-Saka boyundan Türkler yaşamaktaydı.[1] Daha sonra bölgede yerleşik bulunan Gürcü, Ermeni ve Kıpçak Türkleri ile birlikte Oğuzlar da yerleşmiştir.Osmanlı döneminde Çıldır Sancağı kurulur. 14 Temmuz 1878’de yapılan Berlin Anlaşması sonucu savaş borcu olarak Kars ve Batum ile birlikte Ruslara verilir. 25 Şubat 1921’de düşman işgalinden kurtarılarak önce Kars’a; il olmasının ardından da Ardahan’a bağlanmıştır.[2]
Coğrafi Yapı
İlçe merkezi, ortalama 1950 m. yükseklikte düz bir alana kurulmuş, köyleri ise kısmen düz ve kısmen de engebeli bir arazi üzerine yerleşmiştir. İlçenin toplam yüzölçümü 1163 km² dir. Bunun 1016 km²’ lik kısmı kara, geri kalan kısmı ise göllerle oluşmaktadır. Bu göllerden Çıldır Gölü 120 km², Aktaş Gölü ise 27 km² alana sahiptir. Bölgemizin en yüksek dağı Keldağ ve Gökdağ dır, her iki dağın yüksekliği’ de 3000 m. dir. İlçede 2 adet akarsu bulunmaktadır, bunlar Kura ve Karasu isimleriyle bilinmektedir.Kura nehri üzerinde bulun Kayabeyi Barajı ve Hidroelektrik Santrali inşasına 2010 yılında başlanmış ve şubat 2015 yılında tamamlanmıştır.
Kışları çok sert ve soğuk, yazları ise ılık ve yağışlı geçen bir kara iklimine sahiptir. En soğuk ayın sıcaklık ortalaması –30 derecedir. En sıcak ayın sıcaklık ortalaması ise +25 derecedir.
Nüfus Yapısı
Halkının demografik yapısı; Terekeme ve Ahıska Türklerinden oluşur. Halkın geçim kaynağı hayvancılık ve tarımdır.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1886[3] | 8.909 | veri yok | veri yok |
2000[4] | 14.869 | 2.415 | 12.454 |
2007[5] | 11.901 | 1.730 | 10.171 |
2008[6] | 11.800 | 1.915 | 9.885 |
2009[7] | 10.833 | 1.502 | 9.331 |
2010[8] | 10.546 | 1.522 | 9.024 |
2011[9] | 10.675 | 1.737 | 8.938 |
2012[10] | 10.753 | 1.683 | 9.070 |
2013[11] | 10.476 | 2.870 | 7.606 |
2014[12] | 10.134 | 2.765 | 7.369 |
2015[13] | 9.759 | 2.660 | 7.099 |
2016[14] | 9.539 | 2.598 | 6.941 |
Turizm
İlçe, Turizm açısından önemli potansiyele sahip olup, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekecek gezip görmeye değen tarihi eserleri bulunmaktadır.İlçede 2 km mesafede bulunan Şeytan Kalesi, İlçenin Övündü köyü yakınlarında bulunan 7 katlı mağaralar ve bu mağaralara 600 m uzaklıkta bulunan Gürcistan sınırı bitişiğindeki Kurt Kalesi, Çıldır Gölü içerisinde bulunan Kuş Adası, Akçakale köyü içerisinde bulunan Alpaslan Adası ve adanın içerisinde bulunun yer altı mağaraları ile kiliseler bulunmaktadır.
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 9 Ocak 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014.
- "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2014.
- "ЧАЛДЫРСКИЙ УЧАСТОК (1886 г.)" (Rusça). Ethno-Kavkaz.narod.ru. 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2016.
- "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
Dış bağlantılar
- Çıldır Belediye Başkanlığı.13 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Çıldır Kaymakamlığı11 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.