Paşa Yiğit Bey

Paşa Yiğit Bey ya da Saruhanlı Paşa Yiğit Bey[1] (Boşnakça: Pašait-beg, ayrıca Pasaythus ya da Basaitus ö. 1413) 14. yüzyılın sonları ve 15. yüzyılın başlarında Osmanlı sivil ve askeri subaydır.

Paşa Yiğit bey
Doğum	Saruhanoğulları Beyliği
Ölüm	ca. 1413
Mezar yeri	Meddah Cami, Üsküp
Bağlılığı	Osmanlı İmparatorluğu
Hizmet yılları	ca. 1390–1413
Savaşları/Çatışmaları	Kosova Muharebesi, Üsküp'ün ele geçirilmesi
Ailesi	Çocukları: İshak Bey ve Turahan Bey

Hayatı

Saruhanoğulları Beyliği'nde doğdu. Yiğit, Üsküp Sancağı'nın ikinci hükümdarı İshak Bey'in vasisi[2] ve Turahan Bey'in babası,[3] Osmanlı genarali, Tesalya'nın fatihi ve ilerleyeşin lideridir. Sultan, büyük arazileri Paşa Yiğit Bey'e ve İshak Bey'e yararlılıkları için verdi.[4]

Üsküp'te öldü ve ünlü Meddah camiinin avlusuna gömüldü.[5] Cami ve türbe, II. Dünya Savaşı'nda yıkıldı.[6]

Askeri kariyeri

Paşa Yiğit Bey, 1389 Kosova Savaşı'nda Osmanlı komutanlarından biriydi.[7] 1390'da Osmanlılar, muhtemelen Yiğit Bey ile akraba olan Saruhanlı Yörükler ile Makedonya'nın bazı kısımlarına (günümüzde kuzey Yunanistan) yerleştiler.[8] Paşa Yiğit Bey de Yörük göçebe kökenli olduğu için (Saruhanoğulları Beyliği'nden) aynı uç bölgesine yerleşti ve sorunlu aşiret arkadaşlarının lideri olarak atandı.[9] 1392'de Paşa Yiğit Bey, Üsküp'ü ele geçiren orduya komuta etti ve kendisine Osmanlı Devleti tarafından Üsküp'ün fatihi unvanı verildi.[10]

Paşa Yiğit Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nun uç bölgesi Skopsko Krajište'nin ilk uç beyi oldu ve 1392'den 1413'e kadar 21 yıl görev yaptı.[11] Kosova Savaşı'ndan sonra 1390 baharında Yiğit, Sultan I. Bayezid tarafından iki sefer düzenleyerek Bosna'yı işgal etmesi için gönderildi.[12][13][14] Paşa Yiğit Bey, bir savaşta Đurađ II. Ballsha'yı yakalamayı başardı ve fidye ödendikten sonra serbest bıraktı.[15]

Aile ağacı

Encyclopedia of Islam'da Franz Babinger belirttiği üzere:[16]

Paşa Yiğit Bey

İshak Bey

Turahan Bey

Isa Bey Isaković

Ahmed Bey

Ömer Bey

Hasan Bey

Idris Bey

Kaynakça

Özel

1. Dominik Mandić (1978). Sabrana djela Dr. O. Dominika Mandića: Bosna i Hercegovina: povjesno kritička istraživanja. Ziral. s. 152. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. Saruhanli paša Jigit-beg
2. Владимир Бабић (1960). Историја народа Југославије. Просвета. s. 48. 11 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
3. Babinger (1987), p. 876
4. Ljubiša Doklestić (1964). Kroz historiju Makedonije: izabrani izvori. Školska knj. s. 54. 11 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. ... paSa Jigit-beg i njegov nasljednik Ishak-beg, dobili velike zem- ljisne posjede.
5. Evliya Çelebi; Hazim Šabanović (1996). Putopisi: odlomci o jugoslovenskim zemljama. Sarajevo-Publishing. s. 280. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. Paša Jigit-beg je umro u Skoplju i sahranjen je u posebnom turbetu u dvorištu Meddah-džamije.
6. MacHiel Kiel (1990). Studies on the Ottoman Architecture of the Balkans. Variorum Publishing Group. s. 136. ISBN 978-0-86078-276-6. 11 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. The mosque and turbe of the ancestor of the family, Pasha Yigit Bey, was destroyed during the Second World War.
7. Evliya Çelebi; Hazim Šabanović (1996). Putopisi: odlomci o jugoslovenskim zemljama. Sarajevo-Publishing. s. 280. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. Paša Jigit- -beg, koji se prvi put pominje kao jedan između turskih komandanata u kosovskoj bici.
8. Apostolos Euangelou Vakalopoulos (1970). Origins of the Greek nation: the Byzantine period, 1204-1461. Rutgers University Press. s. 163. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2013. These were probably kin to the warlord Pasha Yigit Bey, father of Turahan Bey of Thessaly, and were probably also moved there from Saruhan.
9. Halil İnalcık (1978). The Ottoman Empire: Conquest, Organization and Economy. Variorum Reprints. ss. 119, 125. ISBN 978-0-86078-032-8. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2013. Considering also the fact that « the Turkish emigrants from Anatolia who accompanied Evrenos Bey and Turahan Bey » (x), as well as the men led by the famous uc-beyi of Uskiip, Pasha-yigit Bey, who had been transferred to Uskiip at the
10. Babinger 1993, s. 876.
11. Öztuna, Yılmaz (2005). Devletler ve hânedanlar: Türkiye : 1074 - 1990. Kültür Bakanlığı. s. 802. Manisalı Paşa Yiğit Bey (ölm. Üsküb 1413), Üsküb fâtihi ve ilk s.b. 6.1.1392 - 1413 = 21, med. Üsküb.
12. Mustafa Spahić (1996). Povijest Islama. Borac. s. 564. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. Poslije kosovske bitke 1389. godine šalje Bajezid i jigit pašu sa vojskom na Bosnu.
13. Mehmed H. Handžić (1940). Islamizacija Bosne i Hercegovine i porijeklo bosansko-hercegovačkih muslimana. Islamska dionička štamparija. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013.
14. Zagreb (Hırvatistan). Leksikografski zavod FNRJ.; Ivo Cecić; Jugoslavenski leksikografski zavod; Igor Gostl (1955). Enciklopedija Jugoslavije. Jugoslavenski leksikografski zavod. s. 420. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. Istovremeno je Pasa Jigit provalio u dva maha u Bosnu
15. Anto Babić; Bogo Grafenauer (1953). Historija naroda Jugoslavije. Skolska knjiga. s. 492. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2013. U jednom sukobu s Turcima Đurđa je zarobio skopski sandžak-beg Paša Jigit, a Radič Crnojević je tada zauzeo okolinu Kotora i proglasio se »gospodarem Zete, Budve i t. d.« Đurađ je uspio da se iskupi iz...
16. Babinger (1987), p. 877

Genel

• Babinger, Franz (1987) [1936]. "Turakhān Beg". Houtsma, Martijn Theodoor (Ed.). E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913–1936, Volume VIII (İngilizce). Leiden: BRILL. ss. 876-878. ISBN 90-04-09794-5.

Konuyla ilgili yayınlar

• Skopski Isakovici i Paşa-jigit beg, GSND XI. (1932)