Senirkent

Senirkent, Isparta ilinin bir ilçesidir. Kocadağ veya Kapıdağı diye bilinen dağın eteklerinde muhkemdir. 1880 yılında belde, 1952 yılında ilçe olmuştur.

Senirkent
İlçe

Isparta'nın Türkiye'deki yeri
Ülke Türkiye
İl Isparta
Coğrafi bölge Akdeniz Bölgesi
İdare
 • Kaymakam Alay Yazıcı
 • Belediye başkanı Kadir Heybeli (AK Parti) [1]
Yüzölçümü
 • Toplam 600 km² (200 mil²)
Rakım 1.088 m (3.569 ft)
Nüfus
 (2018)
 • Toplam 11,811
 • Kır
 -
 • Şehir
 -
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
Posta kodu 32600
İl alan kodu 0246
İl plaka kodu 32

Beldeleri; Büyükkabaca, Uluğbey (İlegöp), Yassıören, köyleri; Garip, Ortayazı (Güreme), Başköy (Bisse), Gençali ve Akkeçili'dir. Köylerinden Büyükkabaca Köy'ü büyüklüğü ve ticari merkez olmaya adaydır. Bu beldenin nüfusu 6000'i bulmaktadır. Bu belde özellikle son yıllarda moda olan pat pat üretimi ile dikkat çekmektedir. Ayrıca beldede her sezon vişne, kayısı, kiraz ve elma alım merkezleri kurulmaktadır. Bu merkezlerde toplanan meyveler, meyve suyu yapılmak için çeşitli şehirlerde bulunan meyve suyu işleme fabrikalarına gönderilerek, meyve suyu üretiminde ülke ekonomisine büyük katkı yapmaktadır.

Eğirdir Gölü'ne komşudur. İklimi karasaldır. Akdeniz Bölgesi'ne bağlı olmakla beraber Toros dağları'nın kıyıya enine uzanmasından dolayı İç Anadolu iklimi hakimdir.

Tarih

Senirkent ilçesinin tarihi antik dönemlere kadar uzanmaktadır. ilçe topraklarındaki ilk yerleşim izlerine, Yassıören Höyük (Yassıören), Güreme Höyük (Ortayazı), Garip Höyük (Garip), Tohumkesen Höyük (Büyükkabaca), Aralık Höyük (Büyükkabaca), Gençali Höyük (Gençali)’de rastlanmıştır.Höyüklerde gerçekleştirilen arkeolojik çalışmalar sonucunda M.Ö. 3000–1200 yıllara ait eserler ve kalıntılar bulunmuştur. İlçede, ilkçağlardan itibaren, Hitit, Frig, Lidya, Pers, Makedon Krallığı, Roma ve Bizans egemenliği görülmüştür. Şehir merkezine en yakın antik yerleşim birimi, Gömüler mevkiindeki "Plinistra"’dır. Bölge 7. yüzyıldan itibaren Arap akınlarına uğramıştır. 12. yüzyıldan itibaren bölgeye Türklerin akınları görülmektedir. 1176 yılındaki Miryakefalon Savaşından sonra bölgede kalıcı Türk yerleşimi başlamıştır. Sultan II. İzzeddin Kılıç Arslan döneminde Isparta ile birlikte ele geçirildi. 1301 yılında Senirkent ve çevresi Hamidoğulları Beyliği' nin yönetimine geçti. 1361 yılında Osmanlı topraklarına katılan Senirkent; 1370 tarihinde Oğuzlar' ın Kayı boyundan gelen Türkler tarafından kurulmuştur. 1402 yılındaki Ankara Savaşı' ndan sonra Karamanoğulları Beyliği denetimine bırakılan yerleşim II. Murad tarafından kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı. 14.-15. yüzyılda Senirkent'te; Şeyhler Mahallesi, Orta Mahalle, 16. yüzyılda da Hıdır Çelebi Dede tarafından günümüzde Pazar ve Hıdır Çelebi adıyla anılan mahalleler kurulmuştur. 16. yüzyılın ortalarında Turgut Dede tarafından, Turgutlar mahallesi kurulmasıyla kentin merkezini oluşturan mahalleler oluşmuştur. 1880’de Uluborlu'ya bağlı nahiye olarak belediye teşkilatı kurulmuştur. Osmanlı döneminde "Sınırkent" olarak anılan yerleşimde 1901 Konya Vilayet Salnamesine göre; Senirkent’te, 1 hükûmet dairesi, 13 cami ve mescit, 3 tekke, 7 medrese, 16 mektep, 1776 hane, 55 dükkân, 290 halı vesaire tezgâhı, 2 fırın, 9 değirmen, 3 kahvehane bulunmaktadır. Senirkent, 16 Haziran 1952'de ilçe olmuştur.[2]

Nüfus

Senirkent'le ilgili olarak ilk nüfus verileri 1901 Konya Vilayet Salnamesinde geçmekte olup, Hamidabad Sancağı, Uluborlu Kazasına bağlı Senirkent kazasının merkezi 5430 kişi, çevresiyle birlikte 9691 kişi olup, tamamı Müslüman olarak verilmiştir. Nüfus; 1927 yılında 5835, 1940 yılında 12433 kişiden oluşmaktadır.[2] İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 4 belde ve 5 köy oluşmaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1965[3]17.2397.7069.533
1970[4]20.28210.16810.114
1975[5]17.9858.2479.738
1980[6]17.8228.3339.489
1985[7]20.73410.32910.405
1990[8]24.38810.73813.650
2000[9]25.82813.69812.130
2007[10]12.9895.5247.465
2008[11]13.0885.6667.422
2009[12]14.5046.9327.572
2010[13]13.6106.3037.307
2011[14]12.8125.7127.100
2012[15]12.9465.9726.974
2013[16]12.9325.8787.054
2014[17]12.5925.7476.845
2015[18]12.3185.6336.685
2016[19]12.0925.3846.708

Ekonomi

İlçe ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayalıdır. Tarımsal faaliyet olarak meyvecilik ön plandadır. Elma, üzüm, kiraz, vişne, şeker pancarı ve tahıl üretimi yoğunlukla yapılmaktadır. Hayvancılık faaliyetleri olarak ilçede; büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık ile kümes hayvancılığı yapılmaktadır. İlçenin Eğirdir Gölü' ne kıyısı olan belde ve köylerinde balıkçılıkta ekonomik gelir kaynağını oluşturmaktadır. Son yıllarda mermer üretimi de yapılmaktadır.[20]

İlçede iş potansiyelinin azlığı sebebiyle çok göç vermiştir. İlçede 1995'te 74 kişinin ölümü ile sonuçlanan bir sel felaketi meydana geldi.

Eğitim

Senirkent yükseliş birliği 1931 yılında kurulmuş olup, Afyonda talebe yurdu açarak ilçe evlatlarının yüksek tahsil yapmasına imkân sağlamıştır.

Türkiye Cumhuriyetinin ilk özel okulu 1949 yılında Senirkent Ortaokuludur. Okulun tamamı senirkentliler tarafından yapılıp, öğretmenleri de kendi imkânları ile tutmuşlardır. Okul daha sonra Milli Eğitim Bakanlığına devredilmiştir.

1940 yılında Senirkent Dokumacılar Kooperatifi, 1948 yılında da Senirkent Halıcılar Sanat Kooperatifi kurulmuştur. Bunlara bağlı olarak birde iplik fabrikası kurulmuştur. O yıllarda Senirkentin malları İstanbul'a girmeden, Türkiye tekstil fiyat piyasası oluşmazdı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça
  1. "Arşivlenmiş kopya". 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019.
  2. "Senirkent Hıdır Çelebi (Pazar) Camii SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi Mayıs 2009, Sayı:19, ss.195-210, A. Şevki DUYMAZ" (PDF). 17 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
  3. "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  4. "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  5. "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  6. "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  16. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  17. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  18. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  19. "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
  20. "Senirkent Ekonomi, Senirkent Kaymakamlığı". 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.