Türkiye Süper Kupası

Süper Kupa, Türkiye'de yeni sezon başlamadan önce Süper Lig şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu takımların arasında oynanan futbol organizasyonu.

Başlığın diğer anlamları için Süper Kupa (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Süper Kupa
Önceki ismi Cumhurbaşkanlığı Kupası
Açılış sezonu 1966
Konfederasyon UEFA
Ülke(ler) Türkiye
Takım sayısı 2
Son şampiyon Trabzonspor (2020)
En başarılı takım Galatasaray (16 kez)
Yayıncı kanal(lar) Kanal D (1998), Show TV (2006-2007), TRT 1 (2008), FOX TV (2009), atv - a Spor (2010-)
Resmî site TFF Resmi Sitesi
2020 Türkiye Süper Kupası

1966 yılında Cumhurbaşkanlığı Kupası ismiyle oynanmaya başlanan organizasyon, 1998 yılında ara verilene kadar kesintisiz olarak her yıl düzenlendi. 15 Mayıs 1998 tarihinde son oynanan Galatasaray - Beşiktaş finalinden sonra kaldırıldıktan sonra 2006 yılından itibaren Türkiye Süper Kupası ismiyle tekrar organize edilmeye başlandı. Süper Kupa, yeniden düzenlenmeye başlandıktan sonra ilk olarak 2006 yılında oynandı. Süper Lig şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu arasında oynanan organizasyon, iki kupayı da aynı takımın kazanması durumunda Süper Lig şampiyonu takım ile Türkiye Kupası'nı kaybeden finalist takım arasında oynanır. Bunun ilk örneği 2009 yılında yaşandı.

Galatasaray 25 kere mücadele ettiği organizasyonda elde ettiği 16 şampiyonluk ile en başarılı takım konumundadır.[1]

Tarihçe

Türkiye'de lig şampiyonu ile kupa şampiyonunu karşı karşıya getiren bir organizasyon ilk kez 1965-66 sezonunda organize edildi. Cumhurbaşkanlığı Kupası ismi ile 1966 yılında, 1965-66 Türkiye 1. Futbol Ligi şampiyonu Beşiktaş ile 1965-66 Türkiye Kupası şampiyonu Galatasaray arasında oynanan maçla birlikte organizasyon başlamış oldu. Galatasaray 2-0'lık galibiyetle birlikte kupayı kazanan ilk takım oldu.[2][3] Cumhurbaşkanlığı Kupası, 12 Eylül Darbesinin yapıldığı dönemde 1981 ve 1982 yıllarında iki defa Devlet Başkanlığı Kupası ismiyle olmak üzere 1998 yılına kadar 33 defa organize edildi. Galatasaray, 1998 yılına kadar düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı 10 defayla en çok kazanan takım oldu.[3]

Cumhurbaşkanlığı Kupası, son kez 1998 yılında düzenlendikten sonra kaldırıldı. 9 yıl aranın ardından Süper Kupa ismini alarak Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tekrar lig şampiyonu ile kupa şampiyonu arasında oynatılmaya başlandı. Daha önceki düzenlenen organizasyonlar genellikle Mayıs ile Haziran tarihlerinde oynanırken, Süper Kupa Ağustos ayında yeni sezonun başlamasından kısa bir süre önce organize edilmeye başlandı. Cumhurbaşkanlığı Kupası her yıl Ankara sınırları içerisinde oynanırken, Süper Kupa hem yurt dışında hem de Türkiye'nin farklı illerinde düzenlendi.[4]

Türkiye Süper Kupası organizasyonu 2006'da Beşiktaş, 2007'de Fenerbahçe, 2008'de Galatasaray, 2009'da Fenerbahçe ve 2010'da da Trabzonspor kazandı. 2011 yılındaki karşılaşma şike davası sebebiyle yapılmadı. 2012 ile 2013 yıllarında Galatasaray organizasyonu üst üste 2 kez kazandı. Organizasyon bugüne kadar 3 kez Almanya'da, 2 kez İstanbul'da, birer kez de Ankara, Erzurum, Manisa ve Kayseri'de düzenlendi. 2014'te Fenerbahçe, Galatasaray'ı penaltılarda mağlup etti. 2015 ve 2016 yıllarında Galatasaray kupayı üst üste 2 kez yeniden kazandı.

Organizasyonda elde edilen en farklı skor beşer kez ile 3-0 olurken, 8 kez ile en fazla görülen skor ise 1-0 oldu. 2015 yılında Bursaspor ile Galatasaray'ın arasında oynanan Türkiye Süper Kupası maçı 1-0'lık Galatasaray galibiyeti ile sonuçlandı. 16.10.2015 tarihinde Turkcell ile isim sponsorluğu konusunda anlaşma sağlanmış ve organizasyon Turkcell Süper Kupası ismini almıştır.

2016 yılında Beşiktaş ile Galatasaray'ın arasında oynanan son Turkcell Süper Kupa maçının normal süresi 0-0, uzatmalarda 1-1 sona erdi. Galatasaray, Beşiktaş'ı penaltılarda 3-0 mağlup etti ve kupayı üst üste 2 kez yeniden kazandı ve toplamda 15. kez kupayı müzesine götürdü. 2017'de Konyaspor ve 2018'de Akhisar Belediyespor'un kupayı kazanması ile kupa yıllar sonra üst üste Anadolu ekiplerine gitmiş oldu. 2018 yılında organizasyon tekrar TFF Süper Kupa adı altında oynanmaya başlandı.

2019 yılında ise hem ligi hem de kupayı aynı sezon kazanan Galatasaray, kupa finalisti Akhisar Belediyespor ile oynadığı karşılaşmayı 1-0'lık skor ile kazanarak kupanın 16. kez sahibi oldu. 2020 Türkiye Süper Kupası ya da TFF Süper Kupa 2020, 2019-20 Süper Lig şampiyonu Medipol Başakşehir ile 2019-20 Türkiye Kupası şampiyonu Trabzonspor arasında oynanmış 47. Süper Kupa maçıdır. Maç, İstanbul'un İkitelli semtinde bulunan Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda 27 Ocak 2021 tarihinde, saat 20.45'te oynandı ve Trabzonspor rakibini 2-1 mağlup ederek 9. kupasına ulaşmış oldu.

Şampiyon ve finalistler
Ana madde: Türkiye Süper Kupası maçları listesi

Kulüp performansları
Kulüp Kazandığı Kaybettiği % Kazanma Şampiyonluk yılları
Galatasaray
16
9
%64
 1966, 1969, 1972, 1982, 1987, 1988, 1991, 1993, 1996, 1997, 2008, 2012, 2013, 2015, 2016, 2019
Fenerbahçe
9
9
%50
 1968, 1973, 1975, 1984, 1985, 1990, 2007, 2009, 2014
Trabzonspor
9
3
%75
 1976, 1977, 1978, 1979, 1980, 1983, 1995, 2010, 2020
Beşiktaş
8
11
%42
 1967, 1974, 1986, 1989, 1992, 1994, 1998, 2006
Göztepe
1
1
%50
 1970
Akhisar Belediyespor
1
1
%50
 2018
MKE Ankaragücü
1
1
%50
 1981
Eskişehirspor
1
0
%100
 1971
Konyaspor
1
0
%100
 2017
Bursaspor
0
3
%0
Altay
0
2
%0
Gençlerbirliği
0
1
%0
Kocaelispor
0
1
%0
Sakaryaspor
0
1
%0
Kayserispor
0
1
%0
İstanbul Başakşehir
0
1
%0

Not: Fenerbahçe ve Beşiktaş takımları arasında oynanması gereken 2011 Süper Kupa Finali TFF tarafından iptal edildi.

En çok karşılaşan takımlar
Maç sayısı Takım Takım Karşılaştıkları finaller
8
 Beşiktaş (3) Galatasaray (5) 1966, 1982, 1991, 1993, 1994, 1998, 2006, 2016
6
 Fenerbahçe (3) Galatasaray (3) 1973, 1985, 1996, 2012, 2013, 2014
6
 Beşiktaş (2) Fenerbahçe (4) 1974, 1975, 1989, 1990, 2007, 2009, 2011
4
 Fenerbahçe (1) Trabzonspor (3) 1978, 1979, 1983, 1984
3
 Beşiktaş (1) Trabzonspor (2) 1977, 1992, 1995

Rekorlar

Kaynakça
  1. "TFF Süper Kupa Tarihçesi". Tff.org. 3 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014.
  2. "Cumhurbaşkanlığı Kupası". Galatasaray.org. 17 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014.
  3. "Fenerbahçe, Süper Kupa'yı kazanıp Galatasaray'ı yakalamak istiyor". Zaman.com.tr. 1 Ağustos 2014. 1 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014.
  4. "Dev filmin üçüncü versiyonu". Tam Saha, 117. Ağustos 2014. ss. 86. 87. 88. 89. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.