Altay SK
Altay Spor Kulübü, 16 Ocak 1914'te İzmir'de Altay İdman Yurdu adıyla kurulan, özellikle futbol dalında etkinlik gösteren spor kulübüdür.
 | ||||
| Tam ad | Altay Spor Kulübü | |||
|---|---|---|---|---|
| Takma ad | Büyük Altay | |||
| Renkler | Siyah-Beyaz | |||
| Kuruluş | 16 Ocak 1914 | |||
| Stadyum |
Alsancak Stadyumu (Kapasite: 15.000) | |||
| Başkan |
 Özgür Ekmekçioğlu | |||
| Teknik direktör |
Yücel İldiz | |||
| Lig | 1. Lig | |||
| 2019-20 | 1. Lig, 7. | |||
| Resmî site | altay.org.tr | |||
|
| ||||
 Şu anki sezon | ||||
Tarihçe
Altay, 16 Ocak 1914'te Altay İdman Yurdu adı altında kurulmuştur.[1] O devirde; İzmir'de Rum, Ermeni ve İtalyanların etkisi önemli bir sorundu. Devrin Valisi Rahmi Bey, Vasıf Çınar Bey ile Necati Beye "Şark İdadisi" isminde bir okul açtırdı. Amaç, Rumların ve diğer azınlığın etkinliğini kırmaktı. Bu amaç uğruna 16 Ocak 1914 yılında Altay İdman Yurdu sportif faaliyetlere başladı. Yunan, Ermeni ve İtalyan takımlarıyla yaptığı maçlarda başarılı sonuçlar aldı.
Kurucular
|
|
|
Lig Tarihi
- İzmir Futbol Ligi
Altay Spor Kulübü İzmir Futbol Ligi'nde büyük varlık göstermiş ve ezeli rakipleri Altınordu'nun 6, Göztepe ve İzmirspor'un 5 ve Karşıyaka'nın 4 şampiyonluğuna karşı 14 şampiyonlukla İzmir futbolunun en büyüğü olmuştur.
İzmir Futbol Ligi'nde 1923-24, 1924-25, 1927-28, 1928-29, 1930-31, 1933-34, 1936-37, 1940-41, 1945-46, 1947-48, 1950-51, 1953-54 yıllarında 12 şampiyonluk alan Altay, İzmir futbolunda profesyonelliğe geçildikten sonra da 1956-57 ve 1957-58 sezonlarında şampiyonluklarını sürdürmüştür.[2] İzmir Ligi'nin 1937-38 sezonunun şampiyonu Üçok takımı Millî Küme'de İstanbul takımlarına karşı daha başarılı olunabilmesini teminen birleştirilen Altay, Altınordu ve Bucaspor kulüplerinden oluşmuştur.
- Türkiye Futbol Birinciliği'nde Altay
Türkiye'deki ilk millî futbol şampiyonası olan Türkiye Futbol Birinciliği, 1924 yılında ilk kez düzenlendiğinde İzmir şampiyonu olan Altay İdman Yurdu katılmıştır.[3] 1934 ile 1951 yıllarında Final Grubu'nda ikinci olarak Türkiye ikincisi olma başarısı göstermiştir.[4]
- Profesyonel liglerde Altay
Profesyonel liglerdeki en iyi derecesi 3 kez elde ettiği 3.lüktür. 41 sezonla lige en çok katılan 6. takımdır. 1959 yılında düzenlenen ilk profesyonel millî ligde A Grubu 3.'sü olan Altay 1961-62 sezonunda üç büyüklerin ardından dördüncü olmuş, 1969-70 sezonunda ise sekizinci ve dokuzuncu sıralarda kalan Beşiktaş ve Galatasaray'ı geride bırakarak üçüncü olmuş; 1976-77 sezonunda yine bu iki takımı gerisinde bırakarak aynı dereceye ulaşmıştır.
1980'li yılların başında bunalıma giren Altay 1982-83 sezonunda ligdeki 25. sezonunda ilk kez küme düşmüş, 1983-84 sezonunda 1. Ligde Şampiyon olarak bir yıl aradan sonra tekrar Süper Lige yükselmiştir. 1989-90 sezonunda ikinci kez küme düşen Altay yine bir sezon aradan sonra 1990-91 sezonunda 1. Ligde Şampiyon olarak Süper Lige yükselmiştir. 1990'lı yılların sonunda İzmir takımlarının futbolda girdikleri kriz Altay'ı da etkilemiş ve siyah-beyazlı takım 1999-2000 sezonunda küme düşmüştür. 2001-02 sezonunda 1. Ligde 3. kez Şampiyon olarak Süper Lige yükselmiştir. 2002-03 sezonunda bir kez daha 1. Ligde boy gösteren takım aynı sezon küme düşmüş ve bir daha yükselememiştir. 2010-11 sezonunda 1. Ligden 2. Lige düşen takım, 2014-15 sezonunda 3. Lige düştü.
2016-17 sezonunda 3. Ligde grubunu 2. sırada tamamlayan Altay, 2. Lige yükselmek için Play Off oynamaya hak kazandı. Play Off yarı finalinde Çorum FK'yı geçen Altay, final maçında Kocaelispor'u penaltılarla yenerek 2. Lige yükseldi.
2017-18 sezonunda 2. Lig Beyaz Grupta Şampiyon olarak 1. Lige yükseldi. Halen 1. Ligde mücadele etmektedir.
Altay, profesyonel liglerin kurulduğundan bu yana (1959) 62 sezon boyunca profesyonel liglerde mücadele eden 7 takımdan biridir.
Kupa Tarihi
- Türkiye Kupası'nda Altay
Türkiye Kupası'nda 7 kez final oynayıp 2 kez kazanan Altay Spor Kulübü aynı zamanda bu kupayı Anadolu'ya taşıyan ilk takımdır. 1963-64 sezonunda oynanan Türkiye Kupası final maçının ilk ayağında Galatasaray ile 0-0 berabere kalan Altay, ikinci maçın tarihinin Futbol Federasyonu tarafından değiştirilmesine tepki göstererek rövanş maçına çıkmamış ve Galatasaray'a hükmen mağlup olmuştur. 1966-67 yılında ikinci kez finale yükselen takım ezeli rakiplerinden Göztepe ile 2-2 berabere kalmasına rağmen, dönemin uygulaması nedeniyle kura ile ilk şampiyonluğunu kazanmıştır. Bir sonraki sezon da finale yükselen Altay rövanşta Fenerbahçe'yi 1-0 yenmesine karşın, ilk maçı 2-0 kaybettiği için ikinci olmuştur. 1971-72 sezonunda finalde Eskişehirspor'a kaybeden Altay, 1978-79 sezonunda bir kez daha Fenerbahçe'yle karşı karşıya gelip ilk maçı 2-1 kazandıysa da, rövanşı 2-0 kaybederek yine ikincilikte kalmıştır. Bir sezon sonra Galatasaray'ı 1-0 ve 1-1 ile geçerek hem tarihinde ikinci kez Türkiye Kupası şampiyonu olmuş, hem de 1964 sezonundan kalma hesabı da kapatmıştır. 1985-86 sezonunda 7. kez final oynayan siyah beyazlılar Bursaspor'a 2-0 yenilmişlerdir.
Altay, Türkiye Kupası'nın en başarılı 5. takımı olma unvanını korumaktadır.
- Cumhurbaşkanlığı Kupası'nda Altay
1966-67 sezonunun Türkiye Kupası şampiyonu Altay aynı sezonun Lig şampiyonu Beşiktaş'a 29 Haziran 1967'de 1-0 yenildi. 1979-80 sezonunda aynı unvanla çıktığı kupada bu defa Trabzonspor'a 3-0 yenildi.
- Başbakanlık Kupası'nda Altay
1971-72 sezonunda finalde Türkiye Kupası'nı kaptırdığı Lig ikincisi Eskişehirspor'a bu kupada da yenilen Altay 1978-79 ve 1985-86 sezonlarında ise Galatasaray'a karşı kaybetti.
- TSYD Kupası'nda Altay
TSYD İzmir şubesi tarafından düzenlenen kupada, 2012 yılında aldığı son kupa ile bu kupayı 18 kez müzesine götürmüştür. Bu kupayı en fazla kazanan İzmir takımıdır.[5]
Avrupa Kupaları Tarihi
- UEFA Kupası'nda Altay
UEFA Kupası'nda ilk kez mücadele eden Türk takımı Altay'dır. Aynı zamanda Kupa Galipleri Kupası'na katılan ilk Anadolu kulübü yine Altay Spor Kulübü'dür. UEFA Kupası ve Kupa Galipleri Kupası'nda üçer kez, Balkan Kupası'nda 2 kez ve Inter-Toto Kupası'nda 1 kez olmak üzere, 9 sezon Türkiye'yi Avrupa'da temsil etmiştir. 1918 yılında Altay, İtalyan kulübü Garibaldi'ye karşı yaptığı karşılaşmayı 10 - 0 gibi bir skorla kazanınca buna çok sinirlenen İtalyan General Konsolosluğu, Garibaldi Futbol Kulübü'nün faaliyetine son verir.
| Sezon | Kupa | Tur | Kulüp | Skor |
|---|---|---|---|---|
| 1962-63 | Fuar Şehirleri Kupası | 1.Tur | AS Roma | 2-3, 1-10 |
| 1967-68 | UEFA Kupa Galipleri Kupası | 1.Tur | R. Standard de Liège | 2-3, 0-0 |
| 1968-69 | Kupa Galipleri Kupası | 1.Tur | SFK Lyn Oslo | 3-1, 1-4 |
| 1969-70 | Fuar Şehirleri Kupası | 1.Tur | Carl Zeiss Jena | 0-1, 0-0 |
| 1977-78 | UEFA Kupası | 1.Tur | Carl Zeiss Jena | 1-5, 4-1 |
| 1980-81 | Kupa Galipleri Kupası | 1.Tur | SL Benfica | 0-0, 0-4 |
| 1998 | UEFA Intertoto Kupası | 1.Tur | Shamrock Rovers | 3-1, 2-3 nv |
| 2.Tur | Diósgyőri VTK Miskolc | 1-1, 1-0 | ||
| 3.Tur | SC Bastia | 0-2, 3-2 nv | ||
Ayrıca bakınız
Kadro
- 21 Ağustos 2019 itibarıyla[6]
|
|
Başarıları
- 1. Lig
- Şampiyonluk (3) : 1983-84, 1990-91, 2001-02
- 2. Lig
- Şampiyonluk (1) : 2017-18
- 3. Lig
- Play Off Şampiyonluğu (1) : 2016-17
- Türkiye Kupası
- Türkiye Futbol Şampiyonası
- İzmir Futbol Ligi
- Şampiyon (14) (rekor): 1924, 1924-25, 1927-28, 1928-29, 1931, 1934, 1936-37, 1940-41, 1945-46, 1947-48, 1950-51, 1953-54, 1956-57, 1957-58
Lig Mücadeleleri
- Süper Lig: 41 Sezon
1959-1983, 1984-1990, 1991-2000, 2002-2003
- 1. Lig: 15 Sezon
1983-1984, 1990-1991, 2000-2002, 2003-2011, 2018-
- 2. Lig: 5 Sezon
2011-2015, 2017-2018
- 3. Lig: 2 Sezon
2015-2017
Geçmiş Sezonlardaki Performansı
Ana madde: Altay SK sezonları listesi
| Sezon | Lig | Poz. | Maç | G | B | M | AG | YG | P | Kupa | En Golcü | Teknik Direktör |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2011/12 | 2. Lig | 7. | 32 | 15 | 6 | 11 | 48 | 31 | 51 | 2. Kademe | Yunus Altun (15) | Mehmet Altıparmak / Ekrem Al / Toprak Kırtoğlu |
| 2012/13 | 7. | 34 | 10 | 12 | 10 | 33 | 33 | 42 | 5. Tur | Abdulkadir Kuzey (8) | Beyhan Çalışkan / Turgut Uçar | |
| 2013/14 | 12. | 34 | 11 | 9 | 14 | 50 | 52 | 42 | 3. Tur | Emrah Kaya (9) | Ümit Kayıhan / Bekir Küçükşahal / Feyyaz Uçar / Nedim Akgül | |
| 2014/15 | 18. | 34 | 5 | 12 | 17 | 25 | 51 | 27 | 3. Tur | Emrah Kaya (7) | Mesut Toros / Serhat Güller / Yalçın Koşukavak | |
| 2015/16 | 3. Lig | 11. | 36 | 10 | 15 | 11 | 45 | 45 | 45 | 1. Eleme | Hüsamettin Yener (10) | Serdar Sabuncu |
| 2016/17 | 2. | 36 | 17 | 13 | 6 | 67 | 41 | 64 | 1. Eleme | Murat Uluç (19) | Serdar Sabuncu / Özgür Doğramacı / Ümit Turmuş / Cüneyt Biçer | |
| Play Off | Ş | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 3 | 4 | Cüneyt Biçer | |||
| 2017/18 | 2. Lig | 1. | 34 | 19 | 9 | 6 | 62 | 32 | 66 | 3. Tur | Murat Uluç (14) | Cüneyt Biçer / İsmet Taşdemir / Özden Töraydın |
| 2018/19 | 1. Lig | 10. | 34 | 12 | 11 | 11 | 52 | 40 | 47 | 5. Tur | Marco Paixao (29) | Alper Avcı / Özden Töraydın / Dilaver Mutlu / Sait Karafırtınalar |
| 2019/20 | 7. | 34 | 14 | 12 | 8 | 48 | 37 | 54 | 5. Tur | Marco Paixao (23) | Sait Karafırtınalar / Ali Tandoğan / Yalçın Koşukavak | |
| 2020/21 |
- Not: Tablo son 10 sezonu göstermektedir. Ayrıntılar ve geçmiş sezonlar için Ana Maddeye bakınız.
Kaynakça
- "Kuruluş Öyküsü". altay.org.tr. Altay SK. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018.
- "Turkey - List of İzmir League Champions". rsssf.com (İngilizce). RSSSF. 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018.
- "Turkey 1924". rsssf.com (İngilizce). RSSSF. 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018.
- "Turkey - List of Champions". rsssf.com (İngilizce). RSSSF. 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2012.
- "A TAKIMI". Altay. Erişim tarihi: July 18, 2019.