İşçi Partisi (Türkiye)

İşçi Partisi (kısaca İP), 10 Temmuz 1992 tarihinde kapatılan Sosyalist Parti'nin yerine Doğu Perinçek tarafından 11 Temmuz 1992 tarihinde kurulmuş olan Türk siyasî partisi.

İşçi Partisi
Kısaltma	İP
Genel başkan	Doğu Perinçek
Kurucu	Doğu Perinçek
Kuruluş tarihi	11 Temmuz 1992
Kapanış tarihi	15 Şubat 2015[1]
Öncülü	Sosyalist Parti
Ardılı	Vatan Partisi
Gazete(leri)	Aydınlık(gazete)
İdeoloji	Bilimsel Sosyalizm Maoculuk Avrasyacılık Ulusalcılık Kemalizm Sol popülizm
Siyasi pozisyon	Aşırı sol
Resmî renkleri	Kırmızı-Beyaz

Amblemi, kırmızı fonda beyaz Çoban Yıldızı olan partinin öğrenci kolu Öncü Gençlik, kadın kolları ise Öncü Kadın olarak adlandırılmıştı.[2] İşçi Partisi, günlük bir gazete olan Aydınlık'ı ve aylık eğitim dergisi Teori'yi yayımlamıştı. Ayrıca Ulusal Kanal adında bir televizyon kanalı ve Kaynak Yayınları adında bir yayınevi vardı.

Partinin 15 Şubat 2015 tarihinde Milli Hükûmet için Birlik ismiyle toplanan İşçi Partisi Olağanüstü Kurultayı'nda partinin adının Vatan Partisi olarak değiştirilmesine karar verilmiştir.[1]

Tarihi

Şefik Hüsnü Deymer'in çıkarttığı Aydınlık

İşçi Partisi, Şefik Hüsnü'nün Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası'nın tarihsel mirasını kabul eder. Doğu Perinçek, Fikir Kulüpleri Federasyonu'nun Dev-Genç'e dönüşme sürecinde kurucu başkanlığını üstlenmiştir. Özellikle Türkiye İşçi Partisi'nin genç kadroları arasındaki Millî Demokratik Devrimci grup, partinin temellerini Aydınlık dergisiyle atmıştır. Daha sonra Aydınlık dergisinde yaşanan ayrışmalarla Proleter Devrimci Aydınlık grubu ve bu grubun sürdürdüğü devrimci gelenek, İşçi Partisi'nin kadrolarını oluşturmaktaydı.

Parti ile en çok anılan Proleter Devrimci Aydınlık

Proleter Devrimci Aydınlık hareketi zamanla çeşitli partiler kurmuş ve bu partiler bazen darbelerle, bazen de demokrasi ve hukuk dışı uygulamalarla kapatılmıştır. Türkiye İhtilâlci İşçi Köylü Partisi, Türkiye İşçi Köylü Partisi ve Sosyalist Parti bu hareketin kapatılan siyasi partileriydi.

Eski yayın organlarından Yüzyıl dergisinin logosu

Partinin temel akımı olarak Proleter Devrimci Aydınlık görülse de 1978'deki THKP-C'den ayrılan Halkın Yolu ve THKO hareketinin ardılı olan Türkiye Devrimci Komünist Partisi'nin inşa örgütünden katılımlar gerçekleşmiştir. Bu katılan iki hareketin de kökleri Dev-Genç ve Türkiye İşçi Partisi'nin içindeki Aydınlık grubu temelli gruplardır.[3] Ayrıca 70'li yılların ikinci yarısında, milliyet temelinde örgütlenme üzerine yapılan bir dizi tartışma sonucunda üç dünya teorisini benimsediğini ifade eden "Denge Kawa" örgütünün de pek çok üye ve kadrosu TİKP'ye katılmıştır.

Partinin bayrağı, TİİKP tüzüğünde, kırmızı zemin üzerinde beyaz yıldız ve içerisinde orak-çekiç olarak belirlenmiştir. TİKP döneminde ise kırmızı zemin üzerine sarı yıldız kullanılmaya başlanmıştır. Sosyalist Parti'nin kuruluş aşamasında, 1980 öncesinde TKP, Dev-Yol, Halkın Kurtuluşu, TKP/ML, TSİP ve Vatan Partisi (1954) gibi farklı sosyalist siyasal öznelerde yer almış pek çok devrimcinin de sürece dahil olması sebebiyle, belirli bir geleneğin simgesini ön plana çıkarmak yerine bütün sosyalistleri kucaklayan "ellerinde dünyayı taşıyan emekçi" simgesi parti bayrağı olarak tercih edilmiştir. Sosyalist Parti'nin son döneminden itibaren ise, oy pusulasında daha anlaşılır bir simge olan yıldızın yer almasının daha anlamlı olacağı gözetilerek kırmızı zemin üzerinde sarı yıldız kullanılmaya başlanmıştır. Bu amblem Sosyalist Parti'nin kapatılmasından sonra kurulan İşçi Partisi'nin de amblemi olmuştur. İP, bayrağını 2007 yılında "kırmızı zemin üzerine beyaz çoban yıldızı" olarak değiştirmiştir.[4]

Parti, AK Parti'ye kapatılma davası sürecinde Anayasa Mahkemesi'ne, 31 ayrı yer ve zamanda Erdoğan'ın "Büyük Ortadoğu Projesi (BOP)'nin Eşbaşkanı olduğu" itiraflarını tespit ettiği bir dosya sundu.[5]

İşçi Partisi genel başkanı Doğu Perinçek, 2008'de Ergenekon Operasyonu soruşturması kapsamında gözaltına alınmış ve hâlen "hükûmeti devirmeye yönelik silahlı terör örgütü kurmak" suçu konu edilerek tutuklu olarak yargılanmıştır.[6] 10 Mart 2014'te uzun tutukluluk süresi göz önünde bulundurularak tahliye edilmiştir.[7][8]

Görüşleri

Parti tüzüğüne göre, İşçi Partisi; Türkiye işçi sınıfının, köylülerin, esnaf ve zenaatkârların, kamu çalışanlarının, fikir emekçilerinin, millî sanayici ve tüccarlarının ortak millî iktidarı için mücadele eden öncü partisiydi.[2]

İşçi Partisi emeğin ve işçi haklarının yanında olduğunu vurgulardı. İP, millî demokratik devrime bütün millî sınıfları seferber ederek önderlik edecek öncü gücün işçi sınıfı olduğunu beyan eder. Türkiye'nin Jöntürkler'le başlayan Kemalist Devrim'le sürdürülen millî demokratik devrim sürecinin bu kez emekçi sınıflar önderliğinde, özünde demokratik halk iktidarı olan millî bir hükûmetle iktidarı yeniden ele almasının, emperyalist-kapitalist sistemden gerçek köklü kopuşa önayak olacağını savunurdu. İP, arasız devrimlerle kesintisiz olarak sosyalizme ilerlemeyi ve Asya'nın yükselen kamucu-toplumcu uygarlığı ile Türkiye'yi bu çerçevede bütünleştirmeyi hedefler.[2]

Avrasyacıydı; Avrasya ülkeleri arasında bağımsızlığa ve toprak bütünlüğüne saygı temelinde en geniş işbirliğinin oluşturulması gerektiğine inanır. Bu çerçevede Türkiye'nin, Avrupa Birliği aday üyeliğinden çekilmesini ve Şanghay İşbirliği Örgütü'ne dahil olmasını savunurdu.[2]

İP, emperyalist sömürüye karşıydı. Bütün dünyada emperyalizmi gerileten ulusal hareketlerin yanında yer alır. Parti'nin Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi, Küba Komünist Partisi, Sırbistan Sosyalist Partisi, Baas Partisi ve Kore İşçi Partisi gibi örgütlerle yakın ilişki geliştirmesi bu temelde açıklanır. İP'e göre çağımızın tayin edici çelişkisi, emperyalizm ile artık "gelişen dünya" hüviyeti kazanan mazlum milletler arasındaydı. İP, nihai olarak ezilen dünyada ulusal pazarları parçalayarak Batılı tekellerin egemenlik sahalarını genişletmeye yönelen mikro milliyetçi hareketleri mahkûm eder. Millî meselenin ezilen dünyada, demokratik haklar ve eşit-özgür-gönüllü birlik temelinde, en geniş ulusal birlikler kurularak çözülmesini önerir.[2]

Kürt sorunu

İşçi Partisi Kürt meselesinin aynı zamanda bir Türk meselesi olduğunu savunmakta ve emperyalist devletlerin Türkiye'nin içişlerine karışmasına karşı çıkmaktaydı.[9][10][11]

Kürt meselesini sınıfsal olarak irdeleyen İşçi Partisi, bölgedeki maddi yetersizliğin ve olanaksızlıkların temel sebeplerinden birisi olarak feodalizmi göstermekte ve toprak ağalığına karşı Cumhuriyet'i, ağanın marabasına karşı eşit yurttaşı savunmaktaydı.[12][13] Bu anlamda İşçi Partisi siyasi çalışmalarını hukuk düzlemine de taşımış ve mahkeme kararı ile topraksız köylülerin devlet arazilerini kullanma yolunu açmıştır.[14] Bu siyasi ve sosyal mücadelelerin sonucunda İşçi Partisi'nin Bismil, Diyarbakır'daki Aslanoğlu köyü temsilcisi Muhyettin Öksün çatışma sonucunda yeğeni ile birlikte katledilmiştir.

Kürt sorununu ilk dile getiren parti olma özelliğini koruyan İşçi Partisi, Millî Hükümet Programı'nda Kürt sorununa birlik ve kardeşlik temelinde çözümler sunmuştur:

• Türkiyemizde Kürt meselesi, demokratik hak ve özgürlükler açısından esas olarak çözülmüştür. Türkiye'de iç barışı, bütünlüğü ve kardeşliği sağlamak için esas görev, emperyalist müdahaleye karşı birleşmek ve direnmektir,
• Kürt yurttaşların hak ve özgürlüklerinin yasal güvenceye kavuşturulması,
• Kürt kökenli yurttaşlarımızın millî bütünlüğe kazanılması ve Cumhuriyet’in devrimci kültürünün hakim kılınması,
• Bölgede kamu yatırımlarıyla herkese iş ve aş sağlanması, çok boyutlu bir kalkınmanın gerçekleştirilmesi,
• Toprak reformuyla ağalık, şeyhlik ve aşiret reisliğinin tasfiyesi, hazine topraklarının ve mayından temizlenmiş arazilerin yoksul köylüye dağıtılması,
• ABD destekli bölücülüğe karşı kararlı ve kapsamlı mücadele,
• Irak’taki işgalci güçlerin çekilmesi ve Irak’ın toprak bütünlüğünün sağlanması,
• Suriye, İran, Irak, Azerbaycan ve KKTC ile bölgesel ittifak

Program çerçevesinde Cumhuriyet Mitingleri'nin devamı olarak 7 Haziran 2007'de Diyarbakır İstasyon Meydanı'nda Birlik ve Kardeşlik Mitingi düzenledi. İP; "Türk de biziz, Kürt de biziz" tavrını benimsemekte, "Cehennemde tek Kürt kalsa, Türk'ün cennete girme hakkı yoktur" şiarını benimsemekteydi.[15][16]

İşçi Partisi, Kürt sorununun çözümünde, emperyalist inisiyatifin kırılmasını ve sorunun "Batı Asya Birliği" temelinde, bölge halkları eksenli çözülmesini savunmaktaydı.[17]

Parti Programı (Millî Hükümet Programı)

22-23-24 Aralık 2006 günlerinde, Ankara’da “Millî Hükümet Programı’yla iktidara” hedefiyle toplanan 7. Genel Kongre’de (Suphi Karaman Kongresi) kabul edilmiştir.[18]

İki yüzyıldır millî ve halkçı devrimimizi tamamlamak; bağımsız, özgür, çağdaş bir toplum kurmak için savaşıldığını belirten programda İşçi Partisi'nin Meşrutiyetlerden, Türk Kurtuluş Savaşından ve Kemalist Devrim'in büyük atılımlarından gelen mücadelenin, özetle Türk Devrimi’nin devamcısı olduğunu ifade etmekteydi.[18]

Programda millî devletin, cumhuriyetin, millî birliğin, vatan bütünlüğünün, kamusal varlığın ve aydınlanmanın, Türk Devrimi'nin kazanımları olduğu belirtilmekteydi.[18]

Türkiye'nin içinde bulunduğu sıkıntıların temelinin 60 yıldır Atlantik ilişkileri içinde bulunuyor olması olarak görülmekte, çözümü de bireycilik ve özel çıkarcılık değil, Türk Devrimi'nin açtığı yolda ilerlemek olarak öngörmekteydi.[18]

Ergenekon davası

Ergenekon Soruşturması kapsamında İşçi Partisi'nin birçok yetkilisi tutuklandı ve hakkında dava açıldı.

Aydınlık Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Deniz Yıldırım ve Ulusal Kanal İstihbarat Şefi Ufuk Akkaya 9 Kasım 2009 tarihinde tutuklandılar.[19] İşçi Partisi'nin 17 Ekim 2009 tarihinde Erdoğan ve Talat arasındaki telefon görüşmesinin kayıtlarını basın açıklamasıyla kamuoyuna duyurmasından bir gün sonra Aydınlık Dergisi bu ses kaydını kapak haberi yapmıştı.[20]

Yargıtay krokisi, Emekli Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ın gezi programı ve İzmir NATO tesislerine ait bilgilerin ve İşçi Partisi'ndeki aramadan sonra bulunduğu iddia edilen dört adet CD'nin dosyaya sonradan eklendiği, mahkeme tarafından saptandı. İşçi Partisi Genel Sekreteri Av. Nusret Senem ve Basın Bürosu Başkanı Hikmet Çiçek bu CD'lere dayanılarak suçlanıyorlardı.[21]

Aynı zamanda İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ve Ergenekon operasyonundan tutuklanan İşçi Partililerin avukatlığını da yapan İşçi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Av. Cengiz de 1 Haziran 2010 tarihinde tutuklandı.[22][23] Mehmet Cengiz'le dayanışma için 35 avukat cübbelerini çıkardı ve salonu terk etti. Bunun üzerine seyirciler "Faşizme karşı omuz omuza" sloganıyla sanıkların yanına yürüdü. Duruşmadan çıkan 213 seyirci bahçede alıkonuldu ve ifadeleri alındı.[24] Mehmet Cengiz yapılan itiraz üzerine birkaç gün sonra tahliye edildi.

İlk Ergenekon davası 25 Temmuz 2008'de açıldı. 29 Ağustos 2008'de İşçi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ferit İlsever, sağlık sorunları sebebiyle tahliye oldu.[25] 12 Haziran 2009'da Adnan Akfırat, dosya kapsamı, delil durumu, sevk maddeleri ve suç vasıflarının değişme ihtimali dikkate alınarak tahliye edildi.[26] 28 Ağustos 2009 Ulusal Kanal İzmir Temsilcisi Hayati Özcan da tahliye edildi.[27] Ufuk Akkaya da 1 Eylül 2010 tarihinde tahliye edildi.

Partinin üyelerinden Doğu Perinçek, Mehmet Bedri Gültekin, Turhan Özlü, Erkan Önsel, Hikmet Çiçek, Mehmet Perinçek ve Deniz Yıldırım Ergenekon davasından 5 yıl cezaevinde kaldıktan sonra 2014 yılında tahliye oldular.

Seçimler

Genel seçimler

Türkiye Büyük Millet Meclisi
Seçim	Genel Başkan	Oy	Oran	Sandalye
1995	Doğu Perinçek	61,428	%0,22	0 / 550
1999	Doğu Perinçek	57,593	%0,18	0 / 550
2002	Doğu Perinçek	160,227	%0,51	0 / 550
2007	Doğu Perinçek	124,526	%0,36	0 / 550

Yerel seçimler

Seçim	Genel Başkan	İl Genel Meclisi		Belediye
		Oy	%
1994	Doğu Perinçek	79.588	%0,28	0
1999	Doğu Perinçek	66.175	%0,21	0
2004	Doğu Perinçek	79.774	%0,25	0
2009	Doğu Perinçek	114.243	%0,29	0
2014	Doğu Perinçek	115.977	%0,25	0

Ara seçimler

Türkiye Büyük Millet Meclisi
Seçim	Genel Başkan	Oy	Oran	Sandalye
2003	Doğu Perinçek	500	%0,8	0

Temel sloganlar

• Ya istiklal ya ölüm, Tam Bağımsız Türkiye!
• Mustafa Kemal'in Askerleriyiz!
• Ne ABD Ne AB, Tam Bağımsız Türkiye!
• Türk-Kürt Kardeştir, Amerika Kalleştir!
• Türkiye-Suriye Kardeştir, Amerika Kalleştir!
• Kahrolsun Amerikan Emperyalizmi!
• Kahrolsun mafya-Gladyo-tarikat rejimi!
• Şeriata geçit yok; Aydınlık Türkiye!
• Halkçı Meclis, Millî Hükûmet!
• Milli Meclis, Milli Hükûmet!
• Yıkılsın ağalık, yaşasın Cumhuriyet!
• Topraklar köylüye, bağımsız Türkiye!
• Özelleştirme değil kamulaştırma!
• İşçi-köylü birleşin, iktidara yerleşin!
• Yurtseverlik kalesi İşçi Partisi!
• Fedailer partisi, İşçi Partisi!
• Bağımsızlık, devrim, sosyalizm!
• Faşizme Karşı Birlik, Yaşasın Öncü Gençlik!
• Türk de biziz, Kürt de biziz, Hepimiz Türk Milletiyiz!

Partinin öncülük yaptığı eylemler

• İncirlik Üssü'ne El Konulsun yürüyüşü
• İş, Ekmek, Vatan Kurultayları
• Diyarbakır Bismil Aslanoğlu Köylülerinin "Köylüye Toprak, Millete Birlik, Vatana Bütünlük Mücadelesi"
• Lozan2005
• Cumhuriyet Mitingleri
• Tekirdağ Çıkış Yolu Mitingi
• Atatürk ve Demokrasi Mitingleri
• Emekçi direnişlerinde kitlesel katkı
• "Ergenekon’dan Çıkış İçin Türkiye Silivri’ye Yürüyor! YURTSEVERLERE ÖZGÜRLÜK AKP ANAYASASINA HAYIR!" yürüyüşü

Kaynakça

1. "İşçi Partisi, Vatan Partisi oldu". hurriyet.com.tr. 15 Şubat 2015. 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015.
2. İşçi Partisi Tüzüğü 8 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi
3. Family Tree of the Turkish Radical Left 15 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. broadleft.org
4. İşçi Partisi'nde birleşen milletimizin isteğini yerine getirdik 22 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi
5. Doğu Perinçek'in partisi Anayasa Mahkemesi'ne bir Tayyip Erdoğan DOSYASI VERDİ 4 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. nethaber.com
6. İlhan Selçuk ve Doğu Perinçek gözaltında Hürriyet, 21 Mart 2008
7. Doğu Perinçek İki Yıldır Neden Tutuklu? 29 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi, 7 Nisan 2010
8. Doğu Perinçek'in Tarihi Savunması 24 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Doğu Perinçek'in Resmî İnternet Sitesi
9. Yol Haritası Atlantik Ötesinden İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi
10. AKP’nin “Kürt sorununa çözümü”; Amerika ile imzalanan gizli anlaşmada yazılı! İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi, 28 Ağustos 2009
11. Kürt Sorununa İki Yol İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi, 27 Temmuz 2009
12. Atatürk ve Sınıf Mücadelesi İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi, 22 Kasım 2009
13. Kürt Sorununa Çözüm mü? (2) 23 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İşçi Partisi Resmî İnternet Sitesi, 21 Mayıs 2009
14. Cumhuriyet Yargısından Ağalık Düzenine Yanıt Ulusal Kanal, 24 Aralık 2007
15. Türk de biziz, Kürt de biziz, Hepimiz Türk milletiyiz! 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Doğu Perinçek'in resmî internet sitesi, 6 Haziran 2009
16. Diyarbakır Birlik ve Kardeşlik Mitingi 9 Haziran'da 11 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İP resmî internet sitesi
17. Avrasya'nın ön cephesi; Batı Asya Birliği, Teori dergisi, Haziran 2010
18. İşçi Partisi Milli Hükümet Programı 23 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İP Resmî Sitesi
19. Hapisteki gazeteciler ve darbe! Rahmi Turan, Hürriyet, 12 Nisan 2010
20. Deniz Yıldırım ve Ufuk Akkaya neden tutuklu? Ulusal Kanal, 2 Mart 2010
21. Mahkeme saptadı: 4 CD İşçi Partisi’nden çıkmadı 23 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İP Resmî İnternet Sitesi, 29 Aralık 2009
22. Mehmet Cengiz, Gladyo hukukuna karşı Cumhuriyet hukukunu savunduğu için hedeftedir 22 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İP Resmî internet sitesi, 2 Haziran 2010
23. İşçi Partisi Genel Başkan Yardımcısı Av. Mehmet Cengiz Neden Tutuklandı? İP Resmî internet sitesi, 5 Haziran 2010
24. Tertibi protesto eden 200 izleyici gözaltına alındı İP Resmî Sitesi
25. Yirun, Mehmet (29 Ağustos 2008). "Ergenekon sanığı Ferit İlsever tahliye oldu". Milliyet. 14 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2010.
26. "Ergenekon'da tatil öncesi 4 tahliye". NTVMSNBC. 13 Haziran 2009. 16 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2010.
27. Alus, Esra (29 Ağustos 2009). "1. Ergenekon davasında 3 tahliye". Milliyet. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2010.