Yaşar Büyükanıt
Mehmet Yaşar Büyükanıt (d. 1 Eylül 1940, İstanbul - ö. 21 Kasım 2019, İstanbul), Türk asker, Türk Silahlı Kuvvetlerinin 25. Genelkurmay Başkanı.
Mehmet Yaşar Büyükanıt | |
---|---|
25. TSK Genelkurmay Başkanı | |
Görev süresi 28 Ağustos 2006 - 28 Ağustos 2008 | |
Yerine geldiği | Hilmi Özkök |
Yerine gelen | İlker Başbuğ |
Türk Kara Kuvvetleri Komutanı | |
Görev süresi 29 Ağustos 2004 - 25 Ağustos 2006 | |
Yerine geldiği | Aytaç Yalman |
Yerine gelen | İlker Başbuğ |
1. Ordu Komutanı | |
Görev süresi 20 Ağustos 2003 - 20 Ağustos 2004 | |
Yerine geldiği | Çetin Doğan |
Yerine gelen | Hurşit Tolon |
TSK Genelkurmay II. Başkanı | |
Görev süresi 30 Ağustos 2000 - 30 Ağustos 2003 | |
Yerine geldiği | Halit Edip Başer |
Yerine gelen | İlker Başbuğ |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1 Eylül 1940 İstanbul |
Ölüm | 21 Kasım 2019 (79 yaşında) İstanbul |
Evlilik(ler) | Filiz Büyükanıt |
Mesleği | Asker |
Ödülleri | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Türkiye |
Hizmet yılları | 1961-2008 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | 77. Alay, Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı, Genelkurmay Harekât Başkanı, 7. Kolordu, Genelkurmay II. Başkanı, 1. Ordu, Türk Kara Kuvvetleri |
Eğitim ve askerlik kariyeri
1959 yılında Erzincan Askerî Lisesi'nden, 1961 yılında da Kara Harp Okulundan mezun oldu. 1963 yılında Piyade Okulunu bitirdi. 1983-1986 yılları arasında Kuleli Askerî Lisesi Komutanlığı, 1986-1988 yılları arasında da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanlığı yaptı. 1992 yılında tümgeneral rütbesine rütbesine terfi etti. Bu rütbede Genelkurmay Başkanlığı Genel Sekreterliği ve 3 yıl süreyle Kara Harp Okulu Komutanlığı görevlerini yürüttü. 1996 yılında korgeneral rütbesine terfi etti. 2000 yılında orgeneral rütbesine terfi etti. 2004 yılında Kara Kuvvetleri Komutanlığı görevine, 31 Temmuz 2006 tarihinde de Genelkurmay Başkanlığına atandı. 30 Ağustos 2008 tarihinde emekli oldu.
Politik tartışmalar
9 Kasım 2005 Şemdinli olayları sırasında olay mahallînde bomba ve silahlarla yakalanan astsubay Ali Kaya hakkında yaptığı "Tanırız kendisini, iyi çocuktur." şeklindeki beyanatıyla yargıyı etkilemeye çalıştığı öne sürüldü ve olay ile ilgili savcılık iddianamesinde "örgüt kurmak, sahte belge düzenlemek ve görevi kötüye kullanmak" iddialarıyla Genelkurmay tarafından hakkında soruşturma açılması istenildi. Genelkurmay Başkanlığı ise bir bildiri yayınlayarak Savcı Ferhat Sarıkaya'yı eleştirdi.[1] Yaşar Büyükanıt ise Avukat dahi tutmam. Çıkar kendimi savunurum dedi.[2]
Kendi döneminde, 2007 cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesindeki Genelkurmay internet sitesinden yayınlanan bir bildiri nedeni ile uzun süre gündemde kalmış, açıklama, medya tarafından E-muhtıra olarak adlandırılmıştır.[3] Emekli olduktan 8 ay sonra ilk kez 32.Gün programında verdiği 7 Mayıs 2009 tarihli röportajda, E-muhtırayı bizzat kaleme aldığını açıklamıştır. 4 Mayıs 2007 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Dolmabahçe Sarayı'nda yaptıkları ikili görüşme, çeşitli iddialara neden olmuş, fakat her iki taraf da görüşülenlerin gizliliğini korumuştur.
WikiLeaks'in 29 Kasım 2010 tarihinde yayınladığı diplomatik belgelerin 22 Mart 2011'de yerel basında yer alan kısmına göre, Özkök'e karşı olan yedi general şöyle isimlendiriliyordu: Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman, Jandarma Komutanı Şener Eruygur, Birinci Ordu Komutanı Çetin Doğan, Ege Ordu Komutanı Hurşit Tolon, İkinci Ordu Komutanı Fevzi Türkeri ve MGK Genel Sekreteri Tuncer Kılınç. Aynı belgede Büyükanıt'ın ise ikili oynadığı söyleniyordu.[4]
Özel hayatı ve ölümü
17 Kasım 2019'da ölümüne kadar Filiz Büyükanıt'la evli olup bir kız çocukları vardı. İngilizce bilen Büyükanıt ayrıca Beykent TV'de, Kırmızı Çizgi adlı programı sunmuştur. Beykent Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi (BÜSAM)'da danışman olarak çalışmıştır.[5] Yaşar Büyükanıt İstanbul'da kalp yetmezliği tedavisi gördüğü bir hastanede 21 Kasım 2019'da 79 yaşında öldü. Cenazesi askerî törenin ardından Karacaahmet Mezarlığı'nda defnedildi.[6]
Dış bağlantılar
Kaynakça
Vikisöz'de Yaşar Büyükanıt ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- Büyükanıt'a soruşturma yok, Hürriyet 20 Mart 2006
- İşte Türkiye'nin en çok konuştuğu iki paşa! 21 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Akşam 8 Ağustos 2013
- Büyükanıt: 27 Nisan bildirisini ben yazdım, NTVMSNBC, 8 Mayıs 2009.
- "Amerika’nın Darbe Günlüğü" 3 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Taraf, 22 Mart 2011.
- http://www.hurriyet.com.tr/gundem/21596246.asp
- Gökhan, Karakaş (24 Kasım 2019). "Büyükanıt, askeri törenle uğurlandı". Milliyet. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.