Anadolu Efes SK
Anadolu Efes Spor Kulübü, İstanbul'da Anadolu Grubu'na bağlı Efes Pilsen bira markasının sponsorluğunda 1976 yılında Kadıköy Spor'un devralınmasıyla kurulmuş spor kulübü. Tuncay Özilhan başkanlığında, Pano Natof (Genel Kaptan), Berna Sirmen (Müdür), Talat Öztoprak (Yönetici) ve Faruk Akagün (Antrenör) İdari ve Teknik kadrosuyla ülke sporunun gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla çalışmalarına başlamıştır. Türkiye ve Avrupa kupalarında kazanmış olduğu başarılar ve yetiştirmiş olduğu basketbolcular ile spor kamuoyunun basketbola ilgi duymasını sağlamıştır.
Anadolu Efes Spor Kulübü | |||
---|---|---|---|
Lig |
ING Basketbol Süper Ligi EuroLeague | ||
Kuruluş | 1976 | ||
Eski ad(lar)ı |
Kadıköy Spor Efes Pilsen | ||
Salon | Sinan Erdem Spor Salonu | ||
Renkler |
Lacivert-Beyaz-Kırmızı | ||
Ana sponsor | Anadolu Efes | ||
Başkan | Tuncay Özilhan | ||
Başantrenör | Ergin Ataman | ||
Kaptan | Doğuş Balbay | ||
Şampiyonluk |
1 Koraç Kupası 14 Basketbol Süper Ligi 11 Türkiye Kupası 12 Cumhurbaşkanlığı Kupası | ||
Resmî site | anadoluefessporkulubu.org/ | ||
Formalar | |||
| |||
Şu anki sezon |
1996 yılındaki Koraç Kupası şampiyonluğu ile Türk spor tarihinde Avrupa kupası kazanan ilk takım olmayı başararak kendine özel bir yer edinmiş olan kulüp, kuruluşundan günümüze yalnızca basketbol branşında erkek basketbol takımıyla faaliyetini sürdürmektedir. Takım idmanlarını 1982'de hizmete giren ve İstanbul Bahçelievler'de olan kendi tesisinde yapmaktadır.[1] Maçlarını ise Sinan Erdem Spor Salonu'nda oynamaktadır.
Kulüp, 17 Nisan 2010'da çıkarılan alkol ve tütün ürünlerinin sportif ve müzikal faaliyetlerde kullanılmasına ilişkin yasa gereği 29 Haziran 2011'de adını Anadolu Efes Spor Kulübü olarak değiştirmiştir. 2011-12 sezonundan itibaren Efes Pilsen kulübü artık sportif etkinliklerine Anadolu Efes Spor Kulübü adı altında devam etmektedir.
Tarihçe [2]
1976-1984: Kuruluş Dönemi ve İlk Şampiyonluklar
Anadolu Efes Spor Kulübü, Efes Pilsen Spor Kulübü adıyla 1976 yılında Kadıköy Spor’un devralınmasıyla kurulmuştur. Tuncay Özilhan başkanlığında, Pano Natof (Genel Kaptan), Berna Sirmen (Müdür), Talat Öztoprak (Yönetici) ve Faruk Akagün (Antrenör) İdari ve Teknik kadrosuyla ülke sporunun gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla çalışmalarına başlamıştır.[3]
Efes Pilsen, 1976-77 sezonunda İstanbul Erkekler Basketbol Ligi'nde mücadele etmiş ve Türkiye Basketbol 2. Ligi’nde yükselme maçları oynamıştır. 1977-78 sezonunda ise Türkiye Basketbol 2. Ligi’ndeki maçlarını yenilgisiz tamamlayarak TBL'ye yükselmiştir.
1978-1979 sezonuna ciddi transferle iddialı başlayan Efes Pilsen, normal sezonu 3. tamamlamasına karşın, 5 takımlı final grubunda o dönemlerdeki Eczacıbaşı hegemonyasını 6 galibiyet 2 yenilgi ile kırıp ligdeki ilk sezonunda (1978-79 sezonunda), Faruk Akagün yönetiminde, Türkiye şampiyonu olmayı başarmıştır.
1979-80, 1980-81 ve 1981-82 sezonlarında da şampiyonluk için mücadele eden Efes Pilsen, bu sezonlarda şampiyonluğu Eczacıbaşı’na kaptırmıştır. Avrupa’da ise ilk kez 1979-1980 sezonunda mücadele eden takım, Şampiyon Kulüpler Kupası’nda 1 galibiyet 5 yenlgi ile kupaya grup aşamasında veda etmiştir. Sonraki iki sezonda da Avrupa’da ön eleme turları geçilmesine karşın gruplarda kupalara veda edilmiştir.
1982-83 sezonunda lig 16 takımın 2 gruba ayrılmasıyla oynanmıştır (Kırmızı ve Beyaz Grup). Beyaz Grubu lider bitiren Efes, final grubunu da rahatça lider bitirerek, koç Rıza Erverdi ile 2. şampiyonluğuna ulaşmıştır.
1983-84 sezonundaki en büyük hamle, Eczacıbaşı’nın efsane koçu Aydan Siyavuş’un takıma getirilmesidir. O sezon normal sezonu 2. Bitiren Efes, play-off’larda istediği sonuçları alarak üst üste 2. kez, toplamda ise 3. kez şampiyon olmuştur.
1984-1991: Şampiyonluk Hasreti
1983-84 şampiyonluğundan sonra 7 sezon boyunca istediği sonuçları almamasına ve şampiyonluğa hasret kalmasına rağmen Efes Pilsen, Avrupa kupalarında, elemeleri geçip grup maçlarında varlık göstermeye başlamıştır. 1989-90 sezonunda yine Aydan Siyavuş önderliğinde Koraç Kupasında oynanan çeyrek final ise o zamanlar kulüp açısından Avrupa Kupalarında zirve sezon olmuştur. Yine bu sezonda Koraç Kupası 1. Ön Eleme Turu’nda Avusturya’nın Win Wat Wieden takımına karşı İstanbul'da 111-47 kazanan Efes için bu galibiyet hala Avrupa'da aldığı en farklı galibiyettir.[4] Öte yandan, 1986 yılında takım ilk kez Cumhurbaşkanlığı Kupasını kazanmıştır.
1991-1999: Aydın Örs Dönemi: Türk Basketbolunda Devrim: Avrupa’da İlk Final ve İlk Avrupa Kupası (Koraç Kupası)
1991-92 sezonu Efes Pilsen için önemli bir dönemin başlangıcı olmuştur. Sezon ortasında antrenör Halil Üner ile yollar ayrılmış ve takımın başına, altyapı takımını çalıştıran ve daha sonra Türk basketbol tarihine damga vuracak olan Aydın Örs gelmiştir. Bu sezonda Efes, normal sezonu 4. bitirmesine karşın play-off’larda istediği sonuçları almış ve 7 yıllık aranın ardından yeniden şampiyon olmuştur. Ayrıca 1992 yılında Efes Pilsen, Avrupa Ligi final-four'unu İstanbul'da düzenleyerek, Türk basketbolseverlerin ilk kez bu heyecanı yaşamasını sağlamıştır.[3]
1992-93 sezonunda takıma, daha sonra efsaneleşecek olan Petar Naumoski katılmış ve normal sezonu (30 maç) yenilgisiz tamamlayan Efes, play-off’larda da hiç yenilmemiş ve sezonu toplam 40 galibiyet ve 0 yenilgi ile "tulum çıkartarak" şampiyon tamamlamıştır. Aynı sezon önce Avrupa Liginde, sonrasında ise Avrupa Kupasında mücadele eden Efes, Avrupa Kupasında final oynamış ve olaylı geçen maçta Yunanistan'ın Aris takımına Torino'da oynadığı maçı 50-48 kaybetmesine karşın, Türk Basketbolunda bir devrim yapmayı başarmıştır. Efes Pilsen 16 Mart 1993 günü Avrupa Kulüpler Kupası'nda final oynayarak bir Avrupa Kupası'nda final oynayan ilk Türk Kulübü olmuştur. Bu ilk Avrupa finali başarısı o güne kadar Türk basketbolu için en önemli başarı olarak kayıtlara geçmiştir.
1993-94 sezonu başında Cumhurbaşkanlığı kupasını kazanan Efes bu sezonu da şampiyon tamamlamış ve üst üste 3. kez şampiyon olmuştur. Efes ayrıca Avrupa’nın 1 numaralı kupası olan EuroLeague'de çeyrek final oynama başarısını göstermiştir. Barcelona eşleşmesinden 2-1 yenik ayrılan Efes, ilk kez elde ettiği final-four şansını değerlendirememiştir. Ayrıca o sezon takım, 1973'ten sonra verilen aranın ardından 1992'de yeniden düzenlenmeye başlanan Türkiye Kupasını ilk kez müzesine götürmeyi başarmıştır.
1994-95 sezonunda Naumoski’nin Benetton’a transferi takımı olumsuz etkilemiş ve takım Türkiye'de play-off’lara yarı finalde veda etmiştir. Avrupa’da da Avrupa Ligi’ne grup aşamasında veda edilmiştir. Efes Pilsen 1995'te, 1992'deki final-four organizasyonundan sonra, bu kez FIBA Avrupa Kupası (Saporta Kupası) finalini İstanbul'da organize etmiştir.[3]
1995-96 sezonu Efes Pilsen için efsane olarak nitelendirilebilecek bir sezondur. Sezon başında Naumoski 1 senelik Benetton macerasından sonra sezon başında takıma geri dönmüştür. Normal sezonu 28-2 ile lider bitiren Efes, play-off’larda hiç maç kaybetmemiş (finalde Ülkerspor’u 4-0’la süpürerek) ve ligi şampiyon tamamlamıştır. Bu başarıya Türkiye Kupası da eklenmiştir. Ancak asıl önemli olansa, takımın Petar Naumoski önderliğinde o sezon Koraç Kupasını kazanmasıdır. Eleme ve grup maçlarından sonra çeyrek finalde Fenerbahçe'yi, yarı finalde ise Teamsystem Bologna'yı eleyen Efes Pilsen finale yükselmiştir. O dönem iki maç üzerinden oynanan finalde, Bogdan Tanjevic yönetimindeki ve Dejan Bodiroga, Gregor Fucka, Ferdinando Gentile ve Rolando Blackman gibi yıldızları olan İtalyan Stefanel Milano ile karşılaşan Efes Pilsen, 6 Mart 1996'da İstanbul'da oynanan ilk maçı 76-68 kazanmıştır. Efes Pilsen, 13 Mart 1996'da Milano'da oynanan ikinci maçı 77-70 kaybederek, 1 sayı farkla da olsa kupayı kazanmayı başarmıştır.[5] Maçın son saniyelerine 74-69 geride giren Efes Pilsen, Murat Evliyaoğlu ile kazandığı 2 serbest atıştan birini sayıya çevirerek maçı 74-70'e getirmiş ve maçın bitimine çok az bir süre kala önemli bir avantaj elde etmiştir. Son Stefanel hücumunda Efes Pilsen faul yapmamış, Gentile'nin üçlüğü ile maç 77-70 sonucu ile tamamlanmıştır. (Gentile'nin son hücumu formaliteden ibaretti.) Efes o sezon Koraç Kupasında aynı zamanda rakiplerini maç başına en az sayıda tutan (68.5 sayı) takım olmuştur.[6] Stefanel, Tanjevic yönetiminde üst üste 3. kez finalde kaybederken, Efes Pilsen kupayı kazanarak Türk spor tarihinde yeni bir sayfa açmıştır. Böylece bir Avrupa Kupası kazanan ilk Türk Kulübü Efes Pilsen olmuştur. Bu başarı Türk Spor Tarihi bakımından bir devrim niteliğindedir ve bu devrimin altında imzası olan yine Efes Pilsen’dir. Efes bu sezonda Türkiye Ligi ve Kupasında 41 maçın 39’unu kazanırken, Koraç Kupasında da 16 maçın 12’sini kazanmıştır. Efes bu altın sezonu 3 kupa ile kapatmış ve kulüp tarihinin ve Türk basketbol tarihinin o güne kadarki en başarılı sezonuna imzasını atmıştır. Özellikle Koraç Kupasının kazanılması ile başta koç Aydın Örs olmak üzere, Petar Naumoski, Volkan Aydın, Ufuk Sarıca, Conrad McRae, Mirsad Türkcan, Tamer Oyguç ve Murat Evliyaoğlu gibi oyuncular efsaneleşmiştir. Efes’in o sezon sadece 2 yabancı basketbolcu ile bu kupayı kaldırması da önemli bir nottur. Bu kupa ile Efes artık Avrupa’nın elit takımları arasındaki yerini netleştirmiş ve güçlü bir “savunma” takımı olarak (özellikle alan savunması ile) tarihe geçmiştir.
1996-97 sezonuna Vasily Karasev transferi ile giren Efes, sezon başında Cumhurbaşkanlığı Kupasının kazanmıştır. Bu sezonda da ligi ve Türkiye Kupasını kazanmıştır. Efes Avrupa Liginde de çeyrek final oynamış ve saha avantajına rağmen Asvel’e 2-1 ile elenerek final-four’un kapısından dönmüştür. Özellikle 3 Nisan 1997 günü Türk basketbolu için kara perşembe olarak bilinmektedir.[7]
1997-98 sezonunda ligi finalde kaybeden Efes, Türkiye Kupası ile teselli bulsa da, Avrupa’da geçen sezonki durum tekrarlanmış ve takım yine Avrupa Ligi çeyrek finalinde, bu kez Benetton’a 2-1’le geçirerek toplamda 3. kez final-four’u kaçırmıştır. Sezon sonunda altyapıdan yetişen Mirsad Türkcan’ın draft edilmesiyle ilk kez bir Türk oyuncu NBA’de oynama şansı kazanmıştır. Böylece NBA'e oyuncu gönderen ilk Türk takımı Efes Pilsen olmuştur.
1998-99 sezonunda şampiyonluğu yine finalde kaybeden Efes, Avrupa Ligine de yine çeyrek finalde veda etmiştir. O sezonu şampiyon bitirecek olan Zalgiris’e 2-0’la geçilen Efes, 4. kez final four şansını değerlendirememiştir.
1999-2001: Bir Devrin Sonu ve Geçiş Döneminde İlk Final Four
1999-2000 sezonunun başında takımın efsaneleri Petar Naumoski, Ufuk Sarıca ve Volkan Aydın ile yollar ayrılmıştır. Ekim ortasında da Aydın Örs istifa etmiş ve Efes Pilsen’de bir dönem böylece noktalanmıştır. Ancak sezon başında Naumoski yerine takıma Damir Mulaömerovic katılmıştır. Ayrıca transferde gelen İbrahim Kutluay ve kadroda bulunan Hidayet Türkoğlu, Predrag Drobnjak ve Ömer Onan gibi oyuncularla ile yine iddialı bir takım kurulmuştur. Takımı geçici olarak Oktay Mahmuti çalıştırmış ancak Ekim sonunda takımı baş antrenör olarak Ergin Ataman devralmıştır. Bu iki koç da Aydın Örs’ün yetiştirdiği koçlardır. Ataman yönetiminde Efes ligi finalde Tofaş’a kaybetse de, Avrupa’da yıllardır peşinden koştuğu hedefe ulaşmıştır. Avrupa Ligi’nde grup maçlarını 1. sırada tamamlayan Efes, 1/8 finalde Alba Berlin’i 2-0’la geçmiştir. Final-four’dan önceki son rakip, daha önce yine aynı seviyede karşılaşılan Asvel’dir. Saha avantajı Efes’tedir. Abdi İpekçi’deki ilk maçı Efes 93-85 kazanmıştır. Fransa’da ise 77-60’la gülen taraf Asvel’dir. Son maç ise ciddi gerginlikle geçmesine rağmen Efes bu kez 68-66 ile kazanmasını bilmiş ve tarihinde ilk kez final-four’a kalmıştır. 2000 yılında Selanik'te düzenlenen final-four'da yarı final’de Panathinaikos’a kaybeden Efes Pilsen, 3.lük maçında Efthimios Rentzias ve Milan Gurovic gibi yıldız oyuncuları olan Barcelona’yı devirmiş ve ilk kez Avrupa 3.sü olmuştur. Bu sonuçla Efes Pilsen, “Türk basketbolunda ilkler” hanesine yeni bir sonuç eklemiştir.
2000-01 sezonuna da yine iddialı girilmiştir. Sezon başında Ülkerspor’u yenen Efes, Cumhurbaşkanlığı Kupasını kazanmıştır. Bu arada yine altyapıdan yetişen Hidayet Türkoğlu’nun NBA’e gitmesiyle, Efes NBA’e 2. kez oyuncu göndermiştir. 2001 Şubat sonunda Ergin Ataman’ın istifası ile baş antrenör Oktay Mahmuti olmuştur.
2001-2007: Oktay Mahmuti Dönemi: 2. Final Four, Şampiyonluklar ve kaçan Final-Four’lar
Aydın Örs ekolünden gelen Oktay Mahmuti yönetimindeki Efes Pilsen, 2000-2001 sezonunda ligi finalde kaybetmesine rağmen Türkiye Kupasını kazanmış ve Avrupa’da başarılı sonuçlar almıştır. Bu sezonda Avrupa Basketbolunda çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle 2 adet 1 numaralı turnuva düzenlenmiştir (ULEB ve FIBA turnuvası). Türkiye’nin FIBA Suproleague’de yer alma kararı ile bu kupada mücadele eden Efes, yine final-four’a kalma başarısını göstermiştir. Paris'te düzenlenen final-four'da yarı finalde geçen sezonki gibi Panathinaikos’a yenilen Efes, 3.lük maçında CSKA Moskova’yı geçmiş ve art arda 2. kez Avrupa 3.sü olma onuruna erişmiştir.
2001-2002 ve 2004-2005 sezonları arasında Mahmuti yönetiminde, tıpkı Aydın Örs döneminde olduğu gibi, güçlü bir savunma takımı olan Efes Pilsen üst üste 4 kez Türkiye Basketbol Ligi şampiyonu olmuştur. Bu sezonlarda, finallerde 3 kez Ülkerspor'a, 1 kez de Beşiktaş'a karşı üstünlük kurulmuştur. Yine 2001-2002 sezonunda Türkiye Kupası da kazanılmıştır. Bu süreçte 2001'de draft olan Mehmet Okur'un 2002'de NBA'e gitmesiyle, Efes 3. kez NBA'e oyuncu göndermiştir. 2001-02, 2002-03 ve 2003-04 sezonlarında da Avrupa'nın (artık tek başına) bir numaralı kupası olan EuroLeague'de top-16 gruplarına kalınmış ve 3 sezonda da top-16’da 2. olunmuştur. O dönemde Avrupa’da top-16 liderleri doğrudan final-four oynadığından Efes final-four oynayamamıştır. Özellikle 2003-04 sezonunda Top-16'da o zamanki adıyla Fortitudo Skipper Bologna deplasmanında, Basile’nin son saniye üçlüğü ile alınan yenilgi final-four’un kaçmasına neden olmuştur.[8] 2004-05 sezonunda ise, Euroleague'de yeniden getirilen çeyrek final uygulaması sonucu Efes, Top-16’dan çeyrek finale yükselmiş, ancak saha avantajını elinde tutan Panathinaikos’a 2-1’le boyun eğmiştir.[9] Ayrıca 2004-05 sezonunda Euroleague'de normal sezon 6. haftada Efes Pilsen, Olympiacos'u deplasmanda 59-110 yenerek sansasyonel bir galibiyet almıştır.[10] Bu galibiyet Efes Pilsen'in Avrupa'da aldığı en farklı deplasman galibiyetidir.[4] Yine 2004-05 sezonunda top-16 3. hafta karşılaşmasında İstanbul'da oynanan maçta Efes Pilsen'in Benetton'u 52-43 yenmesi ile o maç, o güne kadar oynanan en düşük skorlu Euroleague maçı olarak kayıtlara geçmiştir.[11]
2005-06 sezonunda Efes, ligi finalde Ülkerspor’a kaybetmesine rağmen Türkiye Kupasını kazanmıştır. Avrupa’da da çok zorlu bir top-16 mücadelesi sonrası geçen sezonki başarı tekrarlanmış ve takım Euroleague'de çeyrek finale yükselmiştir. O sezonda Efes'in bulunduğu top-16 G Grubunda 4 takım da 3 galibiyet 3 yenilgi ile sıralanmış[12] ve Efes averajla 2. olmayı başarıp çeyrek finale yükselmiştir. Fakat Efes, CSKA Moskova’ya çeyrek finalde 2-0’la elenmiştir.
2006-07 sezonu başında Efes Pilsen, bir NBA takımıyla maç oynayan ilk Türk takımı olmuştur. ABD'de Denver Nuggets ve Golden State Warriors ile birer maç oynayan Efes, bu maçları kaybetmiş olsa da ilkler hanesine yeni bir not düşmüştür. Ayrıca sezon başında Cumhurbaşkanlığı Kupasını kazanan Efes, Türkiye Ligi’ni ise finalde kaybetmiştir. Takım Türkiye Kupasını kazanmasına karşın Avrupa’da top-16 gruplarından bir üst seviyeye çıkamamıştır. Bu sonuçların ardından sezon sonu Oktay Mahmuti ile yollar ayrılmıştır. Mahmuti döneminde Efes, Kaspars Kambala, Nikola Prkacin, Marcus Brown, Antonio Granger, Mehmet Okur, Ender Arslan, Kerem Tunçeri ve Alper Yılmaz gibi önemli oyuncularla hem Türkiye'de hem de Avrupa'da istikrarlı bir savunma takımı görüntüsü çizmiştir.
2007-2014: İnişler ve Çıkışlar
2007-08 ve 2013-14 sezonları arasında Efes, neredeyse her sezon ayrı bir koçu takımın başına getirmiş ve yapılan ciddi transferlere rağmen istikrarsız bir görüntü çizmiştir. Aydın Örs’ün kurduğu ve ayrılması sonrası Oktay Mahmuti’nin devam ettirdiği savunma anlayışı, 2007-08 sezonunun başında David Blatt’in takımın başına getirilmesi ile son bulmuştur. Blatt yönetiminde yenilenen kadro ile sezona iddialı girilmiştir. Sezon başında İstanbul'da bir NBA takımı olan Minnesota Timberwolves ile maç oynayan Efes Pilsen bu maçı kıl payı kaybetse de Türkiye'de bir NBA takımı ile maç oynayan ilk Türk takımı olmuştur. Ancak Euroleague'deki Partizan deplasmanına kimi Amerikalı oyuncuların gelmek istememesi ile karışıklıklar baş göstermiştir.[13] Sezon bitmeden Blatt ile yollar ayrılmış ve takımı sezon sonuna kadar Ekrem Memnun idare etmiştir. Sezon boyu istikrarsız bir görüntü çizen takım o sezon çok uzun bir aradan sonra ilk kez Türkiye’de finale çıkamamış ve Euroleague'e de top-16’da veda etmiştir.
2008-09 sezonu başında takımın başına Ergin Ataman getirilmiştir. Bu sezon başında Cumhurbaşkanlığı Kupası kazanılmış ve 3 sezonluk hasretin ardından, Charles Smith, Bootsy Thorton, Preston Schumpert, Kerem Gönlüm ve Kaya Peker gibi oyuncularla Türkiye Ligi şampiyonluğu gelmiştir. Özellikle olaylı geçen final serisinde Fenerbahçe Ülker’in 2-0 geriden gelip, 4-2 mağlup edilmesi ses getirmiştir.[14] Türkiye Kupasını da Ataman yönetiminde kazanan Efes yine bir duble başarısı göstermiştir. Ancak Avrupa’da istenen sonuçlar alınamamış ve takım Euroleague'de çok uzun bir süre sonra top-16’nın dışında kalmıştır.
2009-10 sezonunda da Ataman’la yola çıkan Efes, sezon başında Cumhurbaşkanlığı Kupasını müzesine götürmüştür. Ancak Igor Rakocevic ve Bostjan Nachbar gibi yıldız transferlere rağmen takım ligi finalde kaybetmiştir. Türkiye Kupasında ise yarı finalde elenen Efes, Avrupa’da yine top-16 oynamıştır.
2010-11 sezonuna koç Velimir Perasovic ile giren Efes, sezon başında Cumhurbaşkanlığı kupasını kazanmasına rağmen lige yarı finalde, Türkiye Kupasına çeyrek finalde veda ederken, Avrupa’da da top-16’nın ötesine geçememiştir. Ayrıca sezon ortasında Perasovic ile yollar ayrılmış ve yerine takımın eski önemli oyuncularından Ufuk Sarıca gelmiştir.
2011-12 sezonuna Ufuk Sarıca antrenörlüğünde girilmiştir. Ayrıca değişen yasa gereği 2011-2012 sezonundan itibaren takımın adı Anadolu Efes olarak değiştirilmiştir.[15] Sezon ortasında Sarıca ile yollar ayrılmış ve takımın başına Ilias Zouros getirilmiştir. Takım ligi finalde Beşiktaş’a yenilirken, Türkiye Kupasına ise yarı finalde veda etmiştir. Sezonu kupasız kapatan Efes, Avrupa’da da yine top-16 oynamıştır.
2012-13 sezonunda takımın başına yeniden Oktay Mahmuti getirilmiştir. Jordan Farmar gibi yıldız transferlerle iddialı bir kadro kuran Efes, ligde ve kupada istediği başarıları elde edemese de 7 sezondur uzak olduğu Euroleague çeyrek finaline erişmeyi başarmıştır. 3 maç kazananın final-four’a kalacağı çeyrek finalde Olympiacos ile eşleşen Efes, Pire’deki ilk iki maçı kaybetse de İstanbul’da durumu 2-2’ye getirmeyi başarmıştır. Özellikle serinin 4. maçı hala hatırlanan bir maçtır.[16] Maçın bitimine 1.15 kala 68-73 geride olan ve savunmada olan Efes, Farmar’ın olağanüstü çabası ile geriden gelip, Jamon Gordon’un son saniye basketiyle 74-73 kazanıp seriyi eşitlemiştir.[17] Ancak Efes, sezonu şampiyon kapatacak olan Olympiacos’a karşı son maçta Pire'de kaybetmiş ve 3-2 ile geçilmiştir. Efes için bu sezon da final-four kapısından dönülen sezonlardan biri olarak tarihe geçmiştir. Yine bu sezonda Efes Pilsen, Oktay Mahmuti yönetiminde Avrupa'da toplam 100 galibiyet barajını da geçmiştir.[18]
2013-14 sezonuna yine Mahmuti ile giren Efes'te, Avrupa’da top-16 grupları öncesi Mahmuti ile yollar ayrılmış ve daha önce Dušan Ivković’in yardımcı antrenörlüğünü yapmış olan Vangelis Aggelou yönetiminde sezon kupasız kapatılmıştır. Ligde başarılı olamayan Efes, Türkiye Kupasında ise final oynamıştır. Avrupa'da da top-16'da başarısız sonuçlar elde edilmiştir ve takım üst tura yükselememiştir. Bu sezon için önemli noktalar, Efes'in Euroleague top-16 turu 8. haftasında Euroleague'deki 250. maçına, 10. haftasında ise tarihindeki 500. Avrupa maçına çıkmış olmasıdır.[19][20]
2014-2017 Yeniden Yapılanma: Ivkovic Dönemi
2014-15 sezonu başında Avrupa Basketbolunun efsanelerinden biri olarak kabul edilen Dušan Ivković takımın başına getirilmiştir. Ivkovic ile yeni bir yapılanmaya giden Efes’te bu sezonda altyapıdan gelen Cedi Osman ve Furkan Korkmaz gibi genç Türk oyuncular ciddi süreler almıştır.[21] Efes, Türkiye Liginde final oynamasına karşın Pınar Karşıyaka’ya şampiyonluğu kaptırmıştır. Ancak 2015 Türkiye Kupası finalinde Fenerbahçe Ülker’i yenen Anadolu Efes, 2010’dan sonra ilk kez bir kupa kazanma başarısı göstermiştir.[22] Euroleague'de ise çeyrek finale yükselen takım, sezonu şampiyon olarak kapatacak olan Real Madrid’e 3-1'le elenmiştir. Ayrıca sezon sonunda 1999'dan beri kulübün genel direktörlük görevini üstlenen Engin Özerhun ile yollar ayrılmıştır.[23]
2015-2016 sezonun başında, Anadolu Efes, Pınar Karşıyaka'yı 76-74 mağlup ederek Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı kazanmıştır.[24] Çalıştırdığı takımların ikinci sezon ivme kazanmasıyla tanınan İvkovic bu durumu Efes'te gerçekleştirememiştir. Mücadele ettiği 4 kulvarda da başarı arayan takım Cumhurbaşkanlığı Kupası zaferinden sonra Türkiye Kupasından elenmiştir. Sezon başında final-four hedefi konulan Avrupa'da ise istenilen sonuçlar elde edilememiştir. Efes'teki ikinci sezonunda, Türkiye Liginde zirvede olmasına rağmen, Euroleague top-16 grubunda 5. olarak play-off'ları kaçıran İvkovic ile Anadolu Efes'in yolları sezon bitmeden 25 Nisan 2016 günü ayrılmıştır. Takımı sezon sonuna kadar Ahmet Çakı devralmıştır.[25] Andolu Efes, 2015-16 sezonunda ligi lider bitirmiştir. Play-Off çeyrek final turunda Gaziantep Basketbol'u 2-0, Darüşşafaka Doğuş'u ise 3-0 yenip, finalde Fenerbahçe'nin rakibi olmuştur. Finalde ise 4-2 kaybetmiştir.
Anadolu Efes, 2010-11 sezonunda takımın başında olan Hırvat koç Velimir Perasović ile 2 seneliğine tekrar anlaştı.[26][27] 2016-17 Basketbol Süper Ligi normal sezonunu 23 galibiyet, 7 yenilgi ile üçüncü sırada bitirdi. Play-off çeyrek final turunda Galatasaray'ı 2-1 sonuçla yendi. Yarı finalde ise Beşiktaş karşısında 3-1 ile elendi. 2016-17 EuroLeague'de 17 galibiyet, 13 yenilgi normal sezonu altıncı sırada bitirdi ve Play-Off'ta statü gereği normal sezonu üçüncü sırada bitiren Yunan takımı Olimpiakos ile eşleşti. Anadolu Efes, 3-2 sonuçla kaybederek turnuvadan elendi. 2016-17 Türkiye Kupasında çeyrek finalde Fenerbahçe'yi 82-74, yarı finalde ise Pınar Karşıyaka'yı 79-74 yenerek finale yükseldi ve Banvit'in rakibi oldu. Final maçını 75-66 kaybetti. 2017-18 EuroLeague'de 12 maçta sadece 3 galibiyet alabildi. 16 Aralık 2017 tarihinde Baskonia maçını 82-81 kaybetmesi üzerine görevine üzerine Velimir Perasović'in görevine son verildi.[28][29] Takım, bu süre zarfında Türkiye Ligi'nde 7 galibiyet 4 yenilgi ile altıncı sıradaydı.
2017-... Ergin Ataman Dönemi
Görevine son verilen Velimir Perasović'in yerine 17 Aralık 2018 tarihinde Türk antrenör Ergin Ataman ile 1,5 senelik sözleşme imzalandı ve böylece Ergin Ataman, Anadolu Efes'in başına 3.kez geçmiş oldu.[30][31][32] Ergin Ataman, 2018 Şubat'ında Türkiye Kupası'nı kazandı.[33],yarı finalde Fenerbahçeyi (83 - 80), Çeyrek Finalde Darüşşafakayı (90 - 7), Finalde de Tofaş'ı (78-61) mağlup ederek 2017-2018 Sezonu Basketbol Erkekler Türkiye Kupası şampiyonu oldu, Ligde ise normal sezonu 22 galibiyet 8 mağlubiyet ile 3. sırada bitirdi Play-Off ilk turunda Daüşşafaka'yı iki maçta da mağlup ederek (78-69 / 79-78) yarı finale yükseldi, yarı final serisinde ise Tofaş'a 4 maç sonunda 3-1 kaybederek elendi.
2018 - 2019 Sezonu Anadolu Efes'in tekrar yükselişe geçtiği sezon oldu Sezon öncesinde 34. Cumhurbaşkanlığı kupası finalinde Fenerbahçe'yi 65-62 yenerek 13.kez kupanın sahibi oldu, Türkiye Kupası finalinde Fenerbahçe'ye yenilerek kaybetse de ligde normal sezonu lider olarak tamamladı, Play-Off 1.turunda Banvit'i her iki maçta da yenerek (81-72 / 77-87) yarı finale yükseldi, yarı finalde rakip Galatasaray Doğa Sigorta'yı 3 maçta mağlup ederek (82-77 / 80-68 / 72-78) finale yükseldi 7 maç üstünden oynana final serisinin ilk maçında kendi evinde Fenerbahçe'ye yenilmesine rağmen Birleşik Amerikalı süper yıldızı Shane Larkin'in önderliğinde Fenerbahçe'ye 4 - 3 üstünlük sağlayarak 14. lig şampiyonluğuna ulaşırken Larkin de final serisinin en değerli oyuncusu seçildi, EuroLeague'de normal sezonu 20 galibiyet 10 mağlubiyet ile 4. sırada tamamlayarak Play-off lara kaldı Play-offlar da İspanyanın Fc Barcelona takımını 5 maç süren seri sonunda Amerikalı oyuncusu Shane Larkin'in üstün performansı ile 3-2 yenerek modern EuroLeague tarihinde ilk kez Final-Four oynamaya hak kazandı 17-19/05/2019 tarihlerinde ispanyanın Vittoria şehrinde gerçekleştirilen organizasyonun ilk gününü de Fenerbahçe Beko'yu yine Shane Larkin'in performansı ile 92-73 yenerek ilk kez finale yükseldi, finalde Rusya'nın CSKA Moskova takımına 83 - 91 yenilerek tarihinde ilk kez EuroLeague 2. oldu
2019 - 2020 Sezonuna Cumhurbaşkanlığı kupasında Fenerbahçe Beko ile karşılaşarak başladı Gaziantep'te oynanan maçta rakibini 79 - 74 yenerek sezona kupa ile başladı.
İsim değişikliği
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) hazırlamış olduğu yönetmeliğin yürürlüğe girmesi nedeniyle takımın mevcut adıyla faaliyetini sürdüremeyeceğini spor kulübüne bildirmiştir. Anadolu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, yaptığı açıklamada, Efes Pilsen Kulübü'nü kapatmak istemediklerini ve bunun için bir takım isim çözümleriyle Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'na (TAPDK) müracaat edeceklerini belirtmiştir. Takımın adı için Anadolu Efes ve Efes Spor Kulübü adları önerildiği kamuoyuna duyurulmuştur.[34] Takım 2011-2012 tarihinden itibaren Anadolu Efes adıyla oynamaktadır.
Oyuncular
Takım kadrosu
Anadolu Efes kadrosu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Oyuncular | Teknik kadro | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Liste • Son güncelleme: 13 Ocak 2021 |
Kadro dizilişi
Poz. | İlk 5 | Benç 1 | Benç 2 | Yedek |
---|---|---|---|---|
C | Tibor Pleiss | Bryant Dunston | Sertaç Şanlı | Tarık Sezgün |
PF | Chris Singelton | Adrien Moerman | Yiğitcan Saybir | |
SF | Krunoslav Simon | James Anderson | Tolga Geçim | |
SG | Shane Larkin | Rodrigue Beaubois | Buğrahan Tuncer | |
PG | Vasilije Micić | Doğuş Balbay | Erten Gazi | Enes Bayraktar |
Sezon geçmişi
Sezon | Kaçıncı lig | Lig | Pos. | Sonuç | Kupa | Avrupa |
---|---|---|---|---|---|---|
1976-77 | 2 | TB2L | - | - | - | |
1977-78 | 2 | TB2L | 1 | Yükseldi | - | - |
1978-79 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | - | - |
1979-80 | 1 | TBL | 2 | Finalist | - | Şampiyon Kulüpler Kupası Çeyrek final, D Grubu4. |
1980-81 | 1 | TBL | 3 | Final | - | Kupa Galipleri Kupası Çeyrek final, D Grubu4. |
1981-82 | 1 | TBL | 3 | Final | - | Koraç Kupası Çeyrek final, D Grubu4. |
1982-83 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | - | Koraç Kupası 1982-83 Korać Kupası |
1983-84 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | - | Şampiyon Kulüpler Kupası Son 8 Turu |
1984-85 | 1 | TBL | 5 | Çeyrekfinalist | - | Şampiyon Kulüpler Kupası Çeyrek finalist |
1985-86 | 1 | TBL | 2 | Finalist | - | - |
1986-87 | 1 | TBL | 3 | Yarı finalist | - | Kupa Galipleri Kupası Çeyrek final, B Grubu3th |
1987-88 | 1 | TBL | 5 | Çeyrek finalist | - | Koraç Kupası Son 32 |
1988-89 | 1 | TBL | 3 | Yarı finalist | - | Koraç Kupası Son 32 |
1989-90 | 1 | TBL | 4 | Yarı finalist | - | Koraç Kupası Çeyrek finalist |
1990-91 | 1 | TBL | 5 | Çeyrek finalist | - | Koraç Kupası Son 32 |
1991-92 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | - | Koraç Kupası Son 32 |
1992-93 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | - | FIBA Avrupa Kupası Finalist |
1993-94 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Şampiyon | FIBA Avrupa Ligi Çeyrek finalist |
1994-95 | 1 | TBL | 3 | Yarı finalist | - | FIBA Avrupa Ligi Normal sezon |
1995-96 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Şampiyon | Koraç Kupası Şampiyon |
1996-97 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Şampiyon | Euroleague Çeyrek finalist |
1997-98 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Şampiyon | Euroleague Çeyrek finalist |
1998-99 | 1 | TBL | 2 | Finalist | - | Euroleague Çeyrek finalist |
1999-00 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Yarı finalist | Euroleague Yarı finalist3. |
2000-01 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Şampiyon | SuproLeague Yarı finalist3. |
2001-02 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Şampiyon | Euroleague Top 16 |
2002-03 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Yarı finalist | Euroleague Top 16 |
2003-04 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Gruplar | Euroleague Top 16 |
2004-05 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Quarterfinalist | Euroleague Çeyrek finalist |
2005-06 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Şampiyon | Euroleague Çeyrek finalist |
2006-07 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Şampiyon | Euroleague Top 16 |
2007-08 | 1 | TBL | 4 | Yarı finalist | Yarı finalist | Euroleague Top 16 |
2008-09 | 1 | TBL | 1 | Şampiyon | Şampiyon | Euroleague Normal sezon |
2009-10 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Yarı finalist | Euroleague Top 16 |
2010-11 | 1 | TBL | 4 | Yarı finalist | Çeyrek finalist | Euroleague Top 16 |
2011-12 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Yarı finalist | Euroleague Top 16 |
2012-13 | 1 | TBL | 3 | Yarı finalist | Çeyrek finalist | Euroleague Çeyrek finalist |
2013-14 | 1 | TBL | 3 | Çeyrek finalist | Finalist | Euroleague Top 16 |
2014-15 | 1 | TBL | 2 | Finalist | Şampiyon | Euroleague Çeyrek finalist |
2015-16 | 1 | BSL | 1 | Finalist | Çeyrek finalist | Euroleague Top 16 |
2016-17 | 1 | BSL | 3 | Yarı finalist | Finalist | Euroleague Çeyrek finalist |
2017-18 | 1 | BSL | 3 | Yarı finalist | Şampiyon | Euroleague Normal sezonda elendi |
2018-19 | 1 | BSL | 1 | Şampiyon | Finalist | Euroleague Finalist |
Başarılar ve İstatistikler
Türkiye Ligi
Türkiye Basketbol Ligi'ne yükseldiğinden beri her sezon play-off oynayan Anadolu Efes, ligde 24 kez final oynamış ve bu finallerin 14'ünü kazanmıştır. Aynı zamanda bu 14 şampiyonluk ile Türkiye Basketbol Liginde en fazla şampiyon olan takım konumundadır.
Türkiye Kupası
Türkiye Kupasını 11 kez kazanan Anadolu Efes, bu alanda da en başarılı takım konumundadır.
Cumhurbaşkanlığı Kupası
Bu kupayı 12 kez müzesine götüren Efes, bu alanda da en başarılı takım konumundadır.
Avrupa Kupaları
1979-80 sezonundan beri Türkiye'yi basketbolda Avrupa'da başarı ile temsil eden Efes Pilsen, 1993 yılında oynanan Avrupa Kupası finali, 1996 Koraç Kupası zaferi ve 2000 ve 2001 yıllarında erişilen final-four'lar ile büyük başarılar kazanmıştır. Öte yandan Efes Pilsen, Avrupa'da oynadığı maçlarda galibiyeti mağlubiyetinden fazla olan takımlarımızın başında gelmektedir. 2015 yılı itibarıyla, Avrupa'da toplam 523 maça çıkan Efes Pilsen 298 galibiyet almıştır.[37][38] Efes Pilsen, basketbolda Avrupa'nın kulüpler bazında 2000-2001'den beri 1 numaralı organizasyonu olan ULEB EuroLeague'de 2001-2002 sezonundan beri 275 maçta 141 galibiyet almıştır. (2000-2001 sezonu ULEB Euroleague yerine FIBA Suproleague'de mücadele edilmiş ve o yıl bu iki kupa da 1 numaralı kupa sayılmıştır. Daha sonra ULEB Euroleague lider organizasyon olmuştur.) Gerek geçilen turlar - kazanılan şampiyonluklar, gerekse Türkiye'nin erkek basketbolunda ilk uluslararası kupasını almış olması açısından Efes Pilsen / Anadolu Efes, Türk Basketbol Tarihi'nin ulusal ve uluslararası anlamda Fenerbahçe Beko ile birlikte en başarılı takımıdır.
Kupalar
- Koraç Kupası
- Şampiyon (1): 1996
- Türkiye Basketbol Ligi
- Şampiyon (14): 1979, 1983, 1984, 1992, 1993, 1994, 1996, 1997, 2002, 2003, 2004, 2005, 2009, 2019
- Türkiye Kupası
- Şampiyon (11): 1994, 1996, 1997, 1998, 2001, 2002, 2006, 2007, 2009, 2015, 2018
- Cumhurbaşkanlığı Kupası
- Şampiyon (12): 1986, 1992, 1993, 1996, 1998, 2000, 2006, 2009, 2010, 2015, 2018, 2019
- Avrupa Kulüpler Kupası
- İkincilik (1): 1993
- EuroLeague
- İkincilik (1): 2019, Üçüncülük (1): 2000
- Suproleague
- Üçüncülük (1): 2001
İlkler ve enler
- İlk kez Avrupa kupası (Koraç Kupası) kazanan Türk takımı. (1996) [39]
- İlk kez Avrupa'da final oynayan Türk takımı. (1993) [40]
- İlk kez Final Four organizasyonu düzenleyen Türk takımı. (1992)
- İlk kez Avrupa kupası finali organizasyonu düzenleyen Türk takımı. (1995)
- İlk kez Avrupa kupalarında dörtlü finale kalan takım. (2000, 2001)
- İlk kez EuroLeague'de 3. olan Türk takımı. (2000,2001)
- İlk kez NBA'e basketbolcu gönderen Türk takımı. (Mirsad Türkcan) (1998-99), (NBA'deki Lokavt nedeniyle o dönem ligde oynayamamış ve Efes'e geri dönmüştü. Ancak 1999-00 sezonunda oynamıştı.)
- İlk kez bir NBA takımıyla maç yapan Türk takımı. (2006) (Denver Nuggets ile)
- İlk kez bir NBA takımıyla Türkiye'de maç yapan Türk takımı. (2007) (Minnesota Timberwolves ile)
- Avrupa'da 500 maça çıkan ilk Türk basketbol takımı [41]
- TBL'ye ilk yükselişinde şampiyon olan ilk ve tek takım.
- TBL'de en çok şampiyon olan takım. (14 kez)
- Türkiye Kupası'nı en çok kazanan takım. (11 kez)
- Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı en çok kazanan takım. (12 kez)
- Önemli millî takımların oynadığı Uluslararası bir turnuva olan Efes Cup'ı düzenlenmesi.
- EuroLeague tarihinde play-offları en erken garantileyen takım (10 maç kala, sezonun %70i tamamlandığında)
- EuroLeague'de bir sezonda deplasmanda en çok üst üste galibiyet alan Türk takımı (2019-20 sezonu 12 galibiyet) [42]
- EuroLeague tüm zamanlar ard ard deplasman galibiyet rekoru (2019-20 sezonu 12 galibiyet)
- EuroLeaguede aynı sezonda Real Madrid, CSKA Moskova, Olimpiakos ve Barcelona' deplasman galibiyetleri [42]
Altyapı
Efes Pilsen kurulduğu günden beri altyapıdan yetiştirdiği önemli oyuncularla Türk basketbolunda önemli bir yer edinmiştir. Ayrıca altyapı düzeyinde minik, küçük, yıldız ve genç takımları bulunan Efes Pilsen bununla birlikte Pertevniyal (basketbol takımı) ile pilot takım anlaşmasına varmıştır.[43] 2016 yılında ise bu anlaşma sonlanmış, Pertevniyal ve Efes ayrılmıştır.
Logo ve Renkler
Efes Pilsen Spor Kulübü tarihi boyunca iki adet logo kullanmıştır. 1976-2008 sezonları arasında birinci logoyu kullanmıştır. TAPDK'nin isim değişikliği önergesi nedeniyle takım farklı bir logo kullanmaya başlamıştır. 2009-10 sezonundan itibaren ikinci logoyu kullanmaya başlamıştır. Logonun son hali yıldız şeklinde kararlaştırılmıştır.[44] 2015-16 sezonu öncesi kulübün kuruluşunun 40.yıl özel logosu tasarlanmıştır.[45] 2018-19 sezonu başında logoda değişikliğe gidilerek yeni logo kullanılmaya başlandı.[46]
NBA takımlarıyla oynadığı maçlar
10 Ekim 2006 | Boxscore | Denver Nuggets | 118 - 102 | Efes Pilsen | Pepsi Center, Denver, CO |
12 Ekim 2006 | Boxscore | Golden State Warriors | 120 - 66 | Efes Pilsen | Oracle Arena, Oakland, CA |
6 Ekim 2007 | Boxscore | Minnesota Timberwolves | 84 - 81 | Efes Pilsen | Abdi İpekçi Arena, İstanbul |
Daha önce kulüpte forma giymiş kimi önemli oyuncular
Not: Anadolu Efes'in bütün sezonlardaki kadrolarına şu bağlantıdan9 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. erişilebilir.
|
|
|
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- Durupınar, Mehmet. Türk Basketbolunun 100 Yıllık Tarihi (2006 bas.). ISBN 978-975-00995-1-9.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015.
- http://www.tbl.org.tr/tbl/detail/2015/06/29/anadolu-efes'e-anlaml%C4%B1-%C3%B6d%C3%BCl%5Bölü/kırık+bağlantı%5D
- "Arşivlenmiş kopya". 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- "Cumhurbaşkanlığı Kupası 10. kez Anadolu Efes'in..." 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.
- "Anadolu Efes, Velimir Perasovic ile yeniden anlaştı". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2016.
- "Anadolu Efes, Velimir Perasovic ile 2 Yıllığına Anlaştı". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2016.
- "Efes parts ways with coach Perasovic". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017.
- "Son dakika... Anadolu Efes'te deprem: Velimir Perasovic'in görevine son verildi". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017.
- "Ergin Ataman, Anadolu Efes'le sözleşme imzaladı". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2017.
- "Efes reunites with Coach Ataman". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2017.
- "Ergin Ataman, 3. defa Anadolu Efes'te". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2017.
- "PTT Erkekler Türkiye Kupası'nda Şampiyon: Anadolu Efes". 2 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Şub 18, 2018.
- "Efes Pilsen'e iki yeni isim önerisi". Ajans04.Net. Erişim tarihi: 5 Mart 2011.
- "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 10 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015.
- Efes - Avrupa Kupaları performansı wikipedia sayfası
- "Arşivlenmiş kopya". 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 17 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- "Arşivlenmiş kopya". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- "Pertevniyal Spor Kulübü Tarihçesi". Pertevniyal.Biz. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2011.
- "Efes Pilsen logo değişikliğine gidiyor". KralSpor. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2011.
- "Efes'ten 40. yıl özel logosu". Basketdergisi.com. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2015.
- "Anadolu Efes Spor Kulübü'nün Yeni Logosu, Dünyaca Ünlü Brown&co Tarafından Tasarlandı..." Anadoluefessk.org. 13 Ağustos 2018. 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2018.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Efes Pilsen Spor Kulübü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî web sitesi7 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- TBL resmî web sitesi - Efes Pilsen sayfası
- Euroleague'de Efes Pilsen sayfası15 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Efes Pilsen Taraftar Grubu Efesliler'in Resmi Sayfası
- TBLStat.net Takım Profili9 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.