Bedensel ceza
Bedensel ceza, bir suçtan ya da kurallara karşı gelmeden dolayı, cezalandırma amacıyla kişiye fiziksel acı çektirilmesi. Kırbaçlama, dağlama, sakat bırakma, göze mil çekme ve boyunduruğa bağlama gibi cezaları kapsar. Geniş anlamda, çocukları okullarda ve evde fiziksel cezalarla disiplin altına almayı da içerir.
| Türüne göre |
|
Genel kavramlar Fiziksel istismar Psikolojik istismar Cinsel istismar |
| Kurbana göre |
|
Çocuk istismarı / Aile içi şiddet |
| Suçluya göre |
| İlgili |
|
Ağır bedensel ceza |
Tarihi
Suçluların kurbanlarına verdikleri zarara denk bir biçimde cezalandırılmasını öngören kısasa kısas (lex talionis) ilkesini geliştiren eski Babil hukuku olmuştur.Daha sonraki toplumların çoğunda da suçluları cezalandırırken bu göze göz, dişe diş ilkesi aynen uygulandı. Eski çağlardan 18. yüzyıla değin, ölüm, sürgün ya da ceza kolonisine gönderme gibi cezaları gerektirmeyen durumlarda bedensel ceza yaygın olarak uygulanırdı Aydınlanma döneminde ve sonrasında insancıl ideallerin gelişmesi zamanla bedensel cezanın terk edilmesini sağladı. 20. yüzyıl sonlarında bu cezanın yerini tümüyle hapis cezası ya da şiddete dayanmayan öteki cezalar aldı.
Modern dönem
Günümüzde dünyadaki gelişmiş ülkelerin pek çoğunun yasalarında bedensel ceza artık kalkmıştır. Örneğin ABD'de kırbaçla döverek cezalandırma olayı son olarak 1952'de Delaware eyaletinde oldu. Bu eyalette de kırbaç cezası 1972'de kaldırıldı. Yasalarında bazı suçlarda kırbaçla cezalandırmaya yer veren İngiliz ceza hukuku bir istisna oluşturmakla beraber, uygulamada suçluların bu cezaya çarptırılması 1948 Ceza Adaleti Yasası'yla çok sıkı biçimde sınırlanmıştır. Şeriat yasalarını uygulayan bazı Orta Doğu ülkelerinde kırbaçla dövme ve el ya da ayak gibi organların kesilmesi cezası resmen yürürlüktedir.
Güney Afrika'da da bazı suçların cezalandırılmasında kırbaçlama uygulanmaktadır. Birçok ülkedeki hapishanelerde disiplin sağlama amacıyla yasal ya da gizli olarak dövme ya da öteki bedensel ceza biçimleri hala uygulanmaktadır.
Bedensel ceza, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler'in kabul ettiği Tutuklulara Karşı Davranışa İlişkin Asgari Temel Kurallar gibi insan haklarını konu alan birçok uluslararası sözleşmede açık olarak yasaklanmıştır.
Bedensel ceza çeşitleri
Ceza yöntemleri ülkeler ve kültürlere göre farklılık gösterir;
Bedensel ceza eleştirisi
Tarihsel olarak bedensel ceza uygulanmasının temel mantığı suçlunun çarptırıldığı bu cezanın doğurduğu acı, yara, utanma ve aşağılanma dolayısıyla gelecekte benzer suçları işlemekten cayacağı düşüncesiydi.Aynı zamanda, bir yankesicinin sağ elinin kesilmesinin gelecekte benzer bir suçu işlemedeki fiziksel yeteneğinin azaltacağı ya da alnına dağlanarak vurulan bir damganın olası kurbanları uyaracağı görüşü egemendi. Bedensel cezanın başlıbaşına etkili bir caydırıcılığı bulunduğu savı, bedensel cezaya çarptırılanların hapisle cezalandırılan suçlulara oranla gerçekte daha çok suç işlemeye eğilimli olduklarını gösteren deneysel kanıtlarla çürütülmüştür. ABD'de ve öteki ülkelerde II. Dünya Savaşı sonrasında artan suç oranlarına tepki olarak bedensel ceza uygulamasının yeniden konması yolunda bazı görüşler öne sürülmesine karşın, bu ceza yöntemi genelde geçmiş çağlardaki ceza adaleti sistemlerinin insanlık dışı ve vahşi bir kalıntısı olarak görülmektedir.
