Erim, Posof
Erim, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Erim | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Erim Erim'in Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Posof |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1.532 m (5.026 ft) |
Nüfus (2019) | |
• Toplam | 22 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75800 |
Resmî site - |
Tarihçe
Köyün eski adı Erema veya İrema'dır. Gürcüce bir yer adı olan Erema (ერემა), 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterinde İremi (ایرمی) biçiminde kaydedilmiştir. Erema veya İrema (ირემა) adının Osmanlı tahrir defterinde geçtiği gibi "geyik" anlamına gelen Gürcüce "iremi"den (ირემი)değişime uğradığı tahmin edilmektedir.[1][2] Türkçede köyün adı zaman içinde değişime uğramış ve Erim (ۀریم) biçimini almıştır.[3]
Erema'daki kiliseden kalma Gürcüce yazıtlı taştan kullanılan Gürcü alfabesi, köyün erken orta çağda da bir yerleşme olduğunu göstermektedir.[4] Gürcü krallıkları ve Gürcü prensliği Samtshe-Saatabago idaresinde kalan köy, 16. yüzyılın ortasında Osmanlıların eline geçti. 1595 tarihli Osmanlı kaydına göre bu tarihte köy boştu. Bununla birlikte Erema, İremi adıyla Çıldır Eyaleti içinde Ahısha livasının Ude nahiyesinde bir köy olarak kaydedilmiştir.[1] Sonraki dönemde yeniden meskun hale gelen köyde 1878 yılında 8 hane yaşıyordu.
Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kalan Erema'yı 93 Harbi'nde Ruslar ele geçirdi. Rusların Erema (Эрема) olarak kaydettiği köyde 1886 yılında 88 kişi yaşıyordu. Rus idaresinde Erema, Ardahan sancağının (okrug) Poshov kazasına (uçastok) bağlı Badela nahiyesinin köylerinden biriydi[5] Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Rus idaresinin son bulmasıyla bir süre bağımsız Gürcistan’ın sınırları içinde kalan Erema, Kızıl Ordu’nun Gürcistan’ı işgali sürerken Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması’yla Türkiye’ye bırakıldı. 1928 yılında Erim adıyla kaydedilmiş olan Erema, Kars vilayetinin Poshov kazasına bağlı Cilvana nahiyesinde yer alıyordu.[3]
Erim köyünde bir kilise ve bir kale bulunuyordu. Kilise yıkılmış ve taşlarıyla sınırda nöbetçi kulesi inşa edilmiştir. Kiliseden geriye haç kaidesi kalmıştır. Kiliseye ait bir taşta Asomtavruli harflerle Gürcüce bir yazıtın varlığı, Erema Kilisesi'nin erken ortaçağda inşa edildiğini göstermektedir. Köyün 400 metre kuzeydoğusunda yer alan Erema Kalesi'nden geriye duvar bölümleri kalmıştır.[4]
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 103 km, Posof ilçe merkezine 22 km uzaklıktadır.[6]
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2019 | 22[7] |
2018 | 21[7] |
2017 | 17[7] |
2016 | 16[7] |
2015 | 17[7] |
2014 | 17[7] |
2013 | 29[7] |
2012 | 29[7] |
2011 | 28[7] |
2010 | 30[7] |
2009 | 47[7] |
2008 | 44[7] |
2007 | 52[7] |
2000 | 67[6] |
1990 | 152[8] |
1985 | 189[9] |
Kaynakça
- Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 78.
- Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 106.
- Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- 2013-2014 Yılları Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2019, s. 8-9. ISBN 978-9941-9639-0-2
- “Poshov kazası (1886 Yılı)” (Rusça).
- "Erim Köyü". YerelNet.org.tr. 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.