Mahnovşçina

Mahnovşçina, 1918-1921 yılları arasında Ukrayna bölgesinde gerçekleşmiş anarko-komünist isyancı ordunun hareketi.

Mahnovistlerin bayrağı. Ukrayna Devrimci Asi Ordusu ve Özgür Bölge tarafından kullanılmıştır. Bayrakta yazan motto şudur: Emekçilerin Özgürlüğünün Önünde Kim Varsa Hepsine Ölüm!

Mahnovşçina kelimesi Mahno'ya ait olan anlamına gelir. Hareket üç kolda incelenir:

  1. Mahnovizm
  2. Ukrayna Devrimci Asi Ordusu
  3. Özgür Bölge

Bolşevik hükûmet ile Almanlar arasında imzalanan Brest-Litovsk Antlaşması'nın ardından Avusturya-Alman birlikleri Ukrayna'yı işgal ederek kukla bir hükûmet kurdular. Mahnovistlerin bu hükûmeti devirmeleri üzerine, Aralık 1918'de Ukrayna'nın yolu Bolşeviklere yeniden açıldı. Mahnovistlerin özgür bölgelerine girerek onları, parti, devlet ve Kızıl Ordu'nun otoritesi altına almak istediler. Bunun üzerine, Kızıl Ordu ile Mahnovistler arasında üç yıl süren bir iç savaş başladı.

"Kara Ordu" olarak da bilinen Ukrayna Devrimci Asi Ordusu. Bu grubun başında Fedir Shchus bulunmaktadır (ortada)

Ukrayna anarşist hareketi (Mahnovşçina), anarşist devrim düşüncesinin ilk toplumsal karşılığıdır. Hareketin Mahno’nun kişiliğinde cisimleşen devrimci karakteri, gücünü yoksul Ukrayna köylülerinden almıştır. Yaklaşık 3 yıl boyunca tüm Ukrayna’da Wrangel ve Petlura’nın beyaz karşı devrimci ordularına karşı mücadele veren hareket, özgürlük savaşında Bolşeviklerle de mücadele etmek zorunda kalmıştır. Etkisi sadece savaş stratejisiyle sınırlı olmayan hareketin, Ukrayna’nın tüm kırsal bölgelerinde anarşist komün ve toplumsal dönüşüm projelerini de hayata geçirdiğini söylemek yanıltıcı olmaz. Hareket etkinliğini artırdığı her bölgede hızla üretim araçlarının toplumsal mülkiyetini geliştirmiş, yerel halk milisleri kurarak toplumsal işleyişi üretimin devamlılığı ve devrimin güvenliği mantığıyla örgütlemiştir. Temel teorik arka planını anarşist komünizmden alan hareket, yaklaşık otuzbin kişilik milis kuvvetiyle benzeri görülmemiş bir örgütlenme yaratmayı başarmıştır. Hareketin örgütlenmesi yenilgiden 5-6 sene sonra kaleme alınan “Liberter Komünistlerin Örgütlenme Platformu” broşüründe ana hatlarıyla çizilmeye çalışılmıştır.

15 Ekim 1920'de Bolşeviklerle Mahnovistler arasında yapılan son anlaşmanın ardından Mahnovistler, Wrangel Ordusu'na karşı büyük bir saldırı başlattılar. Üç hafta gibi kısa bir sürede 4 bin esir alarak Wrangel kuvvetlerini Kırım'da kesin bir yenilgiye uğrattılar. Bolşevik iktidara yönelen son karşıdevrimci tehlike bertaraf edilmişti! Artık Mahnovistlere ihtiyaç yoktu. Anlaşmanın üzerinde henüz bir ay geçmemişken, Kızıl Ordu ile Mahnovistler arasında, bütün Ukrayna'ya yayılan ve 1921 Ağustosu'nda Romanya sınırında noktalanan amansız bir savaş ve ölüm kasırgası başladı.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.