Suriye İç Savaşı'nda mülteciler
Suriye İç Savaşı'nda mülteciler, Suriye iç savaşı'nın başladığı gün olan 15 Mart 2011 tarihinden bu yana, çatışmalar nedeniyle Suriye'ye komşu olan ülkelere sığınan binlerce insana verilen ortak isim.
Suriyeli mülteci krizinin zaman dizini
- Mart 2011
Suriye krizi başladı ve o ay Lübnan'a 5 bin kişi kaçarak mülteci oldu.[1]
- Mayıs 2011
İlk Suriyeli mülteci kampı Türkiye'de açıldı.[1]
- Mart 2012
Lübnan'da bulunan Bekaa bölgesi, birçok Suriyeli mülteci için varış noktası oldu.[1]
- Nisan 2012
Irak'ta domiz kampı açıldı.[1]
- Mayıs 2012
Mısır'da kayıtlı Suriyeli mültecilerin sayısı genişledi.[1]
- Temmuz 2012
Ürdün'de Zaatari kampı açıldı.[1]
- Aralık 2012
Türkiye, Lübnan, Ürdün, Irak ve Mısır'da bulunan Suriyeli mülteciler için ilk Bölgesel Yardım Planı (Regional ResponsePlan) (RRP) hazırlandı.[1]
- Ocak 2013
Kuveyt kentinde ilk Suriye için Uluslararası İnsani Sözleşme Konferansı (International Humanitarian Pledging Conference for Syria).[1]
- Mart 2013
Suriyeli mültecilerin sayısı 1 milyon oldu.[1]
- Eylül 2013
Sayı ikiye katlanarak, iki milyona çıktı.[1]
- Ocak 2014
Uluslararası sözverme için ikinci konfreabs yine Kuveyt kentinde düzenlendi.[1]
- Nisan 2014
Lübnan'daki Suriye'li mültecilerin saysı 1 milyona erişti.[1]
- Ekim 2014
Suriyeli mültecilerin durumunu görüşmek üzere Berlin'de bir konfreans düzenlendi.[1]
- Aralık 2014
İlk 3R Planı ( Regional Refugee and Resilience Plan) kabul edildi.[1]
- Mart 2015
Kuveyt kentinde üçüncü insani sözverme konfreansı toplandı.[1]
- Temmuz 2015
Suriyeli mültecilerin sayısı 4 milyon oldu.[1]
- Kasım 2015
Dayanıklılık Geliştirme Forumu (Resilience Development Forum) yapıldı ve Ölü Deniz Dayanıklılık Ajandası kabul edildi.[1]
- Aralık 2015
Yıl içinde 490.280 Suriye'li deniz yoluyla Avrupa'ya vardı.[1]
- Aralık 2015
2016-2017 yılları için 3RP planı kabul edildi.[1]
- Şubat 2016
Suriye ve Bölgeyi Destekleme Konferansı, Londra'da düzenlendi.[1]
- Mart 2016
Küresel Yardımlaşabilme p üzerine konferans (Conference on Global Responsibility) Cenevre'de yapıldı.[1]
- Mayıs 2016
Dünya İnsancıl Forumu, İstanbul'da düzenlendi.[1]
- Eylül 2016
Göç ve Yerinden Olma üzerine toplantı (Summit on Migration and Displacement) New York'ta yapıldı.[1]
- Aralık 2016
2017-2018 yıllarına ait 3R Planı kabul edildi.[1]
- Ocak 2017
2017-2018 3RP uygulanmasına Cenevre'de başlandı.[1]
2011-2012 Suriye çatışmaları sırasında halk gıda, yakıt, işsizlik ve barınak sıkıntısı yaşamıştır. Çatışmaların şiddetinden kaçan Suriye halkı Türkiye, Ürdün, Lübnan ve Irak gibi komşu ülkelere sığınmıştır.[2]
Çatışmalar uzadıkça ve şiddetlendikce, sivil insanlar 700-1000 kişilik büyük topluluklar halinde komşu ülkelere, günümüzde de devam eden bir göç dalgası başlatmıştır. Mülteci sayısı her gün artmaktadır.
Türkiye, Ürdün, Lübnan, Irak, Kürdistan Bölgesel Yönetimi ve Ermenistan dahil toplamda 4 milyonun üzerinde sivil komşu ülkelere sığınmıştır, ayrıca Suriye içinde 3 milyonun üzerinde sivil de mülteci durumuna düşmüştür.
Recep Tayyip Erdoğan, Ağustos 2013'te yaptığı açıklamada, Türkiye'nin mültecileri barındırmak için iki milyar dolardan fazla harcama yaptığını açıklamıştır. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'nın (AFAD) verilerine göre, Türkiye'de yaşayan Suriyeli mültecilerin sayısı 600.000'i geçmiş bulunmakta ve bunların 400.000'den fazlası mülteci kampları dışında yaşamaktadır.[3]
Suriye İç Savaşı'ndan kaçan mülteciler, çeşitli yollarla Avrupa ülkelerine gitmek istemektedir. Almanya'nın mültecileri kabul etmeye başlamasının ardından, bir yıl içerisinde yüz binlerce mülteci, bu yasa dışı yollardan bu ülkeye gitmiştir. Sadece 2015 ekim ayında Almanya'ya gelen mültecilerin sayısı 180 bin olarak açıklanmıştır.[4] Mültecilerin kaçak Avrupa yolculuğu, güvenlik şartlarının sağlanamaması ve korsanların daha fazla para kazanma hırsı nedeniyle zaman zaman facialarla sonuçlanmaktadır. Her hafta onlarca mülteci, bu yolculuk esnasında hayatını kaybetmektedir.[5] Diğer yandan, Avrupa kamuoyunda Suriyeli mültecilere karşı negatif tutumlar olduğu dile getirilmektedir.[6] Bu bağlamda dijital sosyal ağlar, yapılan yorumlar aracılığı ile, Suriyeli mültecilere karşı geliştirilen nefret söyleminin bir enstrümanı ve yayılma alanı haline gelmektedir.[7]
Avrupa Birliği, Avrupa'ya gelen mülteci akınlarının azaltılması karşılığında Türkiye'ye mülteciler için harcanmak üzere 3 milyar euroluk maddi yardım sağlamak konusunda anlaştı. Fakat yardım akışı sınırlı kaldı.
2016, 2017, 2018 ve 2019'da Yardımlardan Yararlanmış Olan ve Yararlanacağı Beklenen Mülteci Sayıları[8]
Ülke | Kayıtlı Suriyeli Mülteci | Toplam Tahim Edilen Suriyeli Sayısı | Aralık 2017'de Tahmin Edilen Kayıtlı Suriyeli Sayısı | Doğrudan Yararlanacak Topluluk Üyeleri Sayısı | Aralık 2018'de Kayıtlı Suriyeli | 2008'de Doğrudan Yararlanacakların Sayısı |
---|---|---|---|---|---|---|
Mısır | 115.204 | 400.000 | 113.000 | 1.200.600 | 110.000 | 1.502.000 |
Irak | 227.971 | 235.000 | 235.000 | 78.000 | 240.000 | 63.000 |
Ürdün | 655.833 | 1.266.000 | 640.000 | 520.000 | 637.000 | 520.000 |
Lübnan | 1.017.433 | 1.500.000 | 965.000 | 1.000.000 | 913.000 | 1.000.000 |
Türkiye | 3.606.737[9] | 4.000.000 | 2.750.000 | 1.636.000 | 2.750.000 | 1.800.000 |
Toplam | 5.623.179 | 7.401.000 | 4.703.000 | 4.434.600 | 4.650.000 | 4.885.000 |
Kaynakça
- 3RP - Regional Strategic Overview 2017-2018 (PDF) (İngilizce). Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği. 2016. s. 2. 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2017.
- "944 Suriyeli Daha Türkiye'ye Geldi". TRT Haber. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2012.
- "AFAD: Türkiye'de mülteci sayısı 600 bini geçti". 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2013.
- "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015.
- http://arti49.com/2015/11/25/kusadasinda-kiyiya-bir-cocuk-cesedi-vurdu/
- Sevdalina Voynova, Snezhina Gabova, Denitza Lozanova, Svetlana Lomeva (2017). LEGAL FRAMEWORK, SOCIETAL RESPONSES AND GOOD PRACTICES TO COUNTER ONLINE HATE SPEECH AGAINST MIGRANTS AND REFUGEES (İngilizce). ss. 22, 52. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020.
- Oğuz Kuş (27 Aralık 2016). Dijital Nefret Söylemini Anlamak: Suriyeli Mülteci Krizi Örnek Olayı Bağlamında BBC World Service Facebook Sayfasına Gelen Yorumların Metin Madenciliği Tekniği ile Analizi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2016/II 97-121. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020.
- 3RP - Regional Strategic Overview 2017-2018 (PDF) (İngilizce). Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği. 2016. s. 28. 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2017.
- https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/