Tülay Tura Börtecene
Tülay Tura Börtecene (1 Şubat 1936, İstanbul, 2 Ekim 2018, İstanbul), soyut dışavurumcu Türk ressam.
Tülay Tura Börtecene | |
---|---|
Doğum adı | Tülay Tura Börtecene |
Doğum |
1 Şubat 1936 İstanbul, Türkiye |
Ölüm |
2 Ekim 2018 (82 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Evlilik(ler)i | Ahmet Oktay |
Alanı | Resim |
Sanat eğitimi | İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi |
Katıldığı akımlar | Mavi Grubu |
1959 yılında açtığı ilk sergisinden itibaren hep soyut çalışmalar üretmiş ve tüm sanat yaşamında malzeme olarak tuval ve yağlı boyaya bağlı kalmıştır.
Yaşamı
1 Şubat 1936 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi. Lise eğitimini İstanbul Kız Lisesi'nde tamamladı. 1955-1959 yılları arasında, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nin resim bölümünde, Halil Dikmen ve Bedri Rahmi Eyüboğlu atölyelerinde öğrenim gördü.
Yüksek lisans öğrenimi için Amerika Birleşik Devletleri'ne giderek 1961-1962 yılları arasında Wisconsin Üniversitesi'nde resim ve seramik üzerine çalıştı.[1] Daha ilk çalışmalarından itibaren resimlerinde bir ‘‘evren tasarımı’’na girişti.[2]
İlk sergisini 1959'da İstanbul'da açan Börtcene; daha sonra Amerika Birleşik Devletleri, Fransa ve İtalya'da karma sergilere katıldı. 1963'te Adnan Çoker, Devrim Erbil, Altan Gürman ve Sarkis'le birlikte "Mavi Grubu"'nda yer aldı.
1964 yılında şair Ahmet Oktay ile evlenip Ankara'ya yerleşti. Bu evlilikten Deniz adında bir çocuk sahibi oldu. 1964 ila 1974 yılları arasında TED Ankara Koleji'nde resim öğretmenliği yaptı. İran'daki 1966 Tahran Bienali'ne yapıt verdi. İstanbul'a 1974 yılında döndü ve çalışmalarına bu şehirde devam etti.[3]
Börtecene ağırlıklı olarak tuval ve yağlı boyaya bağlı kaldı ve soyut çalışmalar üretti.[4] Bu soyutlukların kökenini düş ve bilinçaltındaki imgelerden yarattı. Resimlerinde nebula özelliğindeki renk tonları birbiriyle hemhal olmuş düzeyde görülür.[5] Bu konuda ‘‘Ama ilk rengi seçtikten sonra tablo başlamıştır.’’ görüşünü dile getirmiştir.[6]
Sanatçı 1980'lerde darbe sonrası dönemin siyasi ortamının etkisiyle eleştirel, toplumsal içerikli figüratif resimler üretti. Edip Cansever'in, Gülten Akın'ın şiirleri tablolarına esin kaynağı oldu.[7]"Yüzier" ve "Yüzler ve Şeyler" başlıklı çalışmalarından sonra yine soyut çalışmalarını sürdürdü.[8] 1990'lardan itibaren soyut dışavurumcu resimlerine geri döndü.[9]
Börtecene 50. sanat yılını 2017'DE Mine Sanat Galerisi'ndeki iki sergisiyle kutladı.[10] 2 Ekim 2018'de hayatını kaybetti, ertesi gün Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.[11] Eşi Ahmet Oktay'ın Tülay Tura Börtecene adlı bir kitabı bulunmaktadır. Bu eserde Börtecene'nin sanatına dair detaylı okumalara yer verilmiştir.[12]
Kaynakça
- "Tülay Tura Börtecene". Hacettepe Üniversitesi Sanat Müzesi web sitesi. 24 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.
- "Kaos ve Oluşum". Hürriyet gazetesi, 1 Haziran 1999. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.
- "7İzmarks" (PDF). Tunca Sanat. s. 21. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2018.
- Batur, Figen. "Tülay Tura Börtecene'nin kaotik evreni". Hürriyet. 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2018.
- "Tülay Tura Börtecene". turkishpaintings. 9 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2018.
- Hızlan, Doğan. "Börtecene, güneşi ve gökkuşağını zorluyor". Hürriyet. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2018.
- İleri, Sevim. "Bir edebiyatsever ressam". Hürriyet gazetesi, 17 Ekim 2018. 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.
- "Tülay Tura Börteceney nin son iki yıllık çalışmaları Tuğray Sanat Galerisi 'nde". Cumhuriyet gazetesi, 14 Mayıs 1998. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.
- "Tülay Tura Börtecene" (PDF). Sanatçı ve Zamanı sergisi kataloğu (sy. 135). Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.
- "Tülay Tura Börtecene'nin 51. sanat yılı Mine Sanat Galerisi'nde…". Kadıköy Life. 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2018.
- "Tülay Tura Börtecene Vefat İlanı". Hürriyet. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2018.
- Hızlan, Doğan. "Doğan Hızlan: Tüláy Tura Börtecene'nin kozmosu". Hürriyet. 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2018.
Dış bağlantılar
- "Börtecene'den ustalara saygı": 17 Aralık 2003.