Yugoslavya millî futbol takımı

Yugoslavya millî futbol takımı, Yugoslavya Krallığı ve Yugoslavya FC'nin ulusal futbol takımıdır. Daha önce uluslararası alanda birçok başarıya imza atmış ancak Yugoslavya zamanla bölünüp küçülünce eski gücünü kaybetmiştir. Son olarak 2006 FIFA Dünya Kupası'nda Sırbistan-Karadağ olarak temsil edilmiştir. Yugoslavya millî takımın şu anki ardılının Sırbistan millî futbol takımı olduğu kabul ediliyor.

Yugoslavya

Takma ad	Plavi (Maviler), 1945-1992 White Eagles (Beyaz Kartallar), 1920-1945
Federasyon	Yugoslavya Futbol Federasyonu
Konfederasyon	UEFA
En çok oynayan	Dragan Džajić (85)
En çok gol atan	Stjepan Bobek (38)
FIFA kodu	YUG
İç saha forması Dış saha forması
Elo sırası
Mevcut	6
En yüksek	4
En düşük	40 (10 Nisan 1927)
İlk maç
Çekoslovakya 7 - 0 Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Anvers, Belçika; 28 Ağustos 1920) Son Maçı  Hollanda 2 - 0 Yugoslavya (Amsterdam, Hollanda; 25 Mart 1992)
En farklı galibiyet
Yugoslavya 10 - 1 Hindistan  (Helsinki, Finlandiya; 15 Temmuz 1952) Yugoslavya 9 - 0 Zaire  (Gelsenkirchen, Almanya; 18 Haziran 1974)
En farklı mağlubiyet
Çekoslovakya 7 - 0 Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Anvers, Belçika; 28 Ağustos 1920)  Uruguay 7 - 0 Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Paris, Fransa; 26 Mayıs 1924)  Çekoslovakya 7 - 0 Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Prag, Çekoslovakya; 28 Ekim 1925)
Dünya Kupası
Katılım	8 (ilki 1930)
En iyi derece	Yarı final, 1930 Dördüncülük, 1962
Avrupa Şampiyonası
Katılım	4 (ilki 1960)
En iyi derece	Finalist, 1960, 1968

Madalyalar
Erkekler futbol
Gümüş	1948 Londra	Takım
Gümüş	1952 Helsinki	Takım
Gümüş	1956 Melbourne	Takım
Altın	1960 Roma	Takım
Bronz	1984 Los Angeles	Takım

Tarihi

İlk Yugoslav millî takımı iki dünya savaşı arasında ortaya çıkan krallığın takımıdır. 1919'da Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı adındaki ülkenin futbol federasyonu (Jugoslovenski Nogometni Savez) tarafından Zagreb'te kurulmuş, ilk maçını 1920 yılında Anvers'te Yaz Olimpiyatları sırasında oynamıştır. İlk karşılaşmasını Çekoslovakya'ya karşı oynayan takımın onbiri ise Vrđuka, Župančić, Šifer, Tavčar, Cindrić, Rupec, Vragović, Dubravčić, Perška, Granec ve Ružić şeklinde idi. 0-7 mağlup olan Yugoslavlar daha ilk maçlarında futbol tarihi kitaplarına bir rekor rekor yazdırıyordu.

1929 yılında ülkenin adı Yugoslavya olarak değişince futbol federasyonu da Yugoslavya Futbol Federasyonu (Fudbalski Savez Jugoslavije) adını aldı ve merkezi Belgrad'a taşındı. 1930 FIFA Dünya Kupası'na katılan takım turnuvayı dördüncü olarak tamamlama başarısını gösterdi. İlk FIFA Dünya Kupası maçını Montevideo'daki Parque Central'da oynamış ve Brezilya'yı 2-1 mağlup etmişlerdir. Bu başarının mimarları ise Jakšić, Sekulić, Tirnanić, Ivković, Bek, Đokić, Marjanović, Arsenijević, Vujadinović, Mihajlović ve Stefanović ilk onbiri idi. Bu kupaya katılan takımın kadrosunda ise yalnız Sırp futbolcular bulunuyordu. Bunun nedeni ise futbol federasyonu merkez binasının Zagreb'ten Belgrad'a taşınmasıydı. Bu nedenle Hırvat futbolcular kupayı boykot etmişlerdir.[1]

II. Dünya Savaşı sırasında çoğu Avrupa ülkesinde olduğu gibi Yugoslavya'da da futbol kesintiye uğramıştır. Savaş sonrasında sosyalist bir Yugoslavya kurulmuş, federasyon da bu olaydan sonra yenilenmiştir. UEFA kurucu ülkelerinden biri olan Yugoslavya SFC, 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı Belgrad ve Zagreb'te düzenleme hakkını elde etmiştir. Yugoslavlar sekiz kez FIFA Dünya Kupası, dört kez de Avrupa Şampiyonası'na katılmıştır. Ayrıca 1960 Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmıştır.

Dragan Džajić 1964 ve 1979 arası dönemde 85 kez millî formayı giyerek en çok Yugoslav millî olan futbolcu olmuştur. Stjepan Bobek ise 1946 ve 1956 yılları arasında Yugoslavya millî futbol takımı adına attığı 38 gol ile takımın gol kralı unvanını kazanmıştır.

Yugoslavya 21 yaş altı millî futbol takımı ise 1978 yılındaki Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası'nı kazanmıştır. Yugoslavya 20 yaş altı millî futbol takımıysa 1980 yılında katıldığı FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası'nda şampiyonluk yaşamıştır.

Yasaklar

Yugoslavya'nın dağılması ile birlikte Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin (Yugoslavya FC) Euro92'ye katılması yasaklanmıştır. Eleme grubunu birinci bitirip turnuvaya katılma hakkı etmesine rağmen Yugoslavya savaşları bahane gösterilerek turnuvaya katılmaları engellenen takımın yerine turnuvaya Danimarka dahil edilmiştir.

1994 FIFA Dünya Kupası eleme mücadelesine 5. gruptan girmesi gereken Yugoslavya, Birleşmiş Milletler'in baskıları ve iç savaş bahane gösterilerek FIFA tarafından tekrar büyük bir turnuvadan men edilmişlerdir.

Parçalanma

Yugoslavya'nın parçalanmasından sonra, Yugoslavya FC, Karadağ ve Sırbistan olarak ayrılmıştır. 2003 yılına kadar Yugoslavya adı altında turnuvalara katılmaya devam etmişler, bu dönemden sonra ise Sırbistan-Karadağ millî futbol takımı adını kullanmışlardır. 2006 yılında Karadağ'ın Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesi üzerine Yugoslavya'nın ardılının Sırbistan olduğu görüşü FIFA tarafından kabul edilmiştir.

Yugoslavya'nın parçalanması sonrasında oluşan millî futbol takımları ise şöyledir:

• Bosna-Hersek millî futbol takımı
• Hırvatistan millî futbol takımı
• Kuzey Makedonya millî futbol takımı
• Kosova millî futbol takımı
• Slovenya millî futbol takımı
• Sırbistan-Karadağ millî futbol takımı, sonrasında
  • Sırbistan millî futbol takımı
  • Karadağ millî futbol takımı

Başarıları

FIFA Dünya Kupası

Yıl	Tur	Sıra	OM	G	B*	M	AG	YG
1930	Yarı final	4*	3	2	0	1	7	7
1934	Katılamadı.	-	-	-	-	-	-	-
1938	Katılamadı	-	-	-	-	-	-	-
1950	1. tur	5	3	2	0	1	7	3
1954	Çeyrek final	7	3	1	1	1	2	3
1958	Çeyrek final	5	3	1	2	1	7	7
1962	Yarı final	4	6	3	0	3	10	7
1966	Katılamadı.	-	-	-	-	-	-	-
1970	Katılamadı	-	-	-	-	-	-	-
1974	Çeyrek final	7	6	1	2	3	12	7
1978	Katılamadı	-	-	-	-	-	-	-
1982	1. tur	16	3	1	1	1	2	2
1986	Katılamadı.	-	-	-	-	-	-	-
1990	Çeyrek final	5	5	3	1	1	8	6
1994	Men edildi.	-	-	-	-	-	-	-
Toplam	8/15	2 x 4.	32	14	7	12	55	42

Avrupa Şampiyonası

Yıl	Tur	OM	G	B*	M	AG	YG
1960	Final	2	1	0	1	1	2
1964	Katılamadı.	-	-	-	-	-	-
1968	Final	3	1	1	1	2	3
1972	Katılamadı.	-	-	-	-	-	-
1976	Dördüncü	2	0	0	2	4	7
1980	Katılamadı.	-	-	-	-	-	-
1984	1. tur	3	0	0	3	2	10
1988	Katılamadı.	-	-	-	-	-	-
1992	Men edildi.***
Toplam	4/9	10	2	1	7	9	22

*Berabere biten maçların galibi penaltı atışları sonucunda belirlenmiştir.

**Altın rengi arka plan o turnuvayı kazandığını, kırmızı çerçeveli belirtke ise turnuvanın o sezon ev sahipliğini yaptığını gösterir.

***Katılmaya hak kazandı fakat Yugoslavya savaşları sürdüğü için men edildi. Yerine  Danimarka kupaya dahil edildi.

En çok millî olan futbolcular

#	Ad	Etkinlik	Forma giyme	Gol
1	Dragan Džajić	1964 - 1979	85	23
2	Zlatko Vujović	1979 - 1990	70	25
3	Branko Zebec	1951 - 1961	65	17
4	Stjepan Bobek	1946 - 1956	63	38
5	Faruk Hadžibegić	1982 - 1992	61	6
6	Branko Stanković	1946 - 1956	61	3
7	Ivica Horvat	1946 - 1956	60	0
8	Vladimir Beara	1950 - 1959	59	0
9	Rajko Mitić	1946 - 1957	59	32
10	Bernard Vukas	1948 - 1957	59	22
11	Vujadin Boškov	1951 - 1958	57	0
12	Blagoje Marjanović	1926 - 1938	57	36
13	Jovan Aćimović	1968 - 1976	55	3
14	Zlatko Čajkovski	1946 - 1955	55	7
15	Fahrudin Jusufi	1959 - 1967	55	0
16	Mehmed Baždarević	1982 - 1992	54	4
17	Ivica Šurjak	1973 - 1982	54	10
18	Safet Sušić	1977 - 1990	54	21
19	Milorad Arsenijević	1927 - 1936	52	0
20	Dragan Holcer	1965 - 1974	52	0

Rakibe göre istatistikler

Rakip	O	G	B	M	%G	%B	%M
Arjantin	6	2	1	3	33.33	16.67	50.00
Bulgaristan	28	17	5	6	60.71	17.85	21.43
Brezilya	14	2	6	6	14.28	42.86	42.86
Çekoslovakya	31	9	4	18	29.03	12.90	58.06
İngiltere	14	4	5	5	28.57	35.71	35.71
Fransa	25	10	7	8	40.00	28.00	32.00
Almanya	25	8	3	14	32.00	12.00	56.00
Güney Kore	3	3	0	0	100.00	00.00	00.00
Portekiz	5	2	0	3	40.00	00.00	60.00
Romanya	40	17	5	18	42.50	12.50	45.00
Sovyetler Birliği	17	2	4	11	11.76	23.53	64.71
İspanya	16	5	4	7	31.25	25.00	43.75
İsveç	11	5	2	4	45.45	18.18	36.36
Birleşik Arap Emirlikleri	1	1	0	0	100.00	0.00	0.00

İç saha istatistikleri

Stadyum	Şehir	O	G	B	M
Koševo Stadyumu	Saraybosna	7	5	2	0
Grbavica Stadyumu	Saraybosna	1	1	0	0

Teknik direktörler

Teknik direktör	Dönem	İstatistik
		Maç	Gal.	Ber.	Yen.
Ivica Osim	1986-1992	51	27	10	14
Ivan Toplak Ivica Osim	1986	3	1	1	1
Miloš Milutinović	1984-1985	15	7	3	5
Todor Veselinović	1982-1984	18	9	3	6
Miljan Miljanić	1979-1982	22	18	2	2
Dražen Jerković	1978	1	1	0	0
Ante Mladinić	1978	2	0	0	2
Slavko Ljuštica	1978	0	0	0	0
Stevan Vilotić	1978	2	0	2	0
Marko Valok Stevan Vilotić Gojko Zec	1977	6	1	2	3
Ivan Toplak	1976-1977	8	2	0	6
Ante Mladinić	1974-1976	15	9	2	4
Miljan Miljanić Milan Ribar Sulejman Rebac Tomislav Ivić Milovan Ćirić	1973-1974	11	3	3	5
Vujadin Boškov	1971-1973	27	10	12	5
Rajko Mitić	1967-1970	34	13	10	11
Aleksandar Tirnanić Miljan Miljanić Rajko Mitić Vujadin Boškov Branko Stanković	1966	4	2	0	2
Aleksandar Tirnanić Miljan Miljanić	1966	2	0	1	1
Aleksandar Tirnanić Milan Antolković Miljan Miljanić	1966	3	1	0	2
Aleksandar Tirnanić Milan Antolković Miljan Miljanić Abdulah Gegić	1965	7	2	3	2
Ljubomir Lovrić	1964	11	3	1	7
Ljubomir Lovrić Hugo Ruševljanin	1963-1964	7	5	0	2
Ljubomir Lovrić Prvoslav Mihajlović Hugo Ruševljanin	1961-1963	22	15	2	5
Dragomir Nikolić Aleksandar Tirnanić Ljubomir Lovrić	1959-1961	29	16	8	5
Aleksandar Tirnanić	1955-1958	34	13	11	10
Branko Pešić Aleksandar Tirnanić Leo Lemešić Franjo Wölfl Milovan Ćirić	1954	9	5	2	2
Milorad Arsenijević Aleksandar Tirnanić Leo Lemešić	1952-1954	18	14	2	2
Milorad Arsenijević	1949-1952	23	15	3	5
Milorad Arsenijević Aleksandar Tirnanić	1946-1948	18	12	1	5
Svetozar Popović	1940-1941	3	1	2	0
Boško Simonović	1939-1940	4	1	1	2
Svetozar Popović	1939	1	0	0	1
Boško Simonović	1939	4	1	0	3
Svetozar Popović	1937-1938	13	4	5	4
Nikola Simić	1936	4	1	1	2
Boško Simonović	1935	5	3	2	0
Ivo Šuste Mata Miodragović Petar Pleše	1934-1935	6	3	0	3
Boško Simonović	1933-1934	6	3	1	2
Branislav Veljković	1933	6	3	1	2
Boško Simonović	1930-1932	24	12	1	11
Ante Pandaković	1926-1930	19	7	2	10
Dušan Zinaja	1924-1925	3	0	0	3
Todor Sekulić	1924	1	0	0	1
Veljko Ugrinić	1920-1924	10	3	1	6

Kaynakça

1. "Фудбалски Савез Србије - HISTORY". 2 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2010.