Şerafettin Elçi

Şerafettin Elçi (14 Mart 1938; Cizre, Şırnak - 25 Aralık 2012, Ankara), Kürt asıllı Türk hukukçu ve siyasetçi. Katılımcı Demokrasi Partisi kurucu genel başkanı.

Şerafettin Elçi
Türkiye Bayındırlık Bakanı
Görev süresi 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979
Başbakan	Bülent Ecevit
Yerine geldiği	Mehmet Selahattin Kılıç
Yerine gelen	Mehmet Selahattin Kılıç
Türkiye Büyük Millet Meclisi 16. ve 24. dönem milletvekili
Seçim Bölgesi	1977 – Mardin 2011 – Diyarbakır
Kişisel bilgiler
Doğum	14 Mart 1938 Cizre, Şırnak, Türkiye
Ölüm	25 Aralık 2012 (74 yaşında) Ankara, Türkiye
Bitirdiği okul	Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Mesleği	Avukat

Yaşam öyküsü

Hukuk fakültesi mezunu olan ve 49'lar Davasından yargılanmış olan Elçi, sekiz ay boyunca Diyarbakır Cezaevi'nde yattı. 1977'de Mardin milletvekili seçilerek meclise girdi ve 1978-79 yılları arasında Ecevit hükümetinde Bayındırlık Bakanı olarak görev yaptı. 12 Eylül Darbesi sonrası otuz ay hapis yattı. 12 Haziran 2011 seçimleri’nde BDP'nin desteklediği bağımsız adaylardan biri olarak meclise girdi. Eski futbolcu ve teknik direktör Mustafa Denizli’nin kayınpederidir. Kanser tedavisi gören Elçi, 25 Aralık 2012 tarihinde Ankara'da vefat etti.

Siyasi kariyeri

70'li ve 80'li yıllar

İlk ve ortaokulu Cizre'de, liseyi Mardin'de okudu. Yüksek öğrenimini, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladıktan sonra, Diyarbakır'da avukatlık stajı yaptı. Talebeliği döneminde, 49'lar Davası diye bilinen "Kürtçülük Davası"ndan yargılandı. Cizre'de bir süre avukatlık mesleğini icra etti. 12 Mart 1971 Muhtırası döneminde, Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi sanıkları arasında Diyarbakır Askeri Mahkemesi'nde yargılandı. Sekiz ay kadar Askeri Cezaevi'nde tutuklu kaldı.

1977 Türkiye genel seçimlerinde Mardin milletvekili olarak, parlamentoya girdi. 22 Aralık 1977'de Bülent Ecevit, İstanbul Florya semtinde bulunan Güneş Moteli'nde daha sonra 11'ler olarak anılacak Adalet Partisi'nden ayrılan bağımsız milletvekillerden Enver Akova, Ali Rıza Septioğlu, Mustafa Kılıç, Mete Tan, Tuncay Mataracı, Güneş Öngüt, Orhan Alp, Ahmet Karaaslan, Hilmi İşgüzar, Oğuz Atalay ve Şerafettin Elçi ile görüşmüş ve yeni kurulacak hükûmetteki bakanlık koltuğu karşılığıyla Demirel hükûmeti aleyhindeki gensorunu desteklemesi konusunda anlaşmıştı. Şerafettin Elçi kurulan hükümette 1978–1979 yılları arasında, Bayındırlık Bakanı olarak görev yaptı.

12 Eylül Darbesi'nden sonra tutuklandı. Bakan bulunduğu dönemde "Türkiye'de Kürtler var, ben de Kürdüm" şeklindeki açıklamalarından dolayı, Ankara Sıkıyönetim Mahkemesince 2 yıl 3 ay cezaya çarptırıldı. Yine Bakanlığı döneminde, "bazı Kürtleri işe aldı" diye Yüce Divan'da yargılandı ve 2 yıl 4 aya mahkûm oldu. Bu cezalardan dolayı, otuz ayı aşkın bir süre cezaevinde kaldı. Bu cezaların bir sonucu olarak, 10 yıl kadar siyasi haklardan mahrum bırakıldı ve avukatlık mesleğini yapmaktan alıkonuldu.

90'lı yıllar

1992'de, doksan sekiz Kürt aydını ile birlikte Kürt Hak ve Özgürlükler Vakfı'nı kurdu. Vakfın Kurucu Başkanlığı'nı yürüttü. Uzun bir hukuki mücadelenin sonucunda, söz konusu vakıf, 1995'te Kürt Kültür ve Araştırma Vakfı olarak tescil edildi. Bu sayede, Cumhuriyet tarihinde ilk olarak, "Kürt" adı ile bir kurum resmiyet kazanmış oldu. 1994'te bir grup arkadaşıyla birlikte, Kürt Demokratik Platformu'nun kuruluşuna öncülük etti. Bu platformun sözcülüğünü yürüttü. Kürt Demokratik Platformu, 3 Ocak 1997'de kurulan Demokratik Kitle Partisi'nin oluşum faaliyetlerini yürüttü. Demokratik Kitle Partisi'nin kuruluşu ile birlikte, Parti'nin Genel Başkanlığı'na getirildi. Demokratik Kitle Partisi, 26 Şubat 1999 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı. Daha sonra 19 Aralık 2006 tarihinde kurulan Katılımcı Demokrasi Partisi'nin Genel Başkanlığına getirildi.

2000'ler

12 Haziran 2011 seçimlerinde Diyarbakır ilinden bağımsız milletvekili seçilmiştir. Şerafettin Elçi, milletvekili yemini için, "Parlamentoda edilecek yemini kabul etmemiz mümkün değil. Bu yemin faşizan bir anlayışla, sadece Türk şoven anlayışıyla hazırlanmış bir yemindir. Hiçbir zaman bu yemin bizim kabulleneceğimiz, benimseyeceğimiz, siyasi mücadele olarak bağlı kalacağımız bir yemin değil." diye açıklamada bulunmuştur.[1]

Ölümü

Elçi, 25 Aralık 2012'de kanser tedavisi gördüğü Ankara Medicana International Hastanesi'nde yaşamını yitirdi.[2] Cenazesi önce Diyarbakır'a götürüldü,[3] ardından yaklaşık 100 bin kişinin katıldığı bir törenle Cizre'de defnedildi.[4]

Havaalanı

Adı, Şırnak'ta 26 Temmuz 2013 tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılışı yapılan Havalimanına verildi.[5][6]

Kaynakça

1. 21 Haziran 2011 tarihli gazete metni 23 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet Gazetesi.
2. Kürt bilge Elçi, 74 yaşında veda etti 4 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 26 Aralık 2012. Erişim tarihi: 28 Aralık 2012.
3. Elçi'nin cenazesini Diyarbakır'da 2 bin kişi karşıladı 31 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 27 Aralık 2012. Erişim tarihi: 28 Aralık 2012.
4. Miting gibi cenaze 31 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radikal, 28 Aralık 2012. Erişim tarihi: 28 Aralık 2012.
5. "Şerafettin Elçi Havalimanı açılıyor". Radikal. 26 Temmuz 2013. 31 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2013.
6. "Bu ismi herkes veremezdi". Sabah. 27 Temmuz 2013. 11 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2013.

Siyasi görevi
Önce gelen: Mehmet Selahattin Kılıç	Türkiye Bayındırlık Bakanı 5 Ocak 1978 - 12 Kasım 1979	Sonra gelen: Mehmet Selahattin Kılıç