Şeyh Edebali

Şeyh Edebali (1206-1326), Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında yaşamış bir İslam ilahiyatçısı-din bilgini, Ahi şeyhi, Osman Gazi'nin kayınbabası ve hocası, Râbi'a Bala Hâtun'un babasıdır. Osmanlı Devleti'nin fikir babası.

Söğüt'te bulunan öğüt mektubu levhası.

1206 yılında doğduğu tahmin edilmektedir.[1][2][3] 1326'da 120 yaşlarında Bilecik'te vefat etmiş, dergâhının zikir odasına gömülmüştür.

Hayatı

Osman Gazi nin kayınpederi olup 3 çocuğu vardır. Mahmud Paşa, Mehmed Paşa, Râbi'a Bala Hâtun-dur Osmanlı beyliği kurulduktan sonra epey bir süre Bilecik’te ikamet etmiştir.[4] Yetiştirdiği müridi Dursun Fakih Osmanlı Devletinin ilk kadısı olarak bilinmektedir. Şeyh Edebali aslen Karamanlı'dır. İlk eğitimini Hanefi fıkıhçısı Necmeddin ez-Zâhidî'den aldı.[5] Daha sonra Şam'a giderek dönemin meşhur alimlerinden dersler aldı. Tefsir, hadis ve İslam hukukunda uzmanlaştı.

Eskişehir yakınlarında o zamanki adıyla İtburnu köyünde yaşadı. Kendi yaptırdığı zaviyede öğrenci yetiştirdi ve halkı aydınlattı. Bilecik'te yaptırdığı dergahta, Osman Gazi'yi de birçok defa misafir etti.[6][7][8][9][10]

Rivayete göre, Osman Gazi, dergâhta bulunduğu bir gece rüyasında Şeyh Edebali'nin göğsünden bir ayın çıkıp kendi göğsüne girdiğini ve göğsünden bir büyük ağaç çıkıp dallarının alemi kapladığını, altından birçok nehirlerin çıkıp insanların bu sulardan geçtiklerini görmüştür. Şeyh Edebali rüyayı şöyle tabir etmiştir:[11][12][13]

“ Sen, Ertuğrul Gazi oğlu Osman, babandan sonra bey olacaksın. Kızım Bala Hatun ile evleneceksin. Benden çıkıp sana gelen nur budur. Sizin soyunuzdan nice padişahlar gelecek ve nice devletleri bir çatı altında toplayacaklar, Allah nice insanın İslam'a kavuşmasına senin soyunu vesile edecektir. „

Bilecik'te ve Eskişehir'de adına türbeler yapılmıştır. Vefatından bir ay sonra kızı, dört ay sonra da damadı Osman Gazi ölmüştür.

İlgili Eserler
  • İbn-i Kemal (Kemâlpaşazade), Tevârîh-i Âl-i 'Osmân, I. Defter, Millet Ktp. Ali Emîrî, Tarih (Kemalpaşazade Tarihi şeklinde de anılır)
  • Aşık Paşazade Tarihi, Tarih Dizisi, Aşık Paşazade Derviş Ahmed Aşıki, Semerkand Pazarlama

Kaynakça
  1. "Şeyh Edebali Sözleri ve Hayatı". 18 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  2. "Şeyh Edebali (1206 - 1326)". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  3. "Şeyh Edebali". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  4. "Bilecik,Söğütlü-Şeyh Edebali". Yazı.Yönetmen Tekin Gün. Mootol Kültür Sanat.23 Haziran 2007. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  5. TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 10,  sayfa: 393
  6. "Osman Gazi'nin Rüyası, İsmail Çolak". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  7. "OSMAN GAZI VE BEYLIK". 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  8. "Şeyh Edebali ve Osman Bey'e nasihati". 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  9. "OSMAN GAZİ VE RÜYALARI". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  10. "balkanlar.net". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  11. "Şeyh Edebali". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  12. "Şeyh Edabali". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
  13. "Sen, Ertuğrul Gazi Oğlu Osman, Babandan Sonra Bey Olacaksın". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.